roflubman Ten Cate mijmert bij jubileum:
a Halve eeuw 4e k/asser
eusachtige prestatie
5 ^IHDAG 12 MEI 1987
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Itusl
te lq|
3e, Ik vind tiet een reusachtige prestatie dat Texel zich zo lang heeft
om /eten te handhaven in de vierde klasse. Een halve eeuw vrijwel
sterMfgebroken op dat niveau is geweldig als je zo'n klein potentieel
3 gaalf om uit te kiezen."
dooi
gblikkend beschouwt G. J.
ard) ten Cate dit feit wellicht
|et meest memorabele van 75
SV Texel. Kampioenschappen,
leidingen en jubilea ten spijt.
7-jarige oud-voorzitter spande
:h|liever dag in dag uit in om de
1 draaiende te houden dan om
izig te zijn met de organisatie
eenmalige gebeurtenissen.
in jubileumcommissies heb
boit plaats genomen. Ik heb
fjding en da's SV Texel. Als ik
"goed wil doen. heb ik daar zat
jn eerste stappen in het groen-
:e tenue in 1926 heeft de club zijn
'eroverd en nooit meer losgela-
inds Ten Cate zich in de oorlog
ip het eiland vestigde, heeft hij
ieenlopende functies bij de vere-
vervuld, van voorzitter tot en
'erslaggeving van het wel en wee
Texelse Courant. Gezegend met
itstekend geheugen is ,,T.C." dan
e aangewezen man om een
te doen uit SVT's rijke historie,
samenstelling van het jubileum-
I bleek Ten Cate's inbreng bijvoor-
tb nog eens onontbeerlijk,
eerst in vogelvlucht de oprich-
jaren. Op 14 mei 1912 werd in ho-
ixel de oprichtingsvergadering be
nder leiding van dokter Over. De
itig aanwezigen kozen hem dan
irompt als voorzitter. In dat eerste
lur werden voorts o.a. gekozen:
meester Gaarlandt (ere-
jitter), de leden J. Room, D. Dros
en P. Plaatsman. De Sportvereni-
|Texel had niet uitsluitend voetbal
jubileumboek is mede-samensteller
ate ook zelf als voetballer te zien, zit-
midden, op een elftalfoto uit ca. 1928.
loei, maar .allerlei openluchtspe-
De Texelse Courant meldde dat
w bestaande korfbalclub zich had
Mesloten en dat de bestaande voet-
'Iclub tot aansluiting zal worden aan-
Bkht". Hoogstwaarschijnlijk werd
ifceld op „Texalia" rond 1910 door
ilaan Blankenauw opgericht en
mee de eerste poging om tot een
imsche" voetbalclub te komen,
de toen nog jonge sport veel po-
titeit genoot, bleek onder meer uit
redstrijd Texalia-HFC, die door
dan 2000 nieuwsgierigen werd
geslagen. Toch was het moeilijk
een elftal op de been te krijgen,
anks dat SVT niet alleen
ïstond voor sporters uit Den Burg,
voor alle dorpen, kon er in de
e jaren na de oprichting slechts
team geformeerd worden.
Zeevaartschool
Je eerste jaren had de club veel
j van de toendertijd op Texel
rte Zeevaartschool, dat voor een
lome aanvulling van de SVT-
deren zorgde. Aanvankelijk werden
'n lokale wedstrijden gespeeld; pas
- jaren twintig schreef Texel zich in
la Noordhollandse voetbalbond om
competitie tegen teams van de
Dp lil 8 ^a' te mo9en uitkomen. Aan-
n hu Wer(^ sevoetbald op een ter-
aan de Lijnbaan (bij Huize Irenel
.prot V°0r C'e somma van '90,— per jaar
kan 9e^luurc' van R- Joh. Keijser. Ver-
ens werd korte tijd uitgeweken
tel 8en V6't' aan Schilderweg,
vller het latere pension van de fami-
orc* a3nen' In 1921 al werd beslag ge-
v op de huidige stek aan de Slin
gerweg, dat in de loop der jaren nog
wel enige veranderingen zou onder
gaan. In totaal is de ingang vier keer
verplaatst. De eerste kantine en kleed
lokalen bevonden zich aan de zijde van
de tribune. Halverwege de jaren '20
was de komst van D. Dapper zeer be
langrijk. Deze uit Hoorn afkomstige
voetbalman in hart en nieren, zorgde
ervoor dat SVT organisatorisch op een
hoger peil belandde en onder meer
startte met een aspirantenafdeling. Dit
had in het daarop volgende decennium
als gevolg dat Texel 1 afdelingskampi
oen werd (1932) en promoveerde naar
de 4e klasse KNVB. Vijf jaar later kon
zelfs opnieuw een kampioenschap
worden gevierd en bereikte de club de
3e klasse, waaruit het overigens direct
weer degradeerde. In de jaren '30 werd
bovendien een tribune gebouwd en
werden de eerst echte trainers aange
trokken: de in Den Helder wonende
Brit mister" Leavy was de eerste, ge
volg door Ballington. Voorts hield de
sportvereniging zich toen fanatiek be
zig met atletiek.
Robur et Velocitas
Het was in de tijd van de nieuwe im
pulsen van Dapper, dat Ten Cate zich
als lid aanmeldde. Dat was om precies
te zijn in 1926, toen de in Apeldoorn
geboren en getogen Ten Cate leerling
was van de Texelse Zeevaartschool. In
zijn geboorteplaats voetbalde hij al: bij
Robus et Velocitas, één der oudste
voetbalclubs van Nederland. In 1921
kwam Ten Cate zonder problemen
door de ballotage en werd lid. Dat is
hij nog altijd en daarmee het oudste
lid van deze vereniging. Van 1933 tot
1943 speelde Ten Cate in het eerste
team (in de oostelijke eerste klasse),
richtte een jeugdafdeling op, maakte
deel uit van de elftallencommissie en
was secretaris. In 1947 werd hij hier
voor beloond door de benoeming tot
lid van verdienste.
Terug naar de jaren twintig. Na even
te hebben gevaren keerde Ten Cate te
rug naar de school op Texel om zijn
derde stuurmansrang en diploma voor
marconist te halen. Vier jaar lang, van
1928 tot '32, was Ten Cate wederom
aan SV Texel verbonden. Hoe herin
nert hij zich het toenmalige SVT?
Ten Cate: „Dapper was net gekomen
en vanaf dat moment is Texel langza
merhand opgeschoten. Vóór die tijd
werd de dienst uitgemaakt door de
Drossen en de Keijsers. Die regeerden
Texel. Als zij gingen te jagen, dan
stond de Stenenplaats vol met karre
tjes. Je had toen bijvoorbeeld Reijer
Pieter Keijser, „De Huider", die was
wethouder maar nam persoonlijk de
raadsbesluiten. Bij SV Texel had je Au
gust Keijser en Ab Keijser, de directeur
van de coöperatie. Gem Dros was ook
één van de mannen, evenals Douwe
Dros en Ab („Kanon") Dros. Die man
nen regelden de boel, maar voetbalden
bijvoorbeeld niet mee met uitwedstrij
den. Toen Dapper kwam kon dat niet
meer."
G J. ten Cate: ..Toen Dapper kwam schoot SV Texel omhoog."
„In het bestuur zaten verder dokter
Boswijk, als adviseur en notaris Mul
der. Mannen van aanzien dus, dat was
vroeger zo. Langs de lijn stonden ook
heel wat notabelen. Later raakte dat
af, toen ze een auto hadden en naar
Alkmaar en Ajax gingen te kijken.
Toch was SV Texel geen eliteclub. Al
leen als je bij de Drossen niet in de
peiling lag, kwam je niet in het
bestuur. Gem dros was trouwens een
hardstikke goede voetballer. Op de za
terdagmiddag werd op het voetbalveld
geoefend en de oudere voetballers, zo
als Dros, gaven dan aanwijzingen. Pas
in 1936 kwam er een echte trainer:
mister Leavy, trainer van HRC".
Een andere herinnering: „Op 't Raaks-
je, aan de Groeneplaats, had je de si
garenzaak van Henk Bruin. De
Zeevaartschool-leerlingen die toen
meespeelden hadden vaak geen cen
ten. Die gingen dan naar Henk Bruin
en die schoot ze het reisgeld voor de
uitwedstrijden voor."
Zoals gezegd ging het onder Dapper
snel beter georganiseerd aan toe. Die
begon eind 1926 met een jeugdafde
ling, al spoedig werd gesproken van
„de aspirantjes van Dapper". Tot
dienst eerste pupillen behoorden o.a.
Herman en Piet Neijens, Henk Boon,
Gommert Witvliet, Wim Langeveld,
Dick en Arie Huizinga, Niek de Graaf,
Joost Ran en Piet Bruin. Na enkele ja
ren gingen ook deze aspiranten aan de
"bondscompetitie meedoen, zodat het
spelpeil steeg. Veel spelers van deze
lichting maakten later deel uit van het
team dat in 1937 naar de derde klasse
promoveerde.
Oorlogsjaren
Ten Cate keerde in 1943 terug naar
Texel. Hij had een oproep gekregen
om in Duitsland te gaan werken, maar
zijn oude kameraad van de Zeevaart
school Karei Stoepker haalde hem over
om naar Texel uit te wijken. Ten Cate
dook onder bij zijn schoonfamilie, het
molenaarsgezin Kloosterman in de
Prins Hendrikpolder. Als vanzelfspre
kend raakte Ten Cate meteen weer bij
de activiteiten van zijn tweede club
betrokken. Tijdens de bezetting speel
de Texel 1 gewoon voor de competitie
in de 4e klasse. Texel 2 en de andere
eilandelijke clubs kwamen uit in de
Texelse noodcompetitie. Voor de uit
wedstrijden hadden de Texel 1-spelers
een pasje nodig, verzorgd door NSB-
burgemeester Rijk de Vries. Ten Cate:
„Het spijt me dat ik het zeggen moet,
maar hij was de enige burgemeester
die wat met voetbal op had. Als
scheidsrechter floot hij wedstrijden in
de eerste klasse KNVB".
In de zomer van 1944 werd een com-
■xy.v
Het eerste team uit 1912: achterste rij v.l.n.r. P Plaatsman, dr. Over. D Parlevliet. Hermans. Midden: G. Kikkert. Alb. Dros Dzn.. J Keijser
Augzn., Joh. Schrama. Zittend: Köhle. Fhröhn, Gem Dros. Racwitz en Voogde.
petitie opgezet voor teams van op
Texel te werk gestelden en gedetineer
den Ook twee gecombineerde teams
van SV Texel namen deel. „Die men
sen waren bezig met bunkerbouw en
zaten in kampen in de Dennen, aan de
Kogerstraat en in Oudeschild. Ze ver
veelden zich hier rot. Wij kenden een
paar van die mannen en samen met
dominee Jan Knot van de Doopsgezin
de kerk heb ik toen een competitie ge
organiseerd. Dat gebeurde in overleg
met de bond en ook de Duitsers ga
ven toestemming. Alle wedstrijden
werden op het Texel-veld afgewerkt,
praktisch elke avond één. Er kwam erg
veel volk te kijken en ik weet dat er
onder mekaar flink werd gewed langs
de lijn. In de aannemersteams speel
den ook verscheidene voetballers van
de andere Texelse clubs mee Aan het
slot van de competitie werd een team
samengesteld van de beste voetballers
uit de kampen voor een wedstrijd te
gen Texel 1. Ik heb nog nooit zoveel
mensen rond een voetbalveld gezien,
het zag zwart van het volk. Rondom
waren platte wagens neergezet, om ie
dereen goed uitzicht te geven. Texel
won met 2—1".
Na de zomer, na D-Day was het met
voetballen gedaan. In het najaar wer
den bovendien veel leden in Assen te
werk gesteld. Ongeschonden kwam de
club niet door de oorlog; enkele leden
lieten het leven. Een gedenksteen bij
de kleedkamers herinnert daaraan.
Regeerperiode
In 1945 werd weer in de 4e klasse be
gonnen. De club telde drie senioren
teams en twee jeugdteams, een situa
tie die jaren onveranderd zou blijven.
Ten Cate was inmiddels tot secretaris
gekozen, een functie die hij tot 1963
vervulde. Toen volgde hij Dapper (die
de hamer sinds ca. 1928 had gehan
teerd) op als voorzitter. Tot en met het
60-jarig jubileum in 1972 bleef Ten Ca
te de bestuursvergaderingen leiden
maar vond het toen tijd om een stapje
terug te doen. De leden eerden zijn
verdiensten met de toekenning van het
era-voorzitterschap. Ten Cate nam af
scheid in een periode van onstuimige
groei; de aanwas van jeugd was in de
zeventiger jaren enorm. Gevraagd naar
"Sr
i
Waalder rotsen in de branding: Bertus Heer
schap en Harry du Porto.
middenvoor in Texel 1), heel vroeger
Henk Ran en van nu Klaas Dirk
Koorn.
Ronselen
Goede spelers werden niet altijd door
SV Texel zelf opgeleid, maar kwamen
ook van andere (Texelse) verenigingen.
Dat zette wel eens kwaad bloed: Texel
zou ronselpraktijken hanteren. Ten Ca
te, zeer beslist: Flauwe kul. In mijn
tijd is nooit een bestuurslid op een
speler afgestapt om te vragen of hij bij
ons wilde spelen. Het was natuurlijk
wèl zo dat goede voetballers hogerop
wilden en dan naar ons kwamen.
Sommigen hadden misschien wel een
zetje nodig, ja. Maar de overstap was
vaak groot. Velen dachten in het
eerste te komen en hebben het nooit
gehaald."
Ten Cate is nog altijd voorstander van
fusie met Texelse Boys: ,,Dan heb je
één grote club in Den Burg en kun je
wat bereiken. Ik ben vaak genoeg op
het Boys-bestuur afgestapt en heb ook
wel eens een stuk in de krant gezet,
maar vooral de ouderen voelden er
niet voor. Een fusie met èlle clubs zie
ik niet zo zitten".
Namen van échte SV Texelaars, men-
Op 23 mei 1937 promoveerde Texel 1 naar de 3e klasse KNVB. Voor: H.C. Ran, P. Kikkert,
M. Vlaming. G. Witvliet, P. Neijens. Midden: H. Neijens. N. de Graaf, A. Huizinga. J Bruin.
Achter: D. Dapper, G. Dros. A. Verseput, D. Zuidewind, J. Dukers. J. Ran
V
- -- -• - i" -
Spelmoment uit 1968. Texel - Vios 2-1 Op de achtergrond de oude kleedaccommodatie
en waterreservoir. Herkenbaar zijn de spelers H. Stiggelbout en Abe Keijser
hoogtepunten uit zijn „regeerperiode"
noemt Ten Cate in eerste instantie het
kampioenschap in 1962 en de daarop
volgende promotiewedstrijden. In An
na Paulowna won BKC met 2—1 en
op Texel kwam men niet verder dan
een 1 1 gelijkspel, zodat promotie uit
bleef. Een ander hoogtepunt was de
viering van het 60-jarig jubileum. Een
verschil met nu is dat de loten toen
'25,— per stuk kostten. Goede voet
ballers heeft SV Texel in voldoende
mate voortgebracht. Veel indruk op
Ten Cate maakte Piet Koorn, die aan
het eind van de jaren twintig in het
eerste speelde. „Rechtsbuiten, tech
nisch één van de allerbesten. Hij drib
belde zo langs vier, vijf spelers over de
hele breedte van het veld", weet Ten
Cate zich te herinneren. „Toen was
het voetbal veel individueler, nu word
je na een paar mannetjes te hebben
gepasseerd gevloerd. In mijn ogen is
er dan maar één mogelijkheid: eruit,
maar dat doen de scheidsrechters niet.
Toen werden er trouwens niet minder
overtredingen begaan, wel minder gro
ve". Andere namen: Herman Neijens
(schoot penalties zowat door het net),
Gommert Witvliet, Nico Veldstra,
Ruud Bakker (stond op z'n 14de al
sen die in de loop der tijden de club
hebben „gemaakt", weet Ten Cate in
overvloed. Hij draagt zelfs een hele
waslijst aan We kunnen ze niet alle
maal noemen, maar om personen als
Willem van Zeijlen, Niek de Graaf,
Dapper, diens kleinzoon Rob Dapper,
Henk Boon, Jan Kiljan, Gert Pansier
sr. en uiteraard Ten Cate zelf kunnen
we niet heen.
Toekomst
Over de toekomst laat Ten Cate zich
niet al te optimistisch uit. „Er is min
der jeugd en het euvel is dat veel goe
de junioren naar de overkant verdwij
nen. En de kantine, dat is volgens mij
de molensteen. Aan de overkant is het
nog veel erger, hoeveel duppies zijn al
niet naar de bliksem gegaan? Wat nog
draait, draait op de kantine. De terug
loop is ook te wijten aan het zaalvoet
bal: da's een aanval op het veld tot en
met". Ten Cate hoopt dat wat dat be
treft de invloed van de Gamma-kern in
het SVT bestuur niet negatief zal uit
werken. „Besturen moet serieus ge
beuren, ieder zijn taak. Het nieuwe
bestuur is daar mee bezig, ik hoop dat
ze het redden."
