Pasar Ma lam" werd
ittere tegenvaller
eppels organisatiebureau faalde
Jet auto de
randing in
Redding met
hindernissen
Saldo vreemde
auto's daalt
Koninklijk bezoek
afgelast
De toeristische druktepiek is
voorbij. Dat mag worden gecon
cludeerd uit de afname van het
aantal vreemde auto's, zoals be
kend de beste graadmeter van
de drukte op het eiland. Verble
ven donderdagavond nog 7470
autos van niet-ingezetenen op
Texel, na het weekend waren dat
er nog 7240. Precies een jaar ge
leden was het saldo vreemde au
to's 7317. Het seizoen 1987 loopt
dus nog steeds achter op het vo
rige seizoen, al wordt het ver
schil kleiner.
Het bootverkeer zorgde vrijdag en
zaterdag aan beide zijden van het
Marsdiep voor wachtende rijen au
to's, die één of meer overtochten
geduld moesten uitoefenen Het
drukst was het vrijdagmiddag aan 't
Horntje, toen tussen twee en vier
uur 's middags anderhalf twee uur
moest worden gewacht. Van half elf
tot zeven uur 's avonds traden
wachttijden op. De maximale
wachttijd in Den Helder bedroeg 's
middags één uur. Van Texel naar
Den Helder vervoerde Teso vrijdag
2157 vervoerseenheden, in de te
genovergestelde richting waren dat
er 1971. Zaterdag waren deze aantal
len respectievelijk 1796 en 2207 een
heden. De maximumwachttijd be
droeg toen zowel in Den Helder als
op Texel circa een uur. Zondag was
er geen sprake van wachttijden. Op
die dag ging beduidend meer ver
keer van Texel af dan het eiland op
kwam: 1447 eenheden richting Den
Helder en 992 richting Texel.
jg:parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 02220-2741 Verschijnt dinsdags en vrijdags
„eiktijd deze week lot en met dinsdag as.: Harry de Graaf, Pelikaan Abonnementsprijs 119.20 per kwartaal, los 90 cent
ge Koog. telefoon 02228 266
Lgtentles, abonnementen, etc. LlT'O^Tl jf00 Cl CW 10TTC1 li C\ f L Bankrelaties Amro Bank nr 46 9917 636
5&0eRoov BV. Postbus 11, 1790 AA Den Burg, I V r r %/V I J. V f VJ J v Rabobank m 36 25.01 742; NMB nr 67.34.60.398
I0222O1 2741, na 18 00 uur 4881
Pasar Malam" die donderdag en vrijdag op de Groeneplaats in
Burg werd gehouden is in deze vorm niet voor herhaling vat-
Dit voor het eerst op Texel gehouden evenement zou volgens
amfletten, strooibiljetten en artikelen in de krant een tropische
narkt zijn met 70 kramen waarin exotische waren aan de man
len worden gebracht, streng geselecteerd en van een hoge
iteit. Er zou zo weinig mogelijk concurrentie zijn voor plaatselij-
tinkeliers. In werkelijkheid was echter sprake van een dood-
markt, overheerst door kramen met artikelen die overal elders
in gewone winkels te koop zijn.
leer deed meer denken aan
iiltjesmarkten en fancy fairs
■in het verre oosten en boven-
werd het beloofde aantal van
amen lang niet gehaald. De
ondernemers die voor deze
ucht Pasar Malam de afgelo-
caanden geld hebben gege-
>elen zich dan ook in de
genomen. Sommigen willen
|«ld terug en eisen dat de or
is wegens wanprestatie in
ike wordt gesteld,
isheid richtte zich in eerste in-
op voorzitter Martin Karlas van
43-jarige toerist die in
ilrspannen toestand verkeer-
™ging maandagochtend te-
06.00 uur met zijn auto het
nd van De Koog op en reed
het voertuig het water in
ten paal 20 en 21. De auto
daar vast in het zwin. de
naar ging er vandoor en tij-
de vloed werd de onge-
twee jaar oude Ford Fiesta
poedig door de branding-
Ti overspoeld.
litie gaf garagehouder/auto-
uelaar Ruud Kikkert opdracht
into op het droge te trekken,
gebeurde om half twaalf toen
water voldoende was gezakt,
van de strandbewakers van de
3RD maakte een staalkabel
de auto vast en met twee
idrovers en een lier was de
spoedig geborgen. In de
d bleek ook een huurfiets te
si. De wagen wordt als verlo-
beschouwd. De eigenaar stel-
nch onder behandeling van
irts, die echter geen reden
om hem vast te houden of
i te verwijzen voor verdere be
taling. De man heeft inmid-
een nieuwe auto besteld en
bij garagebedrijf Kikkert....
Into toont strandwacht Walter
den bij het onder water aan de
bevestigen van de trekkabel.
de Stichting Groeneplaats die het initi
atief voor de Pasar Malan had geno
men. Karlas heeft de afgelopen maan
den zijn benen uit het lijf heeft gelo
pen om van allerlei bedrijven duizen
den guldens los te krijgen die nodig
waren om het evenement van de
grond te krijgen. Het bestuur van de
stichting is echter meer slachtoffer dan
dader. Karlas: ,,Wij zijn ook razend.
We hebben vertrouwen gesteld in het
organisatiebureau Reinink uit Meppel
dat al vaker met dit bijltje heeft gehakt
en bij ons hoge verwachtingen had
gewekt. Pas donderdagochtend werd
ons duidelijk dat die verwachtingen
niet werden waargemaakt, erger nog:
men kwam harde beloften niet na".
Hollandse kramen
Wandelend over de Groeneplaats wer
den de toeristen en Texelaars donder
dag en vrijdag geconfronteed met een
oud-Hollandse snoepkraam, poffertjes
kraam, meerdere kramen waarin spij
kerbroeken, t-shirts en vrije tijds kle
ding werd verkocht, een boekenkraam
van een uitgeverij van nostalgische pu
blicaties, een kraam met sieraden, een
enorme Heineken biertap, een kraan
met Elvis-portretten, foto's, reproduc
ties en andere wandversieringen, een
gelegenheid waar men voor een gul
den kon meedoen aan een spelletje
waarmee beertjes en andere poppen
konden worden gewonnen en zelfs
kramen met uitgesproken rotzooi:
„Uitzoeken: drie stuks voor f5,—". Echt
tropische verrassingen waren in de
minderheid maar ze waren er wel. Zo
als de kraam waarin Surinamers
„schaafijs" verkochten. Van een blok
ijs afkomstig schraapsel werd overgo
ten met vruchtenextract. Ook werden
Indonesische (althans Aziatische) siera
den en beeldjes verkocht en kon men
zich in het overdekte gedeelte tegoed
doen aan saté en andere lekkernijen
uit de gordel van Smaragd. Texels ei
gen restaurant Azië leverde zijn bijdra
ge aan de exotische sfeer met een
stand waarin Chinese beeldjes, waai
ers, wijn e.d. werden verkocht.
Overmacht
Organisator Rienink van het gelijknami
ge bureau uit Meppel beroept zich op
overmacht. Het bleek moeilijk om vol
doende handelaars te interesseren voor
de Pasar Malam op het verre Texel,
volgens hem vooral omdat er geen
overnachtingsmogelijkheid was. Prak
tisch alle accommodatie is momenteel
door toeristen bezet en voor zover dat
niet het geval is willen de verhuurders
hun kamer, appartement of huisje niet
voor slechts één of twee nachten af
staan. Kamperen kon wel, maar daar
toe was niét iedereen in staat of be
reid. Ook werd concurrentie ondervon
den van een grote Pasar Malam in
Zuid Limburg waar veel potentiële
standhouders liever heengingen. Vol
gens Reinink zijn door het een en an
der vooral de 'echt' Indische standhou
ders weggebleven, waardoor het Hol
landse element veel te sterk was verte
genwoordigd. Omdat het er naar uit
zag dat nog niet de helft van de be
schikbare 70 kramen kon worden ver
huurd, was iedereen die wél wilde ko
men welkom. Enkele dagen tevoren
was nog in een landelijk blad een ad
vertentie geplaatst waarin werd gewe
zen op de mogelijkheid om op Texel
('Met 60.000 toeristen') een kraam op
de Pasar Malam te huren. Dat had
weinig geholpen. Volgens Reinink was
het ook een handicap dat Texel als
plaats voor een Pasar Malam bij de In
dische mensen weinig enthousiasme
oproept. „Voor hen is het een onbe
kend en daardoor onbemind begrip.
De reis erheen vinden ze te ver, om
slachtig en kostbaar. Er waren er zelfs
die niet eens wisten dat je met een
boot mee moest om op Texel te ko
men. Ze dachten dat Texel het winkel
centrum van Den Helder was...."
Volgens Reinink is het een misverstand
dat een Pasar Malam uitsluitend uit
'Indische' kramen en attracties moet
bestaan maar hij geeft toe dat het
Hollandse element op de Pasar Malam
in Den Burg te sterk was
vertegenwoordigd.
Volk genoeg
De burgemeester had blijkbaar nog
geen wandeling gemaakt langs de kra
men toen hij het evenement donder
dagmiddag om twee uur officieel
opende, na een inleidend woord van
Martin Karlas. Hij verklaarde blij te zijn
met het initiatief en vond het leuk dat
deze Pasar Malam niet zoals elders ge
bruikelijk in een markthal werd gehou
den maar in de openlucht en dat geen
toegangsprijs werd geheven. De Pasar
Malam is niet het enige toeristische
evenement dat deze zomer op Texel is
te beleven. „Er wordt wat èfgeorgani-
seerd in dit landje. Ik vraag me wel
eens af of er wel genoeg mensen zijn
om al die evenementen te bezoeken",
aldus de burgemeester. Hij gaf daarop
meteen het bevestigende antwoord: er
zitten zo'n 40.000 toeristen op het ei
land en dat houdt een garantie in voor
voldoende belangstelling.
De burgemeester vroeg bijzondere aan
vang van de artiesten. Deze manco's
werden goed opgevangen door de
Texelaars Dick Oudendag en Peter
Bakker die in eerste instantie alleen
voor het aankondigen van de artiesten
zouden zorgen, maar nu ook als im
proviserende organisatoren aan het
werk moesten. Bakker en Oudendag
hadden een opmerkelijk staaltje van
offervaardigheid getoond door hun
diensten gratis aan te bieden. Ze ver
keerden in de veronderstelling dat de
baten van de markt geheel of gedeel
telijk ten goede zouden komen van de
poliobestrijding. Later zagen ze in dat
ze zich uitsloofden voor een gewoon
commercieel evenement en eisten als
nog geld.
Het bestuur van de Stichting Groene
plaats overweegt gerechtelijke stappen
tegen het organisatiebureau.
evenwijdig langs de kust naar een
plaats waar geen stroom stond en
brachten hem behouden aan wal. De
man was moe, erg geschrokken maar
had verder geen nadeel overgehouden
van zijn avontuur. De leiding van de
KNBRD-reddingbrigade zal de proble
men die ontstonden door de sportvis
activiteit in de mui en het defect aan
de buitenboordmotor onder de aan
dacht van de gemeente brengen.
Anneke Grönioh (met pruiken haar zoon in een verrassende act.
der succesnummers als 'Surabaja' en
'Brandend zand'. Het was een verras
sing dat zij haar 18-jarige zoon Wim
Jaap had meegebracht die in de ar
tistieke voetsporen van zijn moeder is
getreden en zowel alleen als met An
neke optrad.
Beide avonden werd op het podium
een documentaire film over Indonesië
vertoond. Dat gaf even problemen om
dat het 16 mm film is terwijl een 8
mm projector beschikbaar was. Piet
Hoogerheide uit Den Burg bracht red
ding door zijn 16 mm apparatuur ter
beschikking te stellen.
Bij het afwerken van het zang- en
dansprogramma op het podium dreig
de het vooral de eerste dag af en toe
mis te gaan, omdat niet alle gecon
tracteerde artiesten op tijd verschenen,
terwijl het ook mankeerde aan de op-
Buikdanseres Elfira
dacht voor de kraam waarin de Rota-
ryclub Texel grammofoonplaten en ca-
settebandjes van de Reunion Jazz
Band verkocht, ten bate van het op
Indonesië gerichte project 'Polio de
wereld uit'.
De Pasar Malam trok veel publiek, al
waren het niet de tienduizenden men
sen waarop volgens enkele voorpubli
caties kon worden gerekend. Beide da
gen was het droog maar geen strand
weer, zodat er niet alleen 's avonds
maar ook beide middagen veel men
sen op het evenement afkwamen. De
genen die wisten hoe een goede Pasar
Malm er moet uitzien, waren teleur
gesteld, maar het overgrote deel van
het publiek vermaakte zich best. Dat
was vooral te danken aan het pro
gramma dat bijna nonstop op het po
dium werd geboden. Dat was van
overwegend goede tot uitstekende
kwaliteit. Men kon genieten van het
krontjongorkest Rayuan Samudera van
Rudi Matulessy, de Indonesische rock
zanger Daimy en de Balinese danseres
Heddy. Een van de aardigste bijdragen
aan het programma kwam donderda
gavond van de Antilliaanse dansgroep
Los Caribensa. Ook een Oosterse mo
deshow met vier mannequins werd ge
waardeerd. Dat gold tevens voor de
dansgroep 'Orchidee' die vrijdag op
trad. Spectaculair was het optreden
van de buikdanseres Elfira die met een
collectie pythons, waaronder een
exemplaar van vijftig kilo, naar Texel
was gekomen. Ze speelde met de ge
vaarlijk lijkende reptielen en betrok
daar ook het publiek bij.
Grönioh Et zoon
Hoogtepunt vrijdagavond was het op
treden van Anneke Grönioh, de al der
tig jaar populaire zangeres die met veel
overgave een deel van haar bekende
repertoire ten gehore bracht, waaron-
Strandwachters van de KNBRD
hebben gistermiddag een 47-jarige
man uit Utrecht gered die bij het
zwemmen in ernstige moeilijkhe
den was geraakt, omdat hij in een
sterke mui-stroom terecht was ge
komen en snel afdreef.
Het gebeurde ten zuiden van paal 28,
nog juist binnen het bewaakte strand-
gedeelte. Omstreeks half drie zagen de
daar patrouillerende twee strandwach
ters Frank Bersch en René Dinkelberg
dat de zwemmer problemen had en
niet meer in staat was terug te keren.
Via de portofoon werd de badhut van
paal 28 gewaarschuwd en één van de
strandwachten ging het water in met
de bedoeling de man, die nog niet ver
weg was van de stroom af te leiden
en naar de kant te brengen. Die po
ging mislukte want de strandwacht
raakte verward in vislijnen van di
verse hengels die hier door sportvis
sers waren uitgezet. Intussen zouden
twee andere strandwachten van post
28 de Zodiac rubberboot het water in
brengen om daarmee de zwemmer op
te pikken. Dat ging ook mis omdat de
startinrichting (met een koord) van de
25 pk buitenboordmotor weigerde. De
strandwachten Fred Kreuk (19) en Pe
ter de Jong (20) gingen toen zonder
hulpmiddelen het water in en maakten
een zwemtocht van honderden meters
om de intussen tot achter de derde
zandbank afgedreven badgast te berei
ken. Dat lukte. De twee jongens
zwommen met de drenkeling een stuk
Het werkbezoek van koningin Beatrix
aan Texel en Terschelling is definitief
afgelast omdat het valt in de periode
die minimaal nodig wordt geacht om
de koningin van haar ziekte te laten
herstellen. Bepaalde andere verplichtin
gen zijn overgenomen door andere le
den van het koninklijk huis, maar bij
het bezoek aan de eilanden werd dat
niet mogelijk geacht. Te verwachten is
dat het bezoek van de koningin aan
Texel opnieuw zal worden georgani
seerd, maar dit jaar zal het er niet
meer van komen.