ogels in Georgië
VOOR UWTIENTJE
BEGEVEN
WE ONS OP GLAD IJS
24-uurs race kampte
met harde wind
Nationale zwemvierdaagse
in Molenkoog
Keijser/Eilander winnaars
\asbrand in
chuurtje
emeente regelt
randveiligheid in
ejaardenoorden
Diplomazwemmen
Oude vuilniswagen
wordt gerepareerd
Burgerlijke stand
DAG 2 AUGUSIUS 1985
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Vitte Lieuw gaat in regel over de natuur van Texel. Tot nu toe
>ven we dan ook over natuurbescherming of beheer, over plan-
jnsekten, zoogdieren en natuurlijk vooral over vogels. Het is
fniet de bedoeling van deze opzet af te wijken, maar toch in
krant eens een buitenlands verhaal. We waren namelijk begin
ji de gelegenheid enige dagen intensief naar vogels te kijken
leorgië en met name in de omgeving van Tiflis. Omdat maar
tig Nederlandse vogelaars daartoe een kans krijgen en omdat
ddels heel wat Texelaars de stad en omgeving kennen lijkt het
buk hier wat over de vogels van die streek te vertellen.
de Georgië-gangers ongetwijfeld
;n hebben is Tiflis een bijzonder
je, grote stad met soms chaotisch
In de stad zelf is dus weinig
nders te ontdekken. De honder
gierzwaluwen vormen natuurlijk
een echt Russisch vogelaspect. In
land kennen we eveneens steden
honderden broedparen. Min-
Nederlands was de ontdekking van
te broedparen van de rotsmus op
jfde verdieping van hotel Adjara.
directe omgeving van de stad
voorzover enigszins vlak, geheel
ultuur gebracht. Bij een oppervlak-
afzoeken leverde deze streek daar-
weinig vogels op, afgezien
de gebruikelijke eksters, bonte
ien, tortelduiven en grauwe
wieren.
dal op de laatste dag van ons ver
in Georgië het vliegtuig pas laat
vertrekken hadden we bijna een
om in de directe omgeving
de stad door te brengen. Niet zo
aantrekkelijk dus (voor vogelaars)
toch vonden we, mede dankzij
teatselijke gids, een tamelijk ruige
[Hoof, bijna in de stad. Het was er
echt soortenrijk maar een overvlie-
de dwergarend, twee maal een
aasgier en liefst driemaal een
schreeuwarend op korte afstand waren
zeker de moeite waard. Bovendien was
dit de enige plaats waar we tijdens on
ze drieweekse rondreis een ortolaan
hoorden zingen en konden we genie
ten van een veelsoortige en rijkbloeien-
de vegetatie.
Naar de bergen
Het hoofddoel van de reis naar Geor
gië was een bezoek aan het ruim 100
km noordelijk van Tiflis gelegen berg
dorpje Kazbegi, bereikbaar via de oude
Georgische legerweg. Deze weg, date
rend van voor de jaartelling, is nu uit
gebouwd tot een redelijke goede berg
weg en voert al snel door een ruig en
imposant berglandschap. Voor Kazbegi
slingert hij zich met 18 haarspeldboch
ten over de 2380 m hoge Krestovy-
pas. Tijdens de verschillende stops,
maar ook zo vanuit de bus, viel ons
meteen het grote aanta' roofvogels op.
Vooral de grotere soorten zoals aren
den en gieren zijn in de bijna geheel
opengelegde West- en Midden Europe
se gebergten uitgestorven of bijna ver
dwenen. In de Kaukasus bleken ze
nog volop aanwezig te zijn.
Wij zagen niet alleen gewone soorten
zoals torenvalk, sperwer, buizerd en
wespendief maar ook dwergarend,
steppe-arend, tenminste vijf steenaren
den, een dertigtal vale gieren, 6 lam
mergieren en enkele aasgieren! Die
nog goede gierenstand wordt waar
schijnlijk niet alleen bewerkstelligd
door de enorme uitgestrektheid en
schaarse bewoning van het Kaukasisch
berglandschap. Ook de vele tiendui
zenden schapen die in enorme kuddes
op de grazige hellingen worden geweid
spelen een belangrijke rol. Het kan im
mers niet anders dan dat er heel regel
matig op moeilijk toegankelijke plaat
sen schapen en lammeren dood gaan
of verongelukken. Voor de gieren bete
kent dat dan „tafeltje-dekje".
Het slechts anderhalve dag durende
verblijf in Kazbegi vormde zeker één
van de hoogtepunten van onze vogel-
reis. Tegenover de met sneeuw bedek
te bergtop van de Kazbek (5043 meter
hoog, hoger dus dan welke West- of
Midden Europese berg ook) beklom
men we tweemaal de flanken van wel
iswaar minder hoge, maar niet minder
imposante bergtoppen.
Kaukasisch berghoen
Twee vogelsoorten wilden we in de
Kaukasus zeker zien: het Kaukasisch
berghoen en de grote roodmus. Het
berghoen is een grote vogel, gedron
gen met een sterke snavel en sterke
poten zoals het een hoender betaamt.
Hij is zeker zo groot als een parelhoen
en heeft een vrij bont verenkleed. De
spanwijdte van de vleugels ligt rond de
90 centimeter, maar ook zoals het bij
hoenders hoort, vliegen doen ze niet
veel. Worden ze verstoord, dan rennen
ze bergopwaarts weg. Gaan ze dan
toch om wat voor reden ook op de
wieken, dan is het altijd in neerwaart
se richting.
In de Kaukasus, Turkije en de Midden
Aziatische berggebieden leven in totaal
vijf verschillende soorten berghoen-
ders, ieder in hun „eigen" gebied.
Heel vroeger hebben ze zich waar
schijnlijk allemaal vanuit één „stam-
berghoen" ontwikkeld. Thans zijn ze
Kaukasisch berghoen. De tekening is gemaakt door Sytske Dijksen.
zover uit elkaar gegroeid dat ze, hoe
wel in grote lijnen op elkaar lijkend,
toch allemaal ook duidelijke verschillen
in verenkleed en soms levenswijze
hebben. Om op het Kaukasisch berg
hoen terug te komen, het zal u duide
lijk zijn dat het dier buiten de Kauka
sus nergens ter wereld voorkomt. Het
hele jaar door leven deze dieren hoog
in de bergen. In de zomer zelfs tot op
4000 meter hoogte, langs of zelfs in de
eeuwige sneeuw, 's Winters komen ze
uiteraard wat lager maar toch blijven
de berghoenders in een (voor ons) uit
ermate onbehaaglijk klimaat wonen.
Vaak zelfs op piaatsen met een gemid
delde temperatuur van min 5 graden
of lager.
Op zoek
De eerste middag en avond, in stralen
de zon en met een temperatuur van
meer dan twintig graden, brachten wat
het berghoen betrof geen succes. Na
een wandeling van een uur bergop
waarts kregen we een prachtig uitzicht
op steile rotsformaties, steen- en grint-
hellingen en hogerop weer plaatsen
met grasachtige begroeiingen en
sneeuwvelden. Vanaf het waarne
mingsplateau, heerlijk zittend in de
zon in een magnifiek berglandschap,
werden de hellingen „centimeter voor
centimeter" met kijkers en telescopen
afgezocht. Buiten een kudde schapen
met herdertje en nog wat hoger een
groepje steenbokken, als stipjes tegen
de helling, werd echter niets ontdekt.
Niettemin was het geen verloren tijd
want andere vogels waren er genoeg.
Natuurlijk waren er de al gebruikelijke
vale en lammergieren en ook de steen
arend liet geen verstek gaan. Alpen-
heggemussen, tientallen alpenkraaien,
en -kauwen, fraters en roodvoorhoofd-
kanaries completeerden het beeld van
een (oostelijk) berggebied.
De volgende dag moest een tweede
berghoenzoekaetie worden onderno
men. Opstaan om 5.00 uur (een va
kantie van vogelaars heeft blijkbaar
niets met uitrusten te maken) en weer
een uur bergopwaarts. Eerst af en toe
struikelend in het donker, later in de
schemering begeleid door de eerste
zingende zwarte roodstaarten, tapui-
ten, hondengeblaf en hanengekraai uit
het dorp in het dal. Ondanks het on
bewolkte weer merkten we op het uit-
kijkplateau al snel dat de omstandighe
den toch wel iets anders waren dan de
vorige dag. Geen bezwete ruggen,
maar ijskoude voeten en handen, bij
een temperatuur van maar enkele gra
den boven nul. De aanhouder wint
want toen het-eenmaal goed licht was
geworden klonken plots merkwaardige
geluiden van de berghellingen. Het
was net of er hoog bij de sneeuw een
paar wulpen zaten te roepen.
Berghoenders!
Melodie
Naast een meer hoenderachtig „kok
kok-kok" laten alle soorten berghoen
ders ook een melodieus geluid horen
en het Kaukasisch hoen benadert heel
dicht het galmende geluid van de
wulp. Ondanks het regelmatig geroep
was het allesbehalve makkelijk de die
ren te ontdekken. Ze zijn uitermate
schuw en bezitten een uitstekende
schutkleur. Als ze niet bewegen zijn ze
nagenoeg onzichtbaar. Bovendien lij
ken er altijd wel weer meer richels en
randen in de weg te zitten en komt
het geluid van veel verder dan je zou
denken. Dus nog weer eens bijna een
uur klimmen en zoeken langs een uit
erst steile grashelling voordat de dieren
eindelijk in beeld kwamen. Drie berg
hoenders hebben we uiteindelijk ge
zien. Door een gewone verrekijker als
kleine stipjes, maar door de sterke te
lescopen toch duidelijk herkenbaar.
Grote roodmus
Op de tocht naar beneden vonden we
bovendien een vijftal grote roodmu's-
sen. Spreeuwgrote vogels, de mannet
jes diep karmozijnrood en witte vlek
ken. Werkelijk prachtige diertjes en
niet zo schuw. De Kaukasus is de eni
ge plaats in Europa waar deze soort
leeft. De terugtocht naar Tiflis was
weer net zo mooi als de heenreis. Zin
gende beflijsters, een rode rotslijster,
sneeuwvinken, bergtjiftjaffen, groene
fitissen, rose spreeuwen en uiteraard
weer de grote roofvogels maakten de
bustocht tot een genoegen. In 2%
dag hadden we in Georgië 85 verschil
lende vogelsoorten gezien. Geen gek
resultaat want eenden, steltlopers en
meeuwen, hier alt'jd in tientallen soor
ten aanwezig, komen in zo'n bergach
tig gebied niet voor.
De 24-uurs race voor catamarans
die zaterdag en zondag bij paal 33
werd gehouden had met veel harde
wind te kampen. Om die reden de
den maar zeven teams mee aan
deze uitputtingsslag voor zeilers en
moest de organisatie, de Cocksdor-
per kustzeilvereniging, de start za
terdagmiddag twee uur uitstellen.
Die start was gepland op zaterdagmid
dag twee uur maar met de windkracht
zeven van dat moment vond de orga
nisatie het niet verantwoord de 14 zei
lers de zee op te sturen. Twee uur la
ter kon dat wel. De windkracht lag
toen tussen vijf en zes. De deelnemers
volgden een baan van 14,5 km lengte
met als keerpunten een boei vlakbij
paal 33 en een boei in het Foksdiep. 's
Avonds werd de baan om veiligheids
redenen ingekort tot zeven kilometer.
In de nacht ging de wind liggen en
ensdagmiddag om kwart voor
J moest de brandweer in actie
men tegen een gasbrandje dat
Bedde in een schuur achter de
ining van de familie J.C.A. Huij-
i Bernhardlaan 11. De brand
«ontstaan toen de heer Huij-
ik bezig was met het bewerken
Been stuk plexiglas, waarbij hij
|n brander gebruikte die door
iddel van een slang met een fles
jpaangas was verbonden. Toen
tijdens het werk de brander
'n neerlegde kwam de vlam te-
in de rubber slang waardoor deze
^brandde en een grote steek-
im ontstond.
"idink moest de wijk nemen maar
n nog een motorfiets die in het ge-
üemeentelijke brandveiligheids-
ordening zal binnenkort worden
gepast omdat het regelen van de
^veiligheid in de bejaardenoorden
gevolg van een wetswijziging niet
«reen verantwoordelijkheid van de
Mncie is. De gemeente neemt deze
^ntwoordelijkheid over wat door
Bkleine aanvulling van artikel 52 van
Plaatselijke brandveiligheidsverorde-
9kan worden geregeld.
bouwtje stond, naar buiten rijden. Hij
waarschuwde de brandweer die snel
ter plaatse was en met twee stralen
het brandende gas te lijf ging. De situ
atie was niet ongevaarlijk want de fles
waar het brandende gas nog steeds
onbelemmerd uitstroomde, was al zeer
heet geworden. Met de waterstralen
kon alles echter tijdig worden gedoofd
en afgekoeld en kon de inmiddels
praktisch lege fles naar buiten worden
gebracht en afgesloten. Aan interieur
en inboedel van het schuurtje was
lichte schade ontstaan. De foto toont
de brandbestrijders bezig in de deuro
pening van het schuurtje, de wa
terstralen gericht op de op dat mo
ment nog fel brandende gasstroom. In
verband met het explosiegevaar werd
het publiek op een afstand gehouden.
Op vrijdag 16 augustus zal er voor de
tweede keer dit jaar worden afge
zwommen in Molenkoog. Ditmaal voor
de diploma's A en B. De kinderen die
les krijgen, krijgen tijdens deze lessen
te horen of ze kunnen afzwemmen.
Kinderen die niet op zwemles zitten,
hebben de gelegenheid om op maan
dag 12 augustus te komen proefzwem-
men. Diploma A om 10.30 uur en di
ploma B om 11.00 uur. Kleding meene
men. Er mag niet worden afgezwom
men in t-shirt en korte broek. De kle
dingeisen zijn:
Jongens: zwembroek, hemd, onder
broek, overhemd met lange mouwen,
bovenbroek (lang), sokken, schoenen.
Meisjes: badpak, hemd, onderbroek,
jurk of blouse met rok of lange broek,
sokken en schoeisel.
werd de race enige uren een koud
dobberpartijtje.
Stoppen
Na negen uur varen staakten Arie Lan-
geveld en Sidny van Zon wegens ver
moeidheid de strijd. Men had op dat
moment ongeveer 175,6 kilometer af
gelegd. Weer een uur later, rond twee
uur 's nachts, oordeelde de wedstrijd
leiding dat Erwin van der Linde en
Dirk van Beek ook moesten stoppen.
Stuurman Erwin was onderkoeld. Dit
duo legde 143,6 kilometer af.
Na 20 uur en 243 kilometer hielden
Jan en Neel Schrama het voor gezien.
„Geen zin meer" was de reden van
stoppen. De reddingboot Ida Mary
zorgde in de nacht van zaterdag op
zondag voor de veiligheid van de deel
nemers op het water. In de andere
uren werd daarvoor de nieuwste aan
winst van de club, een Zodiac rubber
boot ingezet. De boot, luisterend naar
de naam „Zodiezak", bewees meteen
bij aanschaf al zijn nut door een gast-
zeiler die in moeilijkheden was geraakt
veilig terug naar de kust te brengen en
ook de gerenommeerde zeiler Martin
Warnaar was op deze reddingboot
aangewezen toen hij met materiaal-
pech kampte.
Energie
Afgelopen weekend behoefde de Zo
diezak echter niet daadwerkelijk te
worden ingezet voor een redding. De
vier overgebleven teams hadden ge
noeg energie in huis om de 24 uur vol
te maken. Ze werden door het weinige
publiek op de wal na dit etmaal varen
hartelijk begroet. Uitslag:
1. Jan Keijser/Theo Elander, Dart 391,6
km.; 2. Renee Boon/Leo Saai, Hobie
16 363,6 km.; 3. Dirk Pool/José Hoo-
genbosch, Prindle 19 413,1 km.; 4. Ge
rard Moonen/Adreas Moonen, Dart
355 km.
De einduitslag werd bepaald na omre
kening op handicap.
Nu de gemeente een nieuwe vuilnis
wagen heeft aangekocht, kan de oude
wagen grondig worden geresiveerd.
Deze vijf jaar oude vuilpersauto ver
toont na vijf jaar intensief gebruik, vrij
ernstige gebreken. De bodemplaat van
de laadbak is doorgesleten, in het
draaipunt van het persjuk is speling
ontstaan en er zijn nog diverse andere
mankementen die met spoed verhol
pen moeten worden. Ook zal de laad
bak worden gespoten. Al met al zal de
reparatie f16.500,kosten, waarvoor
de gemeenteraad een begrotingswijzi
ging moet regelen.
Ondertrouwd: Jacobus R. Wetsteen
en Nancy A.N. Siebeling; Ronaldus
M. Amesz en Brigitte C. Zegel; Corne
lls Faas en Veronica M.P. Dijker; Pieter
J. Uitgeest en Ingrid Eelman; Regne-
rus Bos en Rienkje C. Visser; Robertus
M. Maas en Meta Gooijers; Douwe P.
Kooiker en Jacoba M. Bremer; Willi-
brordus P. van de Rijke en Augusta M.
de Vries; Arnold M. Langeveld en An
na M. G. Slot; Petrus J.J. Kager en
Monique de Waard.
Zwembad Molenkoog houdt op 26, 27 en 29, 30 augustus voor de elfde
maal de zwemvierdaagse op Texel. De bedoeling is om viermaal die
week te komen zwemmen in het bad.
Hj blijft thuis, maar helpt Greenpeace met minimaal een tientje,
i U bent dan donateur, en krijgt 4 x per jaar onze kwartaalkrant. I
I Stuurt u deze bon naar Greenpeace Nederland, antwoord- I
nummer: 10734, 1000 RA Amsterdam.
Bellen mag natuurlijk ook: 020-261877.
I Naam:I
I Adres:
I Postcode:.
.1
Dat kan 's morgens tussen 10.00 en
12.00 uur en 's avonds van 17.30 tot
19.30 uur. Per keer kan er maxi
maal duizend meter gezwommen
worden en minimaal 500 meter.
Voor kinderen onder de 11 jaar zijn
deze afstanden maximaal 500 me
ter en minimaal 250 meter.
Inschrijfformulieren zijn verkrijg
baar aan de kassa van het zwem
bad. De kosten bedragen f5,—. De
genen die meedoen aan deze
zwemvierdaagse ontvangen na af
loop een medaille en elke avond is
er voor alle deelnemers een
verrassing.
Op de laatste avond van de zwemvier
daagse, 30 augustus, zullen er
playback-wedstrijden worden gehou
den. De presentatie van deze
playback-show is in handen van Ton
van Kampen. Jongens en meisjes die
mee willen doen kunnen zich opgeven
aan de kassa van het zwembad. Dat
moet gebeuren voor zondag 25 au
gustus. De winnaar ontvangt de
Molenkoog-bokaal.
Andere activiteiten die tijdens de
zwemvierdaagse worden georganiseerd
zijn o.a. onderwaterzwemmen, achter-
uitzwemmen, sprintwedstrijden met
zwemvliezen, barbecue, kleine kermis,
jeugdmarkt en paalhangen.
