TEXELSCHE COURANT DAG 19 APRIL 1985 TEXELSE COURANT PAGINA 9 v v V llijk (links) was met haar vriendinnetje Nini Bolmeijer die tijdens haar verblijf op Texel een gedetailleerd dagboek bijhield) bij de b Keijser „De Korenschoof m Eierland. Tijdens de strijd in Eier/and moest het gezin met de pleegkinderen vluchten en kwam te- fahoeve Rembrandt m Dijkmanshuizen waar ze met z n 54-en waren! Nora herinnert zich onder andere dat zij bij terugkeer op de Khoof ontdekte dat haar onderbroekje dat daar aan de lijn was blijven hangen, doorzeefd was met kogels. De contacten met Texel \len altijd onderhouden. „Wij voelen ons een beetje Texelaar. Voor mij staat Texel nog steeds bovenaan en ik heb mijn man ook een 11fhunnen aansteken aldus Nora van Dijk. 1 Bevrijdingsfeest 1945 op Texel. In de versierde Gasthuisstraat staan het Amsterdammertje Nettie Halekor met haar Texelse vriendinnetjes Come Lampers. Janme Schoenmaker (links) en Siena Zijm (rechts). Verder staan op de foto Inge Hulzebos en Jantje Kiljan Geheel links Siemetje Zijm. Nettie Halekor was ondergebracht bij de familie Lampers die al lang niet meer op Texel woont, maar naar het eiland in de hoop oude bekenden te ontmoeten, waaronder de vriendinnetjes die op de foto staan. komt we! op 11 mei iV Dekker ilen en brengen..." alleen in het huis achter in en had sidderend van angst, ir buik liggend op de vloer, de hten afgewacht, terwijl de ramen kapotgeschoten en stukken uit het plafond vielen en rondom schreeuw klonk van Russen en en van gewonden die om len. Als deze vrouw het woord loort, wordt ze heel nerveus, voor haar een puur negatief be- itidat ze zich niet kan losmaken ejeugdherinnering. Zij komt niet mei ook al ziet ze in dat ze dat wél zou moeten doen, eventu- een andere dag, om met dat Bn af te rekenen. die zich opdringt is hoe dat met die honderden Texelse kin- die dat toch ook allemaal heb- leefd. Zitten die ook met zulke fe? En hoe moet dat zijn in een Rotterdam waar veel grotere len kinderen een bombardement zijn verschrikkingen hebben san. Op dat laatste werd gewe- oor een luisteraar die tijdens de Onbekend-uitzending naar de studio belde. eraadpleegde deskundigen wezen feit dat de combinatie van om- jheden in ogenschouw moeten i genomen. Mensen zijn best in verschrikkelijke dingen mee te zonder levenslang onder een igebukt te gaan, maar de rdammertjes op Texel waren in gevoel ver en lang van huis. 8n bij vreemde mensen, hadden igerellende net achter de rug en misschien het belangrijkste is konden na terugkeer in hun teats nergens hun verhaal kwijt. Russenoorlog op Texel had emand gehoord. Dat was dus al maar onzin. Ze mochten niet - in tegendeel. Ze moesten juist lar zijn omdat ze waren bevoor- 2e hadden op Texel immers hun innen voleten zodat ieder jaloers vas toen ze op 16 of 23 juni irugkwamen? Botsing imité ontdekte nog meer oorza ak zonder de Russenoorlog zou llische verhaal over broodmage- bkinderen die op het schitteren- md Texel door hartelijke mensen ig werden gemaakt, niet altijd gegaan. Want het klikte" niet 'lissen ouders en kinderen. Of de Amsterdammertjes en hun leeftijdsgenootjes als gevolg i cultuurverschil waar tegen- 3 vrijwel niets meer van over is. e Amsterdammertjes, die nog maar kort tevoren de stad afstroopten op zoek naar voedsel en daarbij niet terugdeinsden voor wat tegenwoordig kleine criminaliteit" heet, waren los geslagen. Ze deden waar ze zin in hadden, wilden de straat op als ze naar bed moesten en waren soms hondsbrutaal. Ook kinderen die uit meer stabiele omstandigheden af komstig waren leverden soms proble men op. Een Texelse vrouw herinnert zich van ,,haar" Amsterdammertje weinig meer dan dat ,,joch" dat altijd weg was, soms zo lang achter elkaar dat ze in wanhoop naar hem zocht omdat ze dacht dat hij verdronken was. Na de oorlog heeft ze nooit meer iets van hem gehoord en ze stelt dan ook geen prijs op een ontmoeting op 11 mei. Een Texelaar herinnert zich sommige van zijn Amsterdamse vriendjes van destijds als „gluipers" die bij het spe len „gemeen" deden en die opschep ten over electrische treinen en ander duur speelgoed dat ze thuis hadden, altijd wilden overheersen en de Texe- laartjes het gevoel gaven dat ze maar een achterlijk stelletje boerenpummels waren. Gedragsproblemen waren er in enkele gevallen de oorzaak van dat Amsterdammertjes niet bij hun pleeg ouders waren te handhaven. Ze ver huisden dan naar mensen „met meer overwicht" maar die traden soms weer té hardvochtig op, zodat het is voor te stellen dat ook hier de behoefte aan hernieuwde kennismaking niet zo groot is. Deze voorbeelden moeten niet de indruk wekken dat het tussen de Texelaars en de Amsterdammertjes allemaal kommer en kwel was. In tegendeel, in verreweg de meeste gevallen waren de verhoudingen uitstekend en waren er nauwelijks meer conflicten dan in een ge woon gezin met opgroeiende kin deren. Tientallen bewaard gebleven briefwisselingen die het comité kreeg toegestuurd getuigen daar van. Ook de Russenoorlog is door lang niet alle Amsterdammertjes als een verschrikking ervaren. Het hing er maar vanaf waar je woon de in die tijd. Sommigen herinne ren zich daar zelfs niets van en hoorden de verhalen achteraf van anderen. De hongerwinter sloeg toe in de ste delijke gebieden van Noordholland, Zuidholland en Utrecht, het zogenaam de gebied B2. Totaal 15.000 mensen zijn hier omgekomen. In veel gezinnen kon een deel van de nood worden ge lenigd met voedselpakketten die hen werden toegestuurd door bevriende re laties van het platteland. Texel is daar bij niet achtergebleven. Duizenden pakketten zijn vanaf januari '45 met de beurtschipper verstuurd. Om een pak ket te mogen verzenden was vergun ning nodig van de Duitse autoriteiten. Toen de nood steeg waren de reacties op Texel navenant. Het kwam voor dat de rij wachtende mensen die bij de Kommendantur op de Groeneplaats (nu hotel De Lindeboom) een vergun ning wilden afhalen, tot in de Parkstraat reikte. Het tijdelijk adopteren van kinderen als effectieve en contro leerbare wijze van voedselvoorziening gebeurde pas vrij laat op grote schaal. Het eerste zeer grote transport op Texel kwam op 10 maart aan, toen de winter dus al goeddeels voorbij was. Wie precies voor de organisatie verant- De Texelse Courant van 17 maart 1945 in zeer kleine uitvoering in verband met de pa pierschaarste. In de rechterkolom een be richt over de Amsterdammertjes. *- woordelijk is geweest, was door ons niet met zekerheid te achterhalen. Feit is dat tal van instellingen er zich mee bezig hielden: Rode Kruis, kerken, Le ger des Heils, maar ook Winterhulp Nederland, een Duitsgezinde en dus „foute" organisatie.; De Telegraaf bracht op 12 maart 1945 een uitbundig verslag van de aankomst van honge rende kinderen op Texel. Daarin wordt melding gemaakt van de Nederland- sche Volksdienst als overkoepelend, verantwoordelijk orgaan. Die organisa tie stond blijkbaar in kwade reuk want nadrukkelijk wordt in het verslag be toogd dat het transport van de Amsterdammertjes die het bij de gulle volksgenoten op Texel aan niets meer zou ontbreken, het bewijs was dat de Nederlandsche Volksdienst ten-onrech te werd beschimpt. Hier werd door hardwerkende mensen iets groots verricht! „Goed Nederlander" De Texelaars werden opgeroepen kin deren op te nemen via de Texelse Courant en door middel van aanplak-, biljetten. Pleegouders moesten zich opgeven op het raadhuis. „Wie op de naam van „goed Neder lander" prijs stelt en in staat is een jongen of meisje datgene te verschaf fen wat de ouders in de stad hem (haar) helaas moeten onthouden, heeft de plicht hier de helpende hand te bie den", aldus het persbericht. Toch wa ren er ver voor 1945 ook al groepen uit Lees verder PAGINA 11 Fie Sol van Berkestijn genoot in 1942 zes weken lang gastvrijheid op de boerderij van de familie Hoogenbosch in Zuidhaffel. Onder heel wat gunstiger omstandigheden kwam ze daar in 1946 opnieuw om er de vakantie door te brengen en om de gebroeders Hoogenbosch te helpen op het land, waarbij bovenstaande romantische foto werd gemaakt. Ook in de tussentijd was er contact. De familie Hoogenbosch stuurde regelmatig zakken aardappelen of ander voedsel. De centrale keuken aan het Bellamy- plein te Amsterdam alleen reeds bereidt elke dag 40.000 porties. De stadsreini ging te Amsterdam staat voor groote pro blemen doordat de helft van het boven dien nog ongeschoolde personeel ziek is, met handkarretjes moet worden gewerkt (wat vijfmaal zooveel menschen eischt), de Vuilverbranding-Noord niet meer werkt en het publiek niet zelden het vuil zoo maar op straat werpt. Met aller mede medewerking alleen is in deze chaos orde te scheppen Ook in Friesland is men bij gebrek aan kolen aan het boomenrooi- en geslagen. In een geel en rood ge streepte deken, wollen truitje, wit broek je en wollen sokjes is in de Vondelstr. te A'dam een meisje van enkele weken te vondeling gelegd. Door vier gewapen de mannen werd een boer in de Sloter - polder van f 2500 beroofd; f 8000, sigaren, sigaretten en alle bonnen vormden de buit van vijf gewapende roovers, die een woning in de F Bolstr. te A dam binnen drongen. Door gebrek aan stroom kunnen de sirenes te Zaandam niet meer werken. „Het Volk" schrijft over de tientallen zwarte handelaars, die het platteland van N.-Holl. onveilig maken. Wanneer zij genoeg hebben ingeslagen, verkoopen of „ruilen" zij hun buit aan en met hen, die met '.eege wagens komen En dan gaan ze weer de boer op. „Elke luis heeft weer zijn luis. En N.-Holl. de last". Fotograaf Van der P. te Oost- zaan is door van een auto fë vallen over leden. (Het Volk) Groentenhandelaar Si te Enkhuizen verkocht spijsolie voor f 76,50 per fl. Ophangen, zulke zwarte schurken. Te Beverwijk werd een drie ling geboren, de kindertjes zi}n dagelijks een uur te bezichtigen in het Roode'- KruLsziekeohuis, wadr levensmiddelen en kleertjes gaarne in ontvangst'worden ge nomen. Twee vrouwen lokten te Was senaar honden mee naar huis, waal1 de dieren werden geslacht; het vlees'ch deed f 40 p.p. Het betrokken Departement verzoekt den bóeren zooveel mógelijk aartjappe(cn te verbouwen. Wegens diefstal van schapen is bij Hoorn een 5^ tal personen aangehouden. (Dagbl. N.H.) Een 2e zending meel, margarine, 'grutfefs-' waren en medicamenten heeft het 2wéed- sche Roode Kruis voor de stedeh'ih hét Westen aangevoerd. Een derdé'zèndlhg'ls onderweg, (handelsblad) 1 Het efncj der wijsheid BUjkt oftóos'inéer; w& Weten'weinig Te''~wèióiq, 'ffeer. *1üb fienestct). De ion gaat vandaag oco 8,51 op, ent 18,43 ónder; maan'op; 8,47, onder Hli Éenittf KwkrHer: 20 Mxl. ï».»l. Laat schrapen wie dat wil. Maar gij gedraagt u wijzer, V/ant leven voor het goud. t Dat geelt een ziel van ijzer. DrLourillard (BNO) In de proclamatie. Fuehrer zich ter gelegenheid van de Hel- dcngeilcnkdag tot 't Uuitsche volk richt te, werd gewezen op de vermetigingswil van Duitschlands vijanden. De meeste on zer bondgenooten, aldus de Fuehrer heb ben ons smadelijk verlaten; het lot heeft zich schijnbaar tegen ons gekeerd, maar het jaar 1918 zal zich met herhalen. Dit toch zou gelijk staan met uitroeiing van het Duitsche volk. Vastberaden zetten we door om de ommekeer te bewerkstelligen. In de geschiedems valt wat te licht wordt bevonden. God helpt, wie zichzelf helpen. Daarom moeten we zoolang toeslaan, tot de vijand moe wordt en ineenstort. (BNO) Engeland en de V S. zegden aan Moskou toe, dat zij de Duitsche krijgsge vangenen voor dwangarbeid in de Sov jet-Unie ter beschikking zullen stellen. - Het keizerrijk Annam zal samenwerken met Japan - In Bulgarije werden al 1200 personen ter dood gebracht. - Ondanks papiergebrek verschijnen er in Frankrijk steeds meer communistische kranten Ter gelegenheid van Heldengedenkdag 1945 schreef de Berliner Morgenpost o.a Het is allen duidelijk, dat de bewijzen nog geleverd moeten 'worden, dat we ook tegen de zwaarste beproevingen bestand zijn. Maar het komt niet aan op het ma teriaal en het aantal stuks maar op de menschen. die het materiaal hanteerenen op hun onverzettelijke wil. Duitschland capituleert niet, omdat dit met zelfmoord gelijk zou staan, het zou een uitleveren lijn aan onze bolsjewistische beulen En daarom zal Durtschland de oorlog nooit gewonnen geven. - Van Mei 1940 tot Aug 1944 werden in Frankrijk 300.000 burgers gedood en 700,000 gewond. - De verhouding Roosevelt-De Gaulle laat veel te wenschen over - Iran verklaarde aan Japan de oorlog. - Een vijfde van dé Fin nen is nog dakloos. - Het luchtverkeer Zwcdcn-Finjand is gestaakt. - Saoedië- Arabic verklaarde dé oorlog aan Duitsch land en Japan. - Een aantal personen ia gedood door de ontploffing van een schip met munitie In de haven van Vancouver. - Verwacht wordt, dat ook Argentinië aan Duitschjund do oorlog zal verklaren. - In frankrijk is de voedselnood tot 'n angsf- wekkendo hoogte gestegen. - Het Vati- caan spreekt het óerlcjit, volgens hetwelk t met' Moskou zou onderbandelen tegen Doordat te weinig kolen worden inge voerd. moet Portugal zijn treinenloop be perken - Japan legt de wapens pas neer als het de Oorlog heeft 'gewonDen (Jnp. Mmtster v. Oorldg) SNEEUWKLOKJE, moiider Tusschen het moidetïge gtas. Dat overal vertreden was, Zag ik als een klein wonder F,en klokje staar.!op steeltje rank. Als sneeuw zoo \rit. als melk zoo blank Het trot mij zoo bijzonder. En toen ik daar tz peinzen stond. Ik plotseling de les verslond. Die hst mi; wilde-leeren: Om als dat klokje teer en lijn, Zoo nederig en.réin te zijn. Waar ik ook verkeeren. - HO/B DE RIJMELAAR. (BNO.) Schokksïde toestanden worden in de bevrijde Eu|opeesche gebieden aan getroffen (New Statesman and Nation.). Berlijnsche bilden brengen berichten over door de bol^ewieken bedreven gru weldaden in de „Ipvnjde" gebieden. Zelfs een Britsche bissthop verhief tegen deze gruwelen zijn'slefi. Ook Paraguay be schouwt zich in saat van oorlog met de Spil-mogendhedei|. Van Italië wordt uitlevering gevorderd van den vroegeren chef van de generale staf Roatta. In In Frankfort deserteerden 19000 Ameri kanen. Een Frinsch priester werd we gens medewerking met de Duitschers ter dood veroordeeld. In Bessarabië moet Russisch worden geleerd en het gods dienstonderwijs afgeschaft worden. Chili en Peru hebben Duitschland de oorlog verklaard. De Balkanlanden vrorden rmrt-hrm_;LTonood bedreigd. In de scholen te Bc/grado werden portret ten van koning Peter en van heiligen vervangen door die van Stalin en Tito. (BNO). Door eeji verrassende operatie maakten de gealljeerden zich in de afge- loopen week meester van de Rijn-spoor brug bij Remain; gaandeweg hebben zij het bruggenhoofd eerugermate kunnen uitbreiden, ai stónden de brug en de naarnevens aangazrachte' pontonbrug ook aan 't vernietiger»! vuur van de Duitsche artillerie err bombardementen bloot. Aan het oostelijk frolt maakten de Sovjets zich meester v*i het nieuwe gedeelte der stad K s 11 i n. Overigens deden zich noch fn het'Oosten, noch in het Westen slagen vin doorslaggevende be- teekerib vodr. Iif hoofdzaak bepalen de tegenstanders vah puitachlmid zich tot het treffen van foeberetdselcu voor een nieuwe slag van groote omvang. Berlijn verwacht "deze wxsrél' aAn hnt oostelijk front. In O.-Pruiin bieden dé Duitschers het hoofd aart buitengewoon jievige aan vallen "ftgeh Dinzig liepen 47 Infan- tené-'divtsiés verieefs storm. Tegen Stolp opereerert 5'legeJi. De DulUche troepen werden' In dft gibied naar de Dsnager Bocht 'teruggedrciigen, maar zt] brachten de bolsjewieken' êp 25 km van Danzlg tot staan. Kolberg boudt nog stand, even als Stettin, wiartegen ^ïoskou met 3 leger» optrekt In Sjowajdje waar de Sov jets bloedigé verüeie» léden, drongen ds- dezen iir-A 11-3t> h 1 door In Hongsri]# de Duitschers verder op naar het Aan de Ncisse wisselde G u- ben zevenmaal van bezitter. De Duit sche tegenstand neemt, naar een gealli eerd verslaggever te kennen gaf, van uur tot uur toe. Ook in het Westen, waar aan de Rijn tusschen Nijmegen en Emmerik van oever tot oever een hevig artillerie vuur tot ontbranding kwam. wat moge lijk de inleiding is tot een poging om ook hier over de rivier te komen en het Ruhr- gebied te omsingelen. (N. van Krefeld brengen de Amerikanen veel troepen en materiaal bijeen). Niet minder fel is de strijd in het gebied van de Moezel en ten Z. van Trier. Tusschen deze stad en Ko blenz moesten de Duitsche linies worden teruggenomen; tusschen Kochem en Ko blenz' overschreden de geallieerden de Moezel over een front van 8-10 km. Ter wijl Antwerpen en Ixmden onophoudelijk met V-wapens werden bestookt, werden bomaanvallen uitgevoerd op Berlijn, vrij wel elke nacht; op Regensburg, Gelsen- kirchen, Wuppertal. Recklinghausen, Es sen, Groot-Hamburg en Dortmund; in Ja pan op Osaka. Duitsche duikbooten brach ten weer eenige schepen tot zinken. In 't Verre Oosten breidden de Amerikanen hun steunpunten op de Marianen uit Men spreekt van pogingen om in Japan zelf te landen. BURGERLIJKE STAND VAN TEXEL van 10 tot en met 16 Maart 1945. Geboren: Jozef Maria Hendrik zv Hen drik v. Heerwaarden en Agatha Witte. Jan Martinus zv Martinus Vlaming en Jannetje van Groenigen. Helena Anlo- netta Carolina dv Wilhelmus le Noble en Bregtje Wijngaarden Janna Henriëtte Cornelia dv Pieter J v. Swceden en Alberdina Sauerborn Ondertrouwd: Jan Barhorst en Antie Bakkér. Overleden: Maria Feijtje de Waal, 14 dagen. Willem Sijbrand Keijser. 62 jaar P. J. Keijser Gevonden voorwerpen: kindermuts. ketting, handschoen (dames), boek. TEXELSCHE BERICHTEN Uit bet politierapport. M.K. en W.S. te De Koog maakten zich schuldig aan dief stal van een varken. De vrouw van W.S. cn me). S met haar dochter nomen een fthaap weg, dat voor eigen gebruik werd g<"i!achr.' HultJ én ingewanden werden door de politie opgegraven. M.K. bekende meer diefstallen te hebben gepleegd, o.a. die van een pomp uit „Bosch-en-Duin", welke door de politie werd opgespoord. Briefwisseling met personen in het door dc geallieerden bezette gebied en de daaraan grenzende gevechtszone is uitsluitend op het tot nu toe voor het buitenland in gebruik zijnde formulier toegestaan onder inachtneming van de daarbij gegeven aanwijzingen. Maximum aantal woorden 25. De formulieren zijn verkrijgbaar bij de afdeeling-secretaria- ten cn bij het correspondentiebureau van het Ned. Roode Kruis, J. Pz. Coenstraat 10, Den Haag Hoe dc jeugd in de steden door hel Ontstellend tekort aan levensmiddelen te lijden heeft, hebben we met eigen oogen kunnen aanschouwen, toen Zaterdag de boot met meer dan 500 kinderen, meest uit Amsterdam, hiér aankwam. De mets ten waren aan het eind van hun krach ten Nu zij hier een gastvrij onderdak hebben gevonden en behoorlijk worden gevoed, zullen zij zeker spoedig weer aansterken Destijds werden tientallen kinderen uit het buitenland hier gedu rende geruime tijd gul onthaald; het moe ien er honderden zijn, nu het kinderen van in nood verkeerende landgenooten geldt. Wie op de naam van „goed Ne derlander" prijs stelt en in staat is, een jongen of meisje datgene te verschaffen, wat de ouders in de stad hem (haar) he laas moc-tcn onthouden, heeft de plicht hier de helpende hand te bieden. Het is verheugend te mogen constateeren, dat zooveel Texelaars hun taak verstaan. Er komen nog meer kinderen! Wie er eea plaatsen kan, late het uiterlijk a.s. Dins dag op het Raadhuis welen (912 uur). „,5KLVERüt'NNI',0END'B..tcm„,t,, n ycj™eke van den Orlskommandant aan belanghebbenden bekend, dat op de Orta- kommandantur Groeneplaats gelegenheid be staat tot het alhalen van de nieuwe rijwielver- gunnmgen. Het rijwiel behoort daarbij mede genomen te worden. Voor hen wier eeslachts- oi xi ^nva.n«t me' d" 'e«'ersA t.m. O H zn 2? uur' R nl' 2 72 Mzart van 3.30 vJn« h ?°r hen wier ««•aehtsn.um yltngt met het woordje „van' nf „Je' Maat! Texel. 16 Maart |i«5. De Burgemeester voornoemd. RIJK DE VRIES op 23 ZONDAG AA NED HERV KERK Burg 10 uur Da. Visser UaandcoUecto. Waal 3 u. Ds: Kok. Coll. Bouwfonds Ooolerend 10 u. Ds. Kok Eierland J.J0 Ds Salm. Koög 10 u Ds. Salm. Den Jloórn 2,30 Ds Vlbaur O'scWTd lüu. Ds.Tlnholl Maandcotlsctr Bidstonden: Waahd 3 u. De Cocks- dorp; Dirtsd. 2,30 EJer!., Woensd. 9,30 Burg, 3 h. Koog; Donderdag 3 uur Den Hoorn. GEREF KERK Ooiterend IQ u. Ds. poe. Hl Avandmnal 3,- Ds. Pos. H A. en Dankzegging. Burg 10 u. Leesdienst. Voorber. H.A. 3 uur Leesdienst. geref: kerk (h.v.) Oosk-.-eod 10 en 3 uur Da. v. d. Plax Buig 5 u. Da v.d. Plaa. m de Doopsgez. kerk Col!1 Bn. fonds. L DOOPSGEZ. GEM. Waal 10.30 Ds. v i'^esr. Pfn4 1'óvH»

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1985 | | pagina 9