Belastingniveau is
p Texel te laag
Kerstmis 1986
)pen dag in Oost
WAT IK ZEGGEN WOU.."
■IA
ETHOUDER KLAAS BARENDREGT:
Diefstal op
veerboot
Auto in de sloot
Zon, maan en hoog water
Eerste Kerstdag
Tweede Kerstdag
HAVENRESTAURANT TEXEL
Het kapschandaal
igjRlJDAG 19 DECEMBER 1986
1s)Rlj
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
je plaatselijke belastingen op Texel zijn niet bepaald hoog te
Tiemen. Wethouder Klaas Barendregt zei dinsdagavond in
jJe raadsvergadering zelfs dat het belastingniveau te laag is
dat het nodig is de reële belastingopbrengst te verhogen.
ij gaf daarbij antwoord op een
isbetreffende vraag van Dirk
rpstra, die verzet had aangete-
ind tegen de voorstellen tot be-
itingverhoging die door het colle-
zijn gedaan. Zijn woorden wa
ll ook bedoeld voor Texels Be
ng die geen verhoging van meer
in 3% wil accepteren. „Onze be-
stingcapaciteit is ver onderbe-
it", vertelde de wethouder, die
ingaf dat totaal 59% méér aan
slastinggeld zou kunnen worden
ivangen met inachtneming van
richtlijnen die het rijk daarvoor
seft gesteld. Hij wilde daarmee
lidelijk maken dat meer dan
iendmatige verhogingen minder
amatisch zijn dan het lijkt, maar
trachtte ook aan te tonen dat
it extra belastinggeld hard nodig
onroerend goedbelasting moet vol-
ns het college met 8% omhoog.
Daarbij dient volgens de wethouder in
aanmerking worden genomen dat er
drie jaar lang niet is verhoogd, zodat
de verhoging gemiddeld per jaar 2%
is. Als ook nog rekening wordt gehou
den met het effect van de hertaxatie
en de inflatie is er zelfs achteruitgang
van de reëele belastingopbrengst....
De 20% verhoging van het begraaf-
recht die door het college wordt voor
gesteld zag de wethouder niet zozeer
als een verhoging maar als een verbe
tering van het dekkingspercentage.
Want zelfs de verhoogde begraafrech-
ten brengen onvoldoende op om alle
begraaf kosten te dekken.
Aanvulling
Om een politiek nog interessante re
den had het college besloten eindelijk
eens te gaan „inhalen" wat betreft ta
rieven en belastingen. Dat had te ma
ken met het rijksbeleid dat op decen
tralisatie is gericht. De gemeente krijgt
meer taken en heeft dus meer geld
het pand Oost 85 houdt de Stich-
'ng Dorpsherstel Texel zaterdag open
tg. Het woninkje werd het afgelopen
w gerestaureerd door aannemer Elco
'ermeu/en uit Oosterend en momen-
'el wordt daaraan de laatste hand ge-
gd, zodat belangstellenden er zater
dag binnen een kijkje kunnen nemen,
'et huis is officieel aangemerkt a/s
wnumentaal en daarom kreeg de
Itichting geld van de provincie om het
\eheel te restaureren. Het streven was
eveel mogelijk de oude stijl te hand-
aven, hoewel de woning geheel aan
eisen van deze tijd moest voldoen.
'aar mogelijk werden daarom authen-
ike materialen gebruikt. Voor de
chouw en in het halletje liggen oude
ilavuizen, maar in de huiskamer is op
vloer Amerikaans grenen gelegd,
iet daaronder isolatie. De bedstee is
erwijderd, maar met dezelfde houten
rand zijn een aantal berghokken ge-
reëerd. Op de zeer ruime zolder doen
nkele oude balken nog dienst maar
nderen zijn vervangen door nieuw
lateriaal. Vernieuwd is ook het dak,
raarop wel weer de oude dakpannen
ijn teruggelegd. In de keuken waren
een oude spullen voorhanden en
leeft men een moderne inbouwkeuken
lemonteerd.
Schouw
)e schouw zelf is een verhaal apart.
)e originele schouw was waarschijnlijk
an het begin van deze eeuw. Elco
fermeulen liet er een veel ouder mo
tel inbouwen, wellicht 16e of 17e
euws. In de schouw zijn her en der
in de muur van het huisje aangetroffen
blauwe en bruine tegeltjes gemetseld.
De gevels van Oost 85 zijn vrijwel ge
heel dezelfde als voor de restauratie.
Een stuk van één van de muren moest
opnieuw gemetseld worden. In de
twee kamers beneden en op de zolder
is centrale verwarming geïnstalleerd.
„Als ze het over een paar honderd
jaar opnieuw restaureren vinden ze die
cv authentiek", aldus Elco Vermeulen.
Het huisje is van 's morgens 10 tot 's
middags 4 uur te bezichtingen. Uiter
aard zijn ook aspirant kopers welkom.
De prijs van het huisje komt ongeveer
rond de ton te ligen.
Stichting
Tijdens die dag zal in deze woning de
stichting Dorpsherstel Texel zich pre
senteren aan de belangstellenden. De
stichting werkt sinds 1981 aan het
restaureren van in slechte staat verke
rende panden, die belangrijk zijn voor
het gezicht van Texel. Deze panden
worden aangekocht, opgeknapt en
weer vérkocht. De stichting werkt met
geld van rijk, provincie en gemeente.
Voor een deel is men afhankelijk van
donaties, legaten en schenkingen. We
gens het algemeen maatschappelijk
nut dat de stichting beoogt, kan voor
schenkingen en legaten een laag be
lastingtarief worden gerekend. In de
vijf jaar van haar bestaan restaureerde
de stichting zo al een tiental panden
op Texel. Ondanks de sombere (subsi
die) vooruitzichten zijn er nog legio
plannen om Texelse panden op te
knappen. De stichting hoopt op steun
van de gemeente.
nodig. De druk van de rijksbelastingen
zal als het gevolg van het afschuiven
van rijkstaken naar de gemeente afne
men. De gemeentelijke belastingen
kunnen daardoor wat hoger worden
zodat de totale belastingdruk gelijk
blijft.
Die argumentatie werd met kracht van
de hand gewezen door Terpstra die er
aan herinnerde dat de rijksbelastingen
in ieder geval nog naar draagkracht
worden geheven en dat is met de
plaatselijke belastingen niet het geval.
De PvdA-man voelde er bovendien
weinig voor om op deze wijze mee te
werken aan de uitvoering van het
Lubbers-beleid.
De wethouder stelde een diepgaande
discussie over de gemeentelijke finan
ciën in het vooruitzicht, samenhan
gend met de voorjaarsnota die door
een stuurgroep financiën zal worden
voorbereid. Daarbij zal een inventarisa
tie van gemeentetaken worden ge
maakt en komt er meer inzicht waarop
ombuigingen kunnen worden
drag uit te trekken.
Een opmerking van Barendregt die
reactie opriep bij zijn collega Schilling,
was de bewering dat verschillende in
vesteringen in het verleden niet kon
den worden uitgevoerd wegens het
niet beschikbaar zijn van rijkssubsidie
maar ook door vertragende planologi
sche procedures. Schilling (verant
woordelijk voor ruimtelijke ordening)
daagde de VVD-wethouder uit voor
beelden van dat laatste te noemen. Hij
noemde er één (de verkeersaanpassing
bij de veerhaven) maar volgens Schil
ling was dat niet waar. „We waren op
tijd klaar."
st 85 vorig /aar.
Oost 85 dit jaar.
De wethouder beloofde dat de moge
lijkheid om kwijtschelding te krijgen
van plaatselijke belastingen door mid
del van een „bijsluiter" onder de aan
dacht van het publiek zal worden
gebracht.
Huisvuil
Ook het reinigingsrecht gaat meer dan
trendmatig omhoog, enkele jaren ach
ter elkaar zelfs. Dat geld is niet voor
„fondsvorming" zoals eerst is gezegd,
maar is direct nodig omdat kostbaar
onderzoek moet worden ingesteld naar
de mogelijkheden van huisvuilverwer
king of - afvoer in de toekomst: een
nieuw haalbaarheidsonderzoek inzake
een compostfabriek op Texel op basis
van het aangepaste provinciale af-
valstoffenplan, een onderzoek naar de
meest geschikte plaats voor de com
postfabriek of een overslaginrichting
voor het geval besloten wordt tot af
voer naar het vasteland en een onder
zoek naar.de best mogelijke inzameling
en transportmogelijkheden van de af
valstoffen, met het oog op de toe
komstige gescheiden inzameling van
composteerbaar en ander huisvuil. De
drie onderzoeken zullen ca. 7100.000,—
kosten.
Somber
Barendregt deelde de sombere visie
van Rienstra wat betreft de toekomsti
ge werkgelegenheid op Texel in de
niet-toeristische sector. Hoe moeilijk
het aantrekken van bedrijvigheid is,
blijkt nu de zuivelfabriek De eendracht
Wethouder N. C. Barendregt
voor heel weinig geld te koop is. Het
loopt niet storm omdat ondernemers
zwaar tillen aan de eilandpositie van
Texel. Een troost is dat het transport
van melk naar de Melkuniefabriek op
het vaste land zal worden uitbesteed
aan Texelse ondernemers. Tegenover
het afkalven van werkgelegenheid
staat toenemende toeristische werkge
legenheid mede door stimulansen die
uitgaan van de nieuwe passantenha
ven, het zwemparadijs e.d. De we
thouder zei dat de landbouw op Texel
nog niet eens in zo'n erg beroerde po
sitie verkeert. De toegekende melkquo
ta zijn vrij fors en de grond is over het
algemeen geschikt voor de teelt van
produkten waarmee geen problemen
zijn, zoals graszaad en
erwten. Dat op Texel intensieve land
bouw is bedreven, heeft bij de quote
ring voor een goede uitgangspositie
gezorgd; bij beheerslandbouw zou het
er slechter hebben voorgestaan, aldus
de wethouder.
Gas
Antwoord gevend op de diverse vra
gen en opmerkingen vanuit de raad
vertelde Barendregt dat het Gasbedrijf
momenteel onderzoekt of nog meer
panden op Texel kunnen worden aan
gesloten en dat aan de hand van bere
keningen in de samen te stellen nota
„rationeel wegbeheer" nauwkeurig het
bedrag zal worden bepaald dat jaarlijks
aan de wegen moet worden besteed
voor onderhoud.
De afspraak moet dan worden ge
maakt dat dit bedrag ieder jaar be
schikbaar is. „Het mag geen speelbal
van de politiek worden".
Een bedrijfsverzamelgebouw heeft
Texel al, zei Barendregt op vragen van
Peter Bakker van de PSP. Hij doelde
op het groothandelsgebouw in Oude-
schild waarin zich in de loop van de
tijd steeds meer bedrijfjes hebben
gevestigd.
Spreker zei dat het bedrag dat nu op
de begroting staat voor een overdekte
opslagplaats voor wegenzout te laag
is. Het college is bereid het juiste be-
Tijdens de overtocht met de Teso-
veerboot, die zondagochtend om 11.05
uur vanaf Texel vertrok, werd een elec-
trische bas-gitaar ontvreemd. Het mu
ziekinstrument bevond zich in een aan
hangwagen achter een op het autodek
geparkeerde auto. De gedupeerde, een
27-jarige inwoner van Den Helder,
heeft hiervan aangifte gedaan bij de
Helderse politie, die de zaak in onder
zoek heeft. De waarde van de gitaar,
koffie en bijbehorende attributen,
wordt geschat op drieduizend gulden.
Op de Nieuwlanderweg, vlak bij de
toevallig in de gemeenteraad volop in
discussie zijnde kruising bij Buiten-
heim, reed woensdagmiddag om half
één een auto in de sloot. De wagen,
een BMW van iemand uit De Waal en
bestuurd door zijn schoondochter, was
in een slip geraakt. De auto liep plaat-
schade op; de bestuurster bleef
ongedeerd.
De zon komt 21 december op om 8.46
uur en gaat onder om 16.29 uur.
Maan: 24 dec. L.K.; 31 dec. N.M.
Doodtij: 26 dec.; springtij: 2 jan.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 19 december 9.59 en 22.27
Zaterdag 20 december 10.33 en 23.02
Zondag 21 december 11.07 en 23.38
Maandag 22 december 11.37 en
Dinsdag 23 december 0.15 en 12.05
Woensdag 24 december 0.55 en 12.36
Donderdag 25 december 1.40 en 13.18
Vrijdag 26 december 2.41 en 14.13
Zaterdag 27 december 4.04 en 16.25
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
Laagwater valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
Gezellig uitgaan in Havenrestaurant Texel,
waar u uw vrienden en kennissen ontmoet.
Menu a f49,50 per persoon.
Mooi koud/warm buffet van Tesselse produkten
met 35 verschillende gerechten.
f65,— per persoon.
Gaarne tijdige tafelreservering.
Bel uw gastheer: 02226 - 310
gezellig, sfeervol en kwaliteit
BRIEVEN VAN LEZERS-BUITEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE REDAKTIE
Hét rigoureus kappen van veldiepen
langs het Waaldenburgerdijkje vraagt
opnieuw om tegenspraak. Nadat de
heer W. Trap (als medewerker van de
Plantenziektekundige Dienst deze over
bodige en dus zinloze vernietiging van
natuurwaarden aan de kaak stelde (TC
2-12-86), volgde een verdediging van
dit handelen door het Staatsbosbeheer
(TC 12-12-86), die niet overtuigt. Werk
groep Landschapszorg wil daarom nu
ook haar ergernis met uitleg kwijt in
„Wat ik zeggen wou..."
Trap zei het al, het is als de dokter die
zijn zieke patiënt doodt en ook zijn
overige patiënten doodt om te voorko
men dat ze ziek zullen worden. Nu lijkt
de Plantenziektekundige Dienst wel
wat op Geneeskundige Dienst. Het
verschil is echter dat die eerste dienst
niet zo zeer op het welzijn van de
plant is gericht, als wel op de mens
z'n economisch streven. Het gaat er
om onze cultuurgewassen te vrijwaren
van ziekte. Dat kan gebeuren door
middelen tegen die ziekte in het gewas
te gebruiken, maar ook door te trach
ten alle potentiële ziektedragers of -
overbrengers te vernietigen. Het hoort
bij de methoden der gangbare land
bouw, die werkt met chemische
bestrijdingsmiddelen. Deze methoden
lijken meer en meer aanvechtbaar,
maar het merendeel der agrariërs ziet
nog geen andere mogelijkheden.
Buiten de produktiepercelen mogen
dergelijke stoffen en methoden echter
niet doordringen. Natuur- en milieube
scherming moeten daar zeer alert op
zijn, zeker waar het natuurgebieden
betreft.
Het SBB draagt zijn naam mee uit de
tijd dat het als rijksdienst alleen de
bosbouw (de landbouw der houtsoor
ten) beoefende. De bosbouw kan ook
met grootschalig spuiten van bestrij
dingsmiddelen en andere gewelddadige
middelen plaats vinden, vooral in het
buitenland. Bij ons is dat minder ge
worden en SBB kreeg als belangrijkste
taak het beheren van natuurgebieden
toegewezen. Alle rijksnatuurgebieden
in Nederland zijn aan haar zorgen toe
vertrouwd. Op Texel gaat dat om het
hele duingebied, polder Eendracht, het
Hoge Berggebied en talrijke kleinere
gebiedjes. We moeten constateren dat
het SBB lang niet in alle opzichten
haar nieuwe functie begrijpt. Het be
heren en beheersen met cultuurtech
nisch ingrijpen is haar zo eigen geble
ven, dat plant en dier zich niet veilig
kunnen voelen. Steeds nieuwe, telkens
weer veranderende en onnodige activi
teiten worden ondernomen, terwijl de
natuur in het algemeen slechts met
rust gediend is. Het SBB dient zich
echter te verzetten tegen landbouw
kundige praktijken in plaats van zich
nog royalistischer te gedragen dan ko
ning landbouw wil.
Een aantal jaren werd in de staatsbos
sen de Amerikaanse vogelkers met
veel motorgeraas en potten vol 2-4-5-T
(ontbladeringsmiddel), als ongewenste
indringer („bospest") bestreden. Nu
hoeft dat niet langer en valt deze fraai
bloeiende, besdragende struik of boom
weer alom onder de dennen aan te
treffen.
Al eerder brak de perevuurbestrijding
uit. Zeer veel meidoorns op Texel en
elders werden geveld. Voor één boom
die gedeeltelijk ziek was, ging 100 me
ter gezonde bomen er aan, zowel in
wegbeplantingen als natuurgebieden.
Ook bij particulieren werden, eventueel
onder politiedwang, prachtige bomen
en schermbosjes omgehaald. Maar ja,
het moest want de kweker kon het an
ders in zijn tere kweekprodukten krij
gen. Overigens waren er maar enkele
fruitkwekers en geen boomkwekers op
Texel, die schade zouden kunnen lij
den. Toen het te duur werd, en het
bestrijden niet hielp, werd de bestrij
ding plotseling opgeheven en nu
woedt het perevuur onbelemmerd. We
zien zieke en dode bomen naast de
gezonde staan. Sommige aangetaste
bomen komen er na jaren boven op,
andere blijven kwijnen. Wie er oog
voor heeft, kan nu een schitterende
natuurlijke selectie gadeslaan. Binnen
de zich overal uit zaad ontwikkelende
nieuwe boompjes zal zich in volgende
generaties een grotere resistentie tegen
het perevuur ontwikkelen.
De gekruiste, streng geselecteerde en
vaak gekloonde (negatief vermeerder
de) rassen van de peer en onze andere
landbouwgewassen zijn in de eerste
plaats verkregen op basis van een zo
hoog mogelijke opbrengst. Ze zijn
daarbij zeer gevoelig geworden voor
ziekten en aantastingen, omdat geen
genetische mogelijkheden meer aan
wezig zijn om zich aan te passen. In
steeds meer gewassen worden land
en tuinbouw met dit probleem gecon
fronteerd. Wilde reacties gericht op
het bestrijden van een ziekteverwekker
door alle potentiële dragers uit te
roeien, ook binnen verwante soorten,
falen op den duur. Een genetische
oplossing zal gevonden moeten wor
den, eventueel ten koste van een deel
van de opbrengst.
De veldiep (Ulmus minor) en de ruwe
of bergiep (Ulmus glabra) zijn de iepe
soorten die van nature in Nederland
(en grote delen van Europa) voorko
men. Soorten die zich gedurende de
evolutie samen met de iepespintkevers
en de iepeziekte hebben ontwikkeld.
Déze iepen kunnen die schimmelziekte
dus weerstaan als die In golven over
Europa trekt; wat niet wil zeggen dat
daarbij niet een flinke sterfte op kan
treden. Ook tegen stammen van elders
(bijv. Amerika) zullen deze soorten zich
door selectie en isolatie wel weten te
weren. Maar het is natuurlijk onver
standig om bomen aan te planten af
komstig uit Italiaans zaad (zoals de
heer Klaassen meldt). Het is een ge
vaarlijk spel van bosbouwer en boom
kweker, dat ook de inheemse stammen
van onze boomsoorten bedreigd.
De Hollandse iep, onze geliefde, wind
vaste stads- en polderboom met zijn
fraaie vertakking is een gekloonde in
fantiele bastaard van de twee inheem
se soorten, en staat dus uiterst zwak
in zijn strijd tegen de iepeziekte. Tij
dens de golf van de ziekte in de derti
ger jaren zijn nieuwe (minder mooie)
klonen gekweekt, die beter resistent
waren. De stam van de iepeziekte, die
nu heerst, tast dus Hollandse iep en
veldiep aan. Zeker geen reden om de
echte soort om te hakken, terwille van
de gekloonde zwakkelingen, die helaas
geen aanpassingsmogelijkheid hebben.
Dus geen gezonde meidoorns, iepen
of wat nog helpen kan, rooien, dat
heeft geen zin. Op Texel is dat hele
maal zonde van de bomen, omdat ze
door het zware klimaat zure regen)
een moeizaam bestaan leiden. Ook
staan bomen die in onderling verband
opgegroeid zijn, veel sterker in de
strijd tegen de elementen dan vrijgeko
men bomen. Boomrijtjes zo iel en
open als nu aan het Waalenburgerdijk-
je, hebben een slechte overlevings
kans. „Vrijstellen" (wat de bosbouwer-
houtteler wordt geleerd) is in het open
landschap van de Waddeneilanden
heel gevaarlijk. Zo gezien kan er dus
ook geen achterstallig onderhoud zijn
om de uitroeiïngsactie op te poetsen.
Niet dunnen, niet verkneteren, niet on
der de houtmot spuiten, geeft ook
mogelijkheden tot het ontwikkelen van
een natuurlijke ondergroei met serieuze
bosplanten, zoals hier en daar reeds
gebeurde.
Bijplanten na het rooien zal ook slecht
lukken. Zo stierven vrijwel alle veld-
esdoorns die op Texel geplant werden
ter vervanging van de gekapte mei
doorns. Gelderse roos en beuk zullen
waarschijnlijk hetzelfde lot ondergaan,
Eikjes zou misschien wat zijn, maar is
het SBB niet bang voor de eikeverwel-
kingsziekte? Schimmel en spintkever,
afkomstig uit Amerika zijn in aantocht
(Natuur en Techniek, nov. 1986).
Daarom SBB vragen we U heel na
drukkelijk deze heilloze kap alsnog te
staken! Laat staan wat staat. Laat het
dijkje en het paadje wat het nu is.
Maak pad en doorgangen niet breder
(niet machinebreedl). Het Waalenbur-
gerdijkje is een heel aantrekkelijke sliert
natuurgebied met heel mooie doorkijk
jes/verrassende wendingen en mooie
weeltjes. Een kostbaar Texels bezit,
uitnodigend tot een beschutte wande
ling of fietstochtje.
Nu nog. Ten dele.
Werkgroep Landschapszorg Texel,
(J. W. de Blok, G. C. Cadée, secr.)
