Cjrocn j7jwartsj~exeh in het L,
Waar gaat het om?
„Historische" zeiltocht
naar ijzig Spitsbergen
Man verkocht
„verbouwde"
pistolen
Bij de
jaarwisseling
door
burgemeester
A. Schipper
Bastgezinnen
>p Texel gezocht
ertificaten
ominostenen
Kerstbomen verbranden
Verjaging rotganzen
Maak van je ROTJE
een LOTJE!
MARTI EN VAN DE WETERING
OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - Nr. 10.244
TEXELSE
VRIJDAG 1 JANUARI 1988
COURANT
Redactie: Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon (02220) 2741.
Buiten werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.. Tessa de Graaff, Pater Wit-
teplein 3, 1791 DP Den Burg, telefoon 02220 - 5639
Voor advertenties, abonnementen, etc.:
Langeveld Et De Rooy B.V., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
telefoon (02220) 2741, na 18.00 uur 4881.
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ19,80 per kwartaal; los 95 cent
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.9917.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; NMB nr. 67.34.60.398.
Tijdens de behandeling van de gemeentebegroting in november
ran dit jaar, waarbij de gemeenteraad al vooruitblikte naar 1988 en
probeerde voor dat jaar een beleid vast te stellen, merkte het
aads/id Rienstra op, dat hem soms het gevoel bekroop, dat de ge
meenteraad alleen maar bezig was met geld en zo de functie van
*en soort ge/dverde/ingsc/ub vervulde.
In feite vroeg de heer Rienstra zich af
waar de gemeenteraad binnen zijn
functioneren mee bezig is. Is het alle
maal zinvol wat de vertegenwoordiging
van de bevolking op Texel doet, of
functioneert zij slechts als een door
geefluik, zonder zelf iets wezenlijks
aan het geheel van onze samenleving
tce te voegen. Het genoemde raadslid
biantwoordde zelf de door hem
gestelde vraag door terecht te stellen
dat de raad géén geldverdelingsclub is
en dat hij dat ook niet mèg zijn. Voor
op staan, aldus de heer Rienstra, de
welvaart en het welzijn van de Texelse
bevolking en de gasten die ons eiland
aezoeken.
Nadenkend over het bovenstaande
<om ik tot de conclusie dat we alle
maal, hetzij spontaan of door inmen
ging van buitenaf, van tijd tot tijd met
ïe vraag worden geconfronteerd of we
unctioneren zoals zou moeten. Of kij-
cen we toch bij onze handel en wan-
fel alleen maar aan tegen de dijk van
>nze dagelijks besognes en hebben we
jeen oog voor wat daar achter ligt.
A/aar gaat het eigenlijk om als we pra-
en over ons functioneren in welke zin
jan ook?
Eigen ik
Een moeilijk te beantwoorden vraag,
vooral omdat het vaak betekent een
andere manier van denken die niet al
tijd past in het reilen en zeilen van on
ze huidige maatschappij. En het komt—
nu eenmaal weinig voor dat anderen
een appèl op ons doen om werkelijk
aver die vraag na te denken. In de
-aad kwam het nu naar voren; zelf
word ik van tijd tot tijd in dit verband
met de neus op de feiten gedrukt. Het
geheel overziende denk ik dat de voor
zichtige conclusie kan worden getrok-
(en dat in veel gevallen het uiteindelijk
ia te streven doel uit het oog is verlo-
en en vervangen door het nastreven
ran iets dat op zich niet verwerpelijk
s, doch meer het eigen ik raakt dan
jewenst is.
Dm een paar voorbeelden te noemen,
s het alleen de bedoeling dat de bur-
jemeester - zoals tijdens het plaatselij-
ke televisieprogramma ,,De Samen
komst" werd gesteld - uit een vriende
lijke valkuil met kronkelende politieke
slangen ongeschonden tevoorschijn
komt, of moet hij van tijd tot tijd zijn
nek durven uit te steken als dat voor
anderen beter is?
Mag je van raadsleden verwachten dat
zij het algemeen belang laten prevale
ren boven politieke tegenstellingen,
hoe fundamenteel soms ook?
Heeft een ondernemer die zich bezig
houdt met het toerisme alleen het doel
zoveel mogelijk te verdienen, of is hij
of zij in de eerste plaats gastheer of
gastvrouw voor al die duizenden men
sen die een paar weken van ons
prachtige eiland kunnen genieten?
Mag een landbouwer of visser zich uit
sluitend richten op zijn bedrijf en het
voortbestaan daarvan, of moet hij er
ook oog voor hebben een onderdeel te
zijn van het netwerk dat noodzakelijk
is om ons dagelijks voedsel zeker te
stellen?
Een aantal vragen, dat zondr meer
met een groot aantal andere kan wor
den uitgebreid.
U zult wellicht de tegenvraag lanceren,
waarom zou ik me, als het gaat om
mijn eigen situatie, in het geven van
een antwoord verdiepen. Wat heeft
het voor zin.
Fietsend langs de wadkant van de dijk
aan de oostkant van ons eiland, geniet
ik van de bijzondere charme van het
wad, al dan niet gedeeltelijk droogge
vallen. Het uitzicht op wat zich aan de
andere kant van deze dijk bevindt, ont
trekt zich echter aan m'n waarneming.
Bij het oversteken van de dijk word ik
steeds weer getroffen door het uitzicht
dat wordt geboden. Tevens speelt zich
daar het leven op Texel af; daar is niet
alleen voor mij, maar voor ieder van
ons het nodige te doen.
De dijk van de dagelijkse besognes
blijkt eveneens een andere kant te
hebben, waar ieder van ons, elk op
z'n eigen manier, kan functioneren.
Niet alleen in het belang van zichzelf,
maar vooral voor het geheel en andere
individuele personen. En daar is be
hoefte aan. Bijvoorbeeld bij de ouders
die plotseling hun kind hebben verlo
ren en zich er pijnlijk van bewust wor
den dat ondanks hun verdriet en pijn,
het gewone leven zich voortzet alsof
er niets gebeurd is. Natuurlijk zijn er
mensen die zich hun lot aantrekken,
gelukkig maar, maar moeten we niet
nog meer met z'n allen, per buurt, per
straat en ga zo maar door, er echt bij
stil staan en de nodige aandacht
geven?
Het gaat er naar mijn gevoel vooral
om dat een eenheid van mensen, hoe
klein in aantal ook, onderdak geeft
aan de enkeling die zich dan binnen
dat geheel wel kan voelen.
Dat kan in de vorm van een gezin of
een vergelijkbare eenheid; het is te
realiseren via een vereniging, kerk ef
ander verband tot aan een dorpsge
meenschap of gemeente toe.
Om me te bepalen bij de dorpen op
ons eiland, denk ik, dat als er sprake
is van goed functionerende dorpsge
meenschappen, dèt voor ons eiland
van het grootste belang is. Het is toch
geweldig als je je in het eigen dorp
thuisvoelt en daar ook herkend wordt?
Willen we hier nog meer inhoud aan
geven dan nu reeds gebeurt, dan zul
len daarvoor instrumenten moeten
worden aangedragen. Bijvoorbeeld:
men zou aan de inwoners van de dor
pen meer bevoegdheden kunnen
geven.
De gemeentelijke overheid zal daarbij
wel de nodige ruimte moeten schep
pen, opdat de samenleving in de dor
pen meer zeggenschap krijgt over dat
gene wat haar direct aangaat. Zo kan
zij meer grip krijgen op de taken die zij
voor het eigen dorp zelf kan vervullen.
Participatie
Participatie van de inwoners is naar
mijn gevoel goed mogelijk. Van de
dorpsgemeenschappen vraagt het wel
een goed democratisch functioneren
en de bereidheid mede verantwoorde
lijkheid te dragen. Nu is democratie
een lastig karwei om allen zo gelijk te
behandelen als past bij hun verschei
denheid. Maar het is de moeite waard
om eens na te gaan of de dorps
commissies als een bestuur kunnen
worden gezien, als zijnde door de
meerderheid van de inwoners aange
wezen en bestemd om de maatregelen
te treffen die voor de dorpsgemeen
schappen nodig zijn. Waar kan name
lijk de echte democratie dichter bena
derd worden dan juist in kleine
gemeenschappen.
Het gemeentebestuur krijgt daarnaast
de ruimte om algemeen beleid te vor
men en taken te behartigen die niet
overdraagbaar zijn. Het zal blijken dat
bij het leggen van verantwoordelijkheid
op het niveau waar het gelegd kan
worden, de betrokkenheid van een ie
der die onderdeel van een goed functi
onerende kleine eenheid uitmaakt, toe
neemt. Het wordt immers allemaal be
ter herkenbaar en de moeite waard om
je er voor in te zetten. Ik denk, dat
binnen zo'n eenheid ook de enkele
mens zich nog meer thuis zal voelen
en aandacht zal krijgen, als dat nodig
is. En daar gaat het uiteindelijk om: de
ander helpen als dat nodig is.
Het jaar 1987 ligt achter ons, waarin
een ieder zich op zijn of haar eigen
manier zo goed mogelijk heeft ingezet.
Wellicht dat er in 1988 nog wat meer
ruimte komt voor degene die naast
ons staat.
Graag wens ik u zo een in alle opzich
ten goed nieuwjaar toe.
A. Schipper, burgemeester
,l meer dan 25 jaar zorgt de Stichting
inderhulp ervoor dat elk jaar kansar-
ïe kinderen uit verschillende Europese
mden in Noordholland drie weken va-
antie kunnen doorbrengen. Daarvoor
jn gastgezinnen nodig. Mensen die
egrip op kunnen brengen voor de
roblemen en achtergronden van de
inderen en die hen een onvergetelijke
jd willen bezorgen. De kinderen zijn
issen de zes en twaalf jaar en komen
it Frankrijk, Duitsland, Engeland,
ostenrijk en Nederland. De reiskosten
'orden betaald en er is een WA- en
ektekostenverzekering afgesloten. Op
axel zijn al jaren enkele gastgezinnen,
raar er zijn er meer nodig. Wie zich
p wil geven als gastgezin of nadere
iformatie wil hebben, kan bellen naar
da van Vulpen, 02518-54986, Marian-
e Caris, 020-764371 of Marlies de
orto, 02220-4439.
ij slagerij lepe de Boer zijn vanaf
oensdag certificaten te koop die
i 5 februari kunnen worden inge-
isseld voor dominostenen die zijn
ibruikt bij de wereldrecordpoging
>minostenen omgooien op 2 janu-
i. De opbrengst van de stenen is
>or de bestrijding van
ugdkanker.
het Autotron te Rosmalen wordt za-
dag de wereldrecordpoging domi-
ïstenen omgooien ondernomen. Dit
ektakel, waarbij ruim 1 54 miljoen do-
inostenen moeten omvallen wordt
chtstreeks uitgezonden op televisie.
Ie omgerolde stenen worden ver-
'cht voor F2,50 per stuk ten bate var
bestrijding jeugdkanker.
Als alles volgens plan verloopt zal Texelaar Jan Knippenberg (39) in de
komende zomer met een twintigtal avontuurlijk ingestelde en weten
schappelijke geïnteresseerde medereizigers een historische zeilexpedi-
tie" ondernemen naar Spitsbergen. Het gezelschap reist met nog in aan
bouw zijnde zeilschepen en het is de bedoeling daarmee het grootste ei
land (West Spitsbergen) te „ronden" door via de Hinlopenstraat te varen.
Of dat zal lukken is de vraag want het hangt af van de toestand van het
drijf- en pakijs.
Jan Knippenberg, die enkele jaren ge
leden in deze krant verslag deed van
zijn eerste bezoek van het op 80 gra
den noorderbreedte (700 km. van de
Noordpool) gelegen Spitsbergen, is
min of meer bezeten geraakt van dit
land en de poolgebieden in het alge
meen. Niet alleen het zeer bijzondere
karakter van natuur en landschap fa
scineren hem, maar vooral ook de
historische relatie die Nederland heeft
met dit gebied. In de loop der eeuwen
was Spitsbergen reisdoel en tussensta
tion voor de zeilvaart en uitvalsbasis
voor menige belangwekkende poolex
peditie. Spitsbergen (Svalbard) is in
1596 ontdekt door een expeditie onder
leiding van Willem Barentsz toen deze
trachtte een noordelijke doorvaart te
vinden naar Japan, China en Indië,
een onderneming die zoals bekend uit
liep op de barre overwintering op No
va Zembla.
Twee schepen
Net als destijds Willem Barentsz reist
het gezelschap van Jan Knippenberg
met twee zeilschepen, de „Pandora"
en de „Nomad", respectievelijk 17 en
15 meter lang. Schipper-eigenaars zijn
Hans Schutz uit Den Helder en Peter
Groenendijk. Schutz en Knippenberg
kunnen als de initiatiefnemers voor de
expeditie worden beschouwd. De ove
rige leden zijn kennissen en relaties die
met hetzelfde „poolvirus" zijn besmet
en de reis willen ervaren ongeveer op
de wijze waarop de zeevaarders van
vroeger het hebben beleefd. Knippen
berg: „Je kunt tegenwoordig natuurlijk
op heel snelle en geriefelijke wijze in
Spitsbergen komen, per vliegtuig of
groot motorschip. Ik heb dat zelf ook
gedaan. Maar wat we nu willen is een
soort historische reconstructie, alles zo
echt mogelijk beleven en op je laten
inwerken. De lange zeilreis via IJsland
en Jan Mayen, het veranderende licht,
het ontdekken van die vreemde
kusten- het hoort er allemaal bij".
Onzekerheid
De reis wordt beslist geen onverant
woord avontuur, maar onzekerheid is
er wel omdat het allerminst vast staat
of de gewenste route ook werkelijk
kan worden gevaren en of men zal
zien wat men wil zien. Het hangt af
van het weer, maar bijvoorbeeld ook
van de aard van de komende zomer. In
slechte zomers trekt het drijf- en pakijs
zich onvoldoende terug en valt er in
noord-oost Spitsbergen weinig te va
ren. De reis is gepland van 8 juli tot 5
september. In die periode is het land
in elk geval vanuit het zuidwesten te
benaderen, dank zij de warme
golfstroom die het zelfs mogelijk
maakt dat de temperatuur gedurende
korte tijd oploopt tot tegen de twintig
Jan Knippenberg
graden.
Het is de bedoeling dat de groep op
meerdere plaatsen aan land gaat,
waarbij voorzorgsmaatregelen worden
getroffen om een eventuele ontmoe
ting met ijsberen goed te laten aflo
pen. De belangstelling gaat in het bij
zonder uit naar historische plaatsen,
zoals de plek waar dê Hollandse ne
derzetting Smeerenburg was. Deze was
een voor de Hollandse economie zeer
belangrijk centrum van de walvis
industrie en de sporen daarvan zijn
nog aanwezig. Voor historicus Jan
Knippenberg (hij geeft twee dagen per
week geschiedenisles in Castricum) is
het een kick om die plaatsen zelf op
te zoeken na alles wat hij uit de boe
ken heeft vernomen over die onvoor
stelbaar zwaardere expedities die de
Hollandse koopvaarders en ontdek
kingsreizigers eeuwen geleden onder
namen. Hij is gedreven door nieuws
gierigheid, bewondering, betrokken
heid en wetenschappelijke belangstel
ling en wil iets voelen van wat die
mensen toen gevoeld moeten hebben.
Ook de andere expeditieleden schijnen
er zo tegenover te staan. De reis kost
hen per persoon ongeveer ?3000,—
Startpunt Texel?
Sommige jongeren onder hen, waar
onder oud-leerlingen van Knippenberg,
moeten nogal wat moeite doen om
dat geld bij elkaar te krijgen, maar ze
hebben het er graag voor over. Van de
expeditieleden is een minderheid van
Texel afkomstig, waaronder dus Knip
penberg zelf, Hans Roeper en zijn
dochter en Jan Moens. Het „Texelse"
karakter van de tocht zou nog worden
versterkt als de schepen in juli a.s.
vertrekken vanaf de Rede van Texel,
wat historisch correct zou zijn.
In financieel opzicht zijn de voorberei
dingen voor de tocht nog niet hele
maal rond. Knippenberg hoopt spon
sors te vinden die bepaalde kosten
posten voor hun rekening willen ne
men. Een heel mooi begin is er al.
Want een Texelaar heeft dinsdag aan
geboden al het voedsel te betalen dat
gedurende de acht weken durende reis
nodig is. Wie helpen wil of
ideeën heeft kan contact met Knippen
berg opnemen: 02270-2216. De even
tuele sponsors zullen niet onvermeld
blijven in het boek dat Knippenberg
over de tocht gaat schrijven en dat
het midden zal houden tussen een ge
schiedenisboek en een reisverslag. Er
zal ook een videofilm worden
gemaakt.
Oude kerstbomen kunnen worden ver
zameld op het voormalige Boysveld
aan de Westerweg. Daar zullen ze za
terdag onder toezicht van de brand
weer om 15.00 uur worden verbrand.
Een 41-jarige inwoner van Texel be
kende woensdagmiddag tegenover
de politie dat hij zich heeft bezig
gehouden met het ombouwen van
alarmpistolen en deze vervolgens
aan andere eilandbewoners ver
kocht. Deze wettelijk verboden ac
tiviteiten vonden gedurende de
laatste twee jaar plaats. Om hoe
veel van dergelijke wapens het
gaat, is niet bekend. Volgens zijn
zeggen is de man met het ombou
wen begonnen, nadat hem was ge
bleken dat boeren naar andere
middelen zochten om rotganzen
van hun land te verjagen.
De zaak kwam aan het licht toen de
politie dinsdagnacht twee jongeman
nen uit Den Burg van resp. 21 en 23
jaar oud aanhield, omdat zij schoten
hadden gelost in de Dennen. In hun
auto werden twee omgebouwde
alarmpistolen aangetroffen en een
punt 22-patroon van een vuurbuks. Bij
verhoor bleek één van de twee de
buks in huis te hebben verborgen. Het
wapen was gekocht in België. De twee
haden geen vergunning voor wapenbe
zit, Uit het verhoor bleek voorts van
wie zij de illegale pistolen hadden ge
kocht. Het bleek dat de wapens waren
omgebouwd in het bedrijf van de
41-jarige Texelaar.
Normaalgesproken vormen alarmpisto
len een uitzondering op de vuurwa-
penwet. Het is toegestaan om er 6
mm losse flodders mee af te schieten.
Door het uitboren van het gasuitlaatje
boven op de loop van het pistool
waarin schroefdraad werd aange
bracht, kon een metalen pijpje worden
gemonteerd. Daarin kon dan diverse
andere munitie worden geplaatst. De
patronen worden door de gasdruk
afgeschoten.
De man had de alarmpistolen legaal
aangekocht. Hij verkocht nu en dan
omgebouwde exemplaren aan Texelse
agrariërs, die kennelijk de verjaging
van rotganzen meer in eigen hand wil
den nemen. Het ging dus beslist niet
om grote partijen wapens en forse
winsten, maar gespreid over twee jaar
gaat het vermoedelijk toch om een
flink aantal illegaal in omloop zijnde
vuurwapens. Bij aankoop waren des
gewenst de benodigde knab gier- of
lichtpatronen verkrijgbaar. De jonge
mannen, geen agrariërs, die deze week
werden aangehouden waren hierdoor
op een idee gebracht en wilden de
pistolen gebruiken voor het afschieten
van vuurwerk. De constructie met het
pijpje op de loop kan bij gebruik niet
ongevaarlijk zijn.
Bij de man trof de politie slechts één
omgebouwd wapen aan, munitie en
een vermoedelijk illegaal in bezit zijnde
etherbuks.
De politie verzoekt agrariërs en andere
Texelaars die (wellicht te goeder
trouw) in het bezit van een dergelijk
vuurwapen zijn, contact met haar op
te nemen.
Voor elk ingeleverd stuk niet ont
ploft vuurwerk, krijg je een lot.
Daarmee maak je kans op een te
gekke super Walkman.
Breng je rotjes op 1 of 2 januari
naar het politiebureau in Den
Burg, tussen 10.00 en 15.00 uur.
Wij wensen u
een goed 1988
en medewerkers.