„Aangenaam verrast door
technisch niveau
Kemphaantjes in Waalenburg
Bedrijfsleider Sicco Gerlsma:
„Seizoenkaarten" voor
theaterprogramma Klif 12
Serie
erdedigingswerken
lieuw thema van
Toer-ln expositie
„Vrije School" start met
informatie in dorpen
Opening nieuwbouw in april
Reumapatiënten houden
oprichtingsvergadering
van Texelse vereniging
Engels mimetheater
in Nioz-schouwburg
Zon, maan en hoog water
Jjjj VRIJDAG 22 JANUARI 1988
TEXELSE COURANT
PAGINA S
Bedrijfsleider Gerlsma: ,,!k blijf niet de hele dag binnen zitten'
Tijdens de eerste weken ben ik knap onder de indruk geraakt van
het technische peil waarop Teso zich bevindt. Je kan wel zeggen
dat Teso het voortouw heeft voor wat betreft de toepassing van
automatisering in de sector waarin het bedrijf opereert. Ook op het
gebied van storingsindicatie en brandstofmeting is Teso ver gevor
derd." Aldus één van de eerste indrukken van Teso's nieuwe be
drijfsleider, S. A. (Sicco) Gerlsma. De 41-jarige Fries is sinds het
begin van deze maand bij de veerdienst werkzaam.
,,lk zie steeds méér in mijn nieuwe
job", zegt Gerlsma. Uit eigen waar
neming wist hij al dat een veer
dienst meer kunde en kennis ver
eist dan menig buitenstaander
denkt. Niettemin heeft Teso hem
inhoudelijk aangenaam verrast.
Gerlsma: ,,lk durf te beweren dat
er internationaal opererende aanne
mersbedrijven van middelgrote om
vang zijn, die van de aanpak van
Teso zouden kunnen leren. Een
heel pakket van zaken dat hier in
praktijk wordt gebracht staat bij
die bedrijven vaak nog in de
kinderschoenen."
Als voorbeeld noemt hij de beheersing
van het brandstofverbruik. Bij zijn vori
ge werkgever, het middelgrote bagger
bedrijf Broekhoven BV in Zeist, was dit
een punt van discussie. Gerlsma wees
er al jaren op dat het bedrijf risico's
,liep doordat het brandstofverbruik niet
in de hand kon worden gehouden.
Toen tijdens zijn eerste werkdagen op
'Texel bleek dat de cijfers hiervan bij
Teso wèl precies bekend zijn, was dat
voor Gerlsma een prettige
gewaarwording.
De in Harlingen geboren en in Frane-
ker getogen Gerlsma is opgegroeid
et water en heeft van jongsaf aan in-
iresse gehad in de zee en de scheep-
De gemeentelijke adviescommissie
kunst- en cultuurbeleid houdt van
24 juni t/m 15 juli 1988 weer een
Toer-ln thema expositie in de ten
toonstellingsruimte van het
raadhuis.
Het thema van de provinciale cul
turele manifestatie Toer-ln Noord
holland 1988" is verdedigingswer
ken. De gemeentelijke adviescom
missie kunst- en cultuurbeleid wil
dit thema ook gebruiken voor de
axpositie op Texel.
leder die denkt iets met het thema
^Verdedigingswerken" te kunnen doen
kan zich voor deelname aan deze ex
positie aanmelden. Er zal bij deze ex
positie evenals in voorgaande jaren
weer een kwaliteits -, een aanmoedi-
gings - en een publieksprijs worden
toegekend. In verband met de organi
satie van de tentoonstelling is het van
belang dat er op korte termijn duidelijk
is hoeveel deelnemers hun medewer
king willen verlenen. Daarvoor kan
men tot 28 januari contact opnemen
met mevr. R. van Dijk, kamer 304 in
het raadhuis, telefoon 02220-3041
toestel 132.
vaart. Ik ben op het water, op het
wad opgegroeid". Zijn binding met wa
ter blijkt ook uit zijn hobby: zeilen.
Het was dan ook niet vreemd dat
Gerlsma koos voor een studie weg- en
waterbouw aan de Hogere Technische
School. Hij specialiseerde zich in de
„natte" waterbouw en koos als onder
werp voor zijn afstudeerproject ,,De
modernisering van de haven van West-
Terschelling". Een project waarin de
belangen en problematiek van visserij,
recreatie en.... de veerdienst aan de
orde kwamen. Toevalligerwijs is de
studiegenoot met wie Gerlsma het
project uitvoerde ook op een wadden
eiland werkzaam. Onlangs werd hij be
noemd tot hoofd van de dienstkring
Terschelling van Rijkswaterstaat, als
opvolger van de heer Reder die naar
Texel vertrok.
Na zijn HTS-tijd studeerde Gerlsma
nog enige tijd Nederlands recht aan de
Rijksuniversiteit van Groningen. Hij
had voor deze studie gekozen omdat
hij daarin een goede combinatie zag
met zijn technische vooropleiding. ,,lk
wilde niet iets puur technisch gaan
doen". Nadat hij zijn propaedeuse had
gehaald, stopte hij met de studie. Het
feit dat hij inmiddels in het huwelijk
was getreden, speelde daarbij een rol.
Zigeunerbestaan
In 1974 kwam Gerlsma bij Broekhoven
BV. Dit baggerbedrijf had voor het
eerst buiten Europa opdrachten ver
worven en de nieuwkomer werd direct
op deze buitenlandse projecten ge
plaatst. Tot 1986 leidde hij een „zigeu
nerbestaan", zoals hij het zelf uitdrukt.
Vooral in het begin was het pionieren,
het waren de „wilde jaren" van het
bedrijf. Gerlsma herinnert zich de aller
eerste opdracht, het uitdiepen van een
haven ten noordoosten van Bombay.
Dat was nodig om het noordoosten
van India voor voedseltransporten be
ter bereikbaar te maken. Volle graan
schepen bleven voor de haven liggen,
omdat die te ondiep was. Gerlsma was
toendertijd „system project manager".
„Een mooie naam voor een baan die
in de praktijk op manusje van alles
neerkwam", vertelt hij met een grijns.
De meeste projecten werden uitge
voerd in Azië, ondermeer op Ceylon
en in Indonesië. Afhankelijk van de
projectduur verhuisde het inmiddels
drie kinderen tellende gezin mee. Van
uit Madras (India) keerde de familie
Gerlsma terug naar Nederland, naar
het dorpje Schingen in Friesland.
Gerlsma werd benoemd tot „area ma
nager", belast met de acquisitie voor
Engeland en Scandinacië. Dat bete
kende contacten onderhouden met po
tentiële klanten, begrotingen voor pro
jecten maken, etc. Bij projecten van
standaard omvang kon Gerlsma in het
hoofdkantoor blijven, bij grotere klus
sen was hij wel bij de uivoering
betrokken.
Carrièreplanning
Deze voorgeschiedenis overziende, lijkt
de overstap naar Teso uit oogpunt van
carrièreplanning niet logisch. Gerlsma
glimlachend:. „Die vraag is me al va
ker gesteld. Laat ik allereerst zeggen
dat ik geen carrièregericht persoon
ben. De tijd was rijp om bij Broekho
ven weg te gaan, door een combinatie
van factoren. Door al dat reizen nam
ik al jaren niet meer deel aan het vere
nigingsleven, de oudste staat op het
punt om naar de middelbare school te
gaan en de toekomst in de baggerin
dustrie ziet er niet rooskleurig uit. Ver
volgens heb ik gezocht naar een
werkkring die raakvlakken heeft met
water en schepen. Ik heb lol in dat
werk, in een kantoorbaan zou ik me
niet thuisvoelen. Texel spreekt me aan:
aan het wad voel ik me thuis en ik
ben gesteld op een kleine woonomge
ving. Daarnaast komt mijn vrouw van
Terschelling en is dus het wonen op
een eiland gewend. Texel heeft boven
dien het voordeel van goede eigen
voorzieningen, zoals een Rijksscholen
gemeenschap. Het isolement is maar
beperkt. En.... nu preek ik misschien
wel voor eigen parochie, maar je hebt
hier duidelijk de beste bootverbinding,
haha. Al met al vind ik dat ik er op
vooruit ga".
Gerlsma woont nog niet op Texel; de
verhuizing zal vermoedelijk pas tegen
de zomer plaatsvinden.
Tot in detail
Bedrijfsleider is een nieuw gecreëerde
functie bij Texels Eigen Stoomboot
Onderneming. Hij staat tussen de di
recteur en de drie diensthoofden in.
Gerlsma heeft de indruk dat de functie
uiterst zorgvuldig is voorbereid door
het managementteam (directeur Hoo-
gerheide en de hoofden van dienst).
De inwerkperiode en taakomschrijving
zijn tot in detail vastgelegd. „Maar dat
is een groeiproces. Als blijkt dat hier
en daar wat moet worden bijgesteld,
dan gebeurt dat. Tot dusver verloopt
het inwerken op open en plezierige
wijze."
De nieuwe functie is geschapen mede
in verband met de tijd en aandacht die
Hoogerheide nodig heeft voor de be
geleiding van de bouw van de nieuwe
dubbeldeksveerboot. Gerlsma beklem
toont echter dat hij ook werk van de
diensthoofden overneemt. „Het ont
lasten van de diensthoofden is
minstens zo belangrijk als het overne
men van werk van de directeur".
Gerlsma verwacht dan ook dat wan
neer de bouw van de nieuwe dubbel-
De Initiatiefgroep Vrije School
Texel wil de komende weken in de
dorpen beginnen met het geven
van informatie over het Vrije
School-onderwijs. De informatiebij
eenkomsten, („huiskamer
avonden") zijn bedoeld voor iede
reen die om welke reden dan ook,
benieuwd is naar wat er nu zo an
ders is aan hqt „Vrije School
onderwijs.
In september 1986 is in De Koog een
Vrije peuterklas begonnen. Hieruit is
de eerste kleuterklas gevormd die dit
schooljaar van start is gegaan. „Hoe
wel er de afgelopen twee jaar ver
scheidene lezingen over dit onderwerp
zijn gehouden is het begrip „Vrije
School" niet voldoende bekend. Al
leen al het woord „Vrij" wordt meestal
helemaal verkeerd uitgelegd", aldus de
Initiatiefgroep Vrije School Texel. Om
hieraan wat ruimere bekendheid te ge
ven is besloten om per dorp informa
tieavonden te gaan houden bij iemand
thuis. De leerkrachten van de „Vrije
School" zullen tijdens deze avonden
vertellen over het Vrije School"
onderwijs in het algemeen en over de
stand van zaken van het Vrije School
onderwijs op Texel. De eerste huiska
meravond wordt vrijdag (heden) ge
houden bij de familie Terpstra, De
Reede 7, 't Horntje aanvang 20.30 uur.
De volgende avonden zijn: woensdag
27 januari bij familie Visée, Beatrixlaan
54, Den Burg; maandag 1 februari bij
familie Laan Thijsselaan 8, Den Burg;
donderdag 4 februari bij familie Onno
Kikkert, Kikkertstraat 1, De Cocksdorp;
dinsdag 9 februari in het Vrije School
klasje, Ruyslaan 81, De Koog; woens
dag 24 februari bij Eugenie v.d. Wal,
Mok
weg 11, Den Hoorn. Alle avonden be
ginnen om half negen. Verder staan
nog avonden in De Waal en Oosterend
op het programma. De serie avonden
zal worden besloten met een lezing in
het klasje in De Koog door de heer
Wichert op een nog nader aan te kon
digen datum. Deze lezing draagt de ti
tel „Wat is er anders aan het „Vrije
Schoolonderwijs".
dekker achter de rug is, dat weinig ge
volgen voor zijn functioneren zal heb
ben. „Er zijn veel facetten waar dood
gewoon tijd voor vrijgemaakt moet
worden, omdat ze ingrijpende gevol
gen hebben op de lange termijn. Dat
soort zaken mag niet worden onder
broken door dagelijkse besognes."
Omstreden
Gerlsma heeft inmiddels kennisge
maakt met de meeste personeelsleden
en heeft voorts een hele stapel rappor
ten en papieren doorgewerkt om zich
te kunnen oriënteren op het totale be
drijf. „Bepaald geen taak die je in één
week oppikt". Al voor zijn komst was
hem bekend dat zijn functie bij het
personeel omstreden was. De onderne
mingsraad, die als gevolg van een
„verstoorde verhouding" met directeur
Hoogerheide al enige tijd niet meer
functioneert, vreesde dat de aanstel
ling van een' bedrijfsleider zou beteke
nen dat er straks helemaal geen con
tact meer is met de directeur. Hoewel
Hoogerheide hoofdverantwoordelijk is
en blijft voor het ondernemingsbeleid.
Via een artikel in de Harlinger Courant
was Gerlsma al in het begin van de
sollicitatieprocedure op de hoogte van
de kwestie. Als persoon voelt hij zich
er niet door aangesproken, zo zegt hij.
In gesprekken met het personeel heeft
hij inmiddels zijdelings het een en an
der vernomen. „Ikzelf voorzie geen si
tuatie dat er geen contact tussen per
soneel en directeur zal zijn. Dit is geen
internationaal concern, maar een be
drijf waarin ieder elkaar kent. De inten
tie om de ondernemingsraad weer te
laten functioneren is al gegeven, het is
alleen de vraag hoe je uit de impasse
vandaan komt. Of ik kan bemiddelen
in deze kwestie? Daar voel ik me nog
te „nieuw" voor, ik ken nog onvol
doende achtergronden om die preten
tie te hebben".
Tenslotte: ,,/Vee, ik ben niet van plan
om hele dagen in mijn kantoor door te
brengen. Enerzijds is dat nog een
restantje van mijn baggerverleden, an
derzijds is het noodzaak om met de
Teso-mensen informeel van gedachten
te wisselen. Je moet weten wat er
leeftin het bedrijf."
bndernemers-aktiviteiten 1
In Den Hoorn wordt momenteel
een geheel nieuw theater uit de
grond gestampt: Klif 12. De bouw
verloopt voorspoedig, zodat op 23
april het theater kan worden geo
pend. Voordat het zover is, wil ini
tiatiefnemer Cor van Heerwaarden
een deel van zijn vele plannen al
presenteren, zodat zijn (Texelse)
publiek weet waar het aan toe is.
Via een soort seizoenabonne
ment" kunnen theaterliefhebbers
tegen gereduceerde prijzen de
voorstellingen bezoeken.
Als het aan Van Heerwaarden ligt,
wordt Den Hoorn van een uithoek let
terlijk de ,,uit-hoek" van Texel. Alle
theater, dus ook de voorstellingen die
tot dusver in restarant Klif 23 waren te
zien, wordt geconcentreerd aan de
overzijde van de straat, in Klif 12. De
boerenschuur die daar stond, is afge
broken en in stijl herbouwd. Binnen
kan ook worden gedineerd, en het eet-
gedeelte kan worden beschouwd als
de financiële basis van het Klif
12-project. Voor theater alléén is het
draagvlak op Texel (nog) te klein, dat
heeft de gang van zaken rond
bioscoop-theater De Vergulde Kikkert
in Den Burg onlangs bewezen. Cor
van Heerwaarden is er niettemin heilig
van overtuigd dat zijn opzet zal slagen.
Voor de komende zomer hebben hij en
zijn medewerkers een vast programma
in petto: het „Zomeravondfestival".
Het is de bedoeling dat elke avond
wat op theatergebied wordt geboden
en dat de avonden wekelijks op een
vaste dag terugkeren, „horizontale
programmering" dus. Tweemaal per
week wordt op vaste avonden een
revue-menu verzorgd, éénmaal een
café-chantant, één thema-avond en er
zijn plannen om een middeleeuwe to
neelstuk met aansluitend een histo
risch Brabants maal te brengen. Naast
dit commerciële deel (d.w.z. inclusief
diner), is ook een gedeelte zuiver voor
theater ingeruimd. Wekelijks zal een
nationaal bekende attractie op het ge
bied van kleinkunst naar Den Hoorn
worden gehaald. Onderhandelingen
met artiesten zijn gaande of al afge
rond. Cor van Heerwaarden denkt aan
acht negen donderdagavonden tij
dens de zomer. „Liefst niet in het
weekend. Donderdagavond is niet zo
zeer een uitgaansavond, maar wel een
goede theateravond", aldus Van Heer-
waardens subtiele uitleg. Na de zomer
zal één donderdagavond per maand
een optreden van een bekende klein
kunstenaar worden georganiseerd. Ook
aan de samenstelling van di^ winter-
programma wordt hard gewerkt. Ge
dacht wordt aan artiesten als Brigitte
Kaandorp, Hans Dorresteijn, het Natio
naal Hekelcabaret, Mon Chérie en De
Herenflikken, enzovoorts Ook muzikale
optredens zijn mogelijk. Klif 12 wil zich
richten op de „kleinkunst in het alge
meen". Alternatief theater hoeft men
in Den Hoorn niet te verwachten; ver
wacht wordt dat daarvoor op Texel on
voldoende belangstelling is. De be
scheiden afmetingen van het toneel
vormen een beperking; Grote schows
kunnen niet binnen de poorten worden
gehaald.
Abonnementen
Eind februari zal het totale programma
(zomer en winter) worden bekendge
maakt. De abonnementen gelden al
leen voor de donderdagavond
voorstellingen. Naar voorbeeld van de
Helderse schouwburg worden de
Texelse liefhebbers in de gelegenheid
gesteld om zélf hun programma samen
te stellen. Met een abonnement kun
nen bijvoorbeeld vijf voorstellingen te
gen gereduceerde prijs worden be
zocht; deze voorstellingen kunnen dus
naar eigen keuze worden uitgezocht.
Heeft men halverwege het seizoen het
abonnement al verbruikt, dan kan zon
der problemen weer een nieuw abon
nement voor vijf voorstellingen worden
genomen. Van Heerwaarden vindt het
systeem de moeite van het proberen
waard Het geeft hem enerzijds de ga
rantie van een zekere publieke be
langstelling en anderzijds kan hij beter
bepalen welke voorkeuren het publiek
erop nahoudt.
De oprichting van een vereniging
voor reumapatiénten op Texel,
waarvoor een paar maanden gele
den het initiatief werd genomen, is
bijna officieel een feit. Dinsdag
wordt een oprichtingsvergadering
gehouden in het LBO-gebouw aan
de Emmalaan. aanvang 19.30 uur.
Niet-patiënten worden een uur la
ter verwacht.
Het eerste deel van de vergadering
(tot 20.30 uur) wordt besteed aan het
kiezen van een definitief bestuur. Ook
patiënten die zich tot dusver nog niet
als lid hadden aangemeld, kunnen zich
nu als nieuw lid opgeven en deelne
men aan de bestuursverkiezing. Tij
dens het tweede deel van de avond
geeft de heer Engelmann, voorzitter
van de Ned. Bond voor Verenigingen
van patiënten met reumatische aan
doeningen, een toelichting op het be
lang van een dergelijke vereniging en
zal de film „De mens is geen machi
ne" worden vertoond. Desgewenst kan
voor vervoer van patiënten worden ge
zorgd. Hierover kan contact worden
opgenomen met N. Uitgeest-Vos tele
foon 02220-2392 of F. Boon
02220-3926. Ook andere geïnteresseer
den zijn welkom om de vergadering bij
te wonen.
De Engelse acteur/mimespeler/ko-
mediant Tim Jones brengt donder
dag a s. zijn nieuwe theatershow
„Super Booper Bonga Woppela!"
in het auditorium van het Nioz-
gebouw aan 't Horntje. De aanvang
is 20.30 uur en de entree bedraagt
F5r (CJP-houders f2,50).
Tim Jones is geen onbekende op
Texel. Reeds enkele malen was hij op
het eiland om, al of niet individueel,
humoristisch theater te maken. Zijn
show bestaat uit mime, improvesatie,
dans en muziek, betrekking hebbend
op „situaties die men thuis beter niet
kan creëren". De show wordt in het
Engels gegeven, maar dat hoeft voor
hen die deze taal niet goed machtig
zijn geen beletsel te vormen omdat er
genoeg te zien valt.
De voorstelling is georganiseerd door
de personeelsvereniging van het Nioz.
De p.v. heeft het optreden niet alleen
tot de eigen kring willen beperken,
maar stelt alle Texelaars in staat om
mee te genieten.
De zon komt 21 januari op om 8.36 uur
en gaat onder om 17.06 uur.
Maan: 25 jan. E.K..
Doodtij: 28 januari
Hoog water aan het Noordzeestrand:
Vrijdag 22 januari 10.32 en 22.23
Zaterdag 23 januari 11.08 en 23.08
Zondag 24 januari 11.35 en 23.53
Maandag 25 januari 9.22 en
Dinsdag 26 januari 0.40 en 10.23
Woensdag 27 januari 1.27 en 11.26
Donderdag 28 januari 2.15 en 12.38
Vrijdag 29 januari 3.02 en 15.14
Zaterdag 30 januari 3.47 en 16.19
Laagwater valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
Sommige vogelaars hopen ieder jaar weer op een strenge winter.
Ze verwachten dan zeldzame vogels die door het koude winterweer
hun noordelijke broedgebieden moeten verlaten. Maar dat gebeurt
slechts zelden. Immers, noordelijke vogels zijn strenge winters ge
wend. In zachte winters is er voor de vogelliefhebbers veel meer te
beleven. Er zijn in ieder geval veel meer soorten in grote aantallen
aanwezig. Vooral langs de wadkust, in de natte gebieden zoals
Waalenburg en de Horsmeertjes en op de lage weilanden moeten
we ze zoeken.
Een soort die u in de winter misschien
niet op Texel zou verwachten is het
kemphaantje. Toch kunnen we hem in
deze tijd geregeld zien. Eigenlijk zijn
kemphaantjes in de broedtijd het minst
talrijk op het eiland. In de trektijden en
zachte winters zijn ze altijd wel in re
delijke aantallen te vinden. We moeten
ze nu vooral zoeken in Waalenburg.
Halverwege deze maand werden er
zelfs nog meer dan 100 geteld. Soms
verblijven de vogels in 't Blok op de
hogere dijkjes. In deze tijd van het jaar
zoeken ze zelden voedsel in het ondie
pe water. Meer kans hebben we op de
weilanden: aan de oostzijde van de
Westerboersweg en aan de noordzijde
van De Staart. Weilanden waar vaak
ook groepen kieviten, wulpen en
goudplevieren naar voedsel zoeken. In
de winter hebben de kemphanen géén
opvallende kragen. Het zijn vrij onop
vallende vogels. Hoe zijn ze toch te
herkennen? We moeten letten op stelt
lopers die in kleine groepjes, in los ver
band, naar voedsel zoeken. Ze hebben
ongeveer het formaat van een tureluur,
maar een kortere snavel en een zwaar
der, vrij lomp, lichaam. De borst is
veel lichter dan van de tureluur. De
bovenzijde vrij donker.
Kemphaan in winterkleed doorgaans zijn
de dieren op de borst lichter gekleurd
Eens in de veertien dagen gedu
rende de komende maanden kun
nen onze lezers rekenen op een
kort artikel, waarin op populaire
wijze een onderwerp ter sprake
wordt gebracht dat betrekking
heeft op de natuur op ons eiland.
Het is bedoeld als stimulans om er
zelf op uit te gaan, te kijken, te
herkennen en te genieten, het
gaat daarbij niet om zeldzame ver
schijnselen maar om .gewone"
zaken waaraan de meeste mensen
voorbij gaan als ze er niet op wor
den gewezen. Dit gebeurt in het
kader van het projectNatuur op
Texel" van Vormings- en Ontwik
kelingswerk" dat als doel heeft de
Texelaars meer bewust te maken
van de natuurlijke schoonheid en
veelzijdigheid van hun woonomge
ving. De artikelen worden ver
zorgd door mensen van Ecomare
en Staatsbosbeheer.
De veren daar hebben echter opval
lend lichte randjes. De pootkleur is
doorgaans oranje, kan echter ook
groen of grijs zijn. Opvallend is verder
de manier van voedselzoeken. Ruste
loos, voortdurend lopend en pikkend
in een voorovergebogen houding. Echt
gemakkelijk wordt het als er een man
netje bij loopt dat een helemaal witte
kop en hals heeft. Zo'n dier lijkt een
beetje op een halve albino of een niet
raszuiver exemplaar, zoals bij een men
ging van parkeenden en wilde eenden.
Mannetjes die in de broedtijd een hele
maal witte kraag hebben, zijn echter
ook in de winter op kop en hals nage
noeg helemaal wit! Lukt het niet de
kemphaantjes in Waalenburg te zien te
krijgen, dan kunt u het ook nog pro
beren op de weilanden rond Dijkmans
huizen en De Bol. In de herfst zitten
ze daar in ieder geval vrij geregeld.
Adriaan Dijksen
