(groen jwartj- 100jaar jong van nart>
edeputeerde schakelde van
stoom" naar rrdiesel"
Kantelende kraan
stort op Badweg
s ondement PEN-centrale verdubbeld
Toerist aan dood ontsnapt
te:
Auto de sloot in
Opbrengst collecte
kankerbestrijding
Zon, maan en hoog water
Bejaardentocht
Oosterend
ckets afhalen
JUICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 10.216
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1987
Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon 02220-2741.
werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.: Harry de Graaf, Pelikaan-
>5 De Koog, telefoon 02228 - 266.
«jvertenties, abonnementen, etc.:
neld b De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
on (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs H9,20 per kwartaal; los 90 cent
Postgiro 652.
Bankrelaties: Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25 01.742; NMB nr. 67.34 60 398
De gekantelde kraan met de verwrongen giek, gezien vanaf het bouwterrein
danken aan het feit dat met de vele
dieselgeneratoren van uiteenlopend
vermogen zeer nauwkeurig kan worden
ingespeeld op de sterk wisselende
electriciteitsvraag op Texel.
Naast de drie nieuwe Finse generato
ren van elk 2,2 mw (1 mw is één mil
joen wattl is er de uit 1978 daterende
Nederlandse dieselgenerator van 4,6
mw en nog de twee op gasolie lopen
de dieselgeneratoren van elk 1,2 mw,
afkomstig uit de oude TEM-centrale in
Den Burg.
Texelse pieken
In tegenstelling tot bijvoorbeeld drink
water kun je electriciteit niet in voor
raad opslaan. Dat betekent dat het
geïnstalleerde vermogen groot genoeg
moet zijn om de grootste gebruikspie-
ken bij te houden. De electriciteitsbe-
hoefte wisselt op Texel zeer sterk. Er
is geen industrie als permanent grote
afnemer, terwijl het toerisme voor
enorme uitschieters in de vraag zorgt.
Dat betekent voor het electriciteitsbe-
drijf dat hoge investeringen moeten
worden gedaan in verhouding tot het
gemiddeld geleverde aantal kilowatts,
dus van de inkomsten. Dat het aantal
Lees verder pagina 2
De deze week gehouden collecte voor
het Koningin Wilhelminafonds heeft
over heel Texel ruim 17.000 gulden op
geleverd. De zevenentachtig collectan
ten brachten in totaal ƒ17.064,10 bij
elkaar.
De opbrengst over de dorpen was als
volgt: Den Burg ƒ6275,80; De Koog
f2976,05; Oosterend ƒ2603,80; Oude-
schild ƒ1272,20; Eierland ƒ1233,75; Den
Hoorn ƒ854,35; De Cocksdorp ƒ712,90;
't Horntje ƒ610,15; De Waal ƒ534,10.
Vorig jaar bedroeg de opbrengst
ƒ17.849,20.
De zon komt 1 oktober op om 6.29
uur en gaat onder om 18.18 uur.
Maan: 30 sept. E.K.; 7 okt. V.M.
Springtij: 25 Sept.; doodtij: 2 okt.
Hoog water ter rede van Oudeschild:
Vrijdag 25 september 10.55 en 23.22
Zaterdag 26 september 11.27 en 23.36
Zondag 27 september 10.51 en 22.31
Maandag 28 september 11.11 en 22.59
Dinsdag 29 september 11.38 en 23.37
Woensdag 30 september 12.20 en
Donderdag 1 oktober 0.34 en 13.23
Vrijdag 2 oktober 1.56 en 14.50
Zaterdag 3 oktober 3.39 en 16.48
Aan het strand is het ongeveer een
uur eerder hoog water.
Laagwater valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
Dank zij een snelle sprong kon de 31-jarige M. C. Smit uit
Bergen dinsdagmiddag aan de dood ontsnappen, toen de
enorme bouwkraan, die in gebruik was bij de bouw van het
appartementenhotel Juliana, kantelde en op de Badweg
stortte.
Smit was met zijn vrouw en 2 V4 -jarig
zoontje van het strand gekomen. Zit
tend op de stilstaande fiets met de
voet op het trottoir wachtte hij even
op het hoogste punt van de Badweg
en keek naar de in aanbouw zijnde ap
partementen waar men met de kraan
bezig was het beton van de vloeren
van de eerste verdieping te storten.
Rakelings
Smit zag plotseling de 45 meter lange
kraangiek naar hem toevallen. Hij
sprong van zijn fiets en een seconde
later plofte de kraan op de weg,
bovenop zijn fiets. Er sloeg een gat in
het trottoir en een verkeersbord werd
geveld. De schrik leidde tot een
paniekreactie bij mevrouw Smit en
haar zoontje die de plek des onheils
tot op enkele meters waren genaderd.
Bij de daarop volgende valpartij liep
het kind hoofdwonden op die later
door de dokter werden behandeld.
Mevrouw Smit had na de klap haar op
de weg liggende echtgenoot niet di
rect gezien en dacht dat hij door de
kraanarm was verpletterd. Het gezel
schap was dan ook danig overstuur en
voelde er weinig voor om de vakantie
op Texel voort te zetten.
Ook op het bouwterrein zelf was de
schrik groot. ,,lk doe dit werk al elf
jaar maar zoiets heb ik nog nooit mee
gemaakt", aldus de kraanmachinist J.
van der Streek uit Waarder, die uit zijn
cabine sprong toen de kraan kantelde
en er zonder kleerscheuren afkwam.
Over de kop
Het omvallen van de kraan (hefvermo
gen van 45 ton) is vrijwel zeker veroor
zaakt omdat het op rupsbanden staan
de gevaarte aan de voorkant wegzakte
in de zachte ondergrond. Dat gebeur
de op het moment dat er een „kubel"
met beton aanhing die op het punt
stond geleegd te worden op de be
kisting van de verdiepingsvloer. De ku
bel was half gevuld en woog dus min
der dan anderhalve ton. Door het aan
de voorkant wegzakken van de rups
banden sloeg de kraangiek naar voren
en door de hefboomwerking werd de
gehele cabine over de kop getrokken.
Het contragewicht viel daarbij naar het
diepste punt, waardoor de cabine al
kantelend om zijn as draaide, zodat de
kraangiek als een kurketrekker werd
verwrongen. De kraangiek viel op het
halfvoltooide bouwwerk en richtte
daar aanzienlijke schade aan. Muren
scheurden en werden ontzet. Het uit
einde van de giek en de daarop zitten
de draaibare top (de ,,jip") lagen
dwars over de Badweg. Dat stuk kon
snel worden verwijderd, zodat de weg
weer vrij was. De rest bleef onaange
roerd in afwachting van politie en ar
beidsinspectie. Een telescoopkraan van
het aannemingsbedrijf Texel was spoe
dig ter plaatse om het betonstorten te
kunnen voortzetten.
De appartementen van Juliana worden
gebouwd door Friso aannemingsmaat
schappij uit Sneek. De verongelukte
kraan was echter van een verhuurbe
drijf uit Nederhorst den Berg.
Troost
Directeur Jaap Dekker van de stichting
VW Texelpromotie heeft de familie
Smit inmiddels een fles wijn bezorgd,
voorzien van een kaartje met de vol
gende tekst: „Texel is een verrassend
veelzijdig eiland, maar dat wil niet zeg
gen dat het er de gewoonte is toe
risten te belagen met neerstortende
bouwkranen. Graag bieden wij u dit
flesje wijn aan om van de schrik te
bekomen".
Aanstaande zaterdag wordt weer een
bejaardentocht georganiseerd door de
dorpscommissie Oosterend. De stoet
auto's, die om 13.30 uur vanaf de
Bijenkorf vertrekt, zal de bejaarden
over heel Texel voeren. Mensen, die
mee zouden willen, kunnen zich nog
tot vrijdagmiddag opgeven bij Hennie
Kalis, telefoon 310, of bij Anja Koot,
telefoon 283. De preciese route van de
tocht blijft, zoals altijd, een verrassing.
en gezien vanaf de Bedweg. Op de voorgrond het gedeelte dat een toerist bijna verpletterde.
war wordt nu nog jaarlijks twee
i gulden uit de provinciepot op
iloitatie toegelegd, maar als men
its van het behoud van de cen-
ad gekozen voor een kabel naar
steland, zou dat „exploitatiete-
nog aanzienlijk groter zijn
st,
itste kwam na uitvoerig onder-
ind 1985 vast te staan. Pas toen
s de beslissing om de bestaan-
«stoomunits van elk 714 mw
gebruik te stellen en er diesel-
mvoor in de plaats te zetten,
uden een aanzienlijk hoger ren-
hebben, dus: meer stroom uit
er brandstof. Vooral toen enkele
leleden de stookolieprijzen ra-
nel stegen, werd dat gebieden-
en achter de omschakeling naar
entrale werd veel spoed gezet,
chter kelderden de olieprijzen:
00,— naar ƒ180,— per ton (I),
lor efficiencyverbetering ineens
it minder lucratief werd. Maar
toen in elk geval tijd om alles
ins goed te bekijken en een zeer
icht plan te maken voor een
e die ook op langere termijn
rendement zou geven, niet
door besparing op brandstof
nok door minder smeeroliege
in onderhoudskosten. Dat werd
jk door de aanschaf van de drie
avanceerde electronisch be-
diesels met een electrisch ren-
rtvan 42%. Dat wil zeggen dat
an de door de olie geleverde
in electrische energie wordt
st. Dat lijkt niet zoveel, maar
lekent dat het rendement van
fitrale is verdubbeld in vergelij
kt de oorspronkelijke situatie in
sen de centrale met twee
mits van elk 754 mw bij Oude-
werd gebouwd. Dat rendement
zal nog enkele procenten
opgevoerd door aan de diesels
oomturbine te koppelen, die
Mkt" wordt met stoom uit de
gasketels. Het aldus verkregen
«ent wordt nauwelijks in het
isrtroffen.
Apetrots
ook de thans bereikte situatie
slle betrokkenen tot grote vol-
De centrale heeft de afgelo-
sanden volop proefgedraaid en
daarbij aan de verwachtingen te
koorden. Technische pech van
"is is er niet geweest en de hele
kon voor een groot deel met
winnaars van de NOSTAL-
VlUCHT van dinsdag a.s.
'don verzocht met spoed
kaartje af te halen bij de
'van onze drukkerij tegen
Wing van ƒ8,-.
TEXELSE COURANT.
Mensen van de brandweer bezig met de ondersteboven, half In het water, liggende Mercedes.
lage olieprijs is de „winst" al aantrek-
kelijk maar als de olieprijzen stijgen
en dat lijkt als gevolg van de spannin
gen in de Perzische Golf te gebeuren
wordt het nuttig effekt van de 8
miljoen gulden die in de jongste verbe
teringen zijn gestoken, steeds groter.
Geen sloop
Een van de twee oude stoomunits
wordt volledig buiten gebruik gesteld
en geconserveerd. Eerst was het de
bedoeling om hem te verkopen, maar
de opbrengst van enkele tonnen zou
lang niet opwegen tegen de sloop- en
andere kosten van deze ontmanteling.
De unit staat niet in de weg, dus laat
men hem maar zitten. De tweede unit
werkt op dit ogenblik nog. Dat is no
dig omdat anders de waterfabriek, die
met een deel van de opgewekte stoom
wordt verhit, zou uitvallen. Op een
nog niet bepaald tijdstip zal de water-
fabriek echter worden uitgeschakeld en
gesloopt, uiteraard né het gereedko
men van de waterzinker naar het
vasteland. De stoomunit krijgt dan
rust, maar blijft „stand by" voor het
geval er iets ernstigs met de diesels
zou gebeuren. De bedrijfszekerheid van
de centrale is er dus alleen maar gro
ter op geworden. Voor de bedrijfsvoe
ring in de centrale wordt het gunstig
gevonden dat de stoomunit nog een
tijdje draait. De op „stoom" ingestelde
mensen kunnen dan wennen aan de
technisch vrij ingrijpende overgang.
De sterk verbeterde efficiency van de
centrale is voor een belangrijk deel te
waar hij in paniek om hulp vroeg omdat
hij meende dat zijn maat in de auto
dreigde te verdrinken. Door de familie
Dijker werd alarm geslagen, waarop de
rampenwagen van de brandweer in actie
kwam. Met de lier van deze wagen werd
de ondersteboven liggende Mercedes
wat opgelicht, waardoor de man het
portier kon openen en op eigen kracht
naar buiten kon kruipen. Geen van beide
inzittenden leek ernstig gewond, maar
ze waren overdekt met modder en wer
den met de ambulance ter observatie
naar het ziekenhuis gebracht omdat ze
mogelijk vuil in de longen hadden gekre
gen. De auto werd later door Van Boven
op het droge getrokken. De politie zal
een technisch onderzoek instellen. De
hulpverleners ondervonden veel last van
vele nieuwsgierigen, die op het ernstig
lijkende ongeval waren afgekomen.
t Nog
d, Ds
ruk op de knop waarmee gedeputeerde W. T. van Gel-
listerochtend in het Texelse PEN-bedrijf een der nieuwe
silë dieselgeneratoren in werking stelde, was een offi-
streep onder een van de belangrijkste operaties in de
hiedenis van de electriciteitsopwekking op Texel. Het
overgang van stoomcentrale naar dieselcentrale, die
jard ging met een capaciteitsvergroting en efficiencyver-
P®1;'- ring, waardoor de produktie van electriciteit aanzienlijk
jkoper is geworden. In combinatie met de op langere
ijn te bereiken afbouw van het personeelsbestand (via
urlijk verloop) tot 26 mensen (thans 43) ten laste van de
in Oudeschild, ontstaat zo een situatie, waardoor de
Bul in" Texelse centrale kan worden behouden.
Kogt
eigen mensen tot stand worden ge
bracht. „We zijn er apetrots opl" aldus
bedrijfsleider Wim ten Have, die graag
vermeld wil zien dat de Texelse PEN-
mensen er buitengewoon gemotiveerd
met veel plezier aan bezig zijn ge
weest. De samenwerking met leveran
ciers en instanties (waaronder de ge
meente) was steeds voorbeeldig. De
charme van het betrekkelijk kleine,
overzichtelijke en in technisch en ad
ministratief zelfstandig werkend bedrijf,
liet zich meer dan ooit voelen. De be
reikte rendementsverbetering spreekt
nog meer tot de verbeelding als men
kennis neemt van de uitgespaarde
hoeveelheden olie en geld. Bij eenzelf
de electriciteitsproduktie heeft de cen
trale nu 6000 ton minder olie per jaar
nodig dan vroeger. Bij een olieprijs van
ƒ300,— per ton scheelt dat 1,8 miljoen
gulden, elk jaar weer. Bij de huidige
Door op dit moment non onbekende
oorzaak kwam woensdagavond om
kwart over acht een personenauto
met twee Texelse inzittenden in de
bermsloot van de Hoornderweg te
recht. Volgens eigen verklaring werd
de uit de richting van Den Hoorn ko
mende Mercedes bestuurd door een
23-jarige Hoornder. Ter hoogte van
de voormalige boerderij „Halfweg"
verloor hij de macht over het stuur
en schoot de linkerberm in. De wa
gen kwam ondersteboven in de
sloot te liggen.
De mede-inzittende, ook uit Den Hoorn,
wist via een achterraam naar buiten te
kruipen en naar „Halfweg" te lopen,
