Soms was het vechten
oor een hoekje grond"
tegent" Joh.Bakker blikt terug en vooruit
Voor het weekend
maan en hoog water
van 22 en 23 augustus 1987
Artsen
Groene Kruis
Tandartsen
Apotheek
Gezinsverzorging
Alcohol en drugs
Dierenartsen
Noodslachtingen
Rijkspolitie
Kustwacht Eierland
Brand/ambulance
Kerkdiensten
Zitting Diëtiste
PAG 21 AUGUSTUS 1987
TEXELSE COURANT
PAGINA 6
uldlge bestuur van de Stichting Bejaardenzorg Texel. Zittend: v./.n.r.: J. van Leeuwen, M. Eelman-Hoogenbosch, W.M. Trap-Druif,
Bikker, H F. Jansen-Laurs. Staand: v.l.n.r.: M. Daalder. W.S. KeIJzer. A.S. Lap, J. Th. de Porto, H.J. Daalder-Barhorst, D. v Wllsum,
di Lugt-Par/evliet. P.A. Zegers ontbreekt fwegens vakantie).
was regent in de Molenstraat. Daar stonden zes wonink-
die waren gebouwd in 1906, eigendom van de Heilige
ad-stichting, de oudste armenkamer op Texel, opgericht
H73 als gevolg van een schenking, in een kopie van de
ichtingsacte staat dat het bestuur moest worden gevormd
•r de drie oudste pastoors van Texel. In die tijd was nog
I het eiland katholiek. Wat de hervorming voor invloed
de statuten heeft gehad is niet bekend, maar in eik geval
het zo dat toen ik regent werd, twee huisjes voor
mskathoiieken waren, twee voor doopsgezinden en twee
r hervormden. De oorspronkelijke schenker was een par
iier; er wordt gesproken over het bezit van een halve
lands". De opbrengst van dat land diende dan voor het
erhoud van die huisjes en daarnaast kregen de oudjes
een beetje turf, later vervangen door een klein bedrag
week", herinnert Bakker zich.
veranderde door de komst van
ijstandswet, dat was toen iets
nieuws. Ik weet nog goed dat ik
den heb besteed om het aan onze
mere uit te leggen. De mensen
len voortaan naar de gemeente
en dan kregen ze de huur ver-
via de sociale dienst, maar ja dat
in een hoop mensen niet eens.
mige gingen naar de huuradvies-
siissie. De huren waren altijd nul
test. 1940 was de basis voor de
leningen van de huur, maar hon-
irocent op nul gulden in 1940 blijft
lulden. Daar is toen een willekeu-
g voor genomen. Hoe hoger
luurbedrag zou zijn, hoe beter het
de armenkamers was met het
op het onderhoud. De besturen
len dan meer inkomsten waarmee
at konden doen. Er waren veel
«gebouwde woninkjes bij dus dat
wel nodig. Door tussenkomst van
uuradviescommissie zijn de huur-
'gen toen weer verlaagd, dus
len we toen bijna helemaal geen
«sten meer. Dat is ook één van
Menen geweest dat we zijn sa-
an. Dat ging niet altijd met
teel enthousiasme. Maar burge-
sier De Koning had een belangrij-
achter de deur: als we niet
len samengaan, dan gingen de be-
!9en over naar de gemeente".
Woningbehoefte
'n lange voorbereidingsperiode
op 24 augustus 1962 de oprich-
»an de Stichting Bejaardenzorg
'een feit. Joh. Bakker: ,,ln eerste
ntie hield de nieuwe stichting zich
o bezig met het beheer van de
woningen. Pas een paar jaar la
in we ons gaan realiseren dat er
bestond aan nieuwe wonin-
yoor bejaarden, in algemene zin,
Joh. (Han) Bakker maakte alle 25
levensjaren van de Stichting Be
jaardenzorg Texel deel uit van het
bestuur. Hij is een rasechte repre
sentant van het regententijd
perk". De bestuurlijke zorg van de
toenmalige acht „armenkamers",
die de voorlopers vormden van de
stichting, lag in handen van re
genten. Het moet al zo'n 35, 36
jaar geleden zijn geweest dat Bak
ker (nu 63) werd benaderd voor
het regentschap bij één van die
armenkamers. Met deze bestuur
der van vóór het eerste uur en
huidige voorzitter hadden wij een
openhartig gesprek over een kwart
eeuw huisvesting voor ouderen.'
8 Mn komt 21 augustus op om 6.32
en 9aat onder om 20.52 uur.
isr|: 24 aug. N.M.; 1 sept. E.K.
"Wij: 26 aug.; doodtij: 3 sept.
water ter rede van Oudeschild:
s9 21 augustus 7.09 en 19.44
-22 augustus 8.11 en 20.39
"9 23 augustus 8.59 en 21.24
9 24 augustus 9.38 en 22.02
25 augustus 10.12 en 22.35
'9 26 augustus 10.44 en 23.06
le,dag 27 augustus 11.17 en 23.37
2° augustus 11.50 en
9 29 augustus 0.01 en 12.19
strand is het ongeveer een
er boog water.
Water valt gemiddeld 6.15 uur na
«water.
dus niet alleen voor hen die behoeftig
waren. Het resultaat daarvan is nu op
alle dorpen te zien".
Een stormachtige ontwikkeling van
twintig oude woningen in 1962
naar 187 anno 1987 heeft zich de
afgelopen kwart eeuw voltrokken.
De Stichting Bejaardenzorg Texel
heeft zich in feite opgeworpen als
Woningbouwvereniging voor men
sen van 65 jaar en ouder, hoewel
die leeftijdsgrens in de loop der ja
ren ook steeds hoger is komen te
liggen. Gemiddeld zijn de mensen
nu 73 jaar oud als zij een woning
van de Stichting betrekken.
Vóór het ontstaan van de stichting
bouwde de woningbouwvereniging
Texel al voor bejaarden, nadien liet
men deze taak over aan de Stichting
Bejaardenzorg. Bakker: „Het eigenaar
dige is dat de gemeente toendertijd
zelf weinig initiatieven ontplooide voor
bejaardenhuisvesting. Je had natuurlijk
de bejaardentehuizen en verder heeft
de Woningbouwvereniging indertijd
Jan Dirkzsoord gebouwd. Een wezen
lijk verschil met de Woningbouwvereni
ging is dat die leden heeft, die contri
butie betalen en daaraan rechten ont
lenen. De stichting heeft geen leden
maar een bestuur en huurders".
Het regententijdperk is inmiddels verle
den tijd, van de huidige bestuurders
heeft allen Joh. Bakker die periode
nog meegemaakt. „Regent is een be
laden woord geworden door de op
komst van het socialisme", meent libe
raal Bakker, „maar ik kan dat niet ne
gatief zien. Regent heb ik me nooit
gevoeld, dat was maar de naam van
het beestje. Ik voelde me altijd
bestuurder".
Democratisering
Niet alleen de woningbouw kwam in
een stroomversnelling terecht, ook op
bestuurlijk niveau ging de tijd niet on
opgemerkt voorbij. Neem bijvoorbeeld
het fenomeen inspraak. Iets waartegen
Bakker zich heeft verzet, omdat de
huidige democratisering zijn inziens
van bovenaf wordt afgedwongen:
„Vroeger konden de bewoners hun
problemen aan ons voorleggen. Het
was een vanzelfsprekende zaak dat ze
op het bestuur afstapten. Nu zijn dat
rechten geworden. Belangen van be
woners hebben vaak betrekking op
korte termijn, terwijl het bestuur conti
nuïteit in de gaten moet houden. Dat
kan wel eens een tegenstelling zijn. Ja
inderdaad, het feit dat binnenkort twee
bewoners in het bestuur zullen plaats
nemen, is voor mij een heet hangij-
zertje geweest. Want het is een we
zenlijk verschil of iemand lid is of een
gewone huurder. Aan dat laatste het
recht ontlenen om in een bestuur te
mogen gaan zitten, ging mij te ver. Ik
heb daarom lang gezegd: niet doen.
Nu zijn we ertoe gedwongen door Den
Haag en kan ik er ook wel vrede mee
hebben. Twee man kunnen uiteindelijk
de dienst niet uitmaken".
Ook in het bestuur onstonden wel
eens tegenstellingen over het te voe
ren beleid.
Maar de meningsverschillen over wel
of niet investeren waren nooit zó groot
dat stemming nodig was, aldus Bak
ker. „Altijd hebben we ons kunnen
verenigwn met de plannen. Voor mij
was het heel belangrijk dat er harmo
nie was in het bestuur. En dat terwijl
er vogels van heel diverse pluimage in
zitting hebben: PSP'ers, liberalen,
strenggelovigen, niet-kerkelijken, enzo
voorts. Ja, ik ben blij de zaak zo
gestalte te hebben kunnen geven als
in de afgelopen 25 jaar is gebeurd."
Bureaucratie
Uit het voorgaande kon al worden ge
proefd dat Bakker weinig is gechar
meerd van overheidsbemoeienis. In het
voorwoord van het jubileumboek dat is
vervaardigd en komende week wordt
gepresenteerd, is hij daarover zeer dui
delijk: „Zorg vervult mij de steeds
maar toenemende bureaucratie bij de
voorbereiding en financiering van de
bouw. Is het werkelijk nodig drie jaar
bezig te zijn met planning en bouw? Is
het werkelijk nodig dat ten departe-
mente in Den Haag minutieuze statu
ten worden ontworpen en „dwingend"
worden opgelegd?" „Ondanks het
streven naar deregulering is er sprake
van een bemoeizucht uit Den Haag die
in praktijk vaak net andersom uitpakt",
is Bakker's ervaring. Als voorbeeld
noemt hij de prognoses over de ont
wikkeling van de huurstijgingen. „Die
kloppen allang niet meer. Het hele dy
namische kostprijs-systeem dat achter
een bureau is uitgedacht loopt in het
honderd. Straks moet driekwart van de
huren uit andere bronnen worden
opgebracht".
Een andere kwestie was dat in ge
meentelijke bestemmingsplannen aan
vankelijk nimmer bejaardenwoningen
werden geprojecteerd. Een voorbeeld
hiervan was de bouw aan de Jan
Reijstraat. Toen het voormalige garage
bedrijf daar verdween ontstond op
loopafstand van het centrum de ideale
plek om bejaardenwoningen neer te
planten. Dat lukte door in een zeer
vroeg stadium met bouwtekeningen op
de proppen te komen. Bakker: „Soms
was het vechten voor een hoekje
grond. Maar met het huidige gemeen
tebestuur gaat het bijzonder goed. Bij
verwezenlijking van de woningen in de
Krakeling en nu in Oosterend hebben
we veel medewerking ondervonden."
Die verstandhouding is wel eens koeler
geweest.
Op korte termijn heeft de stichting
geen bouwplannen. In oktober komen
in Oosterend vier woningen gereed, en
vermoedelijk is dan Den Burg weer
aan de beurt. Ook aan Oudeschild
wordt gedacht. Uit de enquête die de
Texelse afdeling van de Regionale
Stichting Welzijn voor Ouderen
(RSWvO) en de Algemene Nederland
se Bond voor Ouderen (Anbo) vorige
winter onder de Texelaars van zestig
jaar en ouder heeft gehouden, werd
geconcludeerd dat het reëel is om de
komende tijd 35 woningen in de bui
tendorpen te gaan bouwen. Het me
rendeel van de Texelse ouderen blijft
het liefst in het eigen dorp wonen,
mits een geschikte woning voorhan
den is. Heeft de Stichting Bejaarden
zorg Texel de enquête-resultaten niet
ter harte genomen?
Joh. Bakker „De interpetatie van en
quêtes is een eeuwig twistpunt. In de
loop van 25 jaar heb ik er al vele mee
gemaakt en heb ik geleerd dat je er
heel, heel voorzichtig mee moet om
springen. De uitkomsten zijn een hulp
middel, je moet uitkijken dat daar niet
een te absolute betekenis aan wordt
gehecht. Kijk, het is vaak vrijblijvend
om een bepaald antwoord aan te krui
sen. Als puntje bij paaltje komt, spelen
irrationele factoren vaak een rol. Neem
bijvoorbeeld die boeren die „zeker" in
een bejaardenwoning in het naburige
dorp zouden gaan wonen. Toen het
moment van de overstap aanbrak wil
den ze niet weg, „want wat moest dat
dan met dat ouwe pèèrd dat dan al
leen achter moest blijven". Met de re
sultaten van de enquêtes houden we
wel rekening, maar je moet goed kij
ken hoeveel formulieren er ingevuld
zijn teruggestuurd en of de opzet niet
op basis van „wishful thinking" is ge
beurd. Kijk, wij hebben geen belang
dat er een bepaalde uitkomst uit de
bus komt, onze taak ia alleen dat we
déér bouwen waar de woningen be-
wóónd zullen worden".
De Cocksdorp
„Zo bestaat er een conflict met men
sen uit De Cocksdorp, die graag willen
dat daar een aantal bejaardenwonin
gen wordt bijgebouwd. Door de ont
wikkeling van het Krimplan, en daar
mee de ontwikkeling van het dorp, zou
er meer behoefte zijn bij Cocksdorpers
en mensen uit de polder om daar te
gaan wonen. Ik denk echter van niet.
De helft wil naar Den Burg en ook wil
een deel naar Oosterend. Slechts een
klein aantal wil het liefst naar De
Cocksdorp. We worden er nu van be
schuldigd dat we Cocksdorp onrecht
aandoen. Maar we hebben daar twaalf
woningen en het kost al moeite om
die allemaal bewoond te houden. Om
ze vol te krijgen zijn al mensen van
beneden de zestig en van elders toe
gelaten. Op basis van de ervaringen
van de afgelopen jaren en een beetje
feeling, zeg ik dat we daar niet moe
ten bouwen. Of de mensen die
bestaande woningen niet mooi genoeg
vinden? Ja, dat argument wordt ge
noemd, maar dat hebben we alleen in
De Cocksdorp gehoord. In de andere
dorpen waar precies dezelfde wonin
gen zijn gebouwd, horen we niets. Het
heeft geen zin om andere woningen bij
te bouwen en daarmee de leegstand
van de bestaande woningen in de
hand te werken".
„Tot nu toe zij we er in geslaagd om
in de behoefte te voorzien.
Het meeste houvast hebben we aan
het aantal aanmeldingen voor wonin
gen die vrijkomen. Die reacties zijn
vaak zeer verschillend, zowel in aantal
als in urgentie. Het blijft daardoor me-
oilijk om de precieze behoefte vast te
stellen".
Verandering
In 25 jaar is veel veranderd en ook in
de toekomst zullen de opvattingen
over het betrekken van bejaardenwo
ningen aan verandering onderhevig
zijn. Bakker verwacht dat velen zo
lang mogelijk in hun eigen huis blijven
wonen, en eventueel dan rechtstreeks
naar het bejaardenhuis gaan. Hij
constateert dat in de tijd dat de stich
ting bestaat, door particulieren veel is
geïnvesteerd in de kwaliteitsverbetering
vap woningen. De noodzaak om te
verhuizen naar een bejaardenwoning is
daardoor kleiner geworden. De gemid
delde leeftijd waarop men in een be
jaardenwoning gaat wonen is hoger
geworden. Dat impliceert dat het aan
tal verhuizingen groter is zodat de wo
ningen sneller beschikbaar komen.
Ook moet er rekening mee worden ge
houden dat de „vergrijzing" van de
bevolking op Texel hoger is dan in de
rest van Nederland; dat scheelt circa
twee procent. Ouderen keren na de
pensionering naar Texel terug en naar
verhouding trekken meer jongeren van
het eiland weg. Nog een punt van be
lang zijn de financiën. Bakker: „De
groep ouderen die net buiten de nor
men vallen om in aanmerking te ko
men voor huursubsidie, moeten de
huurlasten geheel voor eigen rekening
nemen. Ik krijg de laatste jaren de in
druk dat daardoor mensen besluiten
om niet in een bejaardenwoning te
gaan".
„Wat voor mij de drijfveer is geweest
om het zo lang vol te houden? Tja, ik
ben erin gerold toen ik nog vrij jong
was en daarom zit ik er nu nog. Maar
dat is natuurlijk niet de enige reden.
Een rol heeft zeker gespeeld de bin
ding met het verleden. Mijn familie
was reeds honderden jaren op Texel
woonachtig en op de één of andere
wijze betrokken bij de ouderenzorg.
Om in hun voetsporen te treden en de
traditie op een moderne wijze voort te
zetten vind ik een mooie taak. Wat me
daarnaast vooral heeft gebonden is de
prettige mannier waarop dit bestuur al
tijd heeft gefunctioneerd. In den be
ginne had ik nooit verwacht dat we
ooit tweehonderd woningen zouden
exploiteren. Als vrijwilligers naderen
we hiermee echter wel een grens. On
danks een goed ingespeelde admi
nistratie legt het bestuurswerk veel
beslag op tijd en kennis. Maar alles bij
elkaar is er sprake geweest van een
gelukkige ontwikkeling. Texel is naar
verhouding goed voorzien".
Uitsluitend voor spoedgevallen
Van vrijdagavond 18.00 uur tot
maandagmorgen 8.00 uur
Dokter R. A. van den Bent,
Kikkertstraat 12, De Cocksdorp,
telefoon (07722) 234. Aanvragen
visites s.v.p. tussen 9.00 en 10.00
uur. Zaterdag en zondag apotheek
geopend en spreekuur van 12.00 -
12.30 uur en van 17.00 - 17.30
uur, zonder afspraak.
Dokter A. Waverijn/Th. van
Hattem, Kogerstraat 87, Den
Burg, tel. (02220) 2016.
Consult uitsluitend na telefonisch
afspraak.
Van vrijdagavond 18.00 uur tot
maandagmorgen 8.00 uur
Zr. Marlies de Visser, telefoon
(02230) 23024.
Uitleen van verplegings-
artikelen en informatie:
Op de werkdagen van 16.30 -
17.30 uur. Spoedgevallen tel.
(02220) 3241.
Voor zeer spoedeisende
tandheelkundige hulp kan men op
zaterdag en zondag om 18.00 uur
precies terecht in het
Tanheelkundig Centrum, Witte
Kruislaan, Den Burg.
Kunstgebitreparatie.
Spoedeisende gevallen ook in het
weekend na telefonisch overleg.
Tandtechniek Van Kralingen, tel.
(02220) 2069.
Weverstraat 95, telefoon (02220)
2112. Open van maandag t/m
vrijdag van 8.30-18.00 uur.
Zaterdag van 11.00-12.30 uur en
van 15.00-17.00 uur en zondag van
11.00-12.30 uur en van 16.00-17.00
uur. Buiten die tijd alleen voor
spoedeisende gevallen.
Spreekuur: elke werkdag van
9.00-10.00 uur en van 14.00 tot
15.00 uur, Julianastraat 3a, Den
Burg, telefoon (02220) 4152.
In het weekend kan op zaterdag,
zondag en maandag tussen 17.00
en 19.00 uur gebeld worden met
mevr. B. Dijkstra, tel. (02223) 832.
Consultatiebureau voor alcohol en
drugs, Molwerk 31/45, 't Horntje.
Spreekuur volgens afspraak:
telefoon (02226) 413.
Alleen voor spoedgevallen
telefoon (02220) 2527.
Voor noodslachtingen bellen op
werkdagen (02220) 2182
(slachtplaats); na werktijden en in
het weekend (02220) 3541 via
TEM-centrale.
De bureau van de groep Texel van
de Rijkspolitie in Den Burg is
dagelijks geopend van 9.00 tot
18.00 uur en het bureau te De
Koog van 8.00 tot 23.00 uur.
Telefonisch te bereiken, dag en
nacht, via tel. (02220) 2644.
Voor meldingen van schepen of
zwemmers in nood: Kustwacht
Eierland, tel. (02222) 270.
Bij brand en voor spoedeisend
ambulancevervoer bellen:
02220-2066. Bij geen gehoor
02230-22222. Voor niet
spoedeisend ambulance
vervoer: 02230-12888, bij geen
gehoor 02230-77777.
Zondag, 23 augustus 1987
HERVORMDE GEMEENTEN
Den Burg 9.30 uur br. A. Breet
uit Enkhuizen
Den Hoorn 9.30 uur ds. Verbeek
De Koog 9.30 uur ds. Woltjer
uit Den Helder
Tijdens de dienst kinderdienst in
De Schuilhut
Na afloop koffiedrinken in De
Schuilhut.
De Waal 11.00 uur ds. Verbeek
Oosterend 9.30 uur ds. De Jong
19.30 uur dra. H. Hoekstra, uit
Emmen, gezamenlijke zangdienst
in de Geref. kerk m.m.v. The
Messengere
Oudeschild 11.00 uur ds. De Jong
De Cocksdorp 9.30 u. ds. Pietereen
en J. Bruin, zang
19.30 uur zangdienst, m.m.v.
kinderkoor De Waddensingere
DEUTSCHE EVANG. KIRCHE
De Koog 12.00 uur Pharrer Harald
Bredt
INTERK. ZOMERAVOND DIENST
De Koog 19.30 uur dhr. K. Prins,
mmv mandolinegroep Musica
Texla, in de Hervormde kerk.
GEREFORMEERDE KERKEN
Den Burg 10.00 uur ds. Salakay
19.30 uur dre. Salakay
uitzending via De Lichtboei
Oosterend 10.00 u. dre. H. Hoekstra
uit Emmen
19.30 u. gezamenlijke zangdienst
in de Geref. kerk o.l.v. dre. H.
Hoekstra m.m.v. The Messengere
Zowel na de morgen- en na de
avonddienst koffie drinken.
GEREFORMEERDE GEMEENTE
in de Ned. Herv. kerk
Oosterend 11.15 uur Dienst
16.30 uur Dienst
GEREF. KERK (Vrijgemaakt)
in de Doopsgezinde kerk, Kogeretr.
Den Burg 11,30 uur ds. P. Lok
16.30 uur ds. P. Lok
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
Den Burg 10.00 uur ds. E. Daalder
uit Hilversum
Uitzending via De Lichtboei
BAPTISTENGEMEENTE
Camping „Gorteremient" Grensweg
10.00 uur Campingdienst, voorgan
ger Student R. Meijer, uit Win
schoten
In Eben Haëzer, Julianastraat 11
Den Burg 19.15 uur Voorganger
Joh. Tensen.
ROOMS-KATHOLIEKE KERK
Den Burg: zaterdag 19.30 uur,
Dameskoor
Uitzending via De Lichtboei
zondag 10.45 uur. Herenkoor
Tijdens de mis kindercrèche.
Oosterend: zondag 9.30 uur
Den Hoorn: zondag 19.00 uur.
Deutsche Messen
Den Burg: Samstags 18.00 Uhr
De Koog: Sonntags 11.00 Uhr
Mittwochs 19.30 Uhr
Freitags 19.30 Uhr
De Cocksdorp: Sonntags 19.30 Uhr
Den Hoorn: Sonntags 9.00 Uhr
JEHOVAH'S GETUIGEN
Koninkrijkszaal, Schilderend
10.30-11.20 uur Openbare lezing:
„Hoe zinvol is uw leven?"
11.20-12.30 uur Wachttorenstudie:
„Hoe zinvol zijn uw gebeden?".
BAHA'I
Iedere maandag bestuderen van en
lezen uit de Bahé'i Heilige Geschrif
ten, van 20.00-22.00 uur.
Thema: „Gods Verbond met de
mensheid"
Adres: Hollewal 13, Den Burg.
De diëtiste, mevr. S. L. Goote, komt
op maandag 24 augustus in het Groe
ne Kruis-gebouw van 13.30-15.30 uur.
Afspreken via tel. (02220) 3241.
In de maand september is er géén
zitting.
