AGEND4
M I M 1
„Regering moet voorzichtig
omspringen met de boeren"
De velduil bedreigd!
Lezing door voorzitter Landbouwschap:
Vaste data
2, J DAG 23 OKTOBER 1987
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
van de produktie met de vraag. Maar
dan moet er wel een gecoördineerd en
planmatig beleid komen. Nu ontbreekt
de samenhang. Geleidelijkheid is een
voorwaarde om te overleven en het
Landbouwschap zal daarom een agra
risch beleidsplan opstellen waarin een
gezonde en evenwichtige ontwikkeling
van de land- en tuinbouw wordt ge
schetst. Daar zal dus ook in staan hoe
de boeren zich zullen moeten aanpas
sen, anders zou het van weinig reali
teitszin getuigen".
Spreker wees onder meer op stimule
ren van vervroegde bedrijfsbeëindiging
en het uit de produktie nemen of aan
de buren overdragen van gronden.
Meer dan de helft van de boeren is
ouder dan vijftig jaar. „Voor velen is
nog plaats in de toekomstige land- en
tuinbouw, maar niet voor iedereen".
Tijdens de discussie na de pauze werd
op de spreker kritiek geuit. Die kwam
van KI. Barendregt die niet erg
geïnspireerd was door het betoog en
liever wat meer nadruk had gezien op
creatieve, nieuwe mogelijkheden voor
de landbouw, zoals het kweken van
produkten die bestemd zijn voor in
dustriële verwerking. „Het blijven ha
meren op kostprijsverlaging en schaal
vergroting getuigt van een te defensie
ve instelling". Volgens Varekamp was
er echter geen verschil van opvatting.
In zijn praatje had hij niet alles kunnen
noemen. Er moeten inderdaad nieuwe
produkten worden geteeld en er mag
niet worden bezuinigd op onderzoek in
die richting. Het is bijvoorbeeld een in
teressante gedachte voor de toekomst
dat het tarwe-overschot in zijn geheel
zou kunnen worden verwerkt tot me
thanol, de nieuwe brandstof voor
auto's, al is dat nu economisch nog
niet mogelijk omdat de prijs van gewo
ne benzine te laag is. Ingaande op an
dere vragen vertelde Varekamp over
kansen èn bedreigingen van de bio
technologie en de noodzaak om een
centraal gezamenlijk researchlaboratori-
um te stichten. Hij erkende dat het
brengen van evenwicht op de wereld-
zuivelmarkt niet alleen een zaak is van
Nederland. Dat het kleine Nederland
wel een belangrijke factor vormt il
lustreerde hij door erop te wijzen dat
in Nederland meer melk wordt gepro
duceerd dan in het hele werelddeel
Australië met Nieuw-Zeeland erbij....
Psychologe. Spreekuur volgens af
spraak: Het Groene Kruisgebouw, Wit
te Kruislaan 19, Den Burg. Mevrouw
drs M. van Dessel-van Leeuwen, tele
foon (022201 5611.
Spreekuren college van B en W: bur
gemeester Schipper maandag van
10.00 tot 11.00 uur; wethouder Zegers
maandag van 10.00 tot 11.00 uur; wet
houder Schilling vrijdag van 14.30 tot
15.30 uur en wethouder Barendregt
vrijdag van 10.00 tot 11.00 uur.
Maatschappelijk werker Frank van Lare
houdt op het adres Schilderend 39 in
Den Burg spreekuur: maandagochtend
8.30-9.30; dinsdagavond 18.30-19.30
uur; woensdagochtend 8.30-9.30 en
vrijdagmiddag 15.30-16.30 uur. Spree
kuur Dienst Ambulante Geestelijke Ge
zondheidszorg (bereikbaar op hetzelfde
adres (telefoon (02220) 4185 b.g.g.
(02230) 15805) elke donderdagmiddag
van 14.00 tot 15.00 uur.
Spreekuur raadsfracties: Iedere don
derdag voorafgaand aan de week
waarin de raadsvergadering wordt ge
houden hebben de raadsfracties van
CDA, PvdA en WD spreekuur in het
raadhuis, van 19.30 tot ca. 20.15 uur.
leder kan daar terecht met vragen,
aan- en opmerkingen, in het bijzonder
over kwesties die in de raadsvergade
ring aan de orde zullen komen. Texels
Belang en de PSP houden dit frac
tiespreekuur op de maandagavond
voorafgaand aan de raadsvergadering.
De WAO-groep komt elke woensdag
van 10.00 tot 12.00 uur bijeen in
dienstencentrum De Buureton (oude
St. Jan) aan de Molenstraat in Den
Burg.
Spreekuur voor uitkeringstrekkers iede
re tweede en vierde woensdag van de
maand van 10.15 tot 11.15 uur.
Milieuklachten (over b.v. stank of la
waai, bodemverontreiniging, e.d.) kun
nen op werkdagen worden ingediend
bij de afd. Milieubeheer van de Ge
meente Texel, tel. (02220) 3041. Dag
en nacht kan men ook terecht bij de
provinciale klachtentelefoon (023)
310200. De privacy van de indieners
wordt gegarandeerd en elke klager
krijgt antwoord.
gelegd, in cultuur gebracht of werden
bebost.
Juist omdat de soort een zo onvoor
spelbaar voorkomen heeft, is het
uiterst moeilijk doeltreffende bescher
mingsmaatregelen op de broedgebie
den te treffen. Het is zelfs zo dat er in
noord-west Europa maar negen plaat
sen zijn waar geregeld vijf of meer pa
ren velduilen broeden. Texel is daar
één van. Het is dus logisch dat juist in
die vaste „bolwerken" de soort zeker
goede bescherming verdient. De veld-
uil staat derhalve op de door de mi
nister van landbouw en visserij vast
gestelde lijst van met uitroeiïng be
dreigde of speciaal gevaar lopende
soorten. Regeringen zijn verplicht deze
door natuurbeschermers meestal „rode
lijst" genoemde opsomming van soor
ten te maken op grond van de E.Gr
Vogelrichtlijn. Naast de velduil staan er
nog 47 soorten op waarbij bijvoorbeeld
de lepelaar, zomertaling, watersnip,
kemphaan, grote stern en grauwe
klauwier. In de aanbevelingen van de
Internationale Raad voor Vogelbescher
ming wordt bij de velduil opgemerkt
dat afdoende bescherming van de
broedplaatsen van groot belang is, dat
in het broedseizoen (april - augustus)
de omgeving van die plaatsen zoveel
mogelijk met rust gelaten moeten wor
den en dat veranderingen die het
voedselaanbod nadelig kunnen beïn
vloeden zo veel mogelijk beperkt die
nen te worden.
Hanenplas
Helaas hebben op Texel projectontwik
kelaars en recreatieondernemers, men
sen die hun „waar" mede verkopen
door de aantrekkelijkheid en het bij
zondere van Texels natuur hoog aan te
prijzen, hun oog laten vallen op een
belangrijke broedplaats van de velduil
omdat die plaats zo „goedkoop" is. Ik
doel hierbij natuurlijk op het gebied
van de Hanenplas. Het is een plaats
die al meer dan tien jaar geleden werd
aangemeld om onder de natuurbe
schermingswet gebracht te worden. Er
broedt soms namelijk een kwart tot
een derde van alle Texelse velduilenl
Die procedure is om een onduidelijke
reden op één of ander bureau „ver
zand". Het is duidelijk dat, hoe de
golfbaan eventueel ook aangelegd zou
worden, dat nadelig voor de velduilen
zou zijn. Het is in ieder geval ook dui
delijk dat de Texelse bestuurderen en
de grote partijen op het eiland zich
niet veel gelegen laten liggen aan de
instandhouding van het terrein en het
voortbestaan van de velduil daar. Is
dat voor het „Vogeleiland" Texel geen
blamage? We kunnen er echter van
overtuigd zijn dat heel natuur- en vo-
gelminnend Nederland zich wél voor
de velduilen zal inzetten en zich tegen
het plan zal keren. Zij hebben daarbij
de E.G. Vogelrichtlijn (en dus de mi
nister van landbouw en visserij?) aan
hun zijde!
Adriaan Dijksen.
Donderdag 22 oktober
Tot 20.00 uur kan men nog terecht in
de bazaar van de Hervormde Vrouwen
vereniging van De Waal (Hervormde
kerk).
De raadscommissie voor financieel,
economisch en technisch beleid heeft
om 19.30 uur een openbare vergade
ring in het raadhuis.
Vrijdag 23 oktober
Het nieuwe verzorgingshuis De Gol-
lards wordt officieel geopend. Receptie
voor belangstellenden van 16.00 tot
17.30 uur.
Via Nederland 2 wordt het tv-
programma „Kies voor de natuur" uit
gezonden, aanvang 20.25 uur. Met
medewerking van enkele kinderen uit
Oosterend.
In de kantine van Loodsmansduin
wordt om 19.30 uur een bijeenkomst
van belangstellenden voor een Hoorn
der tennisvereniging gehouden.
Zaterdag 24 oktober
In de Twaalf Balcken brengt de
„Bloembollenband" een muzikale
ch zijn er heel wat vogelaars die
iciaal voor uilen naar Texel komen,
t komt omdat één van onze uilen,
n velduil, een bijzondere is. In de
L este jaren broedt een tiende deel
i alle Nederlandse velduilen op het
ind. Het landelijk broedbestand ligt
sen de 100 en 200. Het Texelse dus
sen de 10 en 20. We hebben daar-
or een goede kans de soort hier te
n te krijgen. Bovendien vliegt de
duil als enige inlandse uil ook vrij
lelmatig overdag. Soorten als rans-
bosuil ziet met vrijwel nooit in
ie.
Wereldvogel
we in vogelatlassen het broedge-
I van de velduil bekijken, blijkt dat
een heen ruime verspreiding heeft,
het grootste deel van onze aardbol
nt hij voor. Alleen in zuidelijk Afri-
Zuid-Azië en Australië en op
uw-Zeeland broedt hij niet.
duilen zijn echte trekvogels, of lie-
echte zwerfvogels. Ze schuwen
te zeeën en zelfs oceanen niet. Dat
;t onder meer uit waarnemingen
de soort boven zee 800 km noord-
itelijk van Hawaï en 1000 km uit de
rikaanse kust. Door dit reislustige
ikter is de soort onder de uilen een
buitenbeentje. Er zijn weliswaar
ir uilensoorten die trekken, maar
over zulke grote afstanden.
Woelmuis-specialist
nadere studie van de levenswijze
de velduil maakt het zwerflustige
ikter wat duidelijker. Zeker in Eura-
[is hij een echte veld- en woelmui-
lecialist. Plaatsen die voldoen aan
mdschapseisen van deze uil,
t. open, al of niet moerassige ge-
den en die een overvloed aan mui-
kennen, zijn ideaal voor hem. De
luilen zwerven rond om dat soort
itsen op te zoeken. Een prachtig
rbeeld daarvan stamt uit het begin
de jaren vijftig. In de jaren
1-1952 begon in de toen nog niet
ang drooggevallen Noordoostpolder
geweldige veldmuizenplaag. Het is
t a niet te begrijpen hoe snel de na-
daarop reageert, hoe snel roofvo-
zo'n luilekkerland vinden. In ieder
al verschenen er naast honderden
ne en blauwe kiekendieven ook ve-
onderden velduilen. Er werd zelfs
proken over twee- tot drieduizend
tiolaren! Veel paren hebben in dit
daar ook gebroed, zelfs tot in de
er. Helaas zijn er geen precieze ge
ms van het aantal paren.
Flexibel
snu typisch voor de velduil. De
ste zwerven over uitgestrekte af-
den rond tot ze eindelijk op een
belanden die een overvloed aan
Isel biedt. Pas dan vestigt de soort
voor enige tijd om met de broed-
- is te beginnen.
Tf mkelijk van de muizenrijkdom ter
"R Ise kan het wijfje drie tot veertien
3y n leggenl Meer dan tien is echter
Hal een uitzondering. Ook aan het
s broedseizoen lijkt de velduil in
dergelijk paradijs nauwelijks nog
mden. Vandaar broedgevallen tot
late herfst. Het is in zulke geval-
jcht van: grijp de kans om zoveel
jt slijk jongen groot te brengen,
zo'n gelegenheid doet zich mis-
m in jaren niet meer voor. En in-
aad, in slechte muizenjaren bren-
relduilen, ook op Texel, nauwelijks
ien jongen groot.
Ringonderzoek
ngterugmeldingen blijkt het zwer-
arakter heel goed. Op Texel ge-
e jongen werden niet alleen ge
uit de landen om ons heen, maar
Jit bijvoorbeeld Joegoslavië en
Nd. Een jong dat destijds in een
in de Noordoostpolder geringd
op 11 december 1959, werd vijf
iden later teruggemeld uit Ar-
Selsk in noord-west Rusland. Bij-
«0 km het noordoosten.
Bedreigd
overal in Europa is de velduil vol-
beschermd omdat het een be
te soort is. Dat lijkt na het voor-
nde verhaal waarin gesproken
over honderden velduilen en een
itrekt broedgebied, misschien
'd. Toch heeft de soort vooral de
229 decennia veel terrein verloren
at broedgebieden werden droog-
•xel is niet rijk aan uilen. Van de vijf in ons land broedende soor-
n, bosuil, kerkuil, steenuil, velduil en ransuil, broeden alleen de
atste twee op ons eiland. De kerkuil heeft hier vroeger wel ge-
roed, maar is al lang verdwenen. De steenuil is zelfs maar enkele
ren op Texel gezien en de bosuil tenslotte nog nooit, althans niet
et zekerheid.
,,Een meer marktgerichte aanpak van de geldverslindende
overproduktie is goed, maar nu gaat men veel te hard van
stapel. De prijzen worden te rigoureus verlaagd, waardoor er
straks geen sprake meer is van een reëel inkomen voor de
agrarische ondernemer".
theatershow voor kinderen, aanvang
14.30 uur.
Zondag 25 oktober
Om 11.00 uur start bij Monnickenweg
13 een boscross van de Atletiekvereni
ging Texel.
Om 10.00 en 19.00 uur kerkdienst met
applaus in de Gereformeerde kerk te
Den Burg, voorganger ds. Boeyinga.
Om 11.30 uur start een snertrit te
paard bij garage Grisnigt.
Maandag 26 oktober
Tussen 19.30 en 21.00 uur kunnen in 't
Skiltje f5,— kaarten worden afge
haald voor de bonte avond (31 oktober
of 7 november) van de gemeenschap
Oudeschild.
In de Hervormde kerk van De Koog
wordt om 20.00 uur een diavertoning
over Texel gegeven met toelichting in
het Duits.
De Stichting Texelse Sportraad heeft
in het raadhuis een openbare vergade
ring; 19.30 uur.
Dinsdag 27 oktober
In Eben Haëzer wordt een bijbelstudie
bijeenkomst gehouden, aanvang 19.30
uur. Thema „Uitverkiezing".
De Historische vereniging heeft in
dorpshuis d'Ouwe ULO een bijeen
komst, aanvang 19.30 uur.
De afdeling Texel van de VVD heeft in
„Rebecca" in De Waal de jaarvergade
ring, aanvang 20.15 uur. Na het huis
houdelijk gedeelte spreekt districts
hoofd R. Klaassen van
Staatsbosbeheer.
In dorpshuis d'Ouwe ULO komen di
verse Texelse instanties bijeen om te
praten over het eerder aangekondigde
Natuureducatie"evenement; 20.00
uur.
Iriscopiste Jacqueline Dros houdt voor
de Plattelandsvrouwen van De
Cocksdor-Eierland een lezing in het Ei-
erlandsche Huis, aanvang 19.45 uur.
In het Havenrestaurant van 't Horntje
wordt om 18.30 uur de regiovergade
ring van de KNVB gehouden.
Dat zei Marius J. Varekamp, president
van het Landbouwschap maandaga
vond in „De Pelikaan" voor een groot
gehoor van Texelse boeren, leden van
de gezamenlijke standsorganisaties De
teneur van het betoog van Varekamp
was dat uiterst zorgvuldig moet wor
den omgespringen met de agrariërs,
die de laatste tijd te maken hebben
gekregen met zeer ernstige bedreigin
gen van hun inkomen. Spreker ver
weet minister Braks van Landbouw
tactloos handelen, vooral nu de boeren
ook nog hebben te maken met de
kwalijke gevolgen van de koude en
natte zomer, de tegenvallende prijzen
voor granen, uien en aardappelen en
een verminderde garantie voor kool
zaad en peulvruchten. Op het niet zo
regengevoelige Texel zijn de oogstre-
sultaten nog niet zo slecht, maar in tal
van plaatsen elders komen de aardap
pelen misschien niet eens van het
land. Braks heeft nu gezegd dat de
graanprijzen nog verder omlaag moe
ten omdat een marktgericht beleid no
dig is. „Ongepast om dat te zeggen
nu de nood zo hoog is. Je zegt toch
ook niet tegen iemand die verdrinkt:
dan had je maar moeten leren
zwemmen?"
Gecompliceerd
Ook voor een leek wist Varekamp dui
delijk te maken dat de problemen in
de landbouw groot en gecompliceerd
zijn. De achterblijvende prijzen kunnen
niet langer worden gecompenseerd,
verhogen van de produktie zit er ook
niet meer in en de tot voor kort
gunstige lasten die gemoeid waren
met rente en kunstmest, trekken weer
aan. Dan zijn er de financiële gevolgen
van milieueisen en voorzieningen voor
mestopslag (in de kosten van dat
laatste moeten de boeren zelf een mil
jard bijdragen), om niet te praten van
de noodzaak om in te spelen op nieu
we technische mogelijkheden die zich
spoedig zullen aandienen, zoals geneti
sche manipulatie waardoor bijvoor
beeld de melkproduktie van koeien
nog aanzienlijk kan worden opgevoerd.
Het is overigens de vraag of de consu
ment prijs stelt op produkten die op
deze wijze worden verkregen. Ook
„natuurlijke" hormonen worden ge
wantrouwd. Het devies moet zijn dat
men nieuwe technische mogelijkheden
voorzichtig gebruikt, maar dat men ze
niet bij voorbaat afwijst, want dat zou
worden afgestraft met inkomensverlies.
Het inslaan van nieuwe richtingen en
het aanpassen van de bedrijfsvoering
moet als uitdaging worden gezien. Va
rekamp ging er van uit dat de Neder
landse boer al zoveel aanpassingen en
vernieuwingen heeft moeten doorvoe
ren, dat hem dit ook nog wel zal luk
ken. „Maar dan moet er wel voor
worden gezorgd dat de schokken niet
al te hard aankomen. De stroomvers
nelling moet gekanaliseerd worden.
Met creativiteit, inzet, vakmanschap
en ondernemerschap kan de boer zijn
vooraanstaande positie in de agrari
sche wereld behouden. Een beetje mo
rele steun is daarbij wel nodig. Men
gaat nu veel te hard van stapel."
Superheffing
Kritisch liet Varekamp zich uit over de
superheffing, waaraan volgens hem
M. J. Vorekamp
meer na- dan voordelen zijn verbon
den. Dat die superheffing voorlopig
wel zal blijven is nogal bedreigend
voor een zuivelexporterend land als
Nederland. In elk geval moet het
systeem op meerdere punten worden
bijgesteld en Varekamp liet zich goed
keurend uit over reeds aangebrachte
verbeteringen. Hij vond dat in elk ge
val de quotering per individuele vee
houder moet worden afgeschaft en
stelde Denemarken als voorbeeld,
waar de hele melkveehouderij als één
wordt beschouwd.
Schapen
Wat betreft de schapenhouderij ziet
het er ook niet zo best uit. Ook hier
hebben Europese maatregelen vermin
derde inkomsten tot gevolg. Als reme
die tegen de effecten van de vermin
derde steun uit Brussel pleitte Vare
kamp voor rendementsverbetering en
het aanboren van nieuwe afzetkanalen,
waarbij de eigen Nederlandse markt
niet mag worden vergeten. Verder zou
inplaats van het exporteren van leven
de dieren het accent meer op het
geslachte en verder bewerkte produkt
moeten liggen. In elk geval zal meer
vlees tegen een lagere prijs geprodu
ceerd moeten worden. Afstemming
tussen fokken en houden van schapen
(volgens het bekende systeem dat bij
andere slachtdieren wordt toegepast)
moet van de grond komen en door
kruising moeten de dieren produktiever
worden.
Terugkomend op het lot van de boe
renstand in het algemeen, constateer
de Varekamp dat de overheid de agra
riërs in de kou laat staan. Het bleek
uit de miljoenennota die „een kille en
afstandelijke toon" ademt door een
boer-onvriendelijk fiscaal beleid: af
schaffing van de negatieve WIR, af
schaffing van de WIR op vee, geen
toeslag voor investeringen in het be
lang van milieu en energiebesparing,
verhoging van BTW op landbouwpro-
dukten, etc.
Beleidsplan
Spreker herhaalde dat de land- en
tuinbouw best constructief wil praten
over het in overeenstemming brengen
