'akt wil plannen betalen
net subsidie manege
Meer aandacht voor
ontwikkeling van
buitendorpen
Tentoonstelling met India-hoek
Kerst-wild voor
bejaarden
Giftige aardappelen
gestolen
Nachtelijke controle
CDA wil snel beslissing over artikel 11 gebied
TEXELSE COURANT
[Progressief Akkoord Texel kan
jrote lijnen de begroting die het
lege van burgemeester en we
dders voor 1985 indiende steu
rt, Toch komen er vanavond eni-
wijzigingsvoorstellen, die gro-
deels betaald moeten worden
0rde subsidieaanvraag van de
ohting Overdekte Manege Texel
je wijzen. Het voor dat doel in
begroting gereserveerde bedrag
iruim dertigduizend gulden
ut dan vrij om bijvoorbeeld be-
lingkwijtschelding voor de soci-
zwaksten in te voeren en om
:MZW-project een gemeentelijke
jsidie te geven van f10.000— zo-
:het project „op een verant-
orde wijze afgebouwd" kan
ïden. Het Pakt heeft nog een
ievaller in de begroting ontdekt:
is bijna zestienduizend gulden
[eserveerd voor het afbreken van
ee „maycrete" woningen op het
aenland in Den Burg. Deze hui-
izijn echter ai afgebroken.
tPakt komt vanavond met een
irstel dat structureel is, dat wil zeg-
i dat het elk jaar opnieuw op de
gaven zal drukken. De progressieven
iden dat de vuilnismannen van de
neente een hogere vuilwerktoeslag
eten hebben en dat kost in het be-
itingsjaar f11.000,-. Dekking daar-
jr moet komen uit het voordeel dat
gemeente heeft door de overname
ide derde leerkracht voor de Kom-
ischool. Dat levert f40.000,— op.
oen ander kwam naar voren in de
middag tijdens de begrotingsverga-
ring van de raad door fractievoorzit-
Dirk Terpstra uitgesproken algeme-
beschouwing.
ostra begon zijn beschouwing met
iconstateren dat zijn partij in het
rieden voor diverse mogelijk nare ge-
gen van situaties gewaarschuwd
eft en dat er niet altijd naar zijn ar-
menten werd geluisterd: „Wij willen
npaar zaken aanhalen waarmee het
misgelopen zoals wij dat voorspeld
dden. Het gaat hierbij om het Lin-
boomcomplex, de samenwerking
ssen de RST en Jarino en het uit-
irken door de RST van het artikel 11
bied in De Koog." Terpstra sprak de
op uit dat de gemeente niet voor
3 hogere kosten zou komen te staan
rerband met dit artikel 11 gebied,
er de invoering van het goedkopere
lütkaartje: „Vorig jaar sneerde de
HD-woordvoerder dat Dros in een
sar weken voor elkaar kreeg wat an-
ïien in jaren niet lukte, nu blijkt ech-
jwel dat het zo eenvoudig niet ligt",
dus Terpstra, die daarbij opmerkte
it de dekking voor het plan van Dros
oor zijn fractie voor andere doelen
as gevonden.
Zonder ons over ons
ok de waarschuwing dat de „politie-
laardverschuiving" in de gemeente-
adsverkiezingen averechts zou wer-
3i is uitgekomen. „Zaken die de
soverheid voorstel onbespreekbaar
aken leidt er toe dat er zonder ons
<er ons wordt beslist. Dat zie je nu
jde aanwijzing van Texel tot natio-
;al landschap." Terpstra sloot zijn in-
iding op een voor een oppositieleider
□merkelijke manier af: „Voorzitter, wij
illen doorgaan met onze huidige ma-
er van oppositie voeren. Dat houdt
dat we uw college steunen als dat
pzijn plaats is, waarschijnlijk kunt u
at nog wel eens gebruiken", aldus de
Skt-man die overigens ook indien no-
iggemotiveerde tegenstand"
ankondigde.
Onderwijs
èrpstra constateerde dat het college
iet helemaal geslaagd was in zijn op-
et een evenwichtig beleid te presente-
;n. Met name het openbaar onderwijs
ondergewaardeerd. Het Pakt wil
«aag een deugdelijke planning voor
et plegen van onderhoud in deze
actor.
te partij wil de raad om een uitspraak
ragen in een meningsverschil over de
riteria waaraan uitgaven in het
uciaal-culturele vlak moeten voldoen,
i een commissie werd voorgesteld dat
ieze uitgaven vooral ten goede zou
ten komen aan brede lagen van de
evolking, met name aan de minst
teagkrachtigen. Het college nam deze
anbeveling niet over.
te manegesubsidie wil het Pakt niet
oekennen omdat deze voorziening vol-
ens deze partij niet voldoet aan het
«erboven beschreven criterium voor
sociaal culturele" uitgaven,
let Pakt wil pas geld voor Texelpro-
notie beschikbaar stellen als er een
breed gedragen" promotiebeleid op
afel ligt. „Dat is een goede gelegen-
teid om aan te dringen op snel over
ig tussen gemente, VVV, onderne
mers en eventuele externe
teskundigen."
Durf
progressieven willen meewerken
ran het opvangen van de „onevenre
dig" grote afwenteling van het rijkste-
ort op de gemeenten, hoewel hun
tertij de huidige regering niet steunt:
We kunnen niet anders."
•ver de manier van bezuinigen denkt
Dirk Terpstra:
....de raad wil niet naar onze argumenten
luisteren
het Pakt anders dan het college: „Wij
zijn geen voorstander van het ponds-
ponds bezuinigingen (overal een beetje
vanaf -red.) dat is gebrek aan durf om
te kiezen en zal op den duur tot ge
volg hebben dat ook voorzieningen
waaraan grote waarde wordt gehecht
in geldelijke problemen komen."
Het aanspreken van reserves zoals de
saldi-reserve, oorspronkelijk een pro
gressief voorstel, op de manier waarop
het college dat nu voorstelt gaat de
partij te ver: „Dat is een manier van
potverteren die een volgend college in
ernstige problemen kan brengen. Het
is beter dit geld over een lange perio
de te gebruiken zodat daarmee struc
tureel beleid gemaakt kan worden."
Terpstra pleitte ervoor in 1986 niet uit
te gaan van de maximaal toegstane
belastingverhogingen, omdat voor
1985 een overschot van f75.000,—
wordt becijferd.
Geen personeelsvermindering
Het Pakt heeft uit collegenotulen op
gemaakt dat er een soort vacaturestop
bij de gemeente plaatsvindt. De partij
vindt het onjuist te veronderstellen dat
de gemeente hetzelfde werk met min
der mensen kan doen. Terpstra ver
klaarde wel een voorstander van auto
matisering bij de gemeente te zijn,
omdat dat de werkdruk op de mensen
kan verlichten. Hij wijst daarbij op het
steeds doorschuiven van hogere over
heidstaken naar de gemeenten.
Bovendien pleitte hij ervoor dat er een
betere controle komt op de naleving
van de regels die in gemeentelijke no
ta's, bestemmingsplannen en dergelijke
zijn neergelegd.
Over het functiewaarderingsonderzoek
was de Pakt-man kort: „Gebeurd is
waarvoor wij vreesden, de lagere func
-ties minder en de hogere functies
meer geld."
Terpstra herhaalde een al eerder door
zijn partij geuite waarschuwing over
het Teso-beleid: „Nu moeten de fui
ken worden aangepast om Teso renda
bel te laten werken. Wij zien het aan
komen dat het aantal slaapplaatsen
omhoog moet om een tweede dubbel
dekker te laten renderen".
Het college zou snel samen met de
andere Waddeneilanden alles in het
werk moeten stellen om goedkope
veertarieven voor eilandbewoners te
bewerkstelligen. Ook hier een waar
schuwing: „Gezien de huidige opstel
ling van de minister bestaat het grote
gevaar dat de verschillende deelnemers
aan dit overleg tegen elkaar worden
uitgespeeld."
In zijn beschouwing merkte Terpstra
op dat het college waar mogelijk uit
voering geeft aan de nota „werkgele
genheid". Hij vroeg of het college er
bij de burgers aandacht voor wilde vra
gen dat het realiseren van een „be
drijfsverzamelgebouw" tot de mogelijke
heden behoort. Bovendien wees hij op
de mogelijkheden die een rijksregeling
als de „terugploegregeling" biedt, zo
wel voor het aan de gang helpen van
langdurig werklozen als voor het
monumentenbeleid.
Schooltandartsen
Naast de positieve verwikkelingen rond
de Kompasschool constateerde
Terpstra ook een aantal negatieve ont
wikkelingen. De versnippering van het
basisonderwijs in De Koog baarde hem
zorgen, terwijl ook de dreiging dat de
schooltandarts zou verdwijnen serieus
genomen dient te worden. De Pakt-
man toonde met cijfers aan dat die
dienst goed werk doet.
Terpstra vroeg om een uiterste inspan
ning van de gemeenteraad op welzijns-
gebied. Met name het stichting van
een dorpshuis in De Koog en een goe
de sportzaal in Oudeschild is nodig,
maar waarschijnlijk wegens geldgebrek
niet te realiseren.
De huidige structuur van de Wel-
zijnsstichting was volgens het raadslid
goed. De invloed van' het gemeente
bestuur is gewaarborgd via de porte
monnee. Terpstra was blij met de posi
tieve ontwikkelingen rond een accom
modatie voor de windsurfclub en een
overdekt zwembad voor De Cocks-
dorp, hoewel hij bij deze laatste voor-
De SOS-wereldwinkel heeft in de kelder
van het raadhuis weer haar jaarlijkse ten
toonstelling ingericht met het gebruike
lijke wereldwinkel-assortiment. Nieuw is
een fototentoonstelling met klankbeeld-
presentatie over India en Textiel". Daar
is bijna één heel zaaltje voor gereser
veerd, waarin ook Indiastoffen, -kleding
en snuisterijen uit dat land worden ver
kocht. Op de foto zijn ongeveer op ware
grootte een een stel van de tentoon
gestelde boedhabeeldjes te zien.
De stoffen, die handgeweven zijn, wor
den van speciale coöperaties gekocht,
zodat gewaarborgd is dat de op
brengsten zo optimaal mogelijk ten goe
de komen aan de wevers.
Bij de ingang van de tentoonstelling
wordt de aandacht gevraagd voor een
ander probleem waar de wereldwinkel
mee worstelt op het eiland zelf: de huidi
ge behuizing aan de Burgwal moet in
april verlaten worden en nu is het nodig
dat, liefst op dezelfde gunstige condi
ties, die aan de Burgwal gehanteerd
worden, er nieuwe ruimte komt op een
centraal punt in Den Burg. Texelaars die
dat kunnen aanbieden, kunnen in ieder
geval bij de tentoonstelling terecht. Daar
is namelijk tijdens de openingsuren van
het raadhuis altijd iemand aanwezig.
Er is nog een onderdeel van de ten
toonstelling, dat normaal niet in de win
kel is te vinden: wandkleden. Die zijn
speciaal voor de gelegenheid ingekocht
omdat de huidige winkel te vochtig is
voor dergelijke koopwaar. Alles wat in
de raadhuiskelder wordt getoond is te
koop.
ziening wel pleitte voor een haalbaar
heidsonderzoek zoals dat ook in
Oosterend is uitgevoerd.
Kwijtschelding
Terpstra kwam terug op een plan dat
hij al eerder lanceerde. De gemeente
zou de mogelijkheid moeten scheppen
om gemeentelijke belastingen bij de
sociaal zwaksten kwijt te schelden.
Daarvoor zou deze belasting met 2%
verhoging „uit solidariteit" omhoog
mogen gaan. De hiermee verbonden
inkomstenderving is ongeveer
f27.000,-.
In het kader van de volksgezondheid
pleitte het Pakt voor het onderzoeken
van mogelijkheden als een kleine vuil-
scheidingsinstallatie die op het nieuwe
industrieterrein bij Oudeschild ge
vestigd zou kunnen worden.
Terpstra sloot zijn beschouwing af met
het uitspreken van de hoop dat ge
meentebestuur voldoende moed en
creativiteit zal kunnen opbrengen om
de problemen van de huidige tijd het
hoofd te kunnen blijven bieden. Van
de gemeentesecretaris zal gevraagd
moeten worden of hij veel aandacht
aan zijn managementstaken wil schen
ken om de onvermijdelijke wijziging in
de organisatie soepel te laten
verlopen.
Afgelopen zaterdag kwamen de Texel
se jagers traditiegetrouw direct na de
jacht in hotel De Pelikaan bij elkaar om
een deel van het die dag geschoten
wild beschikbaar te stellen aan de be
woners van de Gollards stichting. Dit
traditionele gebeuren werd dit jaar
voor de vijfde keer georganisseerd
door de KNJV afdeling Texel. Bij toer
beurt wordt het wild geschonken aan
de bewoners en verpleegden van Irene
en het Verpleeghuis, St. Jan en de
Gollards stichting. Na het uitleggen
van het tableau werd door vier jacht-
hoornblazers uit West Friesland het
wild „doodgeblazen" waarna de ja
gers, jachtopzieners, en drijvers nog
geruime tijd gezellig bijeen bleven.
Vrijdag werd van een dam aan de Oor-
sprongweg een zak aardappelen gesto
len. Deze aardappelen zijn bij con
sumptie zeer giftig. Ze zijn tegen ziek
te ontsmet met kwik door een Loon
bedrijf en waren niet bedoeld voor
consumptie. De Texelse artsen zijn in
middels van de diefstal op de hoogte
gesteld.
In de nacht van zaterdag op zondag
hield de politie een verkeerscontrole in
en rond Den Burg. Drie Texelaars kre
gen een proces verbaal wegens gladde
en ondeugdelijke autobanden; er wer
den elf bonnen wegens fout parkeren
uitgedeeld en een 38-jarige Texelaar
moest zijn auto laten staan na het af
nemen van blaasproeven en een bloed
proef. Twee Texelse automobilisten
hadden hun rij- en kentekenbewijs niet
bij zich.
Ate Rienstra vroeg vanmiddag in de begrotingsvergadering van de ge
meenteraad om meer aandacht van het college voor de buitendorpen.
„De buitendorpen dreigen in een achterstadsituatie te raken die de leef
baarheid duidelijk aantast", aldus Rienstra, die in de algemene beschou
wing van het CDA niet diep inging op de oorzaak van deze achterstand,
maar wel een uitgebreid pleidooi hield om alle Texelse buitendorpen in
de toekomst leefbaar te houden. „Er zal in de dorpen veel moeten wor
den gedaan aan verfraaiing van de kernen, het bouwen van woningen,
uitbreiding van de parkeerterreinen en het realiseren van goede, algeme
ne voorzieningen." Het CDA denkt daarbij in de eerste plaats aan een
sportzaal in Oudeschild, uitbreiding van het dorpshuis in osterend en een
dorpshuis voor De Koog.
Den Burg heeft als centrum van het
eiland relatief veel centrale voorzienin
gen, het winkelbestand is fors en er
zijn in Texelse grootste dorp diverse
standsvernieuwingsprojecten tot stand
gekomen. „Dat is allemaal mooi voor
Den Burg natuurlijk, maar er is een
zuigkracht naar dit dorp ontstaan wat
mag blijken uit de nog steeds grote
vraag naar woningen in of bij Den
Burg. Dit gaat ten koste van andere
dorpen met minder voorzieningen."
Rienstra vroeg of het college ook vindt
dat de gemeente meer aandacht moet
schenken aan de problemen in de bui
tendorpen. De CDA-er noemde leefba
re dorpen ook van belang voor toe
ristisch Texel. „Ze zijn net zo belang
rijk als een mooi schoon strand en een
herkenbaar Texels landschap". Ook
vindt het CDA dat de inzet van buiten
dorpers, die veel tijd en energie steken
in het behoud van hun dorp, beloond
moeten worden.
In de commissie financieel, econo
misch en technisch beleid was onlangs
gesproken over de vraag hoe groot het
draagvlak moet zijn voor centrale voor
zieningen, oftewel hoeveel mensen
maken bijvoorbeeld gebruik van een
sportzaal. Het college wil een mini
mumnorm hanteren en Rienstra kon
het gemeentebestuur daarin steunen
maar vond wel dat de normen voor
Den Burg niet hetzelfde moeten zijn
als die van de buitendorpen. „Die
norm laten we ook los bij het instand
houden van kleine scholen. Dat kost
het rijk extra geld. We moeten conse
quent zijn en voor kleine dorpen ook
wat extra over hebben"»
Meer belasting
Ate Rienstra vertelde dat het CDA
geen moeite had met het voorstel cm
een deel van de algemene reserve te
gebruiken voor nieuwe investeringen
maar wel werd gewaarschuwd dat dit
niet elk jaar kan. Over een voorstel om
de belasting in 1986 te verhogen sprak
het CDA zich vanmiddag nog niet uit.
Rienstra schetste de voors en tegens.
„Om tot een verantwoorde keuze te
komen zullen we moeten afwegen of
de burger meer gebaat is bij extra
voorzieningen met belastingverhoging
of geen voorzieningen zodat de burger
dat geld naar eigen keuze kan beste
den". De belastingvoorstellen zijn voor
de fractie in ieder geval bespreekbaar
want het CDA vindt dat de gemeente
lijke investeringen moeten doorgaan.
„Stilstand is ook hier achteruitgang."
Een andere CDA-mening is dat er met
minder geld meer gedaan moet wor
den. Bezuinigingen zijn volgens deze
partij mogelijk door een grotere effi
ciency van het gemeentelijke apparaat
Ate Rienstra - CDA
,,meer aandacht voor buitendorpen"
met eventueel het afstoten van ge
meentelijke taken. „Om dat laatste te
realiseren zal niet eenvoudig zijn. De
betrokken afdelingen moeten dan snij
den in eigen vlees en dat brengt pijn
met zich mee."
Acties
Veel aandacht schonk het CDA van
middag aan ruimtelijke ordening
vraagstukken. Nu bekend is geworden
dat de regering Texel nationaal land
schap wil maken moet er volgens deze
partij iets gebeuren. Eerdere inspraak
heeft blijkbaar niet geholpen en aan
het college werd gevraagd wat voor
actie men nu denkt te ondernemen
waarbij de suggestie werd gedaan de
tweede kamer uitgebreid in te lichten.
Rienstra drong aan op uitbreiding van
de accommodatie op het vliegveld, zo
als een nieuwe stalling voor vliegtui
gen, onderhoudsgebouwen, oefen
ruimten voor para's en een nieuw kan
toor voor het Paracentrum. „We drin
gen aan op een grondige bestudering
van de mogelijkheden ter plaatse maar
de jaarlijkse tekorten moeten wel zo
veel mogelijk beperkt blijven." De frac
tiewoordvoerder vroeg hoe het was af
gelopen met de discussies over de
nachtvluchten van helicopters en hoe
het experiment met deze vluchten is
verlopen. Ook werd gevraagd hoe
groot de kans is dat er volgend jaar
een zandsuppletie wordt uitgevoerd op
het noordelijkste gedeelte van het
Noordzeestrand.
Het college wil forse bedragen uittrek
ken voor het gemeentelijk monumen-
tenbehoud en de CDA fractie is het in
grote lijnen eens met de uitgangspun
ten van dat beleid maar wel werd ge
vraagd om een duidelijk financieel
overzicht voor de komende jaren.
Uitzonderingen
Vanmiddag werd wederom aandacht
gevraagd voor een standpunt dat het
CDA al eerder te berde heeft gebracht.
De bestemming van stolpen, verouder
de bedrijfsgebouwen e.d. hoeft niet
automatisch agrarisch te blijven. „Het
vasthouden aan deze bestemming is
niet altijd een vanzelfsprekende zaak.
Soms is een andere bedrijfsmatige
aanpak voor behoud van stolp en/of
schuur aan te bevelen boven een
halstarrig beleid, zoals dat is vastge
legd in het bestemmingsplan
buitengebied."
Wel werd gezegd dat het CDA zich
uiteraard kan vinden in de uit
gangspunten van het bestem
mingsplan. Gelukkig heeft het college
besloten dat recreatieve gebouwen die
onder het overgangsrecht vielen uitge
breid mogen worden en ook wordt te
genwoordig de voorkeur gegeven aan
kwaliteitsverbetering bóven sanering.
Het CDA is het eens met deze visie en
vroeg hoe de provincie op dit beleid
zal reageren. In eerste instantie was de
hogere overheid niet gelukkig met de
ze aanpak. De christen-democraten
vroegen om overleg over deze zaken in_
samenwerking met de agrarische
standsorganisaties. Ook werd gevraagd
naar de ontwikkelingen van het ver
keerscirculatieplan. Dat plan was enige
tijd flink in discussie maar tegenwoor
dig hoort de raad niets meer.
Artikel 11 geheel
Er heerst ook stilte rond het artikel 11
gebied in De Koog en dat noemt het
CDA „verontrustend". „De kosten van
de aangekochte grond drukken jaarlijks
op de gemeentebegroting. Hoe hoog
zijn die kosten en welke plichten heeft
de gemeente precies aan de RST? Is
Jarino bereid om binnenkort met de
realisatie van enkele onderdelen uit het
plan te beginnen en als dat niet het
geval is, welke claims kan Jarino op
het plan leggen en hoe lang kan dat
doorgaan?" waren enkele vragen die
het college vanavond mag beantwoor
den. Het CDA hoopt dat er volgend
jaar spijkers met koppen geslagen kun
nen worden. „College, laat 1985 het
jaar zijn van de besluitvorming over dit
Het CDA voelt er niets voor om vol
gend jaar geld uit te trekken voor een
onderzoek naar planning van rationeel
wegenbeheer. Eerst moet het college
met het waterschap overleggen om tot
een gezamenlijke aanpak van wegen-
onderhoud te komen voordat met een
studie wordt gestart. De christelijke
fractie sprak tevredenheid uit over het
feit dat de aanpassing van de fuiken
en verbreding van de havenmond van
Oudeschild versneld uitgevoerd kunnen
worden. Gevraagd werd of de ge
meentelijke werkgelegenheidsambte-
naar aan 20 uur per week voldoende
heeft om het gemeentelijke werkgele
genheidsbeleid uit te voren. Het CDA
had vernomen dat de financiële positie
van de VVV zorgelijk is en gevraagd
werd om opheldering. „Deze voor het
eiland onmisbare schakel moet toch
op een financieel gezonde basis kun
nen draaien".
Kortingen
Oplossingen voor de conflicten tussen
gemeente en Welzijnsstichting zijn vol
gens het CDA niet eenvoudig. Beide
partijen hebben tot nu toe gefaald en
de suggestie om een onafhankelijke
commissie in te stellen lijkt het CDA
een goed idee. De algemene beschou
wing werd besloten met een groot
aantal vragen. De benoemingsprocedu
re van directeuren van de nieuwe ba
sisscholen is de raad nog onduidelijk
en het CDA vroeg om opheldering.
Ook werd gevraagd of de bouwkundi
ge voorzieningen voor de basisscholen
op tijd klaar zullen zijn en of de ge
meente daar extra geld aan moet
spenderen. Vraagtekens werden ook
geplaatst bij de invoering van de wet
voorzieningen volksgezondheid. Het
CDA vroeg of schoolonderzoeken en
de „schooltandvoorziening" nu in de
knel komen. Benieuwd was de fractie
naar de resultaten van de indicatie
commissie voor ouderen en of deze
commissie nog meer taken krijgt. De
recent aangekondigde kortingen op de
uitkeringen komen op de nek van de
ambtenaren van de sociale dienst te
recht en dat betekent veel extra werk.
„Kan men deze verzwaring van taken
aan en blijft er nog-tijd over voor goe
de opvang van mensen die het finan
cieel verre van rooskleurig hebben".
Verder vroeg Rienstra naar de kansen
van een zendmachtiging voor de lokale
omroep, de plannen voor een nieuwe
noodslachtpiaats en de orderportefeuil
le van De Bolder.
