Zestig klachten
over vuil water
9
jfwartsjjexeis
in het harL,
„Willem" vaart hoopvol
naar onzekere toekomst
PWN bezig met grote schoonmaak
Verkeer 't Buurtje
Geslaagd
Werklozen wordt
mening gevraagd
over het MZW
Personeelsbeleid TES0
in discussie bij
PvdA-delegatie
Eerste trekking
Sinterklaasactie
De grondlegger van het bedrijf de bijna
90-jarige Willem van der Vis, was ook van
de partij.
Vol spanning wachten PWN-medewerkers bij het t-stuk nabij ..Tubantia" waar de reinigingsprop vrijdag lang op zich liet wachten.
Het Provinciaal Waterleidingbedrijf Noordholland heeft van
Texel een ongekende stroom klachten gehad over vuil drink
water. Op tal van plaatsen kwam vrijdag bruin water uit de
kraan dat de mensen niet als drinkwater durfden te gebrui
ken. Ook werd bij enkele families de was bedorven: lakens,
slopen en ander wit wasgoed was geel of bruin geworden.
Het ongerief werd veroorzaakt door de
schoonmaakactie waarmee het PWN
al geruime tijd bezig is. Voor het eerst
in het bestaan van het Texelse drink
waternet worden de waterleidingbuizen
van binnen gereinigd, waarbij het roest
dat zich als een vrij losse „film" tegen
de wanden heeft afgezet, wordt losge
maakt en weggespoeld. Tot dusver
merkten de afnemers daar niet zoveel
van, maar vrijdag was er sprake van
vervuiling op grote schaal omdat men
toen bezig was met de belangrijke
hoofdleiding die langs de Pontweg ligt
en er bovendien een fout werd ge
maakt. Die fout bestond uit het dicht
draaien van een bepaalde afsluiter,
waardoor de waterstroom omgekeerd
werd bij een hoge stroomsnelheid. De
troebeling die toen in het water ont
stond was veel heviger en veel meer
verbreid.
Zestig klachten
In de loop van vrijdag kwamen bij het
PWN 60 klachten binnen. In de geval
len waarbij de was werd bedorven,
hebben de betrokkenen bezoek gehad
van PWN-mensen die oxaalzuur heb
ben verstrekt waarin de was kan wor
den geweekt. Na een nieuwe wasbeurt
moet de gele kleur zijn verdwenen.
Het Texelse leidingwater, voor zover
dat uit de duinen afkomstig is, is sterk
ijzerhoudend. Dit ijzer bevindt zich als
vrije ionen in het water en verandert in
ijzerroest als gevolg van de zuurstof
die er bij de behandeling door het
drinkwaterbedrijf aan wordt toege
voegd. Het meeste roest wordt weg-
gefilterd, maar omdat een deel van de
ionen zich pas met zuurstof verbindt
nadat het al in het leidingnet is geko
men, is in de loop der jaren ook in de
leiding roest afgezet.
Donderdag om 20.00 uur begint een
vergadering in dorpshuis 't Skiltje over
de verkeersproblematiek bij het Buur
tje. Aanwezig zullen zijn van gemeen
tezijde wethouder Schilling en ambte
naar Frederick
Hans van Boven slaagde in Den Haag
voor het diploma B+ scheepsboord
werktuigkundige. Van Boven volgde
zijn opleiding aan de Hogere Zeevaart
school in Amsterdam.
Voor de gezondheid is dat allerminst
gevaarlijk, maar als het roest loslaat,
ontstaat het bekende ongerief. Dat
loslaten gebeurt vooral als het water in
de leiding plotseling veel harder gaat
stromen dan gewoonlijk, bijvoorbeeld
als gevolg van sterke afname in het
toeristenseizoen en bij een grote
brand, als de brandweer plotseling veel
water onttrekt. Dat leidt telkens tot
wat klachten, zodat werd besloten het
hele leidingnet schoon te maken. Dat
gebeurt in fasen ter beperking van
overlast en omdat voor het schoonma
ken zelf veel water nodig is, vindt het
reinigingswerk plaats in de perioden
met de minste vraag, dus niet in de
vakanties.
Prop
Thans is men dus bezig met de
belangrijke hoofdleiding tussen Den
Burg en De Koog. Het schoonmaken
gebeurt met behulp van een „prop"
van schuimplastic. Op een bepaald
punt wordt de leiding opengemaakt en
van een t-stuk voorzien. De in de lei
ding gestopte prop gaat met de wa-
Alle uitkeringsgerechtigden hebben
eind vorige week een enquêtefor
mulier in de bus gekregen met vra
gen over het Mensen Zonder Werk-
project. De vragenlijst is opgesteld
door de begeleidingscommissie
van het project, dat, getuige een
begeleidend schrijven, „graag de
mening over het MZW wil horen
vanuit een bredere laag van de
Texelse bevolking als tijdens de
evaluatieavond van de gemeente
het geval was."
Zoals bekend wil het college stoppen
met het Mensen Zonder Werk-project
en dat moet op 27 november zijn
beslag krijgen in de gemeenteraad. De
begeleidingscommissie is blijkbaar niet
tevreden over de evaluatie en poogt
voor de opheffingsdatum meerdere ge
luiden uit de bevolking op papier te
krijgen. Op het enquêteformulier staan
vragen als: vindt u dat het MZW in de
huidige vorm moet blijven bestaan,
moet de opzet van het project gewij
zigd worden en zo ja, waar moet het
MZW zich dan mee bezig houden?
terstroom en schuurt daarbij langs de
wanden waardoor de laag vuil loslaat.
Een stuk verderop, bij een volgend t-
stuk, komt de prop vanzelf weer naar
boven. Vervolgens gaan nog drie prop
pen met een wat grotere doorsnee
door de leiding. Er is ongeveer te be
rekenen hoe lang het duurt voordat de
prop bij de volgende „halte" tevoor
schijn komt. Bij een wat stroever tra
ject of door obstakels duurt het wel
eens langer en het is zelfs niet uit
gesloten dat een prop ergens blijft
hangen. Het „wachten op de prop" is
dan ook een enigszins spannende aan
gelegenheid. Vrijdag moest een extra
grote hoeveelheid water door de lei
ding worden gepompt om een trage
prop te versnellen. Door de pvc-leiding
met een doorsnee van dertig centime
ter liep toen 350 m3 water per uur. Al
dat water ging de sloot in.
Nachtwerk
Nadat vrijdag de klachten waren bin
nengekomen werd besloten deze fase
van het schoonmaakwerk zo snel mo
gelijk af te ronden door in de nacht
van vrijdag op zaterdag door te wer
ken. Het is echter niet uitgesloten dat
de komende dagen af en toe weer
bruin water uit diverse kranen zal ko
men. De mensen waar deze hinder
wordt verwacht krijgen zoveel mogelijk
tevoren bericht met het advies een
voorraadje water apart te houden en
niet te wassen.
Vrijdagavond wordt in jeugdher
berg Panorama een informatiea
vond gehouden over plaatselijke
problemen ten behoeve van de
PvdA-delegatie die vrijdag en zater
dag op het eiland is. Vrijdagavond
wordt o.a. gesproken over het per
soneelsbeleid van Teso en het re
cent gepresenteerde reorganisatie
plan van deze onderneming.
De plaatselijke discussie wordt toege
licht door Leen de Vey, van de Teso
ondernemingsraad en Dirk Terpstra,
fractievoorzitter van de plaatselijke
PvdA. Iemand van Staatsbosbeheer
zal een toelichting geven op de
rotganzenopvang en Dirk Terpstra
spreekt over de relatienota.
Henk Beumkes belicht de problemen
rond de uitbreiding van de jachthaven
en de mogelijkheden en onmogelijkhe
den van een lokale omroep op Texel
worden verwoord door Piet Arensman,
Jan Kramer, Jan Brandenburg en Cor
van Poelje zullen vertellen over de ver
wikkelingen rond het Mensen Zonder
Werk-project. Iedere Texelse spelers
krijgt tien minuten om zijn onderwerp
toe te lichten en daarna wordt van de
tweede kamer- en statenleden ver
wacht dat ze een reactie geven. Na
deze discussieronden speelt „SAAI"
het toneelstuk „Wat drink ik nou hele
maal". De informatieavond met discus
sie begint om 20.15 uur.
Zaterdag maakt de delegatie, zoals be
kend, een rondrit over Texel met onder
andere een bezoek aan het MZW—
project, hoeve Zeeburg en de
zandsuppletie.
Hdactie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
uiten werktijd: Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. (02228) 266,
Oosterhof, Westerweg 14, Den Burg, tel. (02220) 4988 en Niek van der
feijden, Schilderweg 215, Oudeschild, tel. (02220) 5393. y"#"*/) 0 YB
advertenties, abonnementen, etc.: W B r
sngeveld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
lefoon (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs /17,40 per kwartaal; los 75£ cent.
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636.
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
Vrijdagochtend liep de TX 2 „Willem" voor het eerst de haven van Oudeschild binnen.
iV/'e bang is voor risico, moet geen Noordzeevisser worden. Er zijn
mar weinig beroepen met een zo onzekere toekomst. Altijd al had
mn te maken met de wispelturigheid van de natuurlijke elementen
in prijzen die net zo goed hoog ais laag konden zijn, de laatste ja-
ien zijn daar nog de beperkende regeltjes van bovenafbijgeko
men en dan praten we nog niet eens over de spanning die ont
staat a/s de werf die een nieuw schip voor je aan het bouwen is,
bijna failliet gaat of het plotseling instorten van de haringprijzen op
sen moment dat je een kotter in gebruik neemt die juist voor die
baringvisserij in het bijzonder is toegerust, zodat die extra investe-
lingen voorlopig nutteloos zijn en je wat anders moet proberen.
De firma C. Vonk en Zonen weet er
over mee te praten, want dit visserij
bedrijf heeft het bovenstaande allemaal
san den lijve ervaren. Het zijn echter
geen mensen die zich in sombere
bespiegelingen verliezen, sterker nog:
te willen ook niet dat anderen dat
doen en vinden dat optimisme en de
wil om er vol hoop tegenaan te gaan,
de enige juiste houding is.
Feestelijk
Geen zwartgalligheid was dus te ver
nemen tijdens en na de zaterdag ge-
iiouden officiële proefvaart van de TX
2 „Willem". Iemand als voorzitter Bert
iVeijdt van de visserijvereniging DETV
die anders in zijn toespraak tijdens de
receptie na de proefvaart nogal eens
op de sombere en soms donkere toe-
tomst wijst, moest zich deze keer dus
beperken tot optimisme. Dat was niet
moeilijk want met name voor de
fexelse visserij gelden gelukkig genoeg
Iwerlevingsfactoren die wél gunstig
lijn. Waar in ieder geval geen verschil
van mening over was: de nieuwe TX 2
is niet alleen een zeer praktisch en ef
ficient gebouwd schip; het is ook bij-
Hieronder volgt de uitslag van de
eerste trekking voor de Sinterklaasac
tie van de winkeliersvereniging in Den
Burg. Prijzen zijn af te halen bij de su
permarkt van Van Heerwaarden in de
Weverstraat. Een prijs van 7100r ging
naar de volgende personen. J. G.
Huisman, Kamerstraat 13, De Koog;
A. Bruin, Wilhelminalaan 108 a. Den
Burg; J. L. van Exel, Postweg 154, De
Cocksdorp; mevr. Eelman-v.d Kooi,
Stengweg 2, De Cocksdorp en E. J.
Geus, Schilderend 54, Den Burg.
Een prijs van 7250,— ging naar: J.
Geus, Emmalaan 3, Den Burg, K.
Uitgeest-Bruin, Kogerstraat 78, Den
Burg; A. Kreeft, Ada van Hollandstraat
9, Den Burg.
De hoofdprijs van 7500,— ging naar D.
Willemen, P.C. Hooftstraat 131 I,
Amsterdam.
zonder fraai en harmonieus afgewerkt
en ingericht. „Alsof het een luxe
cruiseschip is", aldus dezelfde Weijdt
die zijn respect betuigde voor de
ontwerpers.
Groot
De TX 2 „Willem" die tegen de 7 mil
joen gulden heeft gekost hoort tot de
grootste visserijvaartuigen van de
Texelse vloot. De lengte is 40,80 me
ter, de breedte 8 meter en de diepte
4,70 meter. De kotter werd gebouwd
bij Maaskant in Stellendam; het casco
komt uit Gdynia in Polen. Dat casco is
gelijk aan dat van de TX 38 maar daar
houdt de overeenkomst met dit schip
dan ook mee op want de opbouw is
heel anders dan bij deze hekkotter. De
Willem" heeft een 2265 pk Deutz
motor en 2 Scania hulpmotoren (voor
de aandrijving van lier, boegschroef en
voor het opwekken van electriciteit)
van elk 265 pk. Het schip beschikt
verder over de bekende moderne voor
zieningen die de laatste tijd ook op an
dere Texelse visserijvaartuigen zijn toe
gepast zoals een visverwerkingsinstal
latie. Iets bijzonders (tot dusver op
slechts twee andere schepen toege
past) is het stabilo roer dat uit twee
segmenten bestaat waardoor het veel
verder kan draaien dan de gebruikelijke
45 graden, nl. 90 graden. Dit roertype
maakt nauwkeurig manoeuvreren mo
gelijk, wat vooral dienstig is bij het ha
ringvissen in span. De electronica in
de brug omvat een zender, twee VHF-
zenders (spoetniks), drie echoloden
(waaronder één in kleur), twee radars,
automatische piloot, een Decca met
plotter, een log snelheidsmeter en een
navstar computer positiebepaler.
Aangenaam verblijf
De fraaie afwerking van het interieur
van het schip blijkt vooral in de verblij
ven van de opvarenden. Hier zijn elf
kooien verdeeld over meerdere ge
scheiden ruimten. Er is overal fraaie
houten betimmering aangebracht, op
de grond ligt mooi tapijt.
De opvarenden zijn: schipper Willem
Vonk, stuurman Cor de Wolf, machi
nist Dirk Pool, kok Juul Timmer en
Kees Mulder, Willem v.d. Miet en Piet
Eelman.
De nu in gebruik genomen kotter is
het vierde schip met de naam „Wil
lem". Die naam is eerbetoon aan Wil
lem van der Vis, de grondlegger van
het bedrijf, die volgende maand 90
jaar oud wordt. Opa Van der Vis was
eregast aan boord tijdens de proef
vaart. Hij was er voldaan over dat hij
deze dag nog in aoede aezondheid
kon meemaken. Van der Vis heeft er
vijftig jaar als visser opzitten. Op zijn
elfde jaar begon hij op een blazer; pas
op zijn 27e kreeg hij te maken met
motorkracht. Samen met Cor Vonk en
Wim van der Vis stichtte bij in 1949
het bedrijf dat nu nog als het visserij
bedrijf C. Vonk en Zonen bestaat. De
omstandigheden waaronder de Noord
zeevissers anno 1984 hun werk doen,
verschillen onvoorstelbaar veel met die
van 1930. Zulke grote schepen met
zulke krachtige motoren die elke week
zulke enorme hoeveelheden vis van
gen„Ik snap niet dat er nog
steeds vis uit zee gehaald kan wor
den", aldus opa Van der Vis.
De proefvaart begon om half tien in
Oudeschild. In Den Helder kwamen de
genodigden van het vasteland aan
boord en voor de rede van Texel had
later de officiële overdracht plaats.
Ten tijde van de bouw van de TX 2 is
de werf Maaskant in ernstige proble
men geraakt. Er moest surseillance van
betaling worden aangevraagd. Het be
drijf werd gered door tussenkomst van
de werf Damen die er nu een meerder
heidsbelang in heeft. Sindsdien is Arie
Timmerman aan de directie toege
voegd. Zou het op een faillissement
zijn uitgelopen, dan had dat vrij ernsti
ge gevolgen kunnen hebben voor de
firma Vonk.
Alles kwam gelukkig op zijn pootjes
terecht en het vertrouwen in Maaskant
als bouwer van kwaliteitsschepen blijkt
Lees verder pagina 5
