,Deze bevrijding suggereert
lat er vrede is"
De Koog had even
een dorpshuis
in het hart-,
i
]urgemeester in herdenkingsdienst
Bevrijdings-dorpentocht geslaagd
Zwaargewonden
bij aanrijding
Siem de Waal vertelt
over zijn belevenissen
Burgerlijke stand
Vat met gevaarlijke inhoud
UIIMOUMU IVICI I3ÖO
fEXELSE
COURANT
„denk dat het goed is en een plicht is de doden uit de tweede wereld
oog te blijven herdenken. Ik denk ook dat het goed is te bedenken dat
bevrijding die we vieren, suggereert dat er vrede is. Die is er echter
secht als niemand meer macht uitoefent over een ander en als we de
rate rijkdommen van ons aller aarde, van onze levende aarde, met el-
sar delen. Dat moet toch mogelijk zijn als we willen. En als we indivi-
'jeel willen moet het toch mogelijk zijn dat allemaal uit te stralen."
3tzei burgemeester Jo Engelvaart zaterdagavond 4 mei in een herden-
ngsdienst in een bijna volle Nederlands Hervormde kerk van Den Burg.
burgemeester herdacht in zijn toespraak niet alleen alle slachtoffers
de laatste wereldoorlog maar gaf ook zijn visie op 40 jaar bevrijding,
ij riep alle aanwezigen op de jeugd een betere toekomst te bieden.
£en wereldvrede zonder dreiging."
herdenkingsdienst in de kerk
terd onder andere bijgewoond
oor de gasten uit de VS, Canada,
ngeland en een delegatie van de
imbassade van de Sowjet Unie,
Seorgische oud-strijders en de
lansgroep Mchedroeli. De dienst
jing vooraf aan een stille tocht en
ranslegging bij het herden-
ingsmonument op de algemene
agraafplaats waarvoor de be-
ingstelling zeer groot was en
ilgde op de kranslegging op de
iladzebegraafplaats en een korte
erdenking van gesneuvelde geal-
eerde oorlogsvliegers bij het Lan-
astermonument. Ook de herden-
op de Georgische begraaf-
s werd door een zeer grote
roep Texelaars en gasten bijge
woond en was mede door de ont-
ulling van een gedenkplaat van
wijlen mevrouw Cornelia Boon-
erberg een indrukwekkende
lechtigheid.
lp de Loladzebegraafplaats werd bij
iet monument rond het graf van Lo-
ödze een erewacht gevormd door de
)ud-strijders Chrisja Bainduraschwili,
Galaktion Zagereischwili, Waliko
Schgenti, Misja Mozorelija, Uschangi
klgobelaschwili en Gogi Garwewan-
sschwili. Voordat ze de erewacht be
rokken legden deze Georgiërs een
rans bij het monument, gevolgd door
ingelvaart en Schilling namens het
smeentebestuur en de Russische am-
ïassade. De Sowjet Unie was verte-
renwoordigd door ambassaderaad V.
Gnevachev, kolonel I. Zakharov, land-
touwattaché A. Kovalev, handelsatta-
t'né A. Boutko, secretaris S. Sokolov
fn enkele ambtenaren.
(ransen en bloemen werden ook ge-
door afvaardigingen van de Vere
ring Nederland-USSR, de dansgroep
Mchedroeli, vrienden van de Sowjet
Unie uit Joure en Sneek, Lord
Iweedsmuir en Siem de Waal namens
ie exEgeallieerden en het Comité Texel
40jaar vrij. Laatstgenoemde comité
rlaatst bij de bloemen in het Russisch
;n Nederlands de tekst:
J. Engelvaart tijdens zijn toespraak in de
herdenkingsdienst. ,,lk heb het gevoel dat
er krachten in de wereld zijn waarop de
burger geen invloed meer heeft".
,,Voor de nabestaanden van hen die
wij hier gedenken. Voor een ieder die
dit leest, voor ieder mens, waar dan
ook, vrede en vrijheid."
Ook Tamara Alexandra Loladse, de in
Nederland geboren en levende dochter
van Sjalwa Loladse herdacht haar va
der en de andere gevallenen met een
bloemstuk. Op het moment dat Eugeni
Artemidze met naast hem de in Geor
gische klederdracht gestoken kinderen
Nicolette en Jasper Smit uit Purme-
rend een krans legden klonk via een
tussen de bomen opgestelde geluids
installatie Georgische zang. Enkele Ge
orgiërs strooiden Georgische aarde uit
over de graven en de erewacht dronk
na de plechtigheid staande naast het
grote monument gezamenlijk Georgi
sche cognac. De drank die overbleef
werd over het graf gegoten.
Bij de ingang van de begraafplaats is
een plaquette geplaatst met daarop
het gezicht van mevrouw Boon-
Verberg en daaronder de tekst ,,Aan
Cornelia Boon-Verberg van haar Geor
gische zonen". Deze posthume huldi
ging aan de moeder van de Georgiërs
werd onthuld door Chrisja Baindu
raschwili, waarbij ook Georische zang
en muziek ten gehore werd gebracht
die speciaal voor deze gelegenheid
was gecomponeerd en opgenomen.
De herdenking op de begraafplaats
trok mede door de deelname van de
Georgische dansgroep en het daarbij
horende jongerenkoor een enorme be
langstelling. Veel Texelaars waren aan
wezig en mensen van de vaste wal,
waarvan een groot deel de reis naar
Georgië anderhalf jaar geleden
meemaakten.
Na de plechtigheid op de Hogeberg
gingen Lord en Lady Tweedsmuir, de
echtparen East en Jones, H. Weber en
Siem de Waal met het gemeente
bestuur naar het Lancastermonument
aan de Lancasterdijk, waar bloemen
werden gelegd.
Verschuilen
De herdenkingsdienst in de N.H. kerk
ging van start met het spelen van een
drietal gezangen door Musica Texla,
gevolgd door een korte overdenking,
uitgesproken door dominee J. ter
Haar. De predikant plaatste onder de
rode draad ,,40 jaar na de oorlog en
nog..." diverse persoonlijke herinnerin
gen en sprak beeldend over de miljoe
nen die de bevrijding in 1945 niet mee
maakten als ,,zielevonken die op zoek
zijn naar hun bestemming".
,,Er moet nog zoveel zijn waar het
bestaan van vroeger zich in vasthecht.
De zielevonken hechten zich vast in
stenen, bomen, huizen en mensen. De
vonken die moesten vluchten, die zijn
verraden, die zich moesten verschui
len, die zijn opgepakt, die van de weg
zijn gemaaid, die zijn vermist, die op
transport zijn gezet en waarvan hun le
ven niet tot bestemming kwam. In een
foto, krante-artikel, een koppelriem do-
Lees verder PAGINA 2
De dorpentocht voor fietsers en
automobilisten die als bevrij-
dingstocht zondag werd gehouden
mag geslaagd worden genoemd.
Ruim 200 fietsers en 45 automobi
listen reden de tocht van ongeveer
60 kilometer. Eén en ander was ge
organiseerd door de sectie dorps-
en dorpshuiswerk.
De deelnemers hadden zondag echter
slechter fietsweer kunnen treffen, 's
Morgens was er weinig wind en zon,
alleen later in de middag werd het
koud. Toen hadden de meeste deelne
mers de 60 km op het rijwiel echter al
afgelegd. Men moest met de deelna-
mekaart alle dorpshuizen (in Den Burg
De Lindeboom) aandoen om een ge
nummerd stempel te bemachtigen en
Vanmorgen tegen acht uur deed
zich op het kruispunt
Westerboersweg-De Staart in Waal
enburg een aanrijding voor waarbij
twee Texelaars levensgevaarlijk
werden gewond en hun auto's wer
den vernield. Een Volkswagen
bestuurder die bezig was kranten
te bezorgen en op weg was naar
hoeve De Arend, kwam van de
Westerboersweg en kruiste de
Staart op het moment dat daar
een andere Volkswagen, bestuurd
door een man uit Oosterend, voor
bij kwam. Bij de aanrijding kwa
men beide auto's in de sloot te
recht. Omwonenden snelden toe
en sloegen alarm. De krantebezor
ger, die gedeeltelijk onder zijn wa
gen terecht was gekomen, dreigde
te verdrinken; een buurtbewoner
hield zijn hoofd boven water tot er
hulp kwam. Met de apparatuur van
de rampenwagen knipte de brand
weer de andere auto open waarna
de bestuurder, die waarschijnlijk
een nekfractuur heeft opgelopen,
met behulp van ladders op de kant
kon worden gebracht. De slachtof
fers werden met twee ambulances
naar het ziekenhuis in Den Helder
vervoerd. De foto geeft een beeld
van de hulpverlening. In de sloot
op de voorgrond de auto van de
krantenbezorger.
Het tijdelijke dorpshuis van De Koog werd zondag zelfs officieel geopend. Die eer viel te beurt aan T Jilderda 6esfaura//rf rfs £/orp-
Kommissie. Hij knipte met verve een feestelijk lint door. Jilderds zei det de investering ven dit tijdelijk onderkomen enorm meeviel en dat
de dorpscommissie dan ook niet van plan was investeringssubsidie aan te vragen.
met de uiteindelijke cijfercombinatie op
de kaart kon men meedingen in een
verloting met als hoofdprijs een fiets.
In de meeste dorpshuizen waren kleine
tentoonstellingen over de bevrijding en
het verzet, met name in De Cocksdorp
was een mooi foto-overzicht van de
Georgische strijd in De Cocksdorp en
Eierland.
Tent
Bij de organisatie van de dorpentocht
werd de dorpscommissie van De Koog
voor een probleem gesteld dat men de
deelnemers niet in een dorpshuis kon
ontvangen: De Koog heeft immers nog
steeds geen echt dorpshuis.
De daarvoor in de wintermaanden
dienstdoende Kaapsnol is al weer in
gebruik voor toeristen. Met behulp van
Scouting werd dit probleem opgelost.
Zondag stond aan de Nikadel een for
se tent met daarbij een bord. Op dat
bord stonden de Koger verenigingen
genoemd die graag een eigen dorps
huis willen. In de wat donkere dorps
huistent was muziek en het gebrek
aan licht werd benut voor het draaien
van tekenfilms voor de jeugd.
Winnaars
Degenen die mee hadden gedaan aan
de dorpentocht konden 's avonds gra
tis naar de feestavond in de schouw
burgzaal van De Lindeboom waar het
Holland Kwartet voor dansmuziek
zorgde en het duo Jan en Zwaan mee
zingers presenteerde. Halverwege de
avond trok notaris Hans Boswijk de
winnende nummers. Met een cijfer
combinatie van zeven cijfers waren er
minstens een miljoen mogelijkheden
en het gebeurde dan ook niet één keer
dat een cijfer werd getrokken dat exact
overeenkwam met het cijfer op de
deelnemerskaart.
Daarom werd steeds een nummer op
gezocht wat daar het meest dicht bij
in de buurt kwam, waarbij de getrok
ken cijfercombinatie als geldbedrag
werd gelezen.
De tweede prijs bij de auto's (een
fruitmand) ging naar T. Boerse-de Wit
en de eerste prijs (een taart) was voor
T. Medema-Leegwater. De tweede prijs
bijde fietsen werd gewonnen door A.
Schoo en de eerste prijs, een fiets met
versnellingen ging naar F. van Tonge
len uit De Cocksdorp.
Op uitnodiging van het comité
Texel 40 jaar vrij houdt oud-Texelaar
Siem de Waal uit Pietermaritsburg
(Zuid Afrika) een voor ieder toe
gankelijke lezing over zijn beleve
nissen ten tijde van de bevrijding.
De Waal houdt zijn voordracht vrij
dagavond a.s. (dus niet op 13 mei
zoals eerst de bedoeling was) in
het ouderencentrum ,,De Buure-
ton" aan de Molenstraat, aanvang
20.00 uur.
Siem de Waal, in de jaren 30 naar
Zuid Afrika geëmigreerd, gaf in 1941
gehoor aan de oproep mee te helpen
aan de bevrijding. Hij sloot zich aan bij
de Prinses Irenebrigade, werd opgeleid
in Engeland en maakte vervolgens deel
uit van de troepenmacht die na de in
vasie in Normandië via België naar Ne
derland trok. Eenmaal in het vaderland
greep hij de eerste gelegenheid aan
om naar zijn geboorte-eiland te reizen
dat toen nog door de Duitsers was be
zet. Als eerste geallieerde zette hij voet
op Texel, waar hij door vele honderden
feestelijk werd begroet als voorbode
van de bevrijdingsmacht. Tijdens de
opmars door West Europa maakte
Siem en zijn brigadegenoten ,,het een
en ander" mee waarover hij vrijdaga
vond zal vertellen. Wie Siem de Waal
kent, weet dat hij dit op zeer boeien
de, maar ook relativerende wijze kan
doen waarbij hij de humor niet uit de
weg gaat. Wie de avond wil meema
ken dient zich vóór woensdagavond
Geboren: Stefan, zv. Pieter J. W.
Hoogerheide en Bregitta D.M. Boer-
sen; Bernardus Dionisius,zv. Barnardus
G. Gerritsen en Dorothea M.C.M. Ver
stappen; Reinier Dick Simon, zv. Jan
Steenis en Petronella A. Willemse;
Marije, dv. Cornelis P. Duinker en Grie-
tha van der Ster; Jante Sarina, dv. Ja-,
cob D. Koopman en Elisabeth C. Roe
per; Joost Marijn, zv. Désiré M. Ver-
duin en Margaret Hessels; Mariëtte,
dv. Cornelis Stobbe en Monica M.
Divendal.
Overleden: Aaltje Wilbrink, oud 87
jaar; Jan Kaczor, oud 66 jaar; Jan
Trap, oud 72 jaar.
De kotter TX 43 kreeg op 25 mijl ten
zuidwesten van Den Helder een vat
van ongeveer 30 liter in de netten. Het
blauwe vat met zwarte handvaten be
vatte een bijtende vloeistof en is aan
gemeentewerken overgedragen.
THE BOUTIQUE WfTH THE BEST CHOICE
Brengt iedere week andere collec
ties van de Top Tien van Europa!!
In Wear - Fiorucci - Lemon - Swin
ger - Meadows-* Dranella - Emma-
nuelle - Painter Studio - Trader -
Half - Jackpot en natuurlijk de
klapper voor Texel
Matinique
In the middle of the Island
Weverstraat 5, Den Burg, Texel
(02220) 5346.
(morgen) te voorzien van kaarten
f\ ter bestrijding van de kosten,af te
halen bij fotobedrijf Jan de Waal aan
de Stenenplaats. Zou uit het verloop
van de kaartverkoop blijken dat de zaal
van De Buureton te klein is, dan wordt
de avond gehouden in een grotere
zaal. Dit zal dan in de agenda van de
Texelse Courant worden bekend
gemaakt.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs /18,10 per kwartaal, los 80 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34 60.398.
kiie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, tel. (02220) 2741.
ai werktijd- Harry de Graaf, Pelikaanweg 75, De Koog, tel. I0222P) 266,
^Oosterhof, Westerweg 14, Den Burg, tel. (02220) 4988 en Niek van der
jai, Schilderweg 215, Oudeschild, tel. (02220) 5393.
advertenties, abonnementen, etc.:
g,eld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
