„Toeleveringsbedrijf de dupe
van beheerslandbouw"
Laat en koud voorjaar
Barendregt op feest Aankoopcentrale
Albert Heijn supermarkt
160 m2 uitgebreid
LAND
BOUW
Politie kan nog
vakantiewerkers
gebruiken
Texelse werkstukken op
nationale tentoonstelling
Galerie „Tessel"
werd uitgebreid
Loos alarm
Wereldprimeur van B&O
het Master Control Link Systeem te zien bij:
jas Jan Brouwer
23 230
26 MO
Evenals de twwe voorgaande jaren
is het zaaien en poten van akker
bouwgewassen vrij laat in het
voorjaar begonnen. De oorzaak lag
bij een te natte grond en te lage
bodemtemperaturen. Niet alleen in
de landbouw is het zaaien, poten
en groei van de gewassen later
dan normaal. Ook de bomen en
struiken hebben een duidelijke ach
terstand in blad en bloemvorming.
Hoewel de achterstand niet meer
ingehaald kan worden in tijd kun
nen enkele warme dagen wonde
ren doen.
J. P. Herwijer (rechts) toont de Abraham die het oestuur van oe ManKoupuenuam ovou uaa, *uv.
Wethouder Klaas Barendregt zei donderdagmiddag tijdens de feestelijke
receptie van de Aankoopcentrale tot het bestuur van de coöperatieve ver
eniging en de honderden leden en relaties dat beheerslandbouw een re
gelrechte bedreiging is voor agrarische toeleveringsbedrijven. „Deze coö
peratie is van groot belang voor de agrarische sector en het wordt nogal
eens over het hoofd gezien dat agrarische toeleveringsbedrijven de dupe
zullen zijn van beheerslandbouw op Texel met het daarbij horende verlies
van werkgelegenheid."
het bedrijf mag „het zelfstandig voort
bestaan geen rol spelen".
„Het is niet zo plezierig om dit bij een
50-jarig bestaan mee te delen, maar
als we het niet meer alleen kunnen,
moeten we andere mogelijkheden aan
grijpen om de Texelse agrariërs de
beste prijs voor hun produkten en de
beste prijs voor hun produktiemiddelen
te kunnen blijven geven".
Fijne sfeer
Namens Cebeco Handelsraad sprak de
heer Landstra die zijn speech opende
met de bekende dubbelzinnige woor
den „Ik zal het niet lang maken". Dat
wekte hilariteit op in de zaal. Landstra
prees de plezierige samenwerking tus
sen de Handelsraad en Aankoopcentra
le en zei de indruk te hebben dat deze
vereniging goed in de gaten houdt dat
men „een club van en voor mensen
heeft". „U denkt goed om uw perso
neel en om uw leden. Dat bepaalt de
sfeer in dit fijne bedrijf". Cebeco Han
delsraad en Aankoopcentrale beheer
sen samen 70% van de zadenverkoop
op Texel en Landstra zei dat dat per
centage een indicatie was dat een
goede samenwerking mooie vruchten
kan afwerpen.
^gondernerriers-aktiviteiten^B^
De supermarkt van Albert Heijn in de
Waalderstraat heeft in tien weken tijd
een vrij ingrijpende verbouwing onder
gaan, waardoor de winkeloppervlakte
met 160 m2 is toegenomen. De hele
supermarkt is nu 773 m2 waardoor het
assortiment artikelen veel ruimer kon
worden opgesteld terwijl dat assorti
ment bovendien flink is uitgebreid. Bij
Albert Heijn kan men nu ook terecht
voor „biologische" levensmiddelen van
Zonnatura, „Drogmedica" (mond-,
lichaam- en huisverzorging), dieetarti-
kelen (voor diabetici, etc.) wenskaar
ten, vruchtenwijn, klassewijnen, Zwit-
salartikelen, babyvoeding en batterijen.
Verder bieden de bestaande artikelen-
groepen meer keus.
De extra ruimte ontstond door het ge
deelte van het gebouw waarin het ma
gazijn en de Quickynette-afdeling was
gevestigd erbij te trekken en door het
gebouw aan de achterzijde met een
magazijn van 130 m2 uit te breiden.
Het Is gelukt de zaak gedurende de
verbouwing open te houden met uit
zondering van de laatste dag waardoor
nogal wat van het organisatietalent
van de aannemer en bedrijfsleider
werd gevraagd, èn van de inschikke
lijkheid van de klanten. De Albert
Heijn-vestiging heeft er één kassa, bij
gekregen en drie personeelsleden
waardoor in de supermarkt nu 26 per
sonen werken, de part-timers meegere
kend.
De verbouwing werd uitgevoerd door
hoofdaannemer Tebo, Installatiebureau
Schuijl (electra), schildersbedrijf Zaan-
derwijk (vroeger Ben Kamp) en cv-
installateur Schoo.
De wethouder nam de gelegenheid te
baat om nog eens te verkondigen dat
inkrimping van landbouwgrond niet in
het programmavaandel van het college
staat en dat B en W „er alles aan zul
len doen" om beheerslandbouw op
Texel tegen te houden.
Barendregt was één van. de zes spre
kers op de officiële receptie van de ju
bilerende Aankoopcentrale. De loods
van de vereniging aan de Waal
derstraat was met behulp van stands
van toeleveringsbedrijven omgetoverd
in een gezellige zaal met als enig man
co dat er veel te weinig stoelen waren
om alle belangstellenden een zitplaats
te kunnen bieden. Mede om die reden
hielden de sprekers het kort en kon de
tentoonstelling een uur nadat de offi
ciële receptie van start was gegaan,
worden geopend.
J. P. Herwijer, voorzitter van de Aan
koopcentrale gaf in zijn toespraak een
overzicht van de geschiedenis van de
coöperatie die in grote lijnen het artikel
uit deze krant van dinsdag 7 mei volg
de. Herwijer benadrukte dat het
bestuur zeer tevreden is over de „inni
ge samenwerking" met de grote coö
peratie Latuco. Het financiële reilen en
zeilen van de coöperatie moet altijd
goed in de gaten worden gehouden
omdat de winstmarge in de agrarische
sector zeer klein is en omdat een boer
werkt met een factor die moeilijk is te
voorspellen: het weer. Herwijer noem
de als voorbeeld het drogen van gra
nen, waarvoor de coöperatie machines
heeft staan. Bij een nat seizoen wordt
de investering van de machines terug
verdiend maar bij een droog seizoen
staan de machines stil.
Troost
„In het eerste geval hebben wij in
komsten en de boer kosten en bij een
droog seizoen is de boer goedkoop uit
en zitten wij met een financiële tegen
valler. Ik troost me dan maar met de
gedachte dat onze leden in ieder geval
lagere produktiekosten hebben", aldus
de voorzitter. De laatste jaren is ook
het rentepercentage „onrustig" en
Herwijer merkte op dat die factor het
besturen van een coöperatie niet een
voudig maakt. Hij vond dat de coöpe
ratie in de toekomst moet streven naar
een ruimere financiële reserve en bij
een discussie over de efficiëntie van
Op de politiebureaus van Den Burg en
Oe Koog kunnen in de periode 17 juli
t/m 18 augustus nog vakantiewerkers
worden aangesteld. Kort geleden werd
in deze vacature voorzien maar en
kele kandidaten moesten door omstan
digheden afvallen, zodat men nu weer
op zoek is. De kandidaten zullen wor
den belast met lichte administratieve
werkzaamheden. Ze moeten onge
huwd zijn en kunnen typen. Aanmel
ding kan vrijdag 17 mei geschieden
tussen 14.00 en 16.00 uur, telefonisch
bij de heer E. Moojen, (02220) 2644.
„Als een coöperatie wordt geleid met
gezond boerenverstand dan kan de
Aankoopcentrale nog best zelfstandig
75 jaar worden." Dat zei Henk de Lugt
namens de agrarische standsorganisa
ties en de banken. Hij meende dat het
de Aankoopvereniging nooit aan dat
boerenverstand had ontbroken en dat
men daarom ook in blakende gezond
heid de 50 jaar kon volmaken. Baren
dregt had als gemeentelijk cadeau een
kleurenfoto van een schapenboet mee
genomen en Landstra een envelop met
inhoud. De Lugt moest bekennen met
lege handen te staan.
Niets voor niets
„Ik moet namens een heleboel organi
saties spreken maar ze hebben me
niets meegegeven". Hij hoopte dat ver
zuim bij een 75-jarig jubileum goed te
maken. Voorzitter Herwijer haakte hier
later in zijn dankwoord geestig op in
door mee te delen dat hij blij was dat
De Lugt geen cadeautje had meege
bracht. „Zo'n cadeu betalen we dan
straks toch weer zelf, want die banken
doen niets voor niets."
De huidige directeur van de Aankoop
centrale, de heer Galema van Latuco,
zei dat het moeilijk was om een blik in
de toekomst te werpen als het gaat
om het voortbestaan van de Texelse
coöperatie. Galema vertelde dat Latuco
op dezelfde manier was gegroeid als
de Aankoopcentrale en hij noemde de
samenwerking voortreffelijk. „U hebt
uw schaapjes op het droge en ik ver
wacht geen problemen in de
toekomst."
Ontslag
De rij van sprekers werd afgesloten
door A. Dros Bzn. die voor het
bestuur een Abraham had
meegenomen.
Dros was één van de elf oprichters en
oud-voorzitter van de coöperatie en hij
zei blij te zijn dat zijn geesteskind het
zo goed maakte. Ook een andere
oprichter, A. Dros Dzn., was aanwe
zig. Dros vertelde dat hij pas onlangs
zijn lidmaatschap had opgezegd. „Ik
had er niet zoveel meer mee te maken
en dan is het toch heel leuk als je aan
je denken met een uitnodiging." Dat
de oprichting van de coöperatie in
1935 weerstanden opriep illustreerde
de spreker met de mededeling dat
„zijn broer Ger bij Keijser en Co werd
ontslagen toen men daar hoorde dat
een naast famililid het waagde een
coöperatieve inkoopvereniging te
starten."
Herweijer sloot het officiële gedeelte
van de twee goedbezochte open da
gen van de Aankoopcentrale af met de
mededeling dat de vereniging zich
„blijvend en volledig zal inzetten voor
agrarisch Texel".
Op de in Arnhem gehouden landelijke
tentoonstelling van de Nederlandse
Bond van Plattelandsvrouwen waren
vijf werkstukken van Texelse Platte
landsvrouwen te bewonderen. Me
vrouw A. Bakker-de Grave had huisjes
uitgebeeld in de soort patchwork; de
zelfde techniek had mevrouw Wieten
toegepast in een werkstuk dat twee
hanen voorstelde. Mevrouw I. van der
Werf-de Meyere had een popje in
kantkloswerk gemaakt en mevrouw N.
Zegel-Wuis had een tweetal popjes
ingezonden.
Het grasland is plaatselijk matig door
de winter gekomen. Open plekken
door vorstschade en vreterij van emel-
ten (larven van de langpootmug) zijn
daarvan de oorzaak. Meestal wordt be
gin maart de stikstofbemesting gege
ven. In 1985 was dit begin april. De
groei begon meteen maar enkele
nachtvorsten gaven een remming in de
grasgroei. Nu, begin mei, ziet het er
naar uit dat, na een paar dagen warm
weer, snel gemaaid kan gaan worden
voor de ruwvoederwinning.
Weiden
Half april gingen de eerste melkkoeien
naar buiten. Dit op percelen nieuw in
gezaaid grasland of op Italiaans raai-
gras voor zaadwinning. In de eerste
week van mei kwamen ook op de an
dere bedrijven de melkkoeien naar bui
ten. Algemeen ging de melkproduktie
stijgen. Waaruit blijkt dat het winter-
voer van mindere kwaliteit was dan in
voorgaande jaren. Het ruwvoer plus
krachtvoer gaf geen optimale hoeveel
heid energie voor goede melkproduk
tie. Het gras geeft die hoeveelheid
energie wel, al dan niet aangevuld met
krachtvoer. Het voorjaar en de zomer
van 1984 hebben laten zien dat melk
koeien met weinig krachtvoer uit gras
hoge melkopbrengsten kunnen geven.
Deze ervaring zal in 1985 voortgezet
kunnen worden. Uit goed weidegras
kunnen de melkkoeien gemiddeld 24
kg melk geven. Voor ieder 2 kg melk
meer zal 1 kg krachtvoer bijgegeven
dienen te worden. In de praktijk bete
kent dit dat de meeste melkkoeien met
slechts 1 a 2 kg krachtvoer per keer
tijdens het melken voldoende krijgen.
Het bewust voeren is erg belangrijk
vanwege de kosten. Produktiestijging
is niet meer mogelijk maar wel zijn er
op meerdere veehouderijbedrijven mo
gelijkheden om de kosten te laten da
len. En belangrijk daarbij zijn de
veevoerkosten.
Maaien
Om steeds voldoende en goed weide-
gras te hebben is het van belang dat
er op tijd wordt begonnen met het
maaien. Zodra de eerste aren van het
gras zichtbaar worden, dient er ge
maaid te worden. Vooral met warmere
dagen groeit het gras snel en wordt
het produkt grof. Gevolg is dan wel
meer massa maar lagere voedings
waarde en vele dagen later een et-
groen. Kwalitatief hoogwaardig kuil-
gras doet tijdens de winterperiode
wonderen t.a.v. de melkproduktie.
Akkerbouw
Het wintergraan is redelijk door de
winter gekomen. Plaatselijk worden-
verzopen plekken in het graan waarge
nomen. De oorzaak ligt volledig bij
wateroverlast in de winter. De grond is
daar dichtgeslagen met het gevolg dat
er zuurstofgebrek optrad en de plant
afstierf. Eind april waren alle zomergra
nen, bieten en erwten gezaaid. Een
nieuwe werkwijze is daarbij toegepast
op een paar bedrijven. Tegelijk met het
ploegen werd er gezaaid. Dit is moge
lijk geworden door op de vorenpakker
een zaaimachine te bouwen. Twee ma
chines hebben er gewerkt. Voor een
rondgaande ploeg hebben de Gebr.
Lap uit Den Hoorn een dergelijke ma
chine geconstrueerd, terwijl voor een
wentelploeg Smederij Dros er een
heeft gemaakt. Het doel van dit alles
is om de graan- c.q. erwtenplant een
ideale groeimogelijkheid te bieden. In
de grond is hiervoor nodig voldoende
zuurstof en water en geen storende la
gen voor de beworteling. Op het ge
ploegde wordt nu niet meer gereden.
Geen sporen van trekker en zaaimachi
ne en geen ongelijke ligging van de
grond. De eerste opkomst en groeire-
sultaten lijken zeer gunstig.
Aardappelen
De laatste aardappelen zijn in de twee
de week van mei gepoot. Binnen en
kele weken zullen de aardappelplanten
boven de grond staan. Over het alge
meen was de voorkieming ideaal. Kor
te stevige kiemen, wat weinig verlies
van de kiemen bij het poten gaf.
Het jaar 1984 gaf op Texel weer aard
appelziekte te zien. Naast dat deze
ziekte in pootaardappelen voorkwam,
hebben vooral consumptieaardappelen
deze ziekte gehad. Gevolg was verrot
te knollen of knollen met droge bruine
plekken in het vlees. Om deze ziekte
zoveel mogelijk te voorkomen is het
noodzakelijk dat alle aandacht wordt
besteed aan het volgende:
De aardappelziekte is een schimmel
ziekte die wordt veroorzaakt door de
schimmel Phytophora infestans. Deze
schimmel kan zich alleen in levend
weefsel in stand houden. In het voor
jaar zit deze schimmel in aangetaste
knollen die gepoot kunnen zijn of die
ergens buiten op een afvalhoop liggen.
Gezonde aardappelplanten worden dan
ook geïnfecteerd door sporen van de
schimmel, die door de wind worden
verspreid. De sporen worden gevormd
gedurende de nacht bij een zeer hoge
luchtvochtigheid waarbij het aardappel
gewas vochtig wordt. Volgt er dan een
dag met weinig zon en het gewas is
ook nog tijdens de middag nat, dan
kunnen de sporen gemakkelijk een
aardappelgewas infecteren. Mistig
weer kan gunstige omstandigheden
geven voor het optreden van aardap
pelziekteinfectie. Om deze ziekte zo
veel mogelijk te voorkomen is het
noodzakelijk dat alle infectiebronnen
worden opgeruimd. Dit begint bij de
afvalhopen of restanten aardappelen
die nog ergens liggen. Opruimen en
vernietigen van overgebleven knollen is
een vereiste. De afvalhopen kunnen
ook afgedekt worden met plastic. De
knollen krijgen dan geen gelegenheid
om stengels met blad te gpan vormen.
De schimmel, voor zover aanwezig,
komt dan niet tot een versprei
dingsmogelijkheid. Voorkomen is beter
dan deze ziekte later te moeten bestrij
den door bespuitingen.
Opruimen
Wanneer er dan toch opgeruimd gaat
worden, kunnen ook andere niet meer
te gebruiken materialen (hout, grond,
puin, plastic) en oude machines mee
genomen worden. Een schoon en ruim
erf geeft een verzorgde indruk en meer
ruimte. Opgeruimde en schone erven
dragen bij aan het visitekaartje van het
agrarische gebeuren op Texel. In deze
tijd van het jaar is er meestal wel even
tijd over om dit aan te pakken. Hier
hoort dan bi> „opgeruimd staat netjes"
en dan niet alleen voor de bewoner
maar ook voor toevallig passerende
voorbijgangers.
Galerie ,,'t Winkeltje" in de Ko-
gerstraat heet voortaan Galerie
Tessel. Dat heeft volgens galerie
houdster Tinie Visser te maken
met publieksreacties waaruit ze
kon afleiden dat de naam 't Win
keltje te veel werd verbonden met
kunstnijverheid. „Daardoor deed
de naam afbreuk aan onze exposi
ties", aldus Tinie Visser die haar
galerieruimte belangrijk heeft ver
groot. De ruimte is in oppervlakte
verdubbeld en dat werd zaterdag
gevierd met een open dag en de
opening van een speciale expositie
met werk van zes kunstenaars van
de vaste wal.
De uitbreiding van galerie Tessel geldt
alleen voor de zomermaanden. In de
winter woont de familie Visser in de
ruimte die nu is aangepast voor ten
toonstellingen. Met enkele panelen en
eenvoudige verlichting kon de uitbrei
ding in eigen beheer gerealiseerd wor
den en de al aanwezige parketvloer
geeft de nieuwe galerieruimte extra
cachet.
„Grotere dingen kwamen in de oude
ruimte niet tot hun recht; nu kunnen
we wat beter uit de voeten", aldus Ti
nie Visser, die met duidelijke trots ver
telt dat één van de beste keramisten
van het land, Lies van Vlijmen, nu
zonder schaamte van de galerie
houdster in „Tessel" kan exposeren.
Om dat te illustreren is een groot
beeld van Lies van Vlijmen centraal
opgesteld in de nieuwe ruimte. Lies
van Vlijmen wordt omschreven als „de
meesteres van de anekdotische kera
miek" en haar beelden, met vooral
kinderen als onderwerp, vertellen in
derdaad verhalen. De prijzen van de
beelden varieren van 7750 tot
72400,—.
Glas
Van de Duitse kunstenaar Harald Har-
rer toont „Tessel" o.a. geblazen glazen
qua kleur en vorm fascinerend is. Har-
rar gebruikt voor zijn glaswerken een
glassoort, dat doet denken aan ouder
wets lampeglas. De 65-jarige Gert
Hendriksen exposeert in de galerie met
enkele grotere en kleinere aquarellen,
met als onderwerp Texelse natuurge
bieden en Terschelling. Hendriksen
werkt met lichte tinten.
Meer gedurfd is de keramiek van Je
roen Bechthold, ontwerper van het be
kende huis Rosenthal, met voorname
lijk vazen uitgevoerd in strakke lijnen
of een speelsere aanpak: vazen die
van boven ,,afgescheurd"zijn. Ronde
vormen in steen zijn terug te vinden
bij Jan Warnaar die de natuur als on
derwerp neemt voor beelden en
plastieken, Els van Beek stelt het ge
borgen kind centraal in haar keramiek.
Naast deze zes kunstenaars blijft gale
rie „Tessel" werk tonen en verkopen
van Texelse kunstenaars zoals Marijke
van de Meent, Frits Jan Maas en Ste
fan en Nesrin During. Een andere
„oudgediende" van het atelier is Eric
du Chatinier die in zijn gedraaid kera
miek een warme eigen kleurenstijl
weet te leggen. Galerie Tessel is op
werkdagen open van 10.00 tot 18.00
uur en op zaterdag van 10.00 tot 17.00
uur. Dinsdag is de galerie de hele dag
gesloten.
Galerie „Tessel" toont in de zomerexpositie grote beelden van Lies van Vlijmen. Dit beeld
draagt de naam Steltlopers.
Vrijdagavond om kwart voor elf kwam
het inbraakalarm van Nauta in de
Weverstraat-Parkstraat in werking. De
politie kwam in aktie maar trof niets
bijzonders aan.
^OENSDAG 15 MEI 1985
PAGINA 11
TEXELSE COURANT
"'tWj'
liftifl DEN BURG Spinbaan 15, Tel. 02220-5130
