Groen £warG- lOOJaar jong van
etere waterkwaliteit door
uivering in „moeras"
fe
Deze zomer
nachtcafé's
geen
in De Koog
Bacterie
,,eet" fosfaat
Inbraken
opgehelderd
Muzieknis
OOGHEEMRAADSCHAP BESLIST SPOEDIG OVER PROEF
indeboom krijgt
irnieuwd uitzicht
ï- Mh-'X
Tbssen dijk en
duinenrij
Vernielingen
Nog foto's voor
reünie gezocht
Week later
Geen krant na Pasen
iERICHT 15 SEPTEMBER 1887
10.171
VRIJDAG 10 APRIL 1987
advertenties, abonnementen, etc
.veld De Rooy BV. Postbus 11, 1790 AA Oen Burg
on 1022201 2741 na 18 00 uur 4881
ctie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon (02220) 2741
werktijd deze week tot en met dinsdag as Tessa de Graaff
erstraat 48, Den Burg, telefoon 02220 - 4392
Verschijnt dinsdags en vrijdags
Abonnementsprijs f19.20 per kwartaal; los 90 cent
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46 99 17.636
Rabobank nr 36 25 01 742; NMB nr 67 34.60 398
Hoogheemraadschap Uitwaterende Sluizen neemt nog
:e zomer een beslissing inzake een proef met biologische
uivering van het water dat door de rioolzuiveringsinstalla-
Everstekoog in de sloten van Texel wordt geloosd.
is nodig om wat aan het ge-
de water te doen, want het be-
omenteel te weinig zuurstof,
rdoor de kwaliteit van een
t deel van het Texelse opper-
;tewater te wensen overlaat en
eigenlijk niet verantwoord is
in natuurgebieden binnen te
n.
r Michiel Schrijer die als hydrobio-
is verbonden aan Uitwaterende
:en is een plan ontwikkeld om het
r van zuurstof te voorzien door
)p te vangen in een soort moeras
ongeveer twee hectare. Dit moeras
worden aangelegd op een stuk
bij de rioolzuivering dat Uitwate-
e Sluizen al in eigendom heeft en
momenteel wordt gepacht door
Uitgeest. Omdat het gezuiverde ri-
/ater nog vrij veel voedingsstoffen
t, zullen riet, biezen en andere
rasplanten welig groeien in het
ras. Daardoor zal het water niet al-
zuurstof opnemen, maar er zal
fosfaat aan worden onttrokken,
zeer welkom neveneffect. Schreijer
pt dat de fosfaatopname door de
ten zodanig zal zijn dat de kunst-
ge defosfatering die in de rioolzui-
ig plaatsvindt met behulp van ij-
outen, straks achterwege kan blij-
een belangrijke kostenbesparing,
iet allemaal doorgaat is een
tstie van centen. Er moet nog blij
ken of het moeras goedkoper is dan
technische methoden om fosfaat uit
het water te halen en er zuurstof in te
brengen. Het water zou bijv. ook
zuurstofrijker kunnen worden gemaakt
door het maken van een cascade, een
soort waterval waarbij het gezuiverde
water omhoog wordt gepompt en over
een betonnen trap naar beneden kla
tert. Als de vergelijkende rekensom
metjes die de komende maanden op
papier worden gezet, uitvallen ten
gunste van de moerasmethode, zou
volgend jaar al begonnen kunnen wor
den met de aanleg van een klein
proefmoeras waarin een deel van het
door de zuivering geproduceerde water
(het zg. effluent") wordt
opgevangen.
Een natuurlijk moeras als middel om
de kwaliteit van gezuiverd water te
verhogen is overigens niet nieuw. In
Nederland en vooral in Duitsland en
Amerika is er ervaring mee opgedaan
die hoopt geeft dat de methode ook
op Texel naar wens zal werken.
Geen vloeiweide
Het moeras waaraan Schreijer denkt,
moet niet worden verward met een
vloeiweide zoals die vroeger bij De
Koog werd gebruikt om afvalwater te
zuiveren". Dat was een stinktroep,
want het rioolwater dat geen enkele
voorbewerking had ondergaan werd
zomaar op het land gepompt waar het
n der lindebomen die bij dorps-
s 'd Ouwe ULO stonden, kan
brtaan van het uitzicht bij een
der cultuurcentrum genieten,
isdagmiddag werd de boom per
anwagen getransporteerd naar
plein voor theater-bioscoop De
■guide Kikkert.
twee rode esdoorns, die op dit
n stonden zijn door de komst van
i forsere collega op hun beurt ver-
sd naar De Mars. De groenbeplan-
ting van die wuonwijk krijgt daardoor
direct al een .voller" aanblik. Bij De
Vergulde Kikkert is het juist de bedoe
ling dat de gevel van dit gerestaureer
de historische pand zichtbaar wordt.
Het gebouw wordt op het plein nu ge
flankeerd door twee lindebomen, waar
tussen een terras zal worden gemaakt
dat nog voor de zomer in gebruik
wordt genomen. Een en ander vormt
een onderdeel van de herinrichting van
de Hogerstraat. De overgeplante linde
boom moest bij het dorpshuis verdwij
nen in verband met de bouw van een
ondergrondse oefenruimte voor pop
groepen daar. Om deze reden zullen in
totaal vijf bomen moeten plaatsmaken.
inderdaad een vorm van natuurlijke
zuivering onderging, echter lang niet
voldoende om een behoorlijk eindpro-
dukt te krijgen.
Het onderzoek dat Schreijer instelde
naar de kwaliteit van het oppervlakte
water in Waalenburg en Het Noorden,
dateert al van 1983. Het rapport kwam
een jaar later uit. Daaruit kwam het
teleurstellende feit naar voren dat de
waterkwaliteit verre van ideaal is. Er zit
nog teveel fosfaat in en het zuurstof
gehalte is te laag. Het een zorgt met
het ander voor buitensporige algen-
groei. In de buurt van het punt waar
Everstekoog zijn water loost, was spra
ke van permanente zuurstofarmoede.
Pas een paar kilometer van het lo-
zingspunt werd het wat beter als ge
volg van menging met water uit ande
re sloten. Schreijer schreef in zijn rap
port dat het laten voortbestaan van
deze situatie de waarde van het reser
vaat Waalenburgerdijk aantast.
Gecompliceerd
Zijn bevindingen bevestigen het feit
dat waterzuivering op Texel een min
der eenvoudige zaak is dan op het
vasteland, waar de mogelijkheid
bestaat om de sloten met grote hoe
veelheden buitenwater door te spoe
len. Het geïsoleerde Texel kan geen
water putten uit grote kanalen of het
IJsselmeer en heeft over het algemeen
gebrek aan zoet water. Bovendien stel
len de natuurgebieden extra hoge ei
sen aan het water. In verband daar
mee heeft Uitwaterende Sluizen op
aandrang van het Waterschap Texel al
in een vroeg stadium besloten tot ver
gaande zuivering van het rioolwater,
vooral blijkend uit het feit dat de
grootste van de vijf rioolzuiveringen,
Everstekoog, in 1980 is voorzien van
een derde trap, waarmee het fosfaat
uit het water wordt gehaald. Het is
Gandachttrekkende transport door Den Burg is zojuist beëindigd; medewerkers van ge-
wentewerken kunnen de linde op z'n nieuwe stek zetten.
Losstaand van de nog prille
plannen voor natuurlijke defos
fatering en zuurstoftoevoeging
waarover wordt gesproken in
nevenstaand artikel, wordt op
Texel al enige tijd geëxperimen
teerd met een geheel andere
biologische methode om fosfa
ten uit het water te halen. Dat
gebeurt in Oudeschild waar het
zich als min of meer toevallig
verschijnsel voordoet bij een
gewijzigde behandeling van het
rioolwater in de zuiverings
installatie aldaar. Probleem van
de Oudeschilder rioolzuivering
is dat deze een veel te grote
capaciteit heeft: 6000 inwoner
equivalenten. De belasting
door het duizend inwoners tel
lende Oudeschild en de zuivel
fabriek is slechts 2000 inwoner
equivalenten. Daardoor wordt
het water veel sterker belucht
dan nodig is, waardoor in het
eindprodukt teveel nitraat zit.
Om daar verbetering in te
brengen is één van de beluch-
ters uitgeschakeld, maar om
toch de noodzakelijke bewe
ging in het afvalwater te hou
den is in het circuit een mixer
aangebracht. Die levert het be
oogde resultaat met als inte
ressant bijverschijnsel dat ook
een deel van de fosfaten in het
afvalwater verdwijnt.
Dat is te danken aan een bac
teriesoort („Acinetobacter")
die de eigenschap heeft fosfa
ten op te nemen en die zich
onder de nu in de zuivering ge
schapen chemisch-biologische
omstandigheden handhaaft ter
wijl andere bacteriën juist ten
gronde gaan. Het experiment
wordt gehouden onder auspi
ciën van de Stichting Toege
past Onderzoek Reiniging Af
valwater („Stora") en wordt
uitgevoerd door technoloog Pe
ter Knaaben, werkzaam bij het
Hoogheemraadschap Uitwate
rende Sluizen.
De laatste fase van het zuiveringsproces in Everstekoog Uit de bezinktanks loopt het heldere
en schone water In een forse stroom dag en nacht in de richting van Waalenburg, waar het ech
ter problemen veroorzaakt omdat het te weinig zuurstof bevat.
daarmee de enige installatie in Noord
holland, die volledig defosfateert.
Uit het onderzoek van Schreijer is ge
bleken dat sinds 1978 een forse ver
mindering van de fosfaatbelasting is
bereikt, maar dat de grenswaarde van
0,2 milligram per liter niet is gehaald
De buitensporige algengroei ging me
de daardoor op sommige plaatsen on
verminderd voort.
Behandeling van het afvalwater in een
moeras zou dit probleem kunnen hel
pen oplossen, met als bijkomend voor
deel dat zo'n moeras ook ziektekiemen
uitfiltert.
Ook in landschappelijk opzicht is het
aantrekkelijk. Een moeras is mooier
dan betonnen bouwwerken die er an
ders zouden moeten komen om het
water zuurstofrijker te maken; boven
dien is daarvoor pomp-energie nodig.
Het aangelegde moeras zal echter wel
deskundig beheerd moeten worden.
Schreijer denkt aan inschakeling van
natuurbeschermingsorganisaties die
over kennis en ervaring beschikken.
Riet en biezen zullen moeten worden
gemaaid en verkocht.
Los van het probleem van de zuurstof
armoede van het door Everstekoog ge
loosde water staat het verlangen van
het Waterschap om het lozingspunt
Everstekoog te verleggen naar het
zuidelijker en hoger gelegen gebied
van het voormalige waterschap De
Zaterdagmorgen is een man uit Den
Burg aangehouden wegens inbraken in
vakantiehuisjes en caravans op Texel
en in Friesland. Vrijdagavond werd zijn
auto gesignaleerd met spullen, die mo
gelijk afkomstig waren van een in
braak. De man wilde de volgende
morgen met de eerste boot vertrekken,
maar werd aangehouden en voor ver
hoor meegenomen naar het bureau.
Hij werd vier dagen vastgehouden en
weigerde mee te werken, maar nadat
duidelijk was geworden dat de spullen
die hij bij zich had afkomstig waren
van een inbraak in het Friese Terhorne,
bekende hij. Woensdag is hij voorge
leid voor de rechter-commissatis te
Alkmaar die hem echter wegens cel
lentekort voorlopig moest vrijlaten.
Dertig Gemeenschappelijke Rolders.
Daar is het watertekort ,'s zomers nij
pender en is de behoefte aan gezui
verd effluent dus groter. Door die ver
plaatsing zou het water door de woon
wijk De Mars stromen, wat verzet
heeft opgeroepen. Het Waterschap
ziet mogelijkheden voor een oplossing
die voor alle partijen bevredigend is,
namelijk door een deel van het efflu
ent in westelijke richting af te voeren,
dus niet door de Mars, Maar ook dan
blijft defosfateren noodzakelijk, vooral
als de afvoerroute wordt gekozen door
het zuidwestelijke gebied van de Der
tig Polders, waar schoon drangwater
uit de duinen de ontwikkeling van rijke
waterplantvegetaties mogelijk maakt.
door Klaas Bonne
De muzieknis in het park
Gaat van 't toneel verdwijnen,
Waarmee wij 't Texels kunstbezit
Weer danig ondermijnen.
Want de ontaarde spuitbusjeugd
Wist daar iets te creëren.
Waar Appel in zijn glorietijd
Zich niet voor zou generen.
Ooit speelde hier 't fanfarekorps
het Wilhelmus van Nassaue
En zongen wij uit volle borst
,,W/j willen Holland houwen".
Maar die tijden zijn voorbij.
Ons volk kén niet meer zingen,
Want wij hebben het te druk
Met onze beslommeringen.
En onder het ontluikend groen
Der eeuwenoude bomen,
Loopt ouwe Janus met zijn hond
Van het weleer te dromen.
Hij stopt even bij de nis
En onder luid geklater
Loost hij aan de achtermuur
Zijn overtollig water.
En Janus' hondje kromt zijn rug,
Terwi/le van zijn brouwsel.
Misschien hun laatste eerbetoon
Aan het ontluisterd bouwsel.
Donderdag constateerde een 27-jarige
man uit Den Burg dat de antenne van
zijn Opel was gestolen. De auto stond
geparkeerd aan de Burgwal. De scha
de bedraagt ongeveer ƒ60,—.
In de Molenstraat is in de nacht van
maandag op dindag een ruit vernield.
De huiseigenaar meldde het bij de
politie.
Voor de reünie van de School met de
Bijbel in Oosterend op 29 mei zijn nog
foto's nodig uit de periode 1960 tot en
met 1975. Wie hierover beschikt wordt
verzocht vóór 1 mei contact op te ne
men met Dirk Kuiter, Koetebuurt 24,
Oosterend, telefoon (02223) 876.
Vorige week plaatsten wij een bericht
over het trainingsweekend van De Blij
de Rijders. Alles was juist, behalve de
data. De instructiebijeenkomsten wor
den namelijk het komende weekend
gehouden: zaterdag vanaf 13.00 uur en
zondag vanaf 14.00 uur.
Het ziet ernaar uit dat ,,Het Gal
joen" en ,,De Beerekuil" in De
Koog deze zomer niet meer als
nachtcafé zullen worden geëxploi
teerd, bij wijze van proef. Ze zullen
openen en sluiten op dezelfde
tijdstippen als andere horecabedrij
ven. De nachtcafé's in de andere
dorpen blijven als zodanig gewoon
doordraaien.
Dit is op te maken uit B en W-
voorstellen, waarover de gemeenteraad
dinsdag a.s. beslist. Zoals bekend was
het eerst de bedoeling dat in alle dor
pen de nachtexploitatie zou worden
gestaakt, maar daartegen is verzet ge
komen van de exploitanten van de
nachtbedrijven en de plaatselijke
Horeca-afdeling. Frits Langeveld, eige
naar van de beide Koger nachtbedrij
ven, bood toen aan dat alleen zijn be
drijven gedurende vijf tot zes weken in
de zomer niet meer 's nachts geëxploi
teerd worden en de burgemeester
heeft nu laten weten dit welwillend te
zullen overwegen. Helemaal eens zijn
Langeveld en de burgemeester het nog
niet, want Langeveld had gevraagd het
sluitingstijdstip van de nachtbedrijven
te verplaatsen van 04.00 naar 5.00 uur,
maar daar voelt de burgemeester niets
voor. Hij ziet 04.00 uur als absolute
grens.
De raad wordt verder voorgesteld het
sluitingstijdstip van café's te bepalen
op 02.00 uur gedurende het hele jaar
op alle dagen van de week. De proef,
die daarmee de afgelopen zomer werd
genomen wordt als geslaagd be
schouwd: de afvoer van horecabezoe-
kers had een regelmatiger en rustiger
verloop. Verkoopgelegenheden voor
patates, snacks etc. mogen een half
uur langer open blijven, zodat de huis
waarts kerende cafébezoekers daar nog
rustig iets kunnen kopen.
Blijkens het voorstel aan de raad gaan
ook de meeste andere maatregelen
door, die op verbetering van de nach
telijke openbare orde en rust zijn ge
richt. Het ,,slag bij Wuis" wordt ver
legd, enkele telefooncellen van de
Dorpsstraat worden verplaatst naar de
Nikadel, waar ook een standplaats
voor taxi's en bussen komt, het
schoonhouden van de Dorpsstraat
wordt verbeterd, er wordt wat gedaan
aan brandpreventie in horecabedrijven,
er komt een bewaakt parkeerterrein in
De Koog en het is voortaan verboden
om op de openbare weg alcoholhou
dende drank te drinken.
Uitdrukkelijk willen wij stellen dat
met deze maatregelen niet alle overlast
kan worden voorkomen. Er wordt ech
ter een kader geschapen, waarbij de
situatie voor alle partijen leefbaar
wordt gemaakt. Wij doen daarnaast
een ernstig beroep op alle inwoners en
vakantiegangers rekening met elkaar te
houden. Daarmee is een algemeen
Texels belang gediend", aldus het
college.
Voor zover de maatregelen wijzigingen
zijn van de algemene politieverorde
ning treden ze direct na de vaststelling
door de gemeenteraad en afkondiging
in werking: op 20 april a.s.
In verband met het als werk
dag uitvallen van maandag 20
april komt de Texelse Courant
van dinsdag 21 april te
vervallen.
Abonnees en adverteerders
worden verzocht hiermee reke
ning te houden.
De directeur.
