Het succes van
je zilvermeeuw
Basisscholen hadden
leuke sportdag
w
CVO sloeg goed figuur
bij N.H. schoolvoetbal
Texelse Pers
„beste in variëteit"
Geslaagd
Meeuwen tellen
in De Geul
Winkeliers vieren
opening van
„Parkstraat-Boulevard"
Prijs over
.WAT IK ZEGGEN WOU.7'
Onze kinderen
flIJDAG 30 MEI 1986
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
I
eft
Ife hebben op tv allemaal wel eens zo'n film gezien. Honderden of
Jfs duizenden zeevogels broedend in grote kolonies langs verre
isten. Vogels vliegen af en aan, broedende dieren bakkeleien
Dortdurend over de grenzen van hun nest en jongen dringend be-
elend op naar bij het nest terugkerende ouders. Ondertussen
'ordt ons haarfijn uit de doeken gedaan hoe de dieren leven, wat
>eten, hoe oud ze worden etc. Je zou zo zin krijgen af te reizen
m al dat moois ter plaatse zelf te gaan aanschouwen.
isschien maar weinig lezers beseffen
at je soortgelijke interessante beel-
an, weliswaar van andere soorten,
ik vlak naast de deur, op Texel zelf,
int zien. Herbergen onze natuurge-
eden niet ook prachtige zeevogelko-
nies? Duizenden meeuwen vinden
imers broedplaats in de beschermde
ibieden.
Oh ja, die meeuwen", hoor is al een
intal van u verzuchten, ,,daar vind ik
ets aan, daar zijn er alleen maar te
jel van". Over smaak valt natuurlijk
et te twisten. Veel meeuwen zijn er
ker, maar wat is eigenlijk ,,te veel"?
Bescherming
deze aflevering iets meer over een
an onze meeuwensoorten en wel de
ootste en meest bekende: de zilver
eeuw. Eén van Texels meest talrijke
oedvogels.
et is zeker dat het aantal meeuwen
ons land in de loop van deze eeuw
iel sterk is toegenomen. Daarvoor
n diverse redenen. In de eerste
aats is dat de bescherming die na
00 van de grond kwam. Daarvóór
as de soort vogelvrij en met name
eieren werden door de (arme) be-
Iking voortdurend verzameld voor
msumptie. Dat gebeurde op zo'n
ote schaal dat er geen of nauwelijks
ngen groot kwamen,
len de bescherming eenmaal werd
lorgevoerd kregen de zilvermeeuwen
ndelijk een kans en kwamen er lang-
imerhand meer. We danken er zelfs
er nieuwe soorten meeuwen aan!
vestigde de stormmeeuw zich
ifinitief in ons land. In 1926 volgde
kleine mantelmeeuw terwijl sinds
spectievelijk 1933 en 1942 ook de
vartkopmeeuw en dwergmeeuw als
'Idzame broedvogel verschenen,
iet alleen meeuwen vonden baat bij
ize bescherming. Eigenlijk alle vo-
ils. Opvallende voorbeelden zijn o.a.
eidereend en bergeend. Het is bij-
oorbeeld bijna niet voor te stellen dat
hijsse uitvoerig beschrijft hoe hij eind
)rige eeuw twee bloedhete dagen
oor het hele Texelse duingebied noor-
elijk van De Koog moet rondstruinen
één nest van een bergeend te vin-
Via een Texelse tipgever lukt het
im uiteindelijk toch. Thans is de
oort hier een algemen broedvogel!
Spectaculaire groei
ooral de laatste tientallen jaren maken
de Nederlandse meeuwen en met na
me ook de zilvermeeuw, een nieuwe
bloeiperiode door. Om e.e.a. duidelijk
te illustreren ontkomen we niet aan
een reeks cijfertjes.
In de periode 1979-1983 steeg het aan-
profiteren maar al te graag van ons af
val. De vuilnisbelt is wat dat betreft
een paradijs voor de meeuwen. Het
hele jaar zijn ze er te vinden en ook in
de broedtijd pendelen er voortdurend
meeuwen tussen de broedplaats in De
Geul en de belt heen en weer. Het is
natuurlijk ideaal, zo'n voedselbron
dichtbij het nest!
Dit is overigens een prima voorbeeld
van het feit dat we er niet zijn met de
redenatie: we hebben voldoende na
tuurgebieden op ons eiland waar plant
en dier zich ongestoord kunnen ont
wikkelen, dus op de rest kunnen we
ongestoord onze gang gaan. Het is
niet zo dat we de natuur in speciaal
daarvoor bestemde gebieden veilig
kunnen „opsluiten", zoals zeldzame
dieren in een dierentuin. Natuurbe
scherming houdt niet op bij de gren
zen van een reservaat!
Grenzen
Zouden de meeuwen nog maar steeds
in aantal toenemen? Waarschijnlijk
plaatselijk nog wel iets, maar het ziet
er naar uit dat de aantallen zich gaan
stabiliseren. Van jaar op jaar wordt de
toeneming kleiner, terwijl de grootste
kolonies zelfs al tot stilstand gekomen
tal broedparen van de zilvermeeuw in
heel Nederland van ruim 61.000 naar
ruim 86.000 broedparen. Dat is een
groei van maar liefst 41%. In diezelfde
tijd groeide het aantal paren op Texel
van ruim 6400 naar 8500. Dus: onge
veer een tiende deel van alle zilver
meeuwen vindt broedplaats op ons ei
land, maar de groei is hier minder
sterk geweest, „slechts" 32%.
Van Texel zelf hebben ze een hele
reeks gegevens. Enkele daarvan om de
voortgang hier te illustreren. In 1973
broedden in totaal nog maar 2408 pa
ren. Nu zijn dat er alleen al in De Geul
meer dan twee maal zoveel. Die kolo
nie in De Geul is trouwens een spe
ciaal geval. Sinds 1973 steeg het aan
tal daar met bijna 400&. In het overige
deel van Texel bedroeg dat percentage
maar 162%. Voor dit heel grote ver
schil in groei is een vrij eenvoudige
oorzaak aan te wijzen: de vuilnisbelt
langs de Mokbaai.
Tafeltje-dek-je
Zilvermeeuwen zijn echte alleseters en
zijn. Op Terschelling bijvoorbeeld waar
in de jaren 1982, 1983 en 1984 het
aantal bleef steken rond de 21.000
paren zilvermeeuwen.
Deze stilstand vindt z'n oorsprong
waarschijnlijk in het verminderde aantal
jongen dat vliegvlug wordt. Onderzoe
kers stelden vast dat in 1968 nog 1,25
jong gemiddeld per paar werd grootge
bracht, terwijl dat in '83 en '84 nog
maar 0,39 jong was. De belangrijkste
oorzaak van het teruglopende broed-
succes is de sterke toeneming van
roof door soortgenoten zelf. Er zitten
zoveel meeuwen bij elkaar dat ze
steeds meer in contact komen met
jongen van de buren. En zoals u wel
licht weet, komen jonge zilvermeeu
wen op het erf van buurman en buur
vrouw dan weten die snel raad met
zo'n lekker hapje! Het ziet er dus naar
uit dat de meeuwen zelf de grenzen
aan hun groei bepalen.
Cultuurvolgers
Het punt voedsel kwam hierboven al
even ter sprake. Meeuwen zijn allese-
Een zeven maanden oude langhari
ge Perzische poes van de Texelse
Perzen Cattery (Jan en Dorien
Lusthof) kreeg tijdens de internati
onale kattenshow in Bovenkarspel
afgelopen weekend het predikaat
Uitmuntend 1, het hoogste dat een
jonge poes halen kan. Bovendien
werd het dier uitgeroepen tot de
„beste in variëteit" van alle
klassen.
Een behoorlijk succes van de Cattery
omdat dit blauw-creme smoke poesje
van eigen fok komt. De vader werd
vorig jaar „Groot Internationaal Kampi
oen". Jan en Dorien hebben een tien
tal langharige Perzische katten, waar
onder een kampioenspoes en twee in
ternationale kampioenen. Bovendien
hebben ze een veelbelovend nest van
twee maanden oud, waarvan de moe
der al drie keer is uitgeroepen tot
„beste van de show". De vader van
dit nest is door een stel Nederlandse
fokkers uit de USA naar ons land ge
haald. Zijn vader is ooit Amerikaans
kampioen geweest. Op de foto van
Jan Lusthof het poesje dat nu in de
prijzen viel.
Aan de Rijks Middelbare Agrarische
School te Alkmaar zijn geslaagd:
Voor de 2-jarige B-opleiding: Sijp van
Egmond en Hans Smit.
Voor de 3-jarige A-opleiding: Piet
Graaf, Bart Witte, Marcel Witte, Jan
Reuvers en Nico Kikkert.
Het is van belang en interessant
het verloop van de aantallen zil
vermeeuwen in ons land te vol
gen. Omdat het tellen van alle
nesten een heel arbeidsintensief
werkje is, gebeurt dat tegenwoor
dig nog maar éénmaal in de drie
jaren. Ook kunnen we zo de ont
wikkeling van de stand in de ga
ten houden. Dit jaar is het weer
zover dat er geteld moet worden.
Staatsbosbeheer roept daarbij
graag de hulp in van vrijwilligers.
Het geeft een ieder de kans een
uitstekende indruk te krijgen van
een meeuwenkolonie in een na
tuurreservaat, terwijl SBB er erg
mee is geholpen. Tevoren opgeven
is niet nodig. Enthousiastelingen
kunnen zich op zaterdag 31 mei
én zondag 1 juni melden bij de
bewakingskeet van De Geul, langs
de Mokweg. Begin om 7.30 uur
op beide dagen.
ters (net als wij) en hebben zich han
dig aangepast aan onze wegwerpmaat
schappij. Een maatschappij die voedsel
in overvloed biedt, ook aan zilver
meeuwen. Op vuilnisbelten, in steden
en dorpen, recreatiegebieden en zelfs
in het „boerenland". Bovendien komt
ook bij de moderne visserij verschrik
kelijk veel afval vrij. Kijk maar eens
aan de wolken meeuwen achter de
vissersschepen voor de kust. Het is
dus niet alleen de bescherming ge
weest maar zeker ook het overvloedige
voedselaanbod veroorzaakt door ons
zelf, die het de meeuwen voor de
wind doet gaan. Hoewel het voedsel
van zilvermeeuwen voor soms meer
dan 90% uit vissen, schelpen en
kreeftachtigen bestaat, worden toch
ook aanzienlijke hoeveelheden ander
materiaal genuttigd. Zowel plantaardig
als dierlijk en ook aas.
Probleem
In dat dierlijk voedsel schuilt voor
sommigen het probleem. Vooral de zil
vermeeuwen pakken namelijk regelma
tig (maar niet echt op grote schaal)
eieren of jongen van andere vogelsoor
ten. En met zoveel meeuwen kan dat
soms toch wel erg en schadelijk lijken.
Jonge eendjes worden nogal eens het
slachtoffer. Bedenk echter dat het net
zo natuurlijk is als een merel die wor
men uit de grond trekt, een torenvalk
die muizen en mussen vangt etc. etc.
Nooit is aangetoond dat een vogel
soort in aantal broedparen achteruit
gaat doordat er ieder jaar een flink
aantal jongen sneuvelt (door roofdieren
gepakt wordt). De natuur is op grote
verliezen berekend. Als ieder broedpaar
in z'n hele leven twee nakomelingen
tot wasdom brengt is dat al voldoende
voor de instandhouding van die soort!
Bergeenden broeden in hun leven ze
ker zo'n zeven maal. Bij gemiddeld 10
jongen (vaak meer) betekent dat dus
70 jongen die het nest verlaten. Daar
van zullen er voordat die jongen oud
genoeg zijn om tot broeden over te
gaan dus 68 moeten sterven! Anders
zouden we snel een bergeendenplaag
krijgen.
Een duidelijk voorbeeld dat de ene
soort de andere niet echt „bijt" vind
ik de ontwikkeling op Terschelling.
Vanaf begin deze eeuw steeg het to
taal aantal paren meeuwen (3 soorten)
van 500 naar 45.000! Toch wist in die
tijd de eidereend, waarvan altijd heel
veel jongen door meeuwen worden
verorberd, zich te vestigen.en te groei
en naar 1350 broedparen. Als er plaat
selijk al een soort in aantal achteruit
gaat, ligt dat veel meer aan andere
oorzaken.
Niet mogelijk
Omdat zilvermeeuwen niet een aan
toonbaar gevaar zijn voor het voort
bestaan van andere soorten worden de
laatste tientallen jaren geen pogingen
meer gedaan de aantallen in te per
ken. Alleen nieuwe vestigingen op
kwetsbare plaatsen worden weieens
bestreden.
Dit standpunt wordt ook ingegeven
door de praktijk. Net na de oorlog
heeft men wel degelijk getracht de zil
vermeeuw in aantal terug te dringen.
Duizenden eieren werden geraapt, ja
ren achtereen, maar een goed resul
taat werd niet behaald. Integendeel,
de meeuwen eerst geconcentreerd in
enkele kolonies, verspreidden zich over
het hele duingebied.
Het is ook logisch dat zoiets niet echt
werkt. In de natuur is het nu eenmaal
zo dat als er voldoende nestelplaatsen
zijn en er voedsel genoeg is, alleen die
factoren het totaal aantal dieren bepa
len. Denk maar eens aan de konijnen
jacht. Duizenden dieren per jaar wor
den geschoten, maar van een werkelij
ke definitieve vermindering is geen
sprake. Voor ieder jong (of bij de
meeuwen ei) dat wordt weggehaald
krijgt een ander een betere kans vol
wassen te worden.
Als we dan ook in het achterhofd heb
ben dat in Noord- en West-Europa
meer dan één miljoen paren zilver
meeuwen broeden (is dus twee mil
joen dieren) en enige honderdduizen
den onvolwassen exemplaren rond
zwerven is het wel duidelijk dat een
plaatselijke ingreep niet veel voorstelt.
Zelfs al wordt zoiets jaren achtereen
uigevoerd.
Het is vergelijkbaar met het doodslaan
van een tiental muggen op één avond.
Dan hebben we ook niet het idee dat
we werkelijk hebben inbegrepen in de
totale muggenstand in ons land!
Adriaan Dijksen
Dinsdag werd de jaarlijkse sport
dag gehouden voor de kinderen
van de groepen 5 en 6 van de ba
sisscholen op Texel. Ondanks de
matige weersgesteldheid hebben
de kinderen zich kostelijk ver
maakt met de diverse
sportonderdelen.
Ongeveer 275 kinderen zijn actief ge
weest op de speelweide van zwembad
Molenkoog om de twaalf sport- en
spelonderdelen af te werken. De kin
deren werden op tal van manieren aan
het werk gezet: sprinten, korfbal doe
len, hockeyrace, blikje pakken op de
fiets, water overbrengen, een duurloop
van vier minuten, doelen, touwtje
springen enz.
Ook waren er weer drie „wateronder
delen": een sprint met grote laarzen
aan, een bal met een lepel overbren
gen en oversteken met een autoband.
In verband met het weer waren deze
wateronderdelen niet verplicht. Het
vraagt de nodige behendigheid om al
les tot een goed einde te brengen,
maar de opzet is zodanig, dat iedereen
met succes kon meedoen.
Opvallend is dat de sportdag de
laatste jaren te kampen heeft met ma
tig weer. Hoewel de kinderen zich er
weinig van aantrekken, maakt het de
dag toch minder feestelijk. Vooral het
vrij zwemmen na afloop van de sport
dag komt dan in het gedrang.
Door de goede leiding van de
groepsleerkrachten en de diverse inge
schakelde moeders kon het programma
stipt afgewerkt worden.
De organiserende vakleerkrachten
complimenteren de kinderen wegens
het goed omgaan met de materialen
en het netjes achterlaten van de
speelweide.
Gisteren is de laatste hand gelegd
aan de herstructurering van de
Parkstraat. Er is nieuwe sierbestra
ting aangebracht, er is gezorgd
voor fraai straatmeubilair, er zijn
nieuwe bomen geplant, de stoepen
;Zijn aangepast en er is voor nieuwe
verlichting gezorgd. Op initiatief
van de 15 bedrijven die aan de
Parkstraat zijn gevestigd zal vrij
dagmiddag en -avond feestelijk
luister worden bijgezet aan de
voltooing.
Dat heeft meerdere redenen. Als ge
volg van de werkzaamheden is de
straat een tijd slecht toegankelijk ge
weest en dat leidde tot een verminder
de klantenstroom naar de winkels. Vol
gens sommige winkeliers liep de klan
dizie met meer dan 20% terug. Het
kan dus geen kwaad om met wat
feestgedruis te laten weten dat de mi
sère voorbij is, waardoor de loop er
weer snel inkomt. Bovendien zijn de
winkeliers erg blij met het eindresul
taat. Ze noemen de Parkstraat nu
„boulevard" en daarmee geven zij aan
dat het karakter van deze straat aan
zienlijk verschilt van de andere win
kelstraten in Den Burg. De 13 tot 15
meter brede Parkstraat is de ruimste
winkelstraat van het dorp en heeft
daardoor een open en zonnig karakter.
Door deze ruimte was het ook niet no
dig de straat verkeersvrij te maken. Je
kunt er dus met de auto komen en er
zijn ook parkeerplaatsen.
De gemeente had overigens toch het
plan de Parkstraat verkeersvrij te ma
ken. Dat is op hevig verzet van de
winkeliers gestuit en het ziet ernaar uit
dat dit voornemen nu in de ijskast
staat. Het gemeentelijke plan om het
verkeer om te draaien staat nog wel
ter discussie.
Afgezien van de onenigheid over de
verkeersmaatregelen zijn de winkeliers
zeer tevreden over het feit dat de ge
meente bij de herinrichting rekening
heeft gehouden met hun wensen. In
het eindresultaat kunnen alle betrokke
nen zich vinden. De straat is ruim en
toch sfeervol en gezellig.
Door de feestelijkheden ter gelegen
heid van de voltooiing van het werk
wil men het publiek er ook aan herin
neren dat de bedrijvigheid in de straat
zeer veelzijdig is. De meest uiteenlo
pende vormen van.nering zijn er te
vinden, van bankkantoor tot super
markt, terwijl maar weinig bedrijven el-
kaars concurrenten zijn. Een goede
spreiding van branches dus. Door de
afwezigheid van concurrentie is ook
een prettige samenwerking tussen de
winkeliers gegroeid. Allemaal hebben
ze geld uitgetrokken voor het feest,
dat vrijdagmiddag om 15.00 uur
begint.
Er is een feestmarkt met stalletjes en
voor de kinderen worden spelletjes ge
organiseerd onder leiding van Peter
Vos. De Sea Side Jazzband (waar
Parkstraatwinkelier Jook Nauta lid van
is) zal musicerend door de straat lo
pen, en tussen 19.00 en 24.00 uur
wordt opgetreden door de Wonderland
Steelband die centraal in de straat
gaat spelen onder een afdak.
Het publiek kan zich onder meer ver
maken met een rebus, waarbij de
woorden moeten worden afgeleid uit
voorstellingen in de diverse etalages.
Na vijf uur 's middags zal notaris Bos
wijk de trekking verrichten. Hoofdprijs
is een buitenlandse vliegvakantie en
verder zijn er vijftien geldprijzen van
ƒ25,— tot ƒ100,-.
Er is nog één prijs niet afgehaald van
de verloting van het concours-hippique
van „De Blijde Rijders". Het is lotnum
mer 434 rose. Deze prijs kan worden
afgehaald bij mevr. De Kraker, Schil
derend 74, Den Burg.
Als vader en moeder van drie reeds
overleden jonge spreeuwen, willen wij
onze verontrusting uitspreken over de
manier waarop wij van onze jonge
spreeuwtjes gescheiden zijn op 26 mei
j.l. Daar de ongebruikte schoorsteen
van Beatrixlaan 120 niet afgesloten
was dachten moeder spreeuw en ik,
kom hier gaan wij dit jaar een nestje
bouwen. Alles verliep geheel naar
wens, eerst drie eitjes, later drie ge
zonde jonge spreeuwtjes. Door het
blijkbaar verstorend gepiep van onze
jongen, kwam de bewoner van het
pand met de mededeling, dat de
schoorsteen afgesloten zou worden.
Wetende dat er jonge spreeuwtjes bui
ten handbereik in de schoorsteen za
ten werd de schoorsteen toch afgeslo
ten, waardoor wij onmogelijk bij onze
jongen konden komen. Ze zijn dan ook
omgekomen van de honger. Waarom
liet de bewoner ons de jongen niet
eerst groot brengen om na het uitvlie
gen de schoorsteen af te sluiten?
Namens een diepbedroefde familie
spreeuw.
G. Terpstra, Den Burg.
Ondanks de niet al te beste voor
bereiding de zesde klass was de
voorgaande dagen op schoolreisje
naar Drente kwam de CVO-
school uitstekend voor de dag bij
het Noord-Hollands voetbalkampi-
oenschp voor basisscholen te
Heerhugowaard.
Ingedeeld in poule B met scholen
uit Anna Pauiowna, Wervershoof,
Langedijk, Egmond en Zaanstreek
noord, slaagde de Texelse kampi
oen (jongens) erin om als 2e in de
poule te eindigen.
De eerste wedstrijd ging tegen Anna
Pauiowna. CVO ging zo vanuit de bus
het veld op, maar ondanks dit gehaast
wisten ze deze wedstrijd met zeer
goed voetbal met 2—0 te winnen.
De tweede wedstrijd moesten de jon
gens tegen Langedijk, de latere Poule
winnaars. De Texelaars speelden hier
tegen hun slechtste wedstrijd, vooral
verdedigend. Door het betere spel van
Langedijk werd terecht met 2—1
verloren.
Tegen Wervershoof wonnen ze door
twee wondermooie doelpunten ver
diend met 2—1.
Ook Egrhond kon het niet bolwerken
tegen de Texelaars, die dan ook met
2 0 wonnen.
De laatste wedstrijd tegen Zaanstreek-
Noord moest bepalen wie op de 2e
plaats zou eindigen. Beide hadden de
wedstrijd tegen Langedijk verloren. De
wedstrijd met wisselende kansen werd
in de laatste drie minuten beslist door
een keurig uitgespeeld doelpunt van
de Texelaars.
Uitslagen:
Anna Paulowna-Texel 0—2
Texel-Langedijk 1—2
Texel-Wervershoof 2—1
Egmond-Texel 0—2
Texel-Zaanstreek-Noord 1 —0
Eindstand:
1. Langedijk 5 10
2. CVO Texel 5-8
3. Zaanstreek-Noord 5—6
4. Wervershoof 5—4
5. Egmond 5—2
6. Anna Pauiowna 5—0
