Krijnen wil actief beleid kunstaankopen U3END4. Rondvraag raadsvergadering et vergaan van Galjootschip „HARLINGEN" ;r walvisch vangst in Straat Davids 's morgens 5 uren op 23 Augustus 1826 il rboden gas door Kommandeur K. HOEKSTRA van Texe! WXWXXWWXXXXXXXWXA v\ x x x x vvw x x x x DAG 14 DECEMBER 1984 TEXELSE COURANT PAGINA 19 ,snderdag 13 december ui raadscommissie voor Welzijnszaken I ft in het raadhuis een grotendeels loten vergadering, aanvang 19.30 S3 Openbaar is alleen het eerste ge- da Ite met de ingekomen stukken en jedelingen, behandeling van een abus over 'creatief bezuinigen' in Welzijnswerk en de rondvraag. Baptistengemeente heeft in de opsgezinde kerk in Den Burg een elstudiebijeenkomst. Thema: „Ge- Aanvang 20.00 uur. jdag 14 december Doopsgezinde zusterkring heeft in Doopsgezinde kerk een adventsbij- ;omst, aanvang 19.30 uur. aandag 17 december raadscommissie voor algemeen en pnisatorisch beleid heeft in het dhuis een openbare vergadering, wang 19.30 uur. De agenda ver- ildt onder meer bespreking van het aelautomatenbeleid in aanwezigheid de groepscommandant van de kspolïtie en de sectie jeugd- en jon- enwerk van de Welzijnsstichting. der wordt gepraat over de regeling or oliebestrijding op het strand en r de straatnamen in de Mars. Christelijke Plattelandsvrouwen bben in ,,De Poort" (bij de Gerefor- prde kerk in Den Burg) een kersta nd; 19.45 uur. ^Plattelandsvrouwen van de afdeling tel hebben in de kantine van het roepsonderwijs een kerstviering; 00 uur. Stichting Texelse Sportraad heeft 1 openbare vergadering in het raad- js, aanvang 19.30 uur. Munten- en Ansichtenclub heeft in Ie Witte Burcht" ruilbeurs, aanvang *30 uur. Als de gemeente kunstwerken aankoopt, zijn dat meestal bestaande stukken die dus niet in opdracht van de gemeente zijn gemaakt. De aankoop geschiedt op advies van de com missie kunstaankopen die geacht wordt er verstand van te hebben. Tine Krijnen-Bays van Texels Belang pleitte in de rondvraag van de raadsvergadering van dinsdag voor een ac tiever beleid: de gemeente zou meer opdrachten moeten ge ven ,,zodat we zelf bepalen wat we willen hebben". isdag hield de politie een Texelse ^omobilist aan die illegaal met een installatie rondreed. De gasinstalla- was niet op het kenteken van de o vermeld. De eigenaar heeft toe- egd de installatie uit de auto te zul- verwijderen, zodat wijziging van kenteken niet nodig is. Wel kreeg Texelaar een proces verbaal. De commissie zou moeten worden herdoopt in een commissie kunstop drachten. Als voorbeeld van een kunstwerk waarvoor opdracht moet worden gegeven noemde Tine Krijnen het al eerder door haar bepleitte drie luik ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van polder Eierland. Het raadslid deed het voorstel naar aanleiding van de recente aankoop (op afbetaling) van het wandkleed van Oosterend, gemaakt door Marretje de Haas-Kuiter. Ze wilde ook weten welke kunstwerken de gemeente in de loop der tijd heeft verworven en wie de ma kers zijn. Wethouder Zegers kon voor dat laatste verwijzen naar de afdeling culturele zaken waar een volledige in ventarisatie is van alle kunst die in gemeente-eigendom is met bijbehoren de bijzonderheden. Verder wees hij er op dat het huidige beleid niet alleen gericht is op het aankopen van bestaande werken maar dat ook op drachten gegeven kunnen worden. Er wordt in ieder geval regelmatig geld voor beschikbaar gesteld. Er staat een vast bedrag op de begroting dat wordt aangevuld als er iets van wordt ge bruikt. De burgemeester was het met Tine Krijnen eens. Ook hij vond dat de gemeente meer opdrachten zou moe ten geven in plaats van het aankopen van bestaand werk. Op een ander (Duits) waddeneiland had hij van een dergelijk beleid aardige resultaten gezien. Verkeerslichten Joop van der Meer van de VVD her haalde zijn verzoek om iets te doen aan de verkeerslichten op het kruispunt Pontweg-Akenbuurt. Komen de uit westelijke richting is niet te zien of het licht brandt als de zon erop schijnt. Wethouder Schilling zei dat deze grief al was doorgegeven en dat er spoedig op zal worden gereageerd. Vissteiger Blijkens de begroting is geld uitgetrok ken voor een vissteiger voor invaliden, te maken bij de waterpartij in het Marsplan. Tot dusver had het geen zin die steiger te maken omdat er nog geen vis in de vijver zat. Peter Bakker vertelde dat hij van de sportvissersclub had gehoord dat de hier gepote vis goed groeit en dat het dus tijd is om de steiger aan te leggen. Zegers be loofde het te zullen nagaan. ,,Als je er kunt vissen, zal de steiger er komen". Sociale gebondenheid Gerbrand Poster had iets op te merken naar aanleiding van het collegevoorne men één uitzondering te maken op de regel dat bij aankoop van woningen beneden ƒ250.000,— er sprake moet zijn van economische gebondenheid van de koper met Texel. Ook sociale gebondenheid wordt bepalend. De VVD-fractie juicht dit toe en wil deze regel niet alleen toegepast zien bij de Bouwfondswoningen van de Krakeling maar ook in andere gevallen. Verder wees Poster op de nieuwe landelijke woonruimtebeschikking die sinds 1 ok tober van kracht is en waarin de prijs- grens voor vrije vestiging is verlaagd van ƒ194.000— naar ƒ100.000,— Texel verhoogde 9 maart 1982 de norm van ƒ194.000,— naar ƒ250.000— omdat men bang was voor een ongewenste druk op de woningvoorraad. Het ver schil is nu wel erg groot geworden. De handel in woningen zou gestimuleerd kunnen worden door de normen bij te stellen. Wethouder Daan Schilling be loofde dit beleid in commissieverband aan de orde te zullen stellen. Zelf had hij niet de indruk dat op Texel veel woningen onverkoopbaar leeg staan als gevolg van de huidige regeling. De prijzen van woningen zijn op Texel ook nogal „pittig" in vergelijking met het vasteland. Poster zei benaderd te zijn door verontruste ouders van de Kompas- school die willen dat er een behoorlijk hek komt ter afsluiting van het school plein. Nu kunnen de kinderen onver wacht de Molenstraat oprennen en daar onder een auto komen. Wethou der Zegers zei dat opdracht is gegeven voor het maken van een hek. Dat moet wel verplaatsbaar zijn om de au to van de jeugdtandverzorging op het plein te kunnen laten. Oude motoren Paul Kikkert van Texels Belang infor meerde hoe het staat met het naar Texel terughalen van de ten onrechte weggegeven gemaalmotoren van Waalenburg. Barendregt antwoordde dat die kwestie in discussie is. Op 18 december heeft de gemeente weer een gsprek met het waterschap en hopelijk leidt dat tot een oplossing. Verder wees Paul Kikkert op het ge vaarlijke karakter van het kruispunt Langeveldstraat-Vuurtorenweg- Krimweg. Hier zijn al meerdere onge lukken gebeurd en er moeten daarom verkeerstechnische verbeteringen wor den aangebracht. Kikkert had gehoord dat er speciale subsidiemogelijkheden zijn ter verbetering van gevaarlijke kruispunten en stelde voor hierop een beroep te doen. Wethouder Schilling: ,,Als dat kruispunt gevaarlijk is zullen we het aanpassen, ook als er geen subsidie voor is." Engelvaart zei dat uit het politierapport zal blijken of het aantal ongelukken inderdaad bijzonder hoog is op deze plaats. Kikkert wilde in ieder geval maatregelen vóór het zomerseizoen. Op een vraag van Jan van Asselt deel de wethouder Barendregt tenslotte mee dat het komende voorjaar de plannen voor het opheffen van de zg. verspreide lozingen in het buitengebied zullen worden afgerond. Het gaat hier om het aanleggen van riolering .op plaatsen in het buitengebied waar het lozen op beerputten, sloten of grep pels tot onaanvaardbare situaties leidt. Horizontaal: I. straatsteen 6. groente II. reeds 12. militaire rang 14. stofmaat 15. titel 17. plaats in Afrika 20. meisjesnaam 22. troep jachthonden 23. bediende 25. bende 27. och kom! 29. uitspreken 31. gesloten 32. hoog bouwwerk 33. persoonlijk voornaamwoord 34. teken van verkoudheid 36. leep 38. gouden tientje (afk) 39. regerings reglement (afk) 40. evenr. vertegenwoordiging (afk) 41. stad der oudheid 42. selenium (afk) 43. engels voorzetsel 44. schrede 46. goedkeuring 48. eerwaarde heer (lat.afk.) 50. vervoermiddel 52. bloeiwijze 54. dichterbij 56. bezittelijk voornaamwoord 57. naaigerei 59. vaartuig 60. uitbouw 62. temerig praten 64. deel van het oog 66. vertaler 67. vogelprodukt 69. opmerkzame 72. de lezer heil (lat.afk.) 73. muziekinstrument 74. afbeelding Verticaal: 1. oostindische tamme buffel 2. laatst leden (afk.) 3. niet lang 4. jongensnaam 5. zangnoot 6. spil 7. trottoir 8. land in Amerika 9. jongensnaam 10. grondstof 13. godsdienst (afk.) 15. spat 16. europeaan (meervoud) 18. kleinst deelbare deeltje 19. naar beneden 21. geneesheer 22. vogel 24. biervat 26 onder officier (afk.) 28. metalen door smelting met elkaar vermengen 30. nihil 32. dwingeland 35. schortje 37. vadsig 43. ranonkelachtige plant 44. inhoudsmaat 45. stel 46. roofdiertje 47. hijswerktuig 49. beroep 51. hoefdier 53. slede 55. dankbetuiging 57. gebaar 58. juiste gewicht 61. geleerd 63. moederkonijn 65. lidwoord 68. titel (afk.) 70. bekende motorraces (afk.) 71. normaalpeil 72. frans lidwoord 2 October, 's morgens de wind rdelijk doch stil, verbeelden wij be den ons water te zien, doch dach- ook dat het baai-ijs zoude zijn, de toen geheel ingevroren, al het zoo engelschen als hollanders onnen onder eikanderen te spre- het schip te verlaten. Waarop de zeide, dat hij provisie zoude ge- zoo veel zij verkozen, en vleesch koken waarvan wij het onze nten. 3 October, 's morgens de wind fdelijk doch stil, konden wij trekt geen water zien. Des mid- sware breede 74 gr. 1 min. Na de dag avonds en des nachts mooi 4 October, de wind N.O. stil, dik mist. Des middags kwamen de of- ren van kapt. Duncan op den en ikten om ons zeer veel tumult, ge- de zoo veel te verstaan, dat de anders moesten vertrekken. Zeg de: het is onze provisie, doch de zulks niet verkiezende te doen, lorzaakte het hevige woorden on- hen, zoodat wij besloten te ver ten, wel ziende dat zulks van dag erger zouden worden, en dat eenmaal toch zou moeten geschie- Wij gaven den kapt. te kennen wij zouden vertrekken schoon wij niet anders dan den dood voor den, waarop deze bitter begon te reijen, zeggende: Ik kan geen ister blijven, zooals gij zelve ziet. dat oogenblik af maakten wij alles ad om te kunnen vertrekken. Ik eef een brief en liet dien bij kapt. can van de Dundee liggen met het eek, zoo hij soms uit bezetting |t geraken dezelven te bezorgen, dl er eenige berigt van ons bij mij- 'rincipalen en betrekkingen mogt 3ht komen, daar wij ons zeker stelden allen verloren te zijn. Nog eenige andere brieven schreef ik, om aan land komende, dezelve in een flesch aan een stok op te hangen, in de hoop dat dezelve op een ander jaar gevonden worden. Den 5 October, 's morgens stil weder, verzocht ik de kapt. Daiv Duncan om provisie voor ons vertrek. Voor ieder man kregen wij 10 pond brood, 10 pond spek, en verder voor ieder man een en een tweede flesch rum. Voor den middag hadden wij onze sloepen gereed, brachten toen de zelve drie uur gaans in het oost op langs het ijs, waartoe de engelschen ons alle hulp boden. Intusschen zagen wij een beer, welke stoutmoedig op ons aankwam, zoo digt dat wij niet anders dachten of wij zouden, hoewel zonder waoens. het hem moeten strijden, doch hij werd door onze honden verjaagd. Des avonds, zijnde bij ligter ijs, konden wij bezuijden ons een kleine ril water zien. Wij lieten de sloepen daar staan, om des anderen daags vroeg te vertrek ken, en keerden toen weder naar de Dundee terug, allen zeer vermoeid, zoodanig, dat wij dachten, dat die reis niet te doen was, dat sloepen noch menschen het koden uithouden, zoo dat wij des nachts weinig of niets kon den slapen, stellende ons een wissen dood voor oogen. Wedervaren na het verlaten van het Engelsche schip „Dundee." Den 6 October, 's morgens de wind noordelijk stil met slegt gezigt. Namen wij afscheid van kapt. David Duncan en verlieten deszelfs schip met een weemoedig hart; zijne geheele equipa ge begeleide ons tot aan de sloepen. Wij zagen twee beeren doch werden van dezelve niet gemoeid. Onze sloe pen in gereedheid zijnde scheiden wij van de engelschen, die met tranen in de oogen ons verlieten en tot hunnen bodem terug keerden. Voor hun was het vooruitzicht mede akelig, daar zij, niet uit bezetting gerakende, van hon ger zouden moeten sterven, als heb bende geen provisie genoeg voor een geheel jaar, zoodat velen hunner spra ken om het schip te verlaten bijaldien er niet spoedig uitkomst kwam. Een derzelve met name Jan Thomsen van Huil, een matroos van het schip „Ci cero", kapt. Lée van Huil, welke zijn schip den 6 Junij had verloren, besloot met ons mee te gaan. Tegen de mid dag waren wij gereed om onze gevaar volle reis te ondernemen, doch alvo rens deed ik op het ijs het volgende gebed: ,,o Heere: wij buigen in oot moed voor u neder, daar gij ons ge toond hebt hoe vrijmatig gij zijt in de uitdeeling uwer zegeningen, en in de terughouding van dezelven. In plaats van dat wij met onze reis voorspoed dachten te behalen, hebben wij verlies moeten lijden, alles wat zij op zee hadden, behalve ons leven, hebben wij verloren. Onze uitzigten zijn verijdeld, en nu zien wij ons in een beklagelijke staat gebragt. En wat zullen wij zeg gen nu o God. Gij zijt vrij en regtvaar- dig. Gij hebt ons bij alle verliezen nog dien zegen gegeven, dat wij tot dusver ons leven hebben gehouden. Gij schonk ons het geluk van een schip bij ons te hebben waarop wij, bij het verliezen van het onze, ons leven kon den redden. Dan mede diep in het ijs besloten zijnde, en teveel menschen op het zelve zijnde, vonden wij ons genoodzaakt hetzelve te verlaten; zien de Gij ons goede God hier nu op het ijs, als in een kerker des doods beslo ten, waaruit, naar menschen oog, geen redding te wachten is, zoo dat wij met een ootmoedig hart tot u roe pen: Heere! behoed ons of wij ver gaan. Gij ziet ons naderen tot de gren delen des afgronds, tot aan de poor ten des doods, geene hulp dan de uwe alleen kan ons verlossen, ach laat uw ontfermend liefdeoog op ons geslagen zijn, redt ons uit deze hoo- gen nood en geef, dat wij eens weder te zijne tijde, in het lieve vaderland, in de liefde armen onze dierbare betrek kingen en aanverwanten mogen terug- keeren; doch is het uw wil o God!! dat wij hier ons graf zullen vinden, zijt dan onze arme zielen genadig, opdat wij niet in het verderf nederstorten. Doe osn niet naar onze zonden, vergeld ons niet naar onze overtredingen, maar zie ons aan in de volmaakte ge rechtigheid van uwen Zoon Jezus Christus; en reinig ons door en in zijn bloed; zijt genadig God! wanneer wij sterven een man voor onze weduwen en een vader voor onze weezen. Niets toch is u te wonderlijk, kan het dan zijn goede God! laat dan het ijs waa rop wij ons thans bevinden zich ont sluiten en zoodanig een wendig nemen dat wij uit hetzelve verlost en hier in dit barre land, bij menschen komen, vanwaar wij tot tijd en wijle, maar het vaderland kunnen terug keeren en ons leven redden, opdat wij niet ten prooi- je der wilde dieren worden, maar u onder de levenden mogen danken en loven. Dit schenke de genadige God ons alle en verwaardige ons, zijn lieve naam aan te roepen niet alleen hier maar hiernamaals in de eindelooze eeuwigheid. Amen." Wij staken toen af, konden een kleine ril water zien, doch moesten over het ijs daar geen slepen, dat te ligt en te zwak was om ons te draagen en te sterk om er doorheen te roeien, zoo dat verscheidene van ons tot aan den hals toe in het water vielen en bijna hun leven verloren. Tegen den avond omstreeks 4 uur waren wij in genoem de ril water en roeiden daarin voort, loopenmde het zelve meest Z.W. Des avonds 6 uur was de ril ten einde en al zeer donker, en heuvelig ijs. Wij wa ren genoodzaakt de sloepen op te ha len en te overnachten, hebbende ook twee gaten in de sloepen. Des nachts perste het ijs zoodanig, dat wij de sloepen meer en meer moesten opha len. Wij hielden met een derde van ons volk de wacht en lieten tweederde slapen, dekkende hen met de weinig klederen en dekens zoo goed wij konden. Den 7 October, 's morgens waren wij stijd van de koude, liepen en maakte zoo veel beweging als wij konden om warm te worden, zijnde het anders mooi weer, wind noordelijk. Ten zuid westen van ons konden wij een weinig water zien, herstelde onze sloepen en gingen vervolgens aan het slepen met dezelve over het ijs, om in dat watertje te komen, zijne daar meer gebroken ijs, voor de middag kwamen wij in hetzelve. Konden toen weder Z.W. over een weinig voort, tegen de mid dag waren wij dat water weder ten einde. Wij konden de „Dundee" van Londen nog zien, maar bezuijden, westen of oosten van ons, niets an ders dan ijs en lucht. De Engelschman Jan Thomsen keerde weder terug naar de Dundee zonder tegen iemand onzer daarvan te spreken, zijnde hij toen, naar gissing 4 mijlen van zijn schip af. Wij vreesden voor den man, uit hoofde van de beeren die wij dagelijks bij ons hadden. Op een ijsberg ge klommen om te zien hoe wij het best zouden voortkomen, zagen wij weder een kleine ril water, sleepten de sloe pen in het zelve, doch het liep spoedig ten einde. Zeer opmerkelijk was echter dat hetzelve, toen wij er in waren, als voor ons open ging en zoo veel ruimte kregen, dat wij konden roeijen; soms liep het vast doch een weinig wach tende kregen wij weder zoo veel ruim te dat wij voort konden roeijen. Des avonds sleepten wij onze sloepen we der het ijs op en aten ieder een be schuit brood en een stukje rauw pe- kelspek, en dronken gezamenlijk een slokje rum, hetwelk ons wezenlijk ver kwikte, maar onze dorst moesten wij lessen met ijs en sneeuw. Evenwel wa ren wij dien dag buiten verwachting gevorderd, meest Z.O. of zuidelijk over. Wij maakten de sloepen weder gereed om in te slapen, evenals de vorige nacht doch konden van dorst en kou de aan geen slapen denken, schoon 's nachts mooi weer van wind. Den 8 October, 's morgens de wind zuidelijk een fijn koud, vonden weder een gat in een der sloepen, repareer den dezelve zoo goed wij konden, klommen op een hoogen heuvel ijs om uit te zien, en zagen, zoo wij ons ver beelden, veel water, sleepten de sloe pen naar het zelve en bevonden dat het baai-ijs was, werkte in het zelve op zoover wij konden. Tegen de mid dag helder weer konden land zien naar gissing 25 mijl Z.O. van ons, des mid dags geobserveerde breedte 73 gr. 55 min., werkte wij naar land over en be vonden mede 7streken noordwestering te hebben het land Suikertop. Tegen de avond liep het weder geheel digt en schoof het ijs zoo verbazend op el kander dat wij bij mogelijkheid daar niet over konden sleepen met de sloe pen. Toen moesten wij terug, begin nende dat ij zoo sterk te kruijen dat wij ter nauwernood de slopen konden behouden, echter kregen wij ze op het ijs, doch moesten alweder vlugten en kwamen gelukkig weder in het baai-ijs, daar wij hoewel terug gaande, onze sloepen konden beveiligen. Des avonds met zonnen ondergang half vijf uren, zagen wij in het z.o. weder eeni ge ruimte en werkte daarheen. Het was zeer koud, zoodat wij met angst en beven den naderende langen nacht te gemoet zagen. Een beer die stout moedig op ons afkwam gaven wij een schot met loopers, bij gebrek aan ko gels, in zijn kop, met gevolg dat hij zeer spoedig afdeinsde. Wij kwamen bij een groote vlakke ijsschots waarop wij onze sloepen haalden en ze weder als voren gereed maakten om er in te vernachten. Zijnde onzes Schiemnas vingeren geheel bevroren, waarover ve len van onze manschappen klaagden, doch niet zoo erg. Den 9 October, 's morgens de wind O.N.O. met een mooie koelte, doch vreeselijk koud, hebbende dien nacht een half voet dik gevroren en dat ik zulk zout water, wij waren stijf van de koude, hadden veel werk om weder warm te worden en mede zeer grooten drost, zoodat wij ijs aten hetwelk ons aan de lippen vroor. Wij konden geen water zien, gingen met onze sloepen over ijs, soms erdoor, die alzoo gewel dig leden en zeer verzwakten, zoodat wij vreesden dat de sloepen het zoo niet lang zouden uithouden als nog velen onzer. Na de middag zagen wij Gode zij dank weder water en wel benden wind van ons, het ging over en door zwak ijser heen, met de zeilen bij, trappende het ijs voor de sloepen stukken zoodat wij nog al zeer goed vorderden. Tegen de avond het ijs zwaarder wordende, gingen wij weder aan het sleepen over hetzelve, soms erdoor. Drie onzer manschappen wier den geheel doornat, de sloepen er bestendig doorgaande, leden zoo ge weldig, dat een bijna onbruikbaar wierd, van welke de steven geheel van de kiel afbrak en wij veel moeite had den haar boven water te houden en de provisie ena in de andere sloepen moesten overbrengen. Gelukkig waren wij digt bij een groote schots, wij haal den de sloepen op dezelve en gingen (wordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1984 | | pagina 19