IB
(groen
£wart>- iOOjaar van (wrtj
b
Wrak uit zestiende eeuw
is unieke vondst
Drukte nog niet op
peil van vorig jaar
B7
IER S IJZERHANDEL
B.li
ep Amsterdammers
gde winkeldiefstallen
ressieve
ébezoeker
nielingen
:h klopboormachine
eze week f159
HÜLKEL vol IDEEËN 1
en afschaffing
ristenbelasting
or schoolgroepen
Joyriding met schade
Onder invloed
Winkelier door
winkeldief gebeten....
Brutaal
Uitgelokte vechtpartij
Jongen bestal
rijwielverhuurder
17 Jl,
zeilu
spat»
U3®drtrten,ies' abonnementen, etc.:
Jiskaa Jd& De Rooy B.VPostbus 11, 1790 AA Den Burg.
(02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
>n in
>ude*t
éRICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 10.197
DINSDAG 21 JULI 1987
te Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
rtrtitijd deze week tot en met dinsdag as Tessa de Graaff, Pater Wit-
1791 DP Den Burg, telefoon 02220 - 5639.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs f19,20 per kwartaal; los 90 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46 99.17.636
Rabobank nr 36.25.01 742, NMB nr. 67.34.60.398
:ot
341
groepje uit Amsterdam af-
,tige toeristen heeft zich vrij-
liddag schuldig gemaakt aan
!9 winkeldiefstallen in Den
Uit een leeratelier haalden ze
gren broek van ƒ109,— en en
leren hesje van f170,— weg.
edere winkels ontvreemdden ze
meer sportkleding.
inwijzing van een der winkeliers
|de politie de 11 personen tellende
aan in de appartementen waar
werd gehouden. Er bleken zes
van 15 tot 20 jaar te zijn, waarte-
roces verbaal werd opgemaakt.
illerende politiemensen kwamen
nacht van zaterdag op zondag
uitser tegen die een bloedende
wond had. Desgevraagd verklaar-
man dat hij hardhandig uit een
«as gezet nadat hij de vrouw die
zich had, had geslagen. Dat ver
leek te kloppen toen de politie
alf uur later door de betrokken
werd benaderd. Toen de man
t café werd verwijderd had hij
gepleegd, zodat met de portier
art handgemeen ontstond, waar-
man aan het hoofd werd
ld.
vakman werkt
Bosch
met
lil®
PSB 400 RE
bonen, klopboren, links en
draaiend, toerental electro-
regelbaar.
"bieding t/m zaterdag 25 juli.
«70 2346
Molenstraat zijn in de nacht van
en zondag aan verschillende
vernielingen toegebracht. Van
gen van een 61-jarige be
iter van die straat werd de an-
van f60,— vernield.
olgroepen die gebruik maken
iroepsaccommodaties op Texel
overnachting worden niet vrij-
Id van toeristenbelasting. Het
tur van „GroeT" had daartoe
isrzoek ingediend bij de ge-
nte met als argument dat een
olreis deel uitmaakt van het
ichte lesprogramma en dat
tn vaak te kampen hebben
een beperkt budget.
jaren geleden is besloten scho-
een schoolreisje op Texel de
van de toeristenbelasting terug te
in de vorm van een subsidie. Er
K) cent per nacht per leerling
e logiesverstrekker betaald en
in kwam later 40 cent per per
per nacht terug. Sinds de verho-
ran de toeristenbelasting tot 85
die subsidie zelfs verhoogd tot
dan de helft, namelijk 45 cent.
meente vraagt zich af in hoever-
leerling verplicht kan worden
en schoolreis deel te nemen. Als
it het geval is, is er ook geen
van dat schoolreizen deel uit-
van het verplichte lesprogram-
verliest het argument van GroeT
etekenis. Dat door de gemeente
lang wordt gehecht aan deze
.loeristen" mag blijken uit de
BoudewIJn Goudswaard toont de bronzen kookpotten, koperen emmer en enkele houten gebruiksvoorwerpen die afkomstig zijn uit het
zestiende eeuwse scheepswrak.
In de Waddenzee zijn de resten ontdekt van en groot, uit de
zestiende eeuw afkomstig schip dat door onderwaterarcheo
logen van het ministerie van WVC van grote wetenschappe
lijke waarde wordt geacht. Zij spreken van een unieke
vondst en zijn inmiddels begonnen met een uitgebreid on
derzoek vanuit het veldkantoor, dat WVC heeft ingericht bij
het Maritiem Museum in Oudeschild.
Het wrak, dat een meter of zeven diep
ligt in het Scheurrak (ca. 7 mijl ten
oosten van Oudeschildl werd al in
1984 ontdekt door Hans Eelman van
de duikgroep Philias Fogg". Vorig
jaar is een eerste oppervlakkig onder
zoek uitgevoerd en onlangs is nadere
studie verricht, waarbij het unieke ka
rakter duidelijk is geworden. De vondst
is bijzonder omdat scheepshout en in
ventaris in de zachte zeebodem goed
bewaard zijn gebleven en omdat het
schip uit de zestiende eeuw komt (de
meeste tot dusver onderzochte wrak
ken in de Waddenzee dateren uit de
17e en 18e eeuw), een periode waarin
de scheepsbouw een versnelde ont
wikkeling doormaakte. Bovendien be
treft het een opvallend groot schip,
met een lengte van ongeveer 36
meter.
Blootgespoeld
Het wrak moet lang geheel onder de
zeebodem hebben gezeten maar als
gevolg van het door stroming verplaat
sen van de geulen steekt nu het ach
terschip een flink stuk uit het zand. Te
zien is dat niet, want het zicht onder
water is in dit deel van de Waddenzee
buitengewoon slecht. Er wordt op de
tast gewerkt en met gebruikmaking
van een onlangs geplaatst meet
systeem waarbij de belangrijkste con
touren van het schip konden worden
vastgesteld. Verschillende onderdelen
van het schip en van de lading zijn
boven water gebracht. Geborgen is
onder meer een rolpaard (verrijdbaar
onderstel van een kanon) van een bij
zondere, driewielige constructie. Ook is
een houten pomp boven water ge
haald, die vlak naast het wrak lag en
verder werden in het wrak enkele hou
ten kommen en borden gevonden (die
inmiddels zijn geconserveerd en droog
bewaard kunnen worden) alsmede
bronzen ,,grapen" (kookpotten), enkele
plavuizen, een koperen geklonken em
mer en een fles van groen glas met
tinnen schroefdop, waarin zich enkele
kruidnagels bleken te bevinden.
Het schip zou rond 1580 gezonken
kunnen zijn. Een sterke aanwijzing
daarvoor is de vondst van vier mo
dieuze linkerschoenen die nog in zeer
goede staat waren. Conservator O.
Goubitz van de Rijksdienst voor Oud
heidkundig bodemonderzoek heeft het
zelfde type schoen ontdekt op een
schilderij uit 1580 uit de collectie van
het Rijksmuseum.
Nieuwe taak
Het onderzoek van het nieuwe wrak
staat onder leiding van aankomend ar
cheoloog Boudewijn Goudswaard van
de Universiteit van Amsterdam en be
tekent een extra activiteit voor de
ploeg WVC-archeologen en hun Texel
se medewerkers, die zich tot dusver al
leen bezig hielden met het meerjarige
onderzoek van het bekende wrak in
het Molengat. Dat onderzoek onder
leiding van Thijs Maarleveld, heeft de
afgelopen weken, mede dank zij het
gunstige weer uitstekende vorderingen
gemaakt. Bij de onderwaterstudie,
waarbij drie vaste mensen zijn ingezet,
zijn voor twee maanden ook twee Chi
nese archeologen betrokken. Ze verblij
ven hier in het kader van het cultureel
akkoord dat Nederland met de Volksre
publiek China heeft gesloten. De „Phi-
leas Fogg" van Hans Eelman is vrijwel
permanent ingeschakeld bij het onder
zoek van beide wrakken met als schip
per Arie van der Vis Bzn, omdat Hans
Eelman zelf zijn makelaarskantoor niet
in de steek kan laten.
Gunstig
In tegenstelling tot het projekt in het
Molengat is het onderzoek aan het
nieuwe wrak in het Scheurrak weinig
afhankelijk van de weersomstandighe
den. Daardoor en ook in verband met
de gunstige diepte kan er langdurig
aan gewerkt worden. Foto's maken,
zoals in het Molengat, is echter onmo
gelijk omdat het zich onder water niet
verder reikt dan enkele tientallen centi
meters. Alle conclusies worden getrok
ken uit metingen die met behulp van
linten worden uitgevoerd vanaf de pa
len die rond het wrak in de bodem zijn
gespoten en uit de voorwerpen die bo
ven water worden gebracht. Het wrak
ligt in de vaarroute. Om het onderzoek
ongestoord te kunnen laten verlopen
heeft het Loodswezen de ingang van
het Scheurrak verplaatst en een wrak-
kenboei gelegd, zodat de scheepvaart
geen hinder of gevaar kan opleveren
voor de onderwaterarcheologen.
Omdat het wrak voor een groot deel
uit de zeebodem steekt, bestaat het
gevaar dat het op een gegeven mo-
Zondagavond bevonden zich op Texel 7375 auto's van toe
risten. Dat is heel wat meer dan een week geleden, maar
het peil van het vergelijkbare moment vorig jaar is daarmee
nog niet bereikt. Er zullen nog meer dan duizend auto's bij
moeten om dat te evenaren.
ment geheel onderspoeld raakt en ver
loren gaat. Ook de activiteit van de
onderzoekers kan dat ongewenste ver
schijnsel bevorderen, zodat is besloten
na het algehele inmeetwerk het wrak
bij stukjes tegelijk te onderzoeken en
de rest te beschermen met plastic, af
gedekt met zakken zand. Als besloten
wordt tot een totaal en diepgaand on
derzoek zal dit meerdere jaren vergen.
Mede door de jongste vondst wordt
het archeologisch onderzoek vanuit
het veldkantoor in Oudeschild steeds
interessanter.
Oogsttijd
,,Tot dusver hielden we ons voorname
lijk met voorbereidend technisch werk
bezig, maar dit jaar is de tijd van
oogsten aangebroken", aldus Thijs
Maarleveld. Van het wrak met lading
in het Molengat is inmiddels de eerste
serie stereofoto's gemaakt. Het zijn
geslaagde afbeeldingen geworden van
kanonnen, pakken leer, smeedijzeren
staven, rollen tin, kisten kanonskogels
e.d.
Als de bovenstra laag van de lading is
verwijderd wordt een nieuwe serie fo
to's gemaakt en dat wordt telkens her
haald totdat de bodem van het wrak is
bereikt en er een uiterst nauwkeurig
beeld is ontstaan van schip en lading.
In het Maritiem Museum zal binnen
kort een vitrine worden ingericht die
informatie geeft over werkwijze en re
sultaten van het scheepsarcheologisch
onderzoek rond het wrak in het
Molengat.
Een 19-jarige Texelaar heeft het flink
bezuurd dat hij zijn bromfiets niet af
gesloten had gestald bij een speelauto-
matenhal in De Koog. De brommer
werd door vermoedelijk twee personen
.geleend". Toen het voertuig werd te
ruggevonden op camping Kogerstrand,
bleken het stuur en de remkabels te
zijn vernield en enkele motoronderde
len ontvreemd. De schade bedraagt
f300,-.
Een toerist uit Mijdrecht die vrijdag
ochtend om kwart voor drie met op
vallend hoge snelheid over de Pont-
weg reed, werd op de Badweg in De
Koog door de politie staande gehou
den, waarbij bleek dat hij gedronken
had. Het resultaat van de blaasproef
was aanleiding voor een bloedproef.
Even later werd op de Nikadel een
man uit Pijnacker aangehouden, die
ook teveel had gedronken. Ook hij
moest zich aan de bloedproef
onderwerpen.
Voor toeristisch Texel, det erop had
gerekend dat met het begin van de
vakanties van Nordrhein-Westfalen
de absolute druktetop op Texel zou
worden bereikt, is dat een beetje
teleurstellend. Men troost zich nu
met de gedachte dat vooral de
kampeerders onder de gasten zich
door het slechte weer hebben laten
weerhouden.
Die kampeerders konden nu zonder
moeite worden verwerkt. De nood-
camping hoefde niet in gebruik geno
men te worden. Als de weersomstan
digheden een handje helpen kan de
drukte de komende dagen aanmerkelijk
toenemen. Dat is in het verleden wel
meer gebeurd. Texel met zijn naar ver
houding zeer grote aantal kampeer
plaatsen ervaart voor de zoveelste keer
zijn economische kwetsbaarheid als de
weersomstandigheden tegen zitten.
Bij Teso was het druk. Vrijdag, zater
dag en zondag werd het grootste deel
van de tijd met volle boten gevaren.
Zaterdagmiddag liepen de wachttijden
in Den Helder op tot drie uur.
Foute melding
Via de radio werd tussen 13.20 en
17.45 uur herhaaldelijk gewaarschuwd
voor wachttijden van vier tot vijf uur,
wat dus bezijden de waarheid was en
algemeen zeer wordt betreurd. Het be
richt is aan de verkeerscentrale door
gegeven door de Helderse politie die
de schatting had gemaakt aan de
hand van de rij wachtenden. Kennelijk
hield men er geen rekening mee dat
tegenwoordig de dubbeldekker volop
in gebruik is zodat een rij met een
lengte die vroeger vijf uur wachten be
tekende, nu in ongeveer de helft van
de tijd wordt verwerkt. De Teso-
directie zal zijn bezwaren tegen deze
onzorgvuldigheid per brief aan de poli
tie bekend maken.
Vrijdag moest tussen 10.00 en 17.00
uur een half S een uur worden ge
wacht. Zaterdagochtend tussen 6.00
en 11.00 uur was dat een tot anderhalf
In een schermutseling die ontstond
toen hij samen met een collega bezig
was een winkeldief te overmeesteren,
liep een winkelier in De Koog vrijdag
avond een beet in zijn nek op. Twee
jongens hadden twee sloffen sigaret
ten gestolen. Mensen in de winkel
hadden dat gezien en konden de da
ders aanwijzen toen die even later aan
de overzijde van de straat onder de
luifel van een slagerij stonden. De win
kelier stapte er op af en wist de jon
gens met behulp van de slager in be
dwang te houden totdat de politie
kwam. Daarbij deed zich de genoemde
schermutseling voor. De politie stelde
vast dat één van de jongens als dader
moet worden beschouwd: een 18-jari-
ge inwoner van Almere. Bij het door
zoeken van zijn kleding bleek hij hasj
bij zich te hebben: meer dan de toege
laten hoeveelheid van 30 gram, ver
deeld over meerdere zakjes en dus
kennelijk bedoeld om te worden door
verkocht. Hij werd een nacht in de cel
gezet en er werd proces verbaal opge
maakt wegens mishandeling, diefstal
en overtreding van de opiumwet. Een
van de gestolen sloffen sigaretten gaf
hij terug. De andere had hij reeds
doorgegeven aan vrienden en werd
door hem vergoed.
Een brutale diefstal werd zaterdagmid
dag gepleegd op de Nikadel in De
Koog. Van een daar geparkeerde mo
tor werd de „cockpit" (bedieningspa
neel) verwijderd, waarbij twee bouten
werden losgedraaid en kabels werden
doorgesneden. De schade beloopt
f600,—Aangifte werd gedaan door
een 33-jarige toerist uit Driel, die de
motor van een vriend had geleend.
Veel voorbijgangers moeten van deze
diefstal getuige zijn geweest. De poli
tie hoopt dan ook op tips die tot aan
houding van de dader zullen leiden.
uur en 's middags liep dat op tot drie
uur. Na 19.30 uur hoefde helemaal niet
meer te worden gewacht. Ook zondag
waren er geen wachttijden.
Meer vervoer
Het aantal vervoerde auto's in de rich
ting Texel was hoger dan in het verge
lijkbare weekend (25-27 juli) vorig jaar.
Er werden namelijk 5984 auto's naar
het eiland gebracht tegen 5578 vorig
jaar, een toename van 7.28%. Het
aantal vervoerde caravans steeg van
332 naar 354 (7,28%) en het aantal
vervoerde aanhangwagens steeg van
367 naar 503 (37,06%).
Bij het verwerken van het vervoer
deed zich, afgezien van de wachttij
den, geen technisch of ander pro
bleem voor. Enige uitzondering was
het uitvallen van de verkeerslichten bij
de veerhaven 't Horntje, mogelijk een
gevolg van het onweer.
Een zeer kwalijk staaltje van openlijke
geweldpleging deed zich in de nacht
van zaterdag op zondag voor in de
Dorpsstraat in De Koog. Een 19-jarige
toerist uit Bornerbroek kreeg daarbij
een trap in het gezicht, waarbij ernsti
ge schade aan zijn gebit ontstond.
De toerist liep met enkele vriendinnen
in de Dorpsstraat toen hij enkele uit
Den Helder afkomstige jongens van 20
en 21 jaar tegenkwam. Die gedroegen
zich handtastelijk tegenover de vrien
dinnen, wat leidde tot een boze reactie
van de toerist. De jongens uit Den
Helder die de vechtpartij kennelijk be
wust hadden uitgelokt, vielen daarop
aan en deelden onder meer een kara
tetrap uit. De 19-jarige zou ook nog
met een kapot bierglas zijn bewerkt,
als een inwoner van De Koog niet tus
senbeide was gekomen en de daders
met een mes had bedreigd. De politie
nam drie personen mee. Eén werd na
verhoor weer weggestuurd; de ande
ren bleven de rest van de nacht in de
cel en werden de volgende dag in de
gelegenheid gesteld het eiland te ver
laten nadat proces verbaal was
opgemaakt.
Dank zij oplettendheid en mede
werking van anderen slaagde de
politie erin een 19-jarige jongen uit
Gouda aan te houden die vrijdag
bij rijwielverhuurder Dros op de
veerhaven van 't Horntje geld en
een cheque met een gezamenlijke
waarde van F600,— had ontvreemd.
De diefstal werd vrijdagavond ge
pleegd vlak voor het vertrek van de
laatste boot. Toen Dros even afwezig
was, slaagde de jongen erin het geld
uit de kassalade te halen en de boot
op te gaan. Dros miste het geld en
hoorde van mensen dat ze van de
diefstal getuige waren geweest. Hij
verzocht de Teso-kapitein om nog niet
weg te varen. Aan boord was de dief
snel gevonden. Hij ontkende echter,
ook tegenover de inmiddels gealar
meerde politie, die geen geld bij hem
aantrof. De politie had onvoldoende
reden om de jongen vast te houden en
liet hem dus vertrekken. Iemand van
het Teso-personeel kwam toen op de
gedachte dat de knaap zich aan boord
wel eens van het gestolen geld ont
daan zou kunnen hebben en door
zocht de afvalbakken. Die veron
derstelling bleek juist want in een der
papierbakken werd en prop bankbiljet
ten (f425,— I gevonden, wat reden was
om de Helderse politie te verwittigen
die de jongen en zijn vriend in de ma-
rinestad opwachtte. Beiden werden
daar ingesloten maar bleven ontken
nen. De volgende dag werden ze naar
het eiland teruggestuurd en door de
Texelse politie langdurig verhoord. Dat
had tenslotte een bekentenis van de
19-jarige jongen uit Gouda als resul
taat. De andere kon niet als (medelda-
der worden aangemerkt. Het gestolen
geld was dus terug. De cheque die er
bij zat, was spoorloos en zal door de
dader worden vergoed.
