rVoor 'n goed huwelijk
lebben we geen
bandleiding
„WAT IK ZEGGEN WOU.."
TAN HET
RAADHUIS
ItMkL LÜUHAIkll
irk en Annemarie Dapper 60 jaar samen
Beroep uitgebracht
Toneelpremiere
bij SVC
40-jarige bevrijding
Het hek van Bongers
Ponys in het verkeer
Diamiddag voor
ouderen
Contactavond Gilde en
Plattelandsvrouwen
Flessenpostactie
Kompasschool
Mededelingen van B. en
Baarmoederkankeronderzoek
Leerhuis over
Sjema
Rb ID IVUVtlVIBttt idó4
at is het geheim van een goed huwelijk", vragen we aan Annemarie
jper-Claas. Ze lacht en zegt; „Dat soort dingen staan in de Libelle,
moet je dat blad maar lezen." Op onze vraag of Annemarie de ant-
orden op huwelijksproblemen uit dit damesblad haalde, komt een ont-
jiend antwoord. „Wee, in de Libelle staat vooral hoe je er erg goed uit
zien. Mijn huwelijk is zómaar gegaan. Je moet alleen af en toe je
lid eens houden." Dirk Dapper, bijna 60 jaar echtgenoot van Annema-
heeft ook een nuchter antwoord. „Voor dit huwelijk hebben we geen
-dleiding nodig. Het gaat gewoon goed."
ensdag zijn Dirk en Annemarie 60
in de echt verbonden, zoals dat
cieel heet. Los van het feit dat het
tal echtscheidingen de laatste tien
rfors is gestegen is een diamanten
.velijk altijd al een bijzonderheid ge-
;st. Daarbij moet in alle eerlijkheid
den opgemerkt dat het bereiken
deze mijlpaal niet alleen te dan-
is aan het goed met elkaar kunnen
trekkenEen goede gezondheid is
iraard ook een factor, en wat dat
ireft hebben Dirk en Annemarie niet
n. Annemarie is kras, goed ter
in en beschikt nog over een prima
heugen. Dirk Dapper z'n geheugen
iidt wat minder en hij heeft last van
ruma. ,,'t Lopen gaat wat moeilijk
ar voor de rest kan ik goed meeko-
n", aldus Dapper die het duidelijk
■itig vindt als er in huis een beetje
nng is.. Tijdens ons gesprek over
leven lopen kinderen, kleinkinde
ren een achterkleinkind in en uit en
rgeniet daar zichtbaar van. Onder
genot van een glas wijn duiken we
in de geschiedenis.
Secretaris
heeft door talloze bestuurlijke ac-
teiten in vroeger jaren een stempel
Texelse samenleving gedrukt,
ms weet hij niet precies meer alle
nen van mensen waar hij toen' mee
•ging maar wat dat betreft is Anne-
irie naast ex-voorzitter Dapper een
stekende secretaris. „Hij vertelde
altijd veei over zijn verenigingswerk
raak je er toch in betrokken,"
is Annemarie.
werd in 1895 in Hoorn geboren en
'Énemarie vijf jaar later in Dordrecht.
1924 liepen ze elkaar tegen het lijf
leen vakbondsvergadering. Het was
(gens beiden geen hevige liefde op
teerste gezicht. „Ik vond Dirk aar
maar ik was niet smoorverliefd. De
ide kwam geleidelijk", zegt Annema-
met grote stelligheid. Dirk knikt. De
iats van het eerste contact weten
den ook nog; het Parkhotel in
:orn. Toen ze elkaar ontmoetten
iben ze al een wereldoorlog meege
pakt en enkele banen doorlopen. An-
marie had een „betrekking". Ze
ed het huishouden en was dienstbo-
bij mensen die dat betalen konden.
Palenklimmer
de lagere school kon ze meteen
ide slag. Eerst voor halve dagen en
er geheel in de kost bij de baas. Dat
iiekende dag en nacht in touw. Het
;s volgens Annemarie geen slechte
itrekking.
de lagere schooltijd ging Dirk in de
ar bij Goudsmederij Johan Roozen-
al. Een firma die erg veel sieraden
iar het buitenland exporteerde. Daar
'/am in -de eerste wereldoorlog de
ad in en het bedrijf stopte in die pe
lde, Dirk ging twee jaar in dienst en
«n de oorlog was afgelopen kreeg hij
n baan bij de spoorwegen. Dapper
"gt dat het in die tijd geen probleem
as om een baan te krijgen. Bij de
"werkte hij in de afdeling „weg en
arken". Deze tak van het bedrijf hield
ch bezig met.onderhoud van de rail-
anen. Toen hij in 1924 Annemarie
'tmoette werkte Dapper als netten-
auwer bij het PEN in Hoorn. In de
ngeving van Hoorn werd een electri-
"eitsnet gemaakt en Dapper hield
ch ook bezig met het verhelpen van
«ringen. Buiten de stad werd de
'oom nog bovengronds getranspor-
£rd en dat betekende veel in palen
rnmen. Het werk in Hoorn was ech-
tijdelijk. „Toen alles daar goed liep
seg iedereen ontslag." Dapper werk-
in Hoorn onder opzichter De Roode
toen die op Texel directeur van de
EM werd, solliciteerde Dirk in 1926
'etjucces naar een baantje als on-
^houdsmonteur. Twee jaar na het
«ven van het ja-woord verhuisde het
naar Texel.
Truc
er was voor zijn komst naar het
knd al bij het vakbondswerk betrok-
en dat werd voortgezet. Daar was
reden voor. Als mede-oprichter en
Wrzitter van de toenmalige NVV af
ding de Texelse Bestuurders Bond
'°est hij concluderen dat de vier per-
«neelsleden van de TEM niet de offi
ce ambtenarenstatus met bijbeho-
":nd salaris hadden. 99% van de TEM
édelen was in handen van de ge
rente en Reijer Keijser bezat de rest.
Die constructie maakte het mogelijk
dat TEM-medewerkers geen ambtenaar
waren. Dirk Dapper: „Het was natuur
lijk een truc. Het heeft nog lang ge
duurd voordat die constructie was op-
geheven." Ter illustratie van deze truc
vertelt Dapper dat bij het PEN in
Hoorn f36,— verdiende en bij de TEM
f27
Het bondswerk vergde veel tijd. Het
percentage georganiseerden was in die
tijd op Texel vrij hoog. „Maar je moest
de zaak wel bij elkaar houden. Er werd
veel vergaderd", aldus Dapper. Het
NVV kende toen al onderafdelingen
maar volgens Dapper was dat on
derscheid naar werk op Texel niet zo
duidelijk.
„Je zat in de bond of je zat niet in de
bond". Het feit dat hij als niet-officieel
ambtenaar toch voorzitter van de
Texelse ambtenarenbond was, vormde
dan ook geen probleem.
Voor de tweede wereldoorlog werden
in het gezin Dapper twee zoons gebo
ren. Eén woont nu in Amstelveen en
vloog overeind en snauwde tegen de
officier dat het bij de familie Dapper
gebruik was eerst te kloppen voordat
men het huis betrad." De officier
droop snel af.
Jeugdtrainer
Na de oorlog kreeg de TEM gemotori
seerd vervoer. Voor die tijd had Dap
per een fiets met een tweewielige kar
er achter. Groot materieel werd ver
voerd met de T Ford van Adriaan Stig-
gelbout.
Wie Dapper zegt, zegt ook SV Texel.
In 1926 werd Dirk ingelijfd bij de groot
ste voetbalclub van het eiland. Dap
per: „Ik stond in de tuin en Hans Gie-
les zei tegen me: jij bent ook van 't
Groentje zeker. We kenne je best ge-
bruuke bij Tessel." Voor alle duidelijk
heid: het Groentje was een voetbal
blad uit die dagen.
Dapper had in Hoorn gevoetbald en
was zelfs doorgedrongen tot de
Noordhollandse selectie. Bij SV Texel
speelde hij wisselend in het eerste en
tweede team maar hij was vooral ac
tief in het trainen van de jeugd. „Dat
vond ik ook het leukste. Veel met jon
geren omgaan en binnen de club veel
doen voor de jeugd." Twee jaar na zijn
entree werd Dapper voorzitter en dat
bleef hij tot 1961. Die jaartallen hebben
we uit de archieven. Dapper wist zelf
niet meer hoe lang hij voorzitter is ge
weest. Zijn vrouw dacht „ongeveer
de ander woont, na 30 jaar in het bui
tenland vertoefd te hebben, in Ooster
end. Zowel de vakbond als Dapper
merkten weinig van de crisis in de der
tiger jaren. Er was, zeker voor de
TEM, werk zat.
Knipperen
Toen Dapper op Texel kwam had Den
Burg nog een bovengronds stroomnet
en het buitengebied had nog helemaal
geen electriciteit. Een diesel met gene
rator stond in de Wezentuin en er wa
ren restricties aan het stroomgebruik.
„De mensen in Den Burg hadden al
leen overdag stroom, 's Avonds om
een uur of tien schakelde je een paar
keer. Dan begonnen in de huiskamers
de lampen te knipperen en wisten ze
dat de olielamp aanmoest of het bed
opgezocht", vertelt Dapper met
pretoogjes.
Ver voor de tweede wereldoorlog werd
een nieuwe centrale aan het Schilder
end in gebruik genomen en was heel
Texel, onder toezicht van Dapper, voor
het grootste deel voorzien van een on
dergronds electriciteitsnet.
Stiekem
In de tweede wereldoorlog mocht men
daar van de bezetter niet privé van
profiteren. Bedrijven en enkele andere
instellingen konden stroom krijgen en
de Duitsers hadden altijd electriciteit.
„Als er een storing was stonden de
moffen op hun achterste poten. Je
moest meteen mee om de pech te
verhelpen." Mevrouw Dapper vult aan
dat het ook voorkwam dat haar man
daarvoor 's nachts uit z'n bed werd
gehaald. Dat de TEM-medewerkers de
eisen van de bezetter niet altijd serieus
namen blijkt uit de mededeling dat de
Texelaars „officieel geen stroom had
den". Het kwam voor dat bepaalde
panden toch stiekem tijdelijk van
stroom werden voorzien. „Dat werd
nogal eens gevraagd, maar je kon de
regels natuurlijk niet op grote schaal
ontduiken. Je stak je nek uit."
Zoon Niek vertelt dat het gezin een
keer naar de Engelse radio zat te
luisteren toen opeens een Duitse offi
cier in de kamer stond. „Die man
vroeg toestemming om het voetbalveld
van SV Texel te gebruiken. Mijn vader
schrok maar liet dat niet merken. Hij
zijn hele leven". „Hij was nooit thuis.
Altijd op pad voor de club of de
bond."
Dapper schreef ook prognoses en ver
slagen van de wedstrijden voor de
Texelse Courant. „D.D" was als zoda
nig een van de trouwste vrijwillige
medewerkers.
Maatregelen
Een willekeurig verslag: „Texel A won
van een zwak Flevo A. Maar slechts
zelden zagen we prettig voetbal. Indi
vidueel spel, dat voortkwam uit onder
ling elkaar niet verdragen, maakte het
geheel onaangenaam. Voor alles moet
in een elftal een prettige kameraad
schappelijke verhouding bestaan. Als
Dirk en Annemarie Dapper hebben geen handleiding nodig voor een goed huwelijk. ..Het is vanzelf gegaan".
dat niet het geval is zullen we maatre
gelen moeten uitdenken." Of de voor
zitter gedwongen was bij SV Texel
vaak harde maatregelen in te voeren
wil hij niet zeggen. Op de vraag of er
grote ruzies in de club waren, wordt
ontkennend geantwoord. „Ach er was
wel eens wat in het bestuur. Ik liet dat
gewoon even uitrazen. Het loste zich
vanzelf op."
De splitsing in de club en de oprich
ting van Texelse Boys kon de ex-
voorzitter, volgens eigen zeggen, ook
niet beroeren. „In die tijd had je dat.
Er was een kapelaan die pleitte voor
katholiek voetbal en daar werd gevolg
aan gegeven. Veel katholieken bleven
echter bij ons voetballen."
Op de vraag wat er leuk aan is om zo
veel tijd aan een voetbalclub te geven,
kijkt Dirk Dapper verbaasd. „Moet ik
dat nou nog aan jou vertellen?"
Geen last
Mevrouw Dapper heeft zich dat blijk
baar ook nooit afgevraagd. „Dirk was
's avonds veel weg maar ik had daar
geen erg in. De buurvrouw zei wel
eens dat ik altijd alleen zat maar ik
had er geen last van. Hij had er veel
plezier in en ik vermaakte me thuis
uitstekend."
Bestuurlijk werk hoefde voor Annema
rie niet zo nodig. „Als mijn man werd
gevraagd vond hij het moeilijk om nee
te zeggen. Ik ben alleen penning
meester van de vrouwenbond NVV ge
weest. Dat vond ik zat."
Toch was ze wel betrokken bij het vrij
willigerswerk van haar man. Dirk Dap
per was voorzitter van de Vereniging
van Volksonderwijs maar kan zich
moeilijk herinneren waar die vereniging
zich precies mee bezig hield.
Annemarie weet dat nog wel. „Ze
pleitten voor algemeen openbaar on
derwijs. De doktersvrouw zat er bij en
de notarisvrouw. Ze hielden zich ook
bezig met de inhoud van de lessen
voor openbare scholen."
Feest
Dirk Dapper zat ook in het bestuur
van het Groene Kruis dat vroeger een
badhuis exploiteerde, hij was met zijn
vrouw betrokken bij het TBC-fonds en
voor Texel toeziend voogd voor de re-
BRIEVEN VAN LEZERS - BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
Dirk Dapper (geheel rechts met bril) met een kampioensteam van S.V. Texel, de club waar hij
zijn sporthart aan heeft verpand. Verder op deze foto achterste rij, v.l.n.r.: Wim van Zeijlen,
Henk Broekman, Dick Huizinga, Jan Bruin, Gommert Witvliet, Piet Neijens. Middelste rij:
Harry de Porto, Henk Boon, Herman Neijens, Arie Huizinga. Voorste rij: Jaap Koorn, Ben
Beumkes en Wim Langeveld.
De Gereformeerde kerk van Den Burg
heeft misschien binnenkort een nieuwe
predikant. Een beroep is uitgebracht
op kandidaat Ted Salakay uit Kampen
en het ziet er naar uit dat hij dit zal
aannemen. Ted Salakay is 34 jaar, ge
huwd en vader van een dochter van 6
en een jongen van 4. Hij werd geboren
in Malang op West Java en kwam in
1950 met zijn ouders naar Nederland,
waar hij opgroeide in Geleen in Zuid
Limburg. Hij studeerde in Kampen.
Zaterdagavond brengt de toneelgroep
van SVC in het Eierlandsche Huis het
stuk „Er loopt een streepje door" op
de planken. Het is een drie bedrijven
tellende klucht die geschreven is door
de gebroeders Berend en Rob Heems
kerk. Het is een gloednieuw stuk dat
nog nergens anders is vertoond. Zater
dag is dus sprake van een premiere en
het is de bedoeling dat de schrijvers
daarbij aanwezig zullen zijn. Tien leden
van de toneelgroep hebben het stuk
tien weken in studie gehad en zijn er
zelf erg enthousiast over. Het verhaal
speelt zich af in een hotel-restaurant
dat vroeger een kasteel is geweest. De
regie is in handen van Piet Zijm. In de
pauze wordt een verloting gehouden.
Met verbazing heb ik het bericht in de
Texelse Courant van 6 november j.l.
gelezen over de herdenking in mei a.s.
van de 40-jarige bevrijding van Texel.
Enkele initiatiefnemers zouden ter gele
genheid van dat feit verschillende eve
nementen willen organiseren. Daarbij
denken zij o.m. aan een plechtige her
denking in de hervormde kerk te Den
Burg in aanwezigheid van Canadezen
en Georgiërs. Zelfs bij een oppervlakki
ge kennisname van de Texelse ge
schiedenis in de jaren 1940-45 zouden
de initiatiefnemers tot de conclusie zijn
gekomen dat de Georgiërs niets aan
de bevrijding van Texel hebben bijge
dragen. Het motief van de Georgiërs
om eerst met de nazi's mee te werken
was lijfsbehoud. Het motief om pas in
april 1945 tegen de Duitsers in opstand
te komen was ook lijfsbehoud. De
opstand van de „Russen" heeft veel
rampspoed over Texel gebracht. Laat
het in mei a.s. een reünie van de be
vrijders zijn (w.o. de reeds in de 30-er
jaren naar Z. Afrika geëmigreerde oud-
Texelaar S. de Waal). En dan die voor
genomen puzzeltocht langs terreinen
en objecten op Texel waar zich in de
oorlog bijzondere gebeurtenissen heb
ben afgespeeld. Ziet u de vragen al
voor u? Kom Texelaars, verdraai de ge
schiedenis niet en laat de herden
kingsplechtigheid in mei ook aanvaard
baar zijn voor de nabestaanden van de
slachtoffers van de Russenopstand.
W.J. Duinker,
Alkmaar.
Aan de Hoofdweg staat een mooi en
simoel hek
Maar in de ogen van het college, blijk
baar véél en vééls te gek
Ook de welstandscommissie, het zal u
niet verrassen, wist het niet in het
landschap in te passen
Zelfs de Raad van State kwam er aan
te pas, of het iets heel bijzonders was
De advocaat kwam met foto's van
meerdere van zulke hekken
Maar de ambtenaren komen zeker niet
op deze plekken
Met het einde van het betoog, doe je
werk maar beter, maar volgens de
wet, is het te hoog
Kon Salomo nog beslissen, ik kan er
nu alleen naar gissen
Dan spak hij: Bongers die verdient
straf, zaag er van onder 25 cm af
En bouw voor de man die dit rappor
teerde, een gesloten inrichting in
H eerde
Als burger vraag je met goed fatsoen:
hebben de heren niets beters te doen?
Daar hebben we die bollebozen,
beslist niet voor gekozen.
J.K.P. Zwan
Den Burg.
Wij zijn trots dat we een pony bezitten
en we willen na schooltijd graag nog
even een stukje rijden. We maken zo
weinig mogelijk gebruik van de weg
en houden rekening met het andere
verkeer. Als er een auto of tractor aan
komt dan gaan we zo ver mogelijk aan
de kant. Nu willen we de chauffeurs
vriendelijk vragen om even wat gas te
rug te nemen en niet de claxon te ge
bruiken. Dan schrikken onze paarden
ook niet en wij zijn er u zeer dankbaar
voor.
Petra Wuis, Petra Dijker
en veel andere ruiters.
Woensdag wordt in De Buureton
een diamiddag gehouden. Ben van
der Berg vertoont een serie dia's
met als titel „De vier jaargetijden
op Texel".
De aanvang is 15.00 uur. De middag
wordt georganiseerd door de ANBO
en de St. voor Voorzieningen Oude
ren. Gratis kaarten zijn vanaf maan
dagmiddag verkrijgbaar in De
Buureton.
De jaarlijkse gezamenlijke avond van
de Plattelandsvrouwen en R.K. Vrou
wengilde wordt woensdag gehouden
in dorpshuis De Wielewaal in De
Waal, aanvang 20.00 uur. Nel Kars
komt voor de contactavond naar Texel
en speelt haar solotoneel „Carré Vrou
wen". Dit zijn vrij korte stukken over
vrouwen, bestaande uit o.a. een inter
view over Hannie Schaft en een mo
noloog over Nina Kruseman.
classering. „Ik was de enige op Texel
die dat deed. Dat was werk waar je
niet over roemde maar het gaf wel vol
doening." Ongetwijfeld zijn er nog
meer verenigingen of instellingen ge
weest waar de familie Dapper zich
voor inspande. De betrokkenheid bij
het Texelse bonds- en verenigingswerk
werd bij het 50-jarig jubileum van SV
Texel vertaald in een zilveren ereme
daille verbonden aan de orde van
Oranje Nassau. Dat was feest en
woensdag is dat weer zo.
In hotel De Lindeboom wordt een re
ceptie gehouden en beide echtelieden
verheugen zich er duidelijk op. „Vader
heeft graag mensen om zich heen.
Daarom was hij misschien ook bij veel
zaken betrokken. Moeder is iets nuch
terder en bekijkt het meer van een af
stand", zegt een schoondochter. Als
we aan Dirk Dapper vragen of hij
zestig jaar samen als eeD bijzonderheid
ervaart, haalt hij zijn schouders op.
„Ach, ik weet niet. We hebben het
goed met elkaar en wat wil je dan nog
meer. Schrijf maar dat de tijd is
omgevlogen."
De winnaars van de tijdens de Konin-
ginnedagmarkt 1984 door de Kompas-
school georganiseerde flessenpostactie
zijn: 1 L. V. Bakker, Bernhardlaan 11,
Den Burg; 2. Peter jan Geus, Emma-
laan 3, Den Burg; 3. Yvonne Koster,
Dunantstraat 14, Krommenie.
De eerste prijswinnaar ontvangt een
horloge dat beschikbaar is gesteld
door juwelier Martin Tromp. De twee
de en derde prijswinnaars ontvangen
een foto van Texel, gemaakt en be
schikbaar gesteld door Pieter de Vries.
De flessen werden in de Noord- en
Oostzee gedeponeerd door Evert Baijs
met zijn schip de „Willie B"
Voor bepaalde jaargroepen zijn de
vrouwen opgeroepen voor het baar-
moederhalskankeronderzoek. Velen
hebben aan de oproep gevolg gege
ven. Voor hen die met vakantie waren
of geen gelegenheid hadden en niet
hebben afgebeld wordt de gelegenheid
geopend om maandag 19 november
tussen 9.00 en 10.30 uur in het Groe
ne Kruisgebouw te Den Burg, alsnog
aan het onderzoek deel te nemen.
Maandagavond zal drs. H.J. Huyser uit
Utrecht de vierde Leerhuislezing van
dit seizoen houden. Hij studeerde o.a.
in Basel, met als hoofdvak Talmudica.
Het onderwerp van de lezing is „De
plaats van het „Sjema" in het Joodse
gebedenboek." Het woord Sjema is
het eerste van de kernuitspraak: Hoor
Israël, de Heer is God, de Heer is
één."
Drs. Huyser is als gereformeerd predi
kant verbonden aan de Tuindorpsge
meente bij Utrecht. De avond begint
om 20.00 uur in het zaaltje bij de
Doopsgezinde kerk. ledereen is
welkom.