,Zo is het goed" was
rerrassende éénakter
Twintig jaar Nieuw Leven
waardig herdacht
-1. Jan gaf nieuw talent een kans
TEXELSE COURANT PAGINA 5
ger wal geraakte „Shell-executieve",
overtuigde zonder meer. Hij gaf zijn rol
de arrogantie mee van iemand die al
les al gezien heeft en niet meer hoeft.
Cor Cupido bleek goed als ultra
rechtse, zich overal mee bemoeiende
handelsreiziger. Hem ontbrak af en toe
de benodigde snelheid in dialogen,
waardoor het spel dan een beetje stil
viel. Hij was echter prima op de mo
menten dat hij de kippendrift die bij
zijn type hoort moest spelen. Annie
Boom bracht met verve een keurige
dame, compleet met koude aardappel
in haar keel. Ook Tineke van Beek als
Katrien, een progressieve secretaresse
speelde naar behoren. Lien Stolk was
overtuigend zenuwachtig als de moe
der van Mariet, die op het eind troost
zoekt bij de zwerver. De slotscènes
hoorde zeker tot de beteren. Loes de
Graaf als mevrouw Draayer tenslotte
speelde wat te vlak. Deze rol zou veel
sterker zijn geweest met wat meer
overdrijving. Bovendien was zij soms
wat te laat met haar tekst en dat
kwam de vaart niet ten goede. De re
gie was in handen van Jaap
Zuidewind.
Praatje
Veel beter was ,,Een praatje in het
park". Een herkenbaar verhaal in een
leuke opbouw waarin een les was ver
werkt zonder dat het publiek het ge
voel kreeg naar een zedepreek te kij
ken. In een park stonden vier banken
waarop vijf mensen hun boterhammen
gingen opeten. Op één bank zaten er
dus twee. Er ontstond een gesprek
waarbij één persoon zijn hart uitstortte
terwijl de ander daar kennelijk niet van
gediend was. Die stond dan na ver
loop van tijd op, ging op een ander
bankje zitten en vertelde degeen die
daar al zat dat het gesprek niet om uit
te houden was geweest. Om vervol
gens, nu de grens van die eerste inlei
dende zinnen was genomen, zelf het
hart uit te storten, waarop de toehoor
der na verloop van tijd weer opstond
om een bankje verder te gaan zitten.
En weer zijn hart uitstortte, enz. Op
een gegeven moment was de kring
rond. De eerste prater, dus de laatste
toehoorder, probeerde degeen die bij
hem kwam ziten belachelijk te maken
bij de anderen. Dat lukte niet, iedereen
ging geshockeerd weg. Het publiek
had vijf persoonlijke verhalen gehoord,
waarin eenzaamheid, liefdesverdriet,
faillisement, dood en een ongelukkig
huwelijk de centrale thema's waren.
De vijf mensen die dit vertelden waren
echter geen van allen in staat om naar
de ellende van een ander te luisteren,
dat werd zelfs belachelijk gemaakt. De
moraal was duidelijk.
Bovendien werd er prima gespeeld in
een goede regie van Karin de Vries.
De spelers haastten zich niet, wat bij
de lange monologen prettig was. Het
publiek kreeg de tijd het verhaal op
zich te laten inwerken. José Pool
speelde de truttige kantoorjuffrouw
Beryl, die absoluut niet wilde luisteren
naar wat de eenzame vrijgezel Arthur
haar vertelde. Zij liep weg als de be
laagde onschuld, maar bleek toen zelf
een ex-vriendje dat aan de drugs was
te hebben.
Ze overwoog uit eenzaamheid weer te
rug te gaan. De emotie die ze uit
beeldde kwam echt over, maar dat
gold bij deze éénakter voor alle spe
lers. Martien de Vries als de keurige
maar bijna failliete zakenman Charles
was prima, hij behoort duidelijk tot de
betere acteurs van Nieuw Leven. Ria
Buisman was een kleurloze, slissende
weduwe die de vogeltjes voerde. Ook
haar spel was gewoon goed, evenals
dat van Anne de Vries, een ongelukki
ge cynische huisvader.
Het was duidelijk dat de acteurs en
actrices niet alleen hun rol goed ken
den, maar dat ze ook moeite hadden
gedaan om de persoon die ze moesten
uitbeelden goed te begrijpen. Bij een
stuk als dit is dat een absoluut
pluspunt.
Weldadig
De éénakter ,,Het weldadigheidsfeest"
was het onbetwiste klapstuk, niet al
leen door de kennelijke vaart maar ook
omdat de lachers hier aan hun trekken
kwamen. Dat de lachers er voor klaar
zaten was al eerder gebleken. Bij elke
scene die ook maar even leuk leek te
worden knalden er lachsalvo's door het
Skiltje, maar pas bij de cynische grap
pen van dit laatste stuk kon er naar
hartelust gebulderd worden. Een lief
dadigheidsfeest in een Engels dorpje
liep volledig uit de hand. Padvinders
vielen uit stellages, de hopman raakte
dronken omdat zijn vriendin zwanger
bleek te zijn van de plaatselijke kroeg
baas en dat werd door een technisch
foutje via de omroepinstallatie bekend
gemaakt, de wethoudster raakte tot
aan haar knieën in de modder, de do
minee raakte volledig in de war en tot
slot viel het spreekgestoelte met de
voorzitter om. Lachen dus, maar daar
door raakte de reden van al dat mis
gaan wel op de achtergrond: de leden
van het organiserende comité hadden
allemaal een bloedhekel aan elkaar en
dan kan je niet samen leuke dingen or
ganiseren. Uitstekend spel werd gele
verd door Martien de Vries als de cyni
sche vloekende kroegbaas Gordon, die
evengoed wel enorm zijn best deed
om het feest te doen slagen. Hij speel
de met inzet en kwalitatief goed, wat
duidelijk waardering opriep. Zijn tegen
speelster Karin de Vries deed weinig
voor hem onder. Als de maagdelijk
overkomende schooljuf Milly die duide
lijk niet tegen haar taak was opgewas
sen In dit dorp hebben alle kinderen
een plank voor hun kop") was zij ge
woon goed. Haar verloofde, de hop
man Stewart, was èen nooit volwas
sen geworden geheelonthouder die
zich bezoop toen hij via de omroep
installatie vernam dat Milly zwanger
was van Gordon. Jaap Zuidewind ka
rakteriseerde dit type precies en ook
hij zorgde als dronken hopman natuur
lijk voor de nodige komische momen
ten. Kees Hin als de warrige dominee
speelde ook al goed, ondanks de ge
ringe omvang van zijn rol maakte hij
indruk. Emmy Zijerveld tenslotte als
mevrouw Pearce, de conservatieve
wethoudster, was op en top een defti
ge dame, zelfs toen zij met bemodder-
de nylons verdwaald was geweest. De
regie van Ria Buisman was prima, het
was een vonst om spelers door de zaal
te laten opkomen en afgaan. Ook het
decor, bij alle drie de stukken, was
goed, evenals de geluidseffecten die
door Henk Barhorst werden verzorgd.
De grime was onopvallend, dus goed,
en werd aangebracht door Ria Buis
man en Karin de Vries.
wegvallen van de Lindeboom-toneelzaal voor de toneelverenigingen
irde zaterdagavond in de uitwijkzaal van De Wielewaal bij alle som-
lieid over een toekomstige ambiance in Texels grootste dorp een on-
vacht leuke toneelavond op. Sint Jan koos voor twee éénakters om-
dle thuis" ingestudeerd konden worden en om nieuwe leden van de
niging zo snel mogelijk een kans te geven hun prestaties op de plan-
te tonen. Het publiek kreeg een vrolijk èn een ernstig verhaal voor-
choteld waarmee erkend en nieuw talent uitstekend raad wist.
het goed". In dit verhaal wordt
gestoeid met plaatsen, tijd, werkelijk
heid en fictie en de verhaalopbouw
was op een moderne leest geschoeid.
Ook zaten er scherpe grapjes in het
stuk. De fragmentarische rode draad
van ,,Zo is het goed" vereiste concen
tratie van het publiek. Het feit dat de
zaal doodstil was, gaf aan dat deze
opzet werd gewaardeerd. ,,Zo is het
goed" handelt over een echtpaar dat
de relatie nog eens wil overdoen. Dat
wordt gevraagd aan de regisseur van
het stuk die zaterdagavond op een ho
ge stoel midden in de zaal zat en be
paalde wat er wel en niet werd over
gespeeld in dit schouwtoneel van het
leven. Het publiek kreeg eerst het eind
van het verhaal te zien: twee ontevre
den mensen die elkaar niet kunnen
luchten of zien. Daarna werd men
meegevoerd naar de eerste ontmoeting
van die twee in een restaurant en werd
men geconfronteerd met het overwer
ken en het overspel van de man, het
Regisseur Henk Smit op zijn hoge zetel tus
sen het publiek.
Bruid en bruidegom in discussie op hun mooiste dag". V.l.n.r. Yvonne Verhart, Jan Eeiman, Josó Coutinho en Loes Smit.
scene uit Het weldadigheidsfeest", in het spreekgestoelte leest het gemeenteraadlid (Emmy Zijerveld) haar toespraak voor, daarin
'oord door een dronken hopman (Jaap Zuidewinddie een lied door de megafoon lalt. Op de achtergrond proberen Gordon (Martien de
»l en Milly (Karin de Vries) de kraan van de theemachine dicht te krijgen die de dominee (Kees Hin) zojuist gemold heeft.
"de uitvoering van drie éénakters heeft de 20-jarige Oudeschilder to
ngroep Nieuw Leven duidelijk gemaakt dat die jaren met ere worden
dragen. Met meestal vlot spel werd het publiek geboeid en dat was
K echt makkelijk omdat dat publiek duidelijk was gekomen om een
'ondje te schateren terwijl de éénakters een serieuze strekking hadden,
[i misgreep was de keuze van ,,Moet u ook naar Amsterdam", van
m Povel. ,,Een praatje in het park" en „Het weldadigheidsfeest" van
w Ayckborn bleken echter beiden schoten in de roos.
"eerste stuk had twee nadelen: het
B toneeltechnisch te hoog gegrepen
me moraal was mistig. „Moet u
*naar Amsterdam" speelt in een
to stationswachtkamer. Alle mensen
"laar zaten moesten naar Amster-
f. In het begin voerden ze allemaal
eigen gesprek. Dat werd nogal
"nisch" weergegeven. Als de aan-
*:f)t van het publiek van het ene
féPr0k naar het andere moest worden
tod ging het eerste stel door met
ra,0n zonder geluid te maken, terwijl
"tweede hardop begon te praten,
"effect had moeten zijn alsof een
"•camera eerst op het ene gesprek
'dan op het andere inzoomt, maar
"effect werd, ondanks de kennelijke
"®tvan de spelers niet bereikt. Der-
w trucs vereisen een timing die
tohts bij professionele gezelschappen
te verwachten is. Bij een slechte ti
ming wordt het publiek alleen maar in
verwarring gebracht.
De moraal van het stuk was wat on
duidelijk. Habib, een jonge Tunesiër, zit
met zijn meisje Mariet in de wachtka
mer. Zij gaan tegen de zin van haar
moeder samenwonen. Moeder komt
echter naar de wachtkamer en ieder
een gaat zich met het geval bemoeien.
Een handelsreiziger doet centrumpartij
achtige uitspraken en maakt rare ver
onderstellingen over hoe arabieren de
liefde bedrijven. Afschuw alom natuur
lijk, maar de andere reizigers bleken
een verhouding tussen een buitenland
se arbeider en een hollands meisje al
evenzeer af te keuren, zij het met wat
menswaardiger argumenten. Maat
schappelijke kloven mogen kennelijk
niet gedicht worden. Daarmee kreeg
de handelsreiziger gelijk, blijkbaar
bestond er alleen bezwaar tegen de
botte manier waarop hij zijn ideeën
ventileerde.
Spel
De rolbezetting van deze éénakter ken
de geen nieten. Er werd vlot gespeeld
en niet overmatig op de onhoorbaar
soufflerende Els van der Werve ge
leund. De momenten dat die souffleu-
se nodig was vielen wel op, omdat zo
als gezegd, timing bij dit stuk heel be
langrijk was. Dick Witte en Jeanette
Duinker als Habib en Mariet bleken
voor hun rollen berekend. Vooral Witte
blonk uit, hij zette een geloofwaardige
jonge ambitieuze arabier neer, die
goed Nederlands sprak met een overi
gens onmiskenbaar accent. Witte ver
dient een compliment voor dat accent,
hij viel geen keer uit zijn rol en het
klonk beslist echt. Duinker gaf goed
partij als het nerveuze meisje dat met
een soort moed der wanhoop iedereen
verzekerd dat het allemaal best kan en
dat ze aan de foto's van de familie in
Tunesië prima kon zien dat het aardige
vriendelijke mensen zijn. Jaap Bakker
als de oude wijze zwerver, een aan la
de zich voor karikaturen en dat kwam
niet ëltijd naar buiten. Debutante
Yvonne Verhart had dit principe als
tante Lottie wel door. Ze speelde over
dreven en dat moet om het publiek te
laten lachen. De andere boze tante,
gespeeld door debutante Joanne Kee-
som, gaf Yvonne behoorlijk tegengas
en was zeker geloofwaardig. Ans de
Vos stond als bruidsmeisje ook voor
het eerst op de planken en haar rol
kwam goed uit de verf. Nieuweling
Jan Eelman bracht een mooie brui
degom die aan het eind alleen iets bo
zer had mogen zijn. In het algemeen
kunnen we zeggen dat deze vier spe
lers goede, eerste schreden hebben
gezet op het pad naar Texelse
toneelroem.
Hersenschudding
Loes Smit speelde de moeder van de
bruid en dat had beter gekund. Haar
tekstkennis was niet zo best en als ba
zin des huizes had haar spel iets
krachtiger gemogen. Frans van Sam-
beek bood als haar man goed tegen
spel. Hij was sullig en meegaand.
Frans speelde met een hersenschud
ding. Dat is bewonderenswaardig maar
misschien dat deze handicap ook bij
droeg aan het wat slome, trage karak
ter van deze rol. José Coutinho was
een overtuigend bazig bruidje in een
mooie jurk (die ze onlangs als echte
bruid droeg). Ze kankerde lekker maar
was nog overtuigender toen Jan Eel
man haar duidelijk maakte dat ze
maar eens wat minder hoog van de
toren moest blazen. De regie van de
éénakter was in handen van Marianne
Zegers en souffleuse was Janny de
Haan. Laatstgenoemde was duidelijk
hoorbaar in de zaal en niet alleen als
de spelers hun tekst kwijt waren. Het
kwam ons voor dat de fluisterhulp het
te hoge tempo van het spel mede
bepaalde.
Fictie
Van een heel ander kaliber was „Zo is
dromen over overspel door de vrouw,
het langs elkaar heen leven in het ge
zin en een auto-ongeluk van de man,
waardoor hij de rest van zijn leven
aangewezen is op een rolstoel en hulp
van zijn vrouw.
Als beiden enkele delen uit hun leven
hebben overgespeeld blijken ze meer
tevreden te zijn dan na de „eerste ver
sie" terwijl ze het niet wezenlijk anders
hebben gedaan dan de eerste keer. Ze
blijken na het overdoen van hun leven
echter weer van elkaar te houden. De
laatste woorden zijn dan voor de regis
seur: „Stop maar, zo is het goed."
Subliem
De verschillende tijdseenheden werden
door St. Jan duidelijk gemaakt met
verschillende kleuren licht en als er
door één van beiden werd wegge
droomd bood een felle witte lichtspot
hulp. Henk Smit was de echte regis
seur en speelde ook de regisseur van
dit stuk, vanaf zijn hoge zetel. Hij
deed dit subliem. Het leek of Smit niet
speelde maar werkelijk een toneelrepe
titie aan het leiden was.
Lia Loef en Peter Ampt hadden de
hoofdrollen en waren uitstekend op
dreef. Lia kan zeer natuurlijk inwendige
ellende op het publiek overbrengen
maar speelt met hetzelfde gemak een
verliefde vrouw. Ze beschikt over een
goede timing en een duidelijke stem
met constant een goede intonatie.
Haar woede jegens de regisseur was
ook levensecht: haar ogen vonkten
van kwaadheid. Peter Ampt was een
uitstekende tegenspeler. Hij moest wat
sullig verlegen zijn maar deze stille
kracht deed ondertussen wel wat hij
wilde. In een droom zag Ampt zichzelf
als koning en de bijbehorende houding
en stem gaven hier aan dat hij veel
meer kan dan een gedwee type spe
len. Lia en Peter waren qua timing
goed op elkaar ingespeeld en dat
maakte de korte, soms vreemde sce
nes zeer realistisch. Bij dergelijke stuk
ken komt een klein foutje of het even
uit de rol vallen dubbel hard aan.
Peter Zweedijk was als debutant een
kelner. Ook hij is talent voor de toe
komst. Zweedijk had zichzelf een mooi
accent aangemeten en bracht lach
wekkende teksten in het verhaal die
niet in het draaiboek stonden. Gooit-
zen Kedde had een kleine rol als
droomminaar. Hij speelde met verve.
Het was een kleine karikatuur maar
dat mag in een droom. Rini Rijk speel
de de minnares van de man maar we
kregen alleen haar stem te horen. De
eerste avances bij dit overspel speel
den zich achter een doorzichtig
scherm af dat van achteren was ver
licht. Zo zag het publiek alleen scha-
nieuwe St.ian-gezichten traden
het voetlicht in het niemandalletje
mooiste dag in je leven", de
lé-uitdrukking voor de huwelijks-
Het draaide in dit korte stuk dan
om een huwelijk waarbij de moe-
lan de bruid en de bruid zelf niet
zich lieten lopen. Beide dames
in duidelijk de baas over beide he-
De vader van de bruid had zich
al bij neergelegd na vele jaren hu-
maar de bruidegom bleek op de
iste dag dit spelletje van zijn
u-bruid niet mee te willen spelen,
erscheen aangeschoten op de hu
isdag en maakte zijn toekomstige
iuidelijk dat het van hem niet
hoefde als madam haar bazige
ing niet overboord wilde zetten,
de bruid dat beloofde kon er als-
'eest gevierd worden. Het ging in
erhaal dus vooral om het „omtur-
van de bruid en dat was, zelfs
éénakter, wat schamel. De schrij-
ad er maar wat omheen verzon-
om toch een krappe drie kwartier
i kunnen maken. Er verschenen
ruziënde tantes op het toneel die
twist zeer snel bijlegden en de
mocht uitgebreid uit de doeken
wat voor kneus haar toekomstige
genoot wel was. Dat werd alle-
I verteld en dat was jammer. Het
boeiender geweest als het publiek
lis had kunnen maken dit „eitje"
3n aantal scenes. Nu verscheen de
van het verhaal meteen als een
op de planken. Deze zwakte kan
laard niet aan St. Jan worden
Bten.
Franje
rerd haastig gespeeld en de
len hadden, niet altijd terecht, ook
lodige vaart. Pas in de eindscene
bruid José Coutinho en brui-
Jan Eelman dat het best wat
mocht en dat kwam het spel
geloofwaardigheid zeer ten goe-
mooiste dag in je leven" leen-
duwen. Leuk was het feit dat de regis
seur Peter Ampt met zijn miserabele
vaderrol confronteerde middels een ge
luidsband. Peter en het publiek kregen
een klein hoorspel te horen dat was
opgenomen met behulp van de kinde
ren Robert Klein Breteler en Brendalie
Loef.
Het stuk vereiste van de technische
mensen achter de schermen, Riny
Rijk, Wim Smit, Piet Reiding en Aad
Zegers veel inzet. Souffleuse was Nel
Keesom. St. Jan had ook voor éénak
ters gekozen om deze stukken eventu
eel later in nog kleinere zalen te kun
nen spelen. Het is te hopen dat vooral
„Zo is het goed" nog eens op Texel
wordt gebracht. Dan kunnen de men
sen die zaterdag thuis bleven (de zaal
was niet helemaal gevuld) alsnog ge
nieten van een verrassende éénakter
met sterk spel.
blijf fit...
blijf fietsen!
