Cjroen 2TwartsJ~exehin het
Zeldzame Schel
tef luchtruim weer in?
foor zwemparadijs
1,36 miljoen binnen
Geslaagde „redding"
van strandhuisjes
Laatste folkloredag
uitgesteld
Asfalteringswerk op
Helderse veerhaven
vanaf heden de
meeste winkels
op dinsdagmiddag
weer gesloten zijn.
Geslaagd
Kerkeveiling op
27 september
In verband met het zeer slechte
weer is de laatste folkloredag die
woensdag zou worden gehouden,
afgelast. Dat gold dus ook voor
het vuurwerk dat 's avonds op het
terrein van de Texelse Boys zou
worden gehouden.
Het hele programma zal worden ver
schoven naar een nader te bepalen
dag in de herfstvakantie. Die dag zal
dus in het teken staan van „Hobby's
en verzamelingen". Verzamelaars en
hobbymensen die met hun kollektie
aan de dag willen deel nemen kunnen
zich nog opgeven bijl Henk van der
Belt, telefoon (02220) 3728. De jeugd
heeft gelegenheid om op de Groene-
plaats allerlei artikelen te koop aan te
bieden, een vlooienmarkt dus. Verder
wordt opgetreden door de groep Oude
Dansen en de Boerenkapel.
Vanaf maandagochtend vinden rond
om het opstelterrein van de TESO in
Den Helder en op de aansluitende we
gen asfalteringswerkzaamheden plaats.
Daardoor zal de verkeerssituatie ter
plaatse worden gewijzigd en de rijba
nen zullen maar gedeeltelijk beschik
baar zijn. De boot zal zolang dat
noodzakelijk is met één rijbaan tegelijk
worden gelost.
De busbaan krijgt in Den Helder ook
een nieuwe asfaltlaag. In verband
daarmee zal de bushalte ongeveer vijf
tig meter worden verplaatst.
Houdt U er rekening mee dat
De Winkeliersvereniging
bezoek en hij kon Piet Standaart laten
weten dat de motor boven water was.
Gratis
Vorige week vloog Piet met zijn eigen
vliegtuig naar Engeland en kwam snel
met Johnson tot zaken. Hij mocht de
motor voor niets meenemen ónder
voorwaarde dat deze weer zou worden
gerestaureerd en een verantwoorde
historische bestemming zou krijgen,
het liefst als krachtbron van een op
nieuw te bouwen Scheldemusch.
Piet Standaart is nu druk aan het sleu
telen, maar hij schat dat het nog wel
twee winters zal duren voordat het
proefdraaien kan beginnen. De lucht-
gekoelde motor, van het Tsjechische
merk Praha, is een boxermotor met
twee cilinders van totaal 1900 cc, ver
mogen 40 pk. De motor is ook in an
dere kleine vliegtuigen gebruikt, zoals
ae Praha Baby. Technische gegevens
heeft Standaart onder andere inge
wonnen bij de Tsjechische fabriek. Ge
zocht wordt nu naar enkele vervangen
de onderdelen. Een van de cilinderkop
pen is kapot, een gevolg van het on
geluk van 1950, een der klepdeksels
ontbreekt en er is een klep weg. Piet
Standaart rïeeft goede hoop dat hij de
motor weer compleet kan krijgen.
Gegevens genoeg
Van De Schelde heeft hij inmiddels
grote bundels tekeningen en rapporten
ontvangen, die betrekking hebben op
de Scheldemusch, zodat het in ieder
geval niet ontbreekt aan gegevens die
nodig zijn om het antieke tweedekkert-
je weer in elkaar te zetten. Het zijn
dan ook uitsluitend financiël drempels
die genomen moeten worden om een
al dan niet vliegende replica te ver
vaardigen. Piet Standaart heeft hoop
dat een sponsor gevonden kan worden
die het leuk vindt dat dit kleine Neder
landse industriemonument in eer wordt
hersteld.
Rita Bakker uit Den Burg is aan de
Rijksuniversiteit van Utrecht geslaagd
voor het doctoraal examen biologie.
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1986
Ty föERICHT 15 SEPTEMBER 1887
Nr. 10.109
lie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.: Michèl Gonlag, Kogerstraat
Oen Burg, telefoon 02220 - 2747.
jadvertenties, abonnementen, etc.:
«veld De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
iföon (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ18,65 per kwartaal; los 85 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
twee miljoen gulden die door het bedrijfsleven en Texelse
ivolking bijeen gebracht moeten worden om de stichting
het zwemparadijs bij De Koog mogelijk te maken, is
Ior 70% binnen. Maandagmiddag om vijf uur was de stand
360.000,—.
is dus tevens de uitslag van de zoekgeraakt. Zij kunnen nieuwe formu
le*,-. Hio hot w^r. rta lieren afhalen bij alle Texelse banken,
of bij de bijkantoren daarvan in de bui
tendorpen. Ook kan gébruik worden
gemaakt van het bestelformulier dat
op een der advertentiepagina's van de
ze krant is afgedrukt en dat portvrij
naar de RMT kan worden verstuurd.
is dus tevens de uitslag van de
'raag die door het bestuur van de
ireatie Maatschappij Texel was uit
schreven. In de krant van dinsdag
zal bekend worden gemaakt wie
heeft geraden (of er het
htst bijzat) en dus een zwemba-
jndeel ter waarde van 7100— krijgt,
stuurslid Joop Jellema zegt dat de
langstelling voor de aandelen hem
niet tegenvalt. Vooral de laatste
oen komen veel formulieren binnen,
nis bij tientallen tegelijk. Het zijn
rhet overgrote deel „kleine" klan-
voor zichzelf en/of hun familie-
in of voor hun gasten enkele aan-
an kopen.
Weinig bedenktijd
grote logiesverstrekkers zijn kon-
len opgenomen die erop wijzen dat
kdie wel over de brug zullen ko-
n, maar voor hen blijkt de termijn
de voorinschrijving (die 1 septem-
sluit) feitelijk te krap zijn geweest,
oral de hotels gaat het vaak om een
astering die al gauw de tienduizend
en overschrijdt. Voor bungalow-
en geldt hetzelfde, zij het in min-
mate. Deze logies verstrekkers
len hun financiële omstandigheden
s! onder de loupe te nemen, 'alvo-
te besluiten een aandelenpakket
open. Als gevolg van de seizoen-
kte hebben ze daar nog nauwelijks
Sigenheid voor gehad. Jellema ver-
;ht dat zeer spoedig enkele „grote
gens" zullen beslissen zodat de
id dan nog een eind omhoog kan
lieten. Een ander opvallend ver-
hijnsel is dat naar verhouding de
linere, vaak nog met zware financië-
zittende recreatieondernemers
het eerste bij waren, terwijl bedrij-
die veel makkelijker in staat wer-
geacht aandelen te kopen, de
voor zich uitschuiven. Als
van dat afwachten zijn bij heel
mensen de inschrijfformulieren
Zaterdag 27 september zal in het
Eierlandsche Huis weer een kerke
veiling worden gehouden ten bate
van de Hervormde en de Katholie
ke kerk van De Cocksdorp. Net als
drie jaar geleden belooft het weer
een feestelijk spektakel te worden,
waarbij de medewerking van de in
woners van De Cocksdorp en Eier-
land niet kan worden gemist. Op
hen wordt het dringende beroep
gedaan om nu alvast uit te kijken
naar goederen (of diensten) die op
27 september voor zoveel mogelijk
geld aan de man of de vrouw ge
bracht kunnen worden.
Wie wat heeft aan te bieden kan de
spullen vanaf 20 september bezorgen
in de werkplaats van Jan Graaf aan de
Postweg. Bovendien krijgen alle inwo
ners bezoek, waarbij (niet al te grote)
spullen kunnen worden afgegeven.
Grotere artikelen worden in overleg la
ter opgehaald. Vrijdagavond 26 sep
tember kunnen de artikelen ook
rechtstreeks in het Eierlandsche Huis
worden gebracht en ook op de veiling
dag zelf is dat nog mogelijk. Van 18.00
tot 19.30 uur is er dan gelegenheid tot
bezichtigen. Evenals de vorige keren
hebben notaris Boswijk en zijn staf
weer medewerking toegezegd aan de
veiling.
In zo snel mogelijk tempo werden de huisjes van het strand gehaald en naar het veilige parkeerterrein gebracht. Deze foto werd gemaakt
bij paal 12.
Strandexploitanten van Hoorn-
derslag, Jan Ayeslag en Westerslag
zagen zich woensdagmiddag ge
dwongen om in allerijl hun huisjes
in veiligheid te brengen. Het
scheelde een haartje of de zware
zuidwesterstorm had er korte met
ten mee gemaakt. Rond de middag
bij vloed waren enkele huisjes al
gaan drijven en van hun voetstuk
gezet.
Aangezien de storm niet ging liggen
en misschien wel naar west zou draai
en, werd van de eb gebruik gemaakt
om de meeste husjes naar het veilige
parkeerterrein achter de eerste duinerij
te brengen. Gezien het feit dat het
strandseizoen op z'n eind loopt, zullen
de meeste dit jaar niet meer op het
strand worden teruggezet. Nooit eer
der werd in zo'n vroeg stadium het
strand ontruimd. De exploitanten van
de noorderlijke strandslagen hadden
geen last. De huisjes staan hier hoog
en droog op het opgespoten strand en
lopen pas bij extreem hoog water ge
vaar. Joop Vlaming van strandpavil
joen Paal 9 had woensdag bij vloed al
enkelen van zijn 30 huisjes in bewe
ging zien komen, zodat hij direct na
de middag met de trekker het strand
opging om ze weg te halen. Ook vijf
tien huisjes van verschillende particu
lieren werden verplaatst. Henk Griffi
oen van het strandpaviljoen paal 12
(Jan Ayeslag) schakelde loonwerkbe-
drijf Niek Dros in bij het verwijderen
van zijn 40 huisjes. Enkelen hadden al
gedreven en waren naast hun voetstuk
komen te staan, gelukkig zonder elkaar
te rammen waardoor er (afgezien van
wat gebroken glas en een enkele ont
zette deur) weinig schade was. Het
strand paviljoen zelf liep geen acuut
gevaar, maar het terras ervóór dreigde
de volgende nacht wel ondermijnd te
raken. Op het strand van Westerslag
was exploitant Henk Koopman met de
trekker bezig een aantal van zijn 60
huisjes naar het parkeerterrein te ver
plaatsen. Ze liepen niet allemaal ac-
cuut gevaar, zodat hij het aandurfde
enkele tientallen huisjes te laten staan.
Diverse Texelse watersporters brachten
hun catamaran is veiligheid. De zuid
westerstorm heeft bijna een vol etmaal
met kracht negen gewoed, tijdens de
buien werd herhaaldelijk kracht tien
gemeten.
De Schelde (vandaar de naam) in Vlis-
singen, die voor de oorlog pogingen
deed om naast schepen ook vliegtui
gen te bouwen. De werf wilde voor
zichtig beginnen; de risico's die ver
bonden waren aan het ontwerpen en
in produktie brengen van dit eenvoudi
ge eenpersoons sportvliegtuig waren
te overzien. De Schelde heeft ook nog
enkele grotere vliegtuigtypen ge
bouwd, waaronder een watervliegtuig.
Vernietigd
Tot serieproduktie is het echter niet
gekomen omdat de tweede wereldoor
log spelbreker was. De weinige toen
geproduceerde Scheldemuschen zijn
merendeels bij Duitse bombardemen
ten op vliegvelden op de grond vernie
tigd. De PH-AMG ontsprong echter
aan de dans, want die was in 1939
naar Engeland gegaan om daar te die
nen als demonstratiemodel ter stimule
ring van de verkoop. Het toestelletje
werd gedurende de hele oorlog door
de RAF gebruikt als weervliegtuig. Een
merkwaardige bijkomstigheid is, dat
het in die periode zijn Hollandse re
gistratie hield maar tegelijk de RAF-
indicatie (blauw-wit-rode cirkels)
droeg. Na de oorlog gaf dat nog pro
blemen van formele aard. Wie precies
eigenaars van het .toestel zijn geweest
in de loop der jaren is niet geheel dui
delijk. Feit is dat het toestel nooit naar
Nederland terugkeerde en dat het in
1950 op Watton Airfield in Norfolk
over de kop sloeg, waarbij het zwaar
werd beschadigd; de motor kwam er
redelijk vanaf. Een tijdlang lagen de
resten ergens in een hoek van een
hangar zonder dat er iemand naar om
keek. Een groepje Engelsen heeft nog
het plan gehad de motor te gebruiken
voor het aandrijven van een driewielige
wagen, maar daar is niets van terecht
gekomen. De motor kwam uiteindelijk
terecht in het schuurtje van Mr. John-
it Standaart uit Den Burg heeft de hand weten te leggen op de
ntor van een Scheldemusch", en eenmotorig vliegtuigje van Ne-
dandse makelij van meer dan vijftig jaar geleden, waarvan er
logstens acht zijn gemaakt. Het is de bedoeling de motor weer
viert d te krijgen en als dat financieel haalbaar is ook de
'theldemusch zelf weer op te bouwen, liefst op zodanige wijze
hij ook echt weer kan vliegen.
|re Texelaars zullen zich de Schel-
musch mogelijk herinneren als het
^waardige sportvliegtuigje, dat de
aandacht trok bij de opening van het
Texelse vliegveld. De kleine tweedek
ker was vervaardigd door scheepswerf
son bij Shipdham waar hij twaalf jaar
bleef liggen. Hoe Piet Standaart er
achter kwam dat het ding daar was, is
een heel verhaal, dat erop neer komt,
dat hij dank zij langdurige naspeurin
gen het spoor van de Scheldemusch-
motor kon terugvolgen. Overal werd
navraag gedaan en er verscheen zelfs
een oproep in een locale Engelse krant
met het verzoek om inlichtingen die
zouden moeten leiden tot het terug
vinden van de motor.
Ook Blare Chamberlain, een Engelse
collega van het booreiland waar Piet
Standaart werkt, werd bij de zoekactie
ingeschakeld. Een half jaar na de
oproep in de krant meldde zich Mr.
Johnson. Chamberlain ging bij hem op
Piet Standaart bij de onderdelen van zijn Scheldemusch-motor.
ingebruikne-
Van vliegveld De Vlijt, toont de merkwaardige ,,Scheldemusch". De motor zat achter
fckpit tussen de vleugels en was voorzien van een duwschroef. Het toestel was een
kind van constructeur Slot, die ook de ontwerper was van de Panderjager" de ge-
concurrent van de legendarische ,,Uiver" in de Melbournerace. De man rechts, die
Scheldemusch poseert, is wijlen Adriaan de Wilt.
