ngerustheid over
erugloop deelname
"Waarom
mik je altijd zo
naar bier,
Papa,
als je vergaderd
hebt?"
DRANK
Sfeerproeven bij „gewone'
foto's Goënga/De Vries
Werkloosheid
valt mee
armoederha/skankeronderzoek
legin Varia-brand
gelocaliseerd
Kippen omgebracht
Plantenbak ontvreemd
Aanrijding
Collecte dorpsactiviteiten
Oosterend
Voorlichting over
peuters
Engelsen enthousiast
over opgedoken
commandotoren
Beginnerscursus
Engels 55
DAG 17 OKTOBER 1986
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
armoederhalskanker is een vorm van kanker die vrij veel
jrkomt, maar succesvol bestreden kan worden bij tijdige
(dekking. Het is daarom te betreuren dat de bereidheid
der de in aanmerking komende vrouwen om zich te laten
derzoeken, afneemt. Riet Huitema-Vos van het CDA uitte
rover haar verontrusting in de rondvraag van de dinsdag
houden raadsvergadering. Ze deed een dringend beroep
de vrouwen om mee te doen aan het nieuwe onderzoek
binnenkort begint.
het laatstgehouden onderzoek
ixel werden 540 oproepen ver
den. In 123 gevallen werd daar-
geen gevolg gegeven. Maar
5t 110 vrouwen lieten zelfs heie
niets van zich horen. Me-
uw Huitema neemt aan dat on-
die laatstgenoemde groep
uwen zitten, die een goede re-
hebben om weg te blijven, bij
beeld omdat ze naar aanlei-
gvan klachten al door huisarts
gynaecoloog zijn onderzocht,
iar dat moeten ze dan wel laten
len. „Reageer in elk geval!", zo
jde haar klemmende oproep.
ihouder Zegers onderstreepte haar
ofden, maar zei weinig méér te
•en doen om de belangstelling
het baarmoederhalskankeronder-
te vergroten. ,,We kunnen er al-
publiciteit aan geven". Riet Huite-
hoopte dat met name de vrouwen
buitendorpen zich niet zullen la-
weerhouden door het feit dat zij
irhet onderzoek naar Den Burg
eten. Ze sloot niet uit dat het be-
van /"25— dat als bijdrage in de
sen moet worden betaald, voor
migen een drempel vormt. Mocht
Ihet geval zijn, dan zou van ge-
■ntewege een regeling moeten wor-
aangeboden. Wethouder Zegers
zich nauwelijks voorstellen dat
ir een reden kan zijn om niet aan
onderzoek mee te doen. Hij had
ets tenminste nooit vernomen.
Ontwikkelingsproject
laEelman-van der Kooi (VVD) wees
de inzameling van speelgoed door
CVO-school in samenwerking met
contactgroep Zuid-Afrika voor de
brand, die vorige week don-
dag hoeve Varia van Jan Vonk
wvoestte, begon nabij de
schoorsteen en de ketel van de
centrale verwarming. In het artikel
in deze krant van dinsdag werd
vermeld dat kortsluiting de waar
schijnlijke oorzaak was, maar na
dere mededelingen van onderzoe
kers maakten duidelijk dat dat niet
liet geval was. Hoewel er nog
geen duidelijke oorzaak is vast-
d door de technische recher
che van de rijkspolitie in Alkmaar
veronderstelt men daar voorlopig
de oorzaak in het rookkanaal
moet worden gezocht, hoewel een
defect aan de gasinstallatie niet is
recherche heeft inmiddels wel
uit de voorlopige resultaten van
het onderzoek geconcludeerd dat
ei geen sprake vyas van opzet.
aanschaf van een waterpomp in het
Zuidafrikaanse Sovenga. Ze vroeg of
de gemeente deze actie met een aan
vullende subsidie kan steunen. Wet
houder Zegers wees op de bestaande
gemeentelijke regeling voor steun aan
plaatselijk georganiseerde acties ten
bate van ontwikkelingsprojecten en zei
dat de organisatoren een aanvraag
kunnen indienen. Er is in ieder geval
nog'geld in de betreffende pot.
Toeristische slaapplaatsen
De gemeente heeft een inventarisatie
gehouden van het buitengebied in ver
band met de op handen zijnde herzie
ningen van het bestemmingsplan. Jan
van Asselt (Texels Belang) informeerde
of daarbij is komen vast te staan hoe
veel belangstelling er onder de boeren
bestaat voor het toelaten van kam
peerders op het erf. Ook wilde hij we
ten wat de telling van de toeristische
slaapplaatsen heeft opgeleverd. Hij
verbond er het pleidooi aan om slaap
plaatsen die „over" zijn, vooral toe te
voegen aan bestaande kleinere bedrij
ven, waaronder ook kampeerbedrijven,
zodat die uitbreidingsmogelijkheden
krijgen en op economisch meer verant
woorde schaal kunnen werken. Dat is
beter dan de nog beschikbare slaap
plaatsen toe te wijzen aan nieuwe pro
jecten. Van Asselt zei dat de kleinere
Texelse bedrijven veel te lijden hebben
of zullen krijgen van projecten als
Bosch en Zee, Californië en De Peli
kaan. Hij vroeg om een nota waarin
het beleid wat betreft de verdeling van
resterende slaapplaatsen wordt vastge
legd. Wethouder Schilling vertelde dat
de telling van toeristische slaapplaat
sen klaar is. Uit het verslag zal blijken
dat er weinig groei is geweest wat be
treft het „invullen"; alleen de laatste
tijd gaat het wat beter.
Het is de bedoeling dat plannenmakers
redelijk snel moeten opschieten als ze
die door hen geclaimde slaapplaatsen
willen invullen door het stichten van
verblijfsaccommodatie. Na verloop van
tijd zal de gemeente stappen onderne
men en de plaatsen zonodig aan ande
ren toe te wijzen.
De resultaten van de enquête, die in
het buitengebied is gehouden zijn nog
niet uitgewerkt, maar zullen zodra dat
mogelijk is ook aan de betreffende
raadscommissie worden gegeven.
Rotganzen
De rotganzenopvang in De Eendracht
verloopt goed, sinds de pachter van
„Zeeburg" in loondienst is gekomen
bij Staatbosbeheer, aldus het antwoord
van Schilling op een andere vraag van
Van Asselt.
Compass-schroot
Ate Rienstra van het CDA was niet erg
blij met de opslag van het schroot, af
komstig van de gestrande kustvaarder
Compass I op het industrieterrein bij
Oudeschild. Hij vroeg zich af of het in
dustrieterrein daarvoor is bedoeld.
maakt meer kapot dan je lief is.
Meer weten? Haal de Postbus 51 folder bij postkantoor of bibliotheek.
Wethouder Klaas Barendregt zei dat
de opslag tijdelijk is en dat het schroot
zo gauw mogelijk zal worden verkocht.
Havenkade
Tine Krijnen (Texels Belang) drong aan
op spoed bij het uitwerken van de
plannen voor de verlenging van de ka
de in de visserijhaven van Oudeschild.
Er moet spoedig besloten worden om
de provinciale bijdrage aan dit project
(ƒ750.000,— veilig te stellen. Wethou
der Barendregt zei dat de fatale datum
31 december is; er is tijd genoeg om
de besluitvorming te regelen.
Andere vragen van Tine Krijnen had
den betrekking op de (aan de passen)
huisvesting van de basisscholen op
Texel. Zegers zei dat nog twee scholen
moeten worden aangepast: die van
Oudeschild en De Waal. Met Oude
schild komt het dit jaar hopelijk nog
rond; bij De Waal ligt het moeilijker;
van het ministerie is nog geen
toestemming verkregen voor de
aanpassing.
Winkels
Gerbrand Poster (Texels Belang) zei
met spanning uit te kijken naar de re
sultaten van het distributie-
planologisch onderrzoek, dat zal aan
geven in hoeverre het bestem
mingsplan van Den Burg ruimte moet
geven voor meer winkelvestigingen.
Poster is in elk geval van mening dat
er genoeg winkels in Den Burg zijn en
is daarom ook tegenstander van het
idee om op de te reconstrueren Groe-
neplaats dagwinkeltjes te stichten.
Verder zei Poster de mening te delen
van de directeur van het arbeidsbu
reau, die vindt dat uitbreiding van de
werkgelegenheid op Texel vooral ge
zocht moet worden in niet seizoenge
bonden bedrijvigheid, dus niet zozeer
in het toerisme.
Naar aanleiding van het laatste zei Ba
rendregt dat de gemeente graag niet-
toeristische werkgelegenheid wil en
ook alles zal doen om deze te verove
ren, maar dat de mogelijkheden helaas
zeer beperkt zijn. Het is dus realistisch
om ervan uit te gaan dat de extra
werkgelegenheid toch wel in de recrea
tie moet worden gezocht. Als dat lukt
zal er ook werkgelegenheid op jaarba
sis ontstaan, namelijk bij bedrijven die
indirect van het toerisme afhankelijk
zijn. De recreatie blijft dus „speer
punt" bij het gemeentelijk
werkgelegenheidsbeleid.
„Dit zijn geen geijkte foto's over
Texel. Wij laten zien wat er met fo
tograferen mogelijk is. Het is fijn
om niet alleen de mensen die in
onze winkel komen, maar ook an
dere te laten genieten van deze
beelden. De combinatie dineren
met onze sfeerfoto's aan de wand,
spreekt mij aan". Dat zegt foto
graaf Pieter de Vries over de col
lectie foto's van hem en Janneke
Goënga, die tot en met januari is
te zien in restaurant Het Kleine
Verschil aan de Gravenstraat in
Den Burg. Het resultaat is letterlijk
sfeerproeven.
Volgens de in Den Burg wonende fo
tografen zouden alle tentoongestelde
foto's door iedereen kunnen zijn ge
maakt. Het is een kwestie van er oog
voor hebben. De afbeeldingen zijn uit
vergrotingen van kleurendia's die met
een kleinbeeldcamera zijn vervaardigd.
Bij het afdrukken ervan zijn geen tech
nische foefjes gebruikt. Het uitvergro
ten vindt plaats in een gespecialiseerd
laboratorium aan de vaste wal. Pieter
de Vries: „ledereen kan zijn wand vul
len door een mooie dia extreem te la
ten uitvergroten". De maten van de
grootste tentoongestelde foto's zijn 60
bij 80 centimeter. Alle foto's zijn ver
pakt in zogeheten Amerikaanse lijsten
en zijn zorgvuldig omlijst door bijpas
sende passé partouts. Er hangen circa
25 foto's, waarvan 13 van de grootste
maat. Pieter de Vries en Janneke
Goënga hebben een ongeveer gelijk
aandeel.
Het is niet voor het eerst dat in Het
Kleine Verschil een expositie is te zien.
In de afgelopen drie jaar waren er ver
scheidene langlopende tentoonstellin
gen met schilderijen van onder andere
Arend Nijkamp, Harry Tielemans en
laatst Toon de Haas. Een expositie met
foto's kwam nog niet eerder voor. Ja-
comien de Wijn van het restaurant:
„Het is leuk om de zaak steeds iets te
veranderen. Dat is prettig voor de
gasten die regelmatig komen, de zaak
gaat dan niet vervelen. Dat proberen
we trouwens ook te bereiken door tel
kens een andere menukaart op te stel
len. De foto's passen goed bij de stijl
van het restaurant, het is geen rom
meltje." Jacomien benadrukt dat de
zaak op de eerste plaats een restaurant
is. „Het is geen galerie". Ze geeft toe
dat de expositie is bedoeld als trek
pleister, al vindt ze de combinatie met
kunstwerken leuk. Bij de voorgaande
expositie kwamen slechts weinigen
speciaal voor de schilderijen.
Op een terreintje aan de Haffelderweg
bij Den Burg werden door onbekenden
twee kippen doodgemaakt. Een van de
kippen werd in een boom opgehan
gen, de andere werd dood achter een
hek gevonden. Een buurtbewoner stel
de de politie op de hoogte; iets derge
lijks heeft zich hier al eens eerder
voorgedaan.
Een van de twee houten bakken met
geraniums die op de stoep stonden
van mevrouw Keijser, Weverstraat 73,
werd ontvreemd. De bewoonster ont
dekte de diefstal toen ze de bakken
zoals gebruikelijk 's avonds in huis wil
de halen.
De politie is op zoek naar een gemoto
riseerde weggebruiker, die maandaga
vond tegen middernacht in de
Zwaanstraat tegen een paal botste en
daarbij schade heeft aangericht. Hij
reed door. De politie tracht aan de
hand van de gevonden verfsporen en
glassplinters het onbekende motor
voertuig te vinden.
Het onderwerp van de meeste foto's is
Texel. Slechts drie uitvergrotingen vor
men hierop een uitzondering. Detailfo
to's van grauw-grijze herfstbomen in
het bos, een zomerse struik met licht
val op de gele bladeren en een pan
nendak op de achtergrond, een struik
je kattekruid op gifgroen gras tegen
een donkere achtergrond, alle van de
hand van Janneke Goënga. Vooral
laatstgenoemde foto krijgt een bijzon
der „fluorescerend" effect als er een
spotje op wordt gericht. De andere fo
to's tonen voornamelijk landschappen.
Niet de bekende schapenboeten, tuun-
woallen, molens en kerkjes, maar min
der bekende en toch typisch Texelse
mooie plekjes, zoals Thijsse's Fienweid
bij Dijkmanshuizen. „Unieke rietoer
wouden" noemt De Vries dit gebied.
Als detail weet hij te vermelden dat dit
riet, dat op oud-ambachtelijke wijze
wordt gekapt en gebundeld (te zien op
een paar foto's) wordt gebruikt als
dakbedekking van schapenboeten.
Texelser kan het haast niet, maar toch
geen overbekend fotografisch onder
werp. De expositie toont enkele malen
vanuit verschillende invalshoeken het
felgele riet tegen een (strak) blauwe
ihemel en met hier en daar een mo
lentje of watertje. Zeer fraai is een
avondfoto van hetzelfde stukje natuur.
Paars-blauwe wolkenpartijen die, weer
kaatsen in het water, op de achter
grond een boerderij, bomen en De
Waal aan de horizon. Een overvliegen
de meeuw midden in het beeld maakt
de plaat „af". In het tweede vertrek
van het restaurant wederom koren- en
rietvelden en verder momenten aan de
kust, variërend van wijdse uitzichten
op zee en strand tot een detailfoto van
een helmplant op een duintop: hagel
wit zand tegen een diepblauwe lucht.
Het feit dat Pieter en Janneke bena
drukken dat iedere fototoestelbezitter
ook tót dergelijke resultaten kan ko
men, zou voor elke bezoeker/tafelgast
een stimulans moeten betekenen.
De foto's kunnen worden bekeken na
opening van de keukendagelijks om
half zes. Desgewenst kan ook op de
dag worden iangsgegaan, maar voor
de zekerheid moet dan even worden
gebeld naar 02220-2315. Wegens va
kantie is het Kleine Verschil van 3 tot
19 november gesloten.
De dorpscommissie van Oosterend
gaat binnenkort een collecte houden
onder de bewoners van Oosterend en
omgeving. Het geld dat opgehaald
wordt, is bestemd voor verschillende
dorpsactiviteiten, zoals koninginnedag,
Ouwe Sunderklaas, bejaardentocht,
Sinterklaas etc. Tevens worden de lid-
maatschapskosten van het dorpshuis
geïnd.
Twee wijkverpleegkundigen van Het
Groene Kruis houden een avond met
als thema de ontwikkelingsfasen van
een kind van twee tot vier jaar. Wie
dit onderwerp aanspreekt is van harte
welkom op dinsdag 28 oktober in het
Groene Kruis-gebouw in Den Burg.
De bedoeling is om hierover samen
met andere ouders, verzorgers te pra
ten, o.a. via een spelvorm. De avond
begint om 20.00 uur en duurt tot
22.00 uur. Bij voldoende belangstelling
bestaat de mogelijkheid om een
peuter-oudergroep te beginnen, of
kunnen afspraken gemaakt worden
over andere thema's. Opgeven gaarne
voor 24 oktober, bij het Groene Kruis,
tel. (02220) 3241 tussen 16.30-17.30
uur (tijdens spreekuur). Er zijn geen
kosten aan deze avond verbonden.
Conservator Gus Britton van het Royal
Navy Submarine Musem in Gosport
heeft opgetogen gereageerd op het
bericht dat de duikclub Phileas Fogg
de koperen commandotoren heeft ge
borgen van de onderzeeboot E 17 die
in 1915 bij Texel is gezonken.
„Fantastisch! Echt fantastisch!" aldus
Britton in een brief aan Hans Eelman
nadat hij van hem een foto van de ge
vonden toren had ontvangen. De brief
vervolgt:
„Gefeliciteerd! Ik geloofde m'n ogen
niet toen ik die kièk zag! Wat een fo
to! Fantastisch!
Dit is een snel briefje om te zeggen
dat ik de directeur zal vragen contact
op te nemen met de gerechtelijke af
deling van de marine over de mogelijk
heid voor U en uw vrienden om eige
naar te worden van de E 17, vooral
omdat er geen mensen bij gesneuveld
zijn.
U weet dat ik weinig verstand heb van
de gang van zaken in de onderzeeër
wereld en dat ik geen macht heb hier
bij, maar ik zou niet weten waarom U
geen recht op het wrak zou hebben. Is
er een mogelijkheid om de comman
dotoren naar de HMS „Dolphin" te
verplaatsen, want de directeur zou
hem heel graag hebben en ik denk dat
hij ook een goed woordje voor u kan
doen voor uw claim op de boot. Er
moet veel bruikbaar materiaal aan
boord zijn, maar pas op voor de torpe
do's. Ik kan me zo voorstellen dat ze
zelfs na al die jaren bij verkeerde be
handeling nog „ondeugend" blijken te
zijn."
Britton waarschuwt verder voor de
voor kleinere wapens bestemde minu-
Op de Engelse les voor beginners is
nog plaats voor enkele deelnemers. De
les wordt gegeven door mevr. Ampt in
„De Buureton". De eerste les start op
maandagmiddag 20 oktober 1986 van
14.15 tot 15.15 uur.
Opgave en/of inlichtingen bij mevr.
Ampt, tel. (02220) 4259 of bij „de
Buureton", tel. (02220) 2696.
tie die ook nog aan boord moet zijn
en deelt mee dat hij in zijn dossier ge
gevens over de E 17 heeft, waarvan de
Texelse duikers desgewenst gebruik
kunnen maken. Hij hoopt dat de in
spanningen van zijn directie ertoe zul
len leiden dat de Texelaars het wrak
mogen kopen of het cadeau krijgen.
De Texelse Courant heeft in 1915 mel
ding gemaakt van het'vergaan van de
onderzeeër en het overnemen van de
bemanning door een Nederlands mari
neschip. Volgens dat krantenbericht is
de E 17 niet bewust door de opvaren
den tot zinken gebracht, maar is op
een zandbank gelopen en daarbij
lekgeraakt.
De toename van de werkloosheid
in september is meegevallen. Voor
een deel is dit te danken aan de
gunstige vakantiespreiding dit jaar.
Of het ook iets te maken heeft
met de Texel-promotie en de dub
beldeksvaart van Teso kan direc
teur A. Maasdam van het arbeids
bureau niet zeggen. „Dat kan je
pas zien als er een aantal jaren
achter elkaar een duidelijk gunsti
ger werkloosheid heerst in verge
lijkbare jaren in het verleden", al
dus Maasdam.
De toename was in september bedui
dend geringer dan in 1985. In totaal
waren er op 1 oktober 295 mensen
werkloos op Texel tegen 275 op 1 sep
tember en 380 op 1 oktober 1985. De
oorzaak van de toename is de afbrok
keling van de seizoenwerkzaamheden.
Tot en met september werden dit jaar
805 werklozen ingeschreven en 1241
verdwenen er van de lijst. Deze gege
vens duiden op een sterk verloop in
het werklozenbestand van het arbeids
bureau. Van die uitschrijvingen werden
er 340 geplaatst door het arbeidsbu
reau, een plaatsingspercentage derhal
ve van 27 procent dat gunstig afsteekt
bij het landelijk gemiddelde. De ver
wachting is dat het aantal werklozen
zal stijgen in de komende maanden en
dat het einde van het seizoen in de
cijfers van november zichtbaar zal zijn.
Op Texel is momenteel 9,4% van de
afhankelijke beroepsbevolking
werkloos.
Horizontaal:
Verticaal:
1. zuivelprodukt
1. interest
3. plaats in engeland
2. voegwoord
8. vlek
3. frans lidwoord
11. luchtklep
4. voegwoord
13. deel van de bijbel
5. verdieping
15. zangnoot
6. dat is (afk.)
16. getij
7. selenium (afk)
18. inhoudsmaat (afk)
9. maanstand (afk)
19. zangstem
10. gekke
20. oosterse titel
11. meisjesnaam
22. deel van de vinger
12. meisjesnaam
23. water in Friesland
14. deel van de voet
24. soort sport
15. jongensnaam
27. voorzetsel
17. speelgoed
28. nummer (afk)
18. gloeiende
30. toets alleen (afk)
20. grote bijl
31. soort onderwijs
21. atmosfeer (afk)
32. deel van een franse ontkenning
25. grondregel van een vereniging
34. bevestiging
26. pjaats in Overijssel
36. vogelprodukt
29. communicatiemiddel
38. wederhelft
32. begrip
39. genotsartikel
33. edelgrootachtbaar
40. schrede
35. kloostervoogd
41. bijwoord
37. plaats in België
42. landbouwwerktuig
43. zachte veertjes
43. zangnoot
45. europeaan
44. bolgewas
46. plaats in Gelderland
46. stofmaat
48. smet
47. evenredige vertegenwoordiging
49. kerkelijk lied
49. rivier in Italië
50. droogvallende plaats in zee bij eb
50. soort sport
51. putemmer
55. welwillende lezer (lat.afk.)
52. deel van een wedstrijd
57. guit
53. gelooide huid
58. strafwerktuig
54. bid (latïjns)
59. uitbouw
56. voedsel
60. spil
64. de oudere (afk)
61. lidwoord
66. jongensnaam
62. en anderen (afk)
67. nummer (afk)
63. jongensnaam
68. voorzetsel
65. hoefdier
69. frans voegwoord
71. bericht
70. ongeveer (afk)
72. nederlander
73. uiterste grens
