Lint van meetpaaltjes
dwars over het eiland
Delfts bedrijf onderzoekt aardlagen
Weinig ongelukken
door gladheid
Auto botste op
onverlichte trekker
Kotter topzwaar
door ijsafzetting
Nieuwe lagers
voor molen
Vernielingen aan
caravans
Joyriding
IPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 10.146
DINSDAG 13 JANUARI 1987
oor advertenties, abonnementen, etc..
angeveld 8 De Rooy BV, Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
jlefoon (02220) 2741, na 18 00 uur 4881
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Abonnementsprijs H9.20 per kwartaal, los 90 cent
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr, 46 99 17 636
Rabobank nr. 36.25.01 742, NMB nr. 67 34.60 398
edactie. Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon (02220) 2741
uiten werktijd deze week tot en met dinsdag as.: Tessa de Graaff,
Vilsterstraat 48, Den Burg, telefoon 02220 - 4392
De plotseling ingevallen winter heeft
voor het verkeer nog nauwelijks pro
blemen opgeleverd, vooral te danken
aan het feit, dat de meeste buien die
op andere Waddeneilanden voor een
dik pak sneeuw hebben gezorgd tot
dusver aan Texel voorbij zijn gegaan,
hoewel er in De Cocksdorp en omge
ving nog een aardig laagje viel.
Ongelukken door gladheid zijn er nog
weinig gebeurd, afgezien van enkele
onschuldige schuivers zoals op vrijdag
avond toen op de Pontweg een auto
de bosjes inging.
fexel wordt momenteel doorsneden met een lang lint van
witte paaltjes. Van de westkust (het duingebied nabij paal
!3, de Slufterbollen) tot aan de oostzijde van het eiland (ten
tuiden van Nieuweschild) zijn de paaltjes met een onderlinge
ifstand van 25 meter in de grond geslagen. Geheimzinnig
tijn de activiteiten die achter dit mysterieuze beeld schuil
jaan echter niet: de paaltjes dienen als markeringspunten
roor een onderzoek van de zeer diepe aardlagen.
geven moment, bij het bereiken van
bepaalde lagen, weer terugkaatsen.
Hieruit kunnen conclusies over de sa
menstelling, structuur en het aantal
aardlagen worden getrokken. De resul
taten kunnen worden afgelezen in de
meetwagen, die met twee uiteinden
van de telemetrische kabels is
verbonden.
Vulklei
Na de ontploffingen worden de boor
gaten weer opgevuld, deels met ver
wijderde grond en tot slot met vulklei,
dat de functie van een kurk heeft. Ver
zakking wordt zo voorkomen. Het
Delftse bedrijf beperkt zich niet uitslui
tend tot het weer in orde maken van
het land, maar laat ook daarna niets
aan het toeval over.
Medewerkers van het onafhankelijke
ingenieursbureau Oranjewoud zullen
langs de diverse grondeigenaren gaan
om na te vragen of ondanks alle voor
zorgsmaatregelen er toch nog schade
is aangericht. Voorafgaande aan de
werkzaamheden die momenteel wor
den uitgevoerd werd eveneens in con
tact getreden met de betreffende land
eigenaren/gebruikers. Ook al heeft bij
voorbeeld het Waterschap ingestemd
met de uitvoering van het onderzoek,
een agrariër wiens land wordt door
kruist mag zelf toestemming geven en
heeft dus de mogelijkheid geen mede
werking te verlenen. Dat gebeurt ech
ter zelden. In ruil voor hun medewer
king ontvangen de landeigenaren een
behoorlijke vergoeding. Nauw overleg
is ook noodzakelijk in verband met de
ligging van drainageleidingen. De on
derzoekers worden hierdoor menigmaal
gedwongen van hun ideale lijn af te
wijken. Voorts moet ook tot andere
objecten afstand worden bewaard. Dat
geldt niet alleen voor gebouwen, maar
ook voor bijvoorbeeld wegen en dij
ken, waarvoor het Waterschap voor
waarden heeft gesteld. Van de ideale
lijn kan tot maximaal 150 meter wor
den afgeweken.
Mankracht
Gepland is om het over Texel lopende
lijnstuk in twee weken te hebben afge
werkt. Het schema kan door de vorst
enige vertraging oplopen. Aan een ge
brek aan mankracht zal het niet liggen:
op Texel is een groep van 30 35 man
aan het werk, vrijwel geheel bestaande
uit vaste krachten, die zijn onderge
bracht in Hotel Den Burg. Als de
groep zich naar het werk begeeft,
geeft dat een opvallend beeld. Het
team heeft namelijk de beschikking
over een achttiental autobusjes en ter
reinwagens, zodat telkens een hele ka
ravaan garage Grisnigt verlaat. Op dit
moment is ongeveer een derde van
Texel bekabeld. Het gatenboren en de
ontploffingen, die woensdag voor het
eerst plaatsvonden, volgen op geringe
afstand.
Zaterdagavond om kwart voor ze
ven botste een VW kampeerbusje
op de Westerweg achterop een
trekker, die onverlicht stil op de
weg stond. De achteras van de
trekker brak en het busje (eigen
dom van en bestuurd door een
38-jarige vrouw uit Den Burg) werd
zo beschadigd dat het waarschijn
lijk als verloren moet worden be
schouwd. De bestuurster kwam
met de schrik vrij wat ook gold
voor de 19-jarige jongen die op de
trekker zat.
|Het onderzoek wordt uitgevoerd
Idoor het bedrijf Delft Geophysical
B V. (een gespecialiseerde tak van
nNO) in opdracht van de Rijks Ge
ologische Dienst. De werkzaamhe
den op Texel vormen een onderdeel
van een miljoenenkostend, groot
schalig project dat in Nederland
wordt uitgevoerd. Dit ..regionaal
seismisch onderzoek" heeft tot
doel de bestudering van de diepe
tot zeer diepe ondergrond. De me
tingen kunnen tot dertig kilometer
diepte reiken.
Vorige week maandag werd op Texel
aan de Noordzeekust begonnen. Het
startpunt lag drie kilometer in zee;
vanaf dat punt ligt een kabel waaraan
trillingsgevoelige microfoontjes zijn be
vestigd. Vervolgens werd in sneltrein
tempo heel het eiland van meetpunten
voorzien, aangegeven door de smalle,
witte paaltjes (piquetten). De piquet-
ten markeren de plaatsen waar boor
gaten zullen worden aangebracht. In
deze gaten, met een zeer kleine doors
nede (van circa acht centimeter) wor
den explosieven tot ontploffing ge
bracht. Dat vindt plaats op diepte, zo
dat niet hoeft te worden gevreesd voor
kraters en andere schade.
Niet diep
De meest wenselijke diepte, namelijk
circa vijftien meter, zal op Texel echter
niet worden geboord. De boorgaten
zullen hier maximaal 2Vt meter diep
zijn. Daartoe werd besloten na overleg
met betrokken instanties. Het Land
bouwschap had het dringende advies
gegeven niet dieper te gaan dan 2Vt
meter en het Waterschap Texel had
eveneens verzocht de boordiepte te
beperken. Er bestaat namelijk een
(kleine) kans dat de grondwaterafslui-
tende lagen worden doorboord, zodat
zich daaronder bevindend zout water
(kwel) omhoog zou kunnen komen
met alle gevolgen van dien. Ook weg-
zijging van het grond- en oppervlakte
water zou tot de mogelijkheden beho
ren. Mede uit financieel oogpunt wilde
Delft Geophysical dit risico niet
nemen.
Meer gaten
De keuze voor minder diep boren
houdt echter in dat méér boorgaten
(of schotgaten) moeten worden ge
maakt om tot dezelfde meetresultaten
te komen. In plaats van 1% kilogram
springstof in een vijftien meter diep
gat, wordt op Texel in twaalf ondiepe
gaten elk 125 gram aangebracht. De
boorgaten vormen niet alleen een
denkbeeldige lijn, maar worden ook in
werkelijkheid met elkaar verbonden
door kabels. De door de ontploffingen
opgewekte trillingen worden via deze
kabels geregistreerd met behulp van
voornoemde microfoontjes, „geo-
foons" genaamd. Een ontploffing (of
schot) wordt tegelijkertijd door 192 sta
tions geregistreerd. Het principe daar
van is dat de trillingen door de aard
korst worden verzonden en op een ge-
De trekker stond stil omdat de motor
het liet afweten wegens „vlokken" van
de dieselolie als gevolg van de strenge
vorst. De jongen probeerde de trekker
weer te starten en deed de verlichting
uit om zoveel mogelijk kracht uit de
accu te kunnen halen.
■in van oost naar west lopende lijnen
■wordt daarbij heel Nederland doorsne-
■den. De „Texelse" lijn loopt vanaf Ol-
■denzaal, waar eind september met het
■bodemonderzoek ter plaatse werd
■gestart. Over Nederland is op deze
■wijze een lijnenstelsel van zo'n acht lij-
■nen geconstrueerd. Deze zijn niet wil-
■lekeurig gekozen, maar zijn gebaseerd
■op bestaande kennis van de onder
grond. Het nu lopende onderzoek is
nodig om tot verdere verfijning van de
M gegevens te komen. Na computerver
werking door het Delftse bedrijf wor
den de uitkomsten ter beschikking
gesteld van de Rijks Geologische
Dienst en aan andere belanghebben
den. Een lijn wordt namelijk slechts
gedeeltelijk gefinancierd door de RGD;
voor het andere deel moet Delft Geo
physical B.V. zelf zien kopers te
interesseren.
Oliemaatschappijen
Deze kopers moeten voornamelijk wor
den gezocht in kringen van oliemaat
schappijen. Aan de hand van de bij
het onderzoek vrijgekomen informatie
zullen de oliemaatschappijen vaststel
len hoeveel nut het heeft om meer ge
detailleerd onderzoek in een bepaald
gebied te laten verrichten. De Rijks
Geologische Dienst gebruikt de gege
vens voor het verkrijgen van een to
taalbeeld van de structuren van de die-
ipe ondergrond van Nederland.
Verantwoordelijk voor de uitvoering
van het werk op Texel is de heer D.C.
Frets. Hij wil niet kwijt welke bedragen
'met het onderzoek zijn gemoeid en
welke kopers er voor Texel in het ge
ding zijn. „Laten we zeggen dat het
gaat om duizenden (dus meer dan
twee...) guldens per kilometer. Het feit
dat deze lijn wordt aangepakt, duidt
op de interesse van oliemaatschappij
en", aldus Frets.
Wegens overvloedige ijsafzetting
moest de kotter TX 22 „Bartina
Clazina" zondag de visserij staken
en een Deense haven binnenvluch
ten.
De Texelse kotter (Van Omega Vast
goed B.V., schipper S. van der Knaap)
viste met twee collega's uit Den Hel
der in de buurt van Denemarken tij
dens strenge vorst. Het op het schip
spattende water bevroor onmiddellijk,' -
waardoor een tonnen zware ijskorst
werd afgezet op dek, masten, lijnen en
de andere delen van het schip. Daar
door werd werken onmogelijk en dreig
de het schip zelfs topzwaar te worden,
met gevaar voor kapseizen.
Bovendien werd nog strengere vorst
verwacht met temperaturen tot 20 gra
den onder nul. Zondagavond liep de
Bartina Clazina met veel moeite de
dichtgevroren haven van Thyboron
binnen, aan de uiterste noordpunt van
Denemarken. Aangezien de weersbe-
richten wijzen op aanhoudende stren
ge vorst, komt de bemanning (waaron
der de gebroeders Sieb, Aad en Cor
van der Knaap) voorlopig naar Texel.
Stacaravans op een camping nabij De
Cocksdorp zijn de laatste tijd herhaal
delijk slachtoffer van vandalisme. Tot
dusver zijn acht caravans opengebro
ken. Meestal werd het dakraampje ver
nield, waardoor de daders konden bin
nen komen. In enkele gevallen werden
spullen ontvreemd zoals radio's, ser
viesgoed, slaapzak e.d. in een geval
met een totale waarde van rond dui
zend gulden. Van het kantoorgebouw
op de camping werden enkele ruiten
met stenen ingegooid.
Een 26-jarige vrouw uit Den Burg ont
dekte zondag dat onbekenden er wa
ren vandoor gegaan met de auto die
zij in de Thijsselaan had geparkeerd.
De wagen werd 300 meter verder aan
de Binsbergenstraat onbeschadigd
teruggevonden.
Sinds 19 december ligt de
windmolen van het Nioz stil.
„We hoorden steeds zo'n
vreemd geluid", aldus techni
cus F. J. Schilling. „Toen we
gingen kijken bleken de lagers
in de generator versleten". Nor
maal kunnen deze lagers zo'n
40 50 duizend uren mee,
maar deze hadden pas onge
veer 14.000 gedraaid. De oor
zaak van de snelle slijtage is
nog onbekend. De lagers zijn
opgestuurd naar de fabriek
voor onderzoek. Inmiddels zijn
nieuwe lagers geplaatst, maar
het voorschild was ook be
schadigd en moet ook vervan
gen worden. Dit onderdeel
wordt spoedig verwacht, zodat
de molen binnenkort weer kan
draaien. {Foto Dirk Kuiter)
siuitoi
Onmiddellijk na het invallen van de vorst heeft het bestuur
van de Texelse ijsbond (het overkoepelend orgaan van alle ei
landelijke ijsclubs) de koppen bij elkaar gestoken en een se
rie wedstrijden uitgeschreven, waarvan de eerste vrijdag
avond a.s. wordt gehouden in De Koog.
ma: ijs en weder dienende. Voor alle
wedstrijden is het volgende leeftijdson-
derscheid: jeugd 12 t/m14 jaar; junio
ren 15 t/m 17 jaar en senioren 18 jaar
en ouder. Het inschrijfgeld is bij alle
wedstrijden gelijk: f 1,— voor jeugd;
f2,— voor junioren en f3,— voor senio
ren. Inschrijven is mogelijk uiterlijk een
half uur voor de start.
Die eerste wedstrijd is een kortebaan-
wedstrijd op de ijsbaan bij de Nikadel
over ongeveer 140 meter, aanvang
19.00 uur.
Klunen
Een bijzonder ijsevenement is de toer
en prestatietocht die zaterdag 17 ja
nuari, aanvang 14.00 uur wordt gehou
den op de ijsbaan van Den Hoorn. Er
kan door iedereen („Van acht tot tach
tig") aan worden meegedaan, waarbij
gereden wordt over 10, 20 of 40 kilo
meter. Er wordt een parcours uitgezet
over de gehele baan, ter weerszijden
van de weg, zodat de deelnemers tel
kens over deze weg moeten „klunen",
wat voor de rijders maar ook voor het
publiek erg leuk belooft te worden. Na
afloop krijgt iedere deelnemer een her
innering. Het is geen wedstrijd en er
zijn dus geen prijzen.
Zondag 18 januari is op het Wagejot,
de ijsbaan van de ijsclub Oost, een
marathonwedstrijd, aanvang 14.00
uur. De jeugd rijdt 3 kilometer, de juni
oren 7Vt en de senioren 15 kilometer.
Woensdag 21 januari is Den Burg aan
bod, waar op de ijsbaan van de speel
weide een klassementswedstrijd
over verschillende afstanden wordt ge
houden, aanvang 18.30 uur.
Vrijdag 23 januari is op de baan van
Oudeschild een „short track" afval-
wedstrijd; start om 19.00 uur.
De Texelse kortebaan kampioen
schappen zijn gepland op zaterdag 24
januari, aanvang 14.00 uur op de ijs
baan van Den Hoorn. De heren rijden
160 meter, de dames 140 en voor de
jeugd zal een nader aan te geven aan
gepaste afstand worden vastgesteld.
De langebaanwedstrijden om het
kampioenschap van Texel zijn op de
Rogsloot bij De Cocksdorp op zondag
25 januari, aanvang 11.00 uur, over
500, 1500 en 3000 meter.
Uiteraard geldt voor het hele program-
Alle genoemde ijsevenementen,
met uitzondering van de toer- en
prestatietocht bij Den Hoorn, tellen
mee voor het algemeen klasse
ment. Wie daarin wil meedraaien
moet aan tenminste vijf wedstrij
den hebben meegedaan. De resul
taten van de beste vijf wedstrijden
gelden.
Deelnemers moeten lid zijn van één
van de Texelse ijsclubs. Deze regel
geldt niet voor de toer- en
prestatietocht.
Dankzij de vorst die ook de afgelopen
nacht weer streng was, zijn alle ijsba
nen van Texel nu in gebruik. Oude
schild was de eerste en vanmiddag
kon ook de baan in Den Burg door de
schaatsers worden veroverd. Haast
overal is het ijs van uitstekende
kwaliteit.
rjldn het
Poider Wf-
Ooslotond
Lijn 6" bestaat dezer dagen niet alleen op papier, maar ook in realiteit.
