Geinig schade door
lanzen in najaar '87
"Nieuw Zeeland loopt
tien jaar achter"
Toerclub maakt weer tocht
van Vaals naar Texel
Antoon van Uden (56) even terug op Texel:
xel tegen Schagen in
eede bekerronde
ganist Jan
mgepier improviseert
Zon, maan en hoog water
Jeugdtrainingen
Scouting haalt
geen papier op
Geslaagd
Weer aanrijding op
'beruchte' kruising
JSt IDAG 26 AUGUSTUS 1988
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
Antoon van Uden, voor het eerst sinds 36 jaar weer op Texel.
et voorjaar van 1988 waren er meer rotganzen op Texel dan in voor-
nde jaren. Dit ondanks een slecht broedseizoen en een zachte winter,
blijkt uit het verslag over het afgelopen seizoen van ganzenbeheerder
Postma van Staatsbosbeheer. Het viel op dat er veel ganzen van elders
isnzaten, ondermeer van Terschelling. Er zijn zes meldingen gedaan van
ade bij boeren door ganzen in de herfst en winterperiode van '87/'88.
herfst van 1987 werden 5370
zen op Texel geteld. In de winter-
ode schommelde het aantal rond
3000. Door de zachte weer-
istandigheden trokken veel gan-
niet verder. In het voorjaar van
aar nam het aantal ganzen toe.
pril werden er 8500 geteld,
irvan er 7500 op het ganzenre-
aat Zeeburg zaten. In het sei-
'86/'87 was de hoogste telling
7215, waarvan 4700 op
>urg.
de kleuren van de ringen was af
iden dat er veel ganzen die ge-
inlijk ergens anders zitten op
il waren neergestreken. Dit komt
rschijnlijk omdat het gras op de
Iders waarmee ze zich gewóón-
roeden, door de zomerse tein
turen in april te snel is gegroeid,
zen hebben voorkeur voor jonge
itatie. Ze verkozen stroomgeulen
andplaten waar wier groeit tus-
mossel en kokkelpercelen.
mei van dit jaar bleek 80% van
het succes van afgelopen zondag
Ie wedstrijd tegen A.F.C. '34, een
overwinning, staat zondag de
ede bekerronde alweer voor de
Schagen won afgelopen dins-
met 2-1 van het Helderse
SC. en is zondag de tegenstan-
van Texel. Schagen werd vorig
met de oud-trainer van Texel,
Post kampioen van de vierde
ise en is een geduchte tegen-
ider. Bovendien heeft Texel nog
goed te maken tegen dit zelfde
agen want tijdens de thuis-
Istrijd van vorig jaar, een dag na
we sunderklaas", leed Texel een
lodig) grote nederlaag.
jier Asselman heeft echter wel
geblesseerde spelers te maken,
jn Brand en Erwin Koning heb-
lichte blessures, maar Martin
tsma is zeker voor twee of drie
en uitgeschakeld. Asselman
t nog wel de mogelijkheid om
rse spelers te testen in een oe-
vedstrijd tegen H.C.S.C. (van
gt en kan daarbij gelukkig een
iep doen op de bijna weer her-
de Rob van der Stap en Gerrie
itsman. Verder zitten natuurlijk
nog Jan Hein Studulski en Piet
ister bij de selectie en gaat het
kelijk scorende broertje van Er-
Konmg, Ralph, mee naar H.C.S.C.
wissel zodat hij misschien ook
een kans zal krijgen tijdens deze
inwedstrijd. Texel heeft alle kans
vinst. Het elftal van afgelopen
dag speelde een prima wedstrijd
itraalde een dusdanig zelfvertrou-
uit dat een overwinning zondag
ir tot de mogelijkheden behoort,
zal men tegen het reeds ge-
irschuwde Schagen,(trainer Post
zondag getuige van de
Istrijd tegen A.F.C. '34), de zaak
moeten onderschatten want
agen blijft een moeilijke tegen-
ider. Met de steun van het hope-
vele Texelse publiek kan men
rdringen tot de derde ronde van
lekertoernooi en dat zou op zich
succes zijn zo vlak voor de start
de competitie (zondag 4 sep-
ber speelt Texel 1 zijn eerste
ipetitiewedstrijd uit tegen Wierin-
vaard). De wedstrijd van zondag
nt om 14.00 uur.
sdagavond aanstaande wordt in
I.K. kerk te Den Burg het laatste
leravondconcert van dit seizoen
laven, aanvang 20.15 uur. Jan
gepier geeft dan een improvisa-
oncert. leder kan voor de aan-
9 van het concert, opgeven over
k thema hij/zij graag geïmprovi-
'd wil hebben.
Jongepier, geboren in 1941, stu-
rde orgel bij Cor Kroonenberg en
Kee. Hij is organist van de Jaco-
srkerk te Leeuwarden en docent
I aan het Conservatorium aldaar,
keer won hij het Internationale
'ovisatie Concours. Hij publiceer-
werken op organologisch terrein
s adviseur van de Orgelbouw en
A 'auratie commissie van de Ne-
ands Hervormde kerk. Jan Jon-
ier was eerder dit jaar op Texel,
i hij het door de heer Schenk ge-
aureerde meng-kabinetorgel in-
elde. Ook dit concert wordt
'ganiseerd door de Raad voor het
"erwerk van de Texelse Kerken en
J'atis toegankelijk. Bij de uitgang
Dw dt een collecte gehouden ter
trijding van de kosten.
de rotganzen die normaal op Zee
burg fourageren bij eb op de Hengst
en de Vlakte van Kerke te zitten.
Slechts drie percelen op Zeeburg, to
taal ongeveer 40 hectare, werden
door de ganzen gebruikt. Het gras
op het overige land was te lang en
dus niet aantrekkelijk voor de dieren
om te eten.
Afgelopen herfst werd door de Wild
beheereenheid Texel een ver-
jagingsactie gehouden om de
rotganzen die zich rond het Wagejot
bevonden terug te drijven naar De
Bol. Dit gebeurde met licht en knal
patronen. Ongeveer 15% van de
ganzen die in deze periode op Texel
waren zat buiten de beschermde ge
bieden. Veel ganzen bleven langere
tijd op De Schorren en het wad om
dat daar volop voedsel was en er bij
na geen stormen waren. In de winter
waren de ganzen moeilijker te "stu
ren". Ondanks dat op Zeeburg vol
doende voor ze te eten was, trokken
ze toch de polder in. Het is al eerder
gebleken dat Zeeburg in periodes
met harde oostenwind, vorst en
sneeuw minder aantrekkelijk is voor
de vogels.
Observatiepost
Bij Zeeburg staan twee informatiepa
nelen waarop voorlichting wordt ge
geven over het ganzenreservaat. Er
zijn plannen voor een observatiepost
in het zuidelijke gedeelte. Misschien
is er een mogelijkheid dat deze
De zon komt 28 augustus op om
6.45 uur en gaat onder om 20.35
uur.
Maan: 27 augustus V.M.
Springtij: 29 augustus
Hoog water te Oudeschild:
Vrijdag 26 augustus 8.11 en 20.56
Zaterdag 27 augustus 9.11 en 22.06
Zondag 28 augustus 10.09 en 23.05
Maandag 29 augustus 11.04 en 23.53
Dinsdag 30 augustus 11.53 en
Woensdag 31 augustus 0.32 en 12.36
Donderdag 1 september 1.02 en 13.13
Vrijdag 2 september 1.18 en 13.48
Zaterdag 3 september 1.31 en 14.20
Laag water valt gemiddeld 6.15 uur na
hoogwater.
Aan het strand is het een uur eerder
hoog water.
Tijdens de natte winter zijn grote
stukken land van Zeeburg onder wa
ter komen te staan. Staatsbosbeheer
zal nagaan of daar wat aan kan wor
den gedaan.
De verjaging in het voorjaar verliep
zonder problemen. Als op de plaat
sen waar men de ganzen heen wil
leiden voldoende voedsel is en rust
heerst, laten de vogels zich daar
makkelijk heen verjagen. De verjag
ing van rotganzen in de winter heeft
veel minder effect omdat de ganzen-
populatie daardoor wordt verspreid,
wordt gecombineerd met een expo
sitieruimte waarin het publiek met
foto's of diabeelden nog beter kan
worden geïnformeerd over de ganzen
en het werk op Zeeburg.
Met ingang van maandag 29 au
gustus gaan de jeugd- en damestrai
ningen bij SV Oosterend, SV De
Koog en Texelse Boys weer van start
volgens onderstaand rooster, onder
leiding van Jitze Beintema. Be
langstellenden kunnen tijdens de
trainingen gratis kennismaken met
de verenigingen, terwijl meer infor
matie ingewonnen kan worden bij de
volgende jeugdbestuursleden, C. Rie-
mens (SVO), tel. 02223-910, Jan
van Beek(SV De Koogl tel.
02228-729 en J. Maas (Tex. Boysl
02220-2660.
Trainingstijden voetbal:
Maandag:
16.00-17.00 u. F (p) SVO
17.00-18.00 u. E (p) SVO
18.00-19.00 u. D (p) SVO
19.00-20.00 u. B (j) SVO
Dinsdag:
16.30-17.30 u. E (p) De Koog
117.30-18.30 u. D (p) De Koog
Woensdag:
14.00-15.00 u. E (p) Texelse Boys
15.00-16.00 u. E (p| Texelse Boys
16.15-17.15 u. D (p) Texelse Boys
17.15-18.15 u. C (jl Texelse Boys
Donderdag:
16.00-17.00 u. F (j) Texelse Boys
17.00-18.00 u. C (j| Texelse Boys
18.00-19.00 u. A (jl Texelse Boys
Beeld van de ravage na het ongeluk. Op de voorgrond de Fiat. met een geheel vernielde voorzijde, en op de achtergrond ligt het bestelbusje op
de zijkant in een greppel. De brandweer is inmiddels gearriveerd om olie en glas van het wegdek te verwijderen
19.30-20.30 u. B (j) SVO
Vrijdag:
18.15-19.15 u. Dames De Koog
19.30-20.30 u. Dames Texelse Boys
Elf leden van Toerclub Taxi 2000,
waaronder een vrouw, maken zater
dag een 365 kilometer lange tocht
van Vaals in Zuid-Limburg naar Texel.
Het is niet de eerste maal dat deze
fietstocht wordt ondernomen door
leden van deze club, maar de laatste
jaren is de tocht steeds afgelast we
gens gebrek aan deelnemers.
In een busje, met de fietsen op een
aanhanger, wordt vrijdag de tocht
naar het Limburgse Vaals onderno
men door Erna Kuip, Jan Zijm, Gijs
Jansen, Dirk Bakker en zijn zoons
Barend en Alfred, Jan Nico van der
Ploeg, Sies Ellen, Willem Keizer, Jan
Kuyper en Dik Haker. Na een trai-
ningsrit zal het gezelschap worden
ondergebracht in een jeugdherberg,
waarna om 03.00 uur de tocht naar
Texel zal worden aanvaard. Dit zeer
vroege vertrek is noodzakelijk omdat
De leden van Scouting Texel zijn op
kamp in Duitsland. In verband daar
mee wordt zaterdag aanstaande
geen oud papier opgehaald in Den
Burg. Wie toch papier kwijt wil, kan
het deponeren in de container (dus
niet ernaast) bij het Scoutinggebouw
aan de Bernhardlaan.
men vroeg in de avond Texel wil be
reiken en het niet op de laatste boot
wil laten aankomen. Onderweg zal
om de twee uur worden gepauzeerd.
Waarschijnlijk zullen de fietsers met
de boot van 19.35 uur naar het ei
land terugkeren.
Martin van Wilsum slaagde aan de
Technische Universiteit te Delft als
bouwkundig ingenieur.
De Waal
In De Waal wordt zaterdag oud pa
pier opgehaald. Leerlingen, ouders en
leerkrachten van de Redmer IJska-
school komen tussen 9.30 en 10.30
uur langs de huizen. Oud papier kan
ook worden afgeleverd bij de scha-
penboet in De Mars te Den Burg,
naast het Kotex-gebouw (vóór 9.30
uur).
Woensdagmiddag vond op het
kruispunt Sommeltjesweg/Laagwaal-
derweg/Oosterenderweg bij De Waal
weer eens een verkeersongeval
plaats. Twee van de drie betrokken
auto's moesten total loss worden af
gevoerd; geen der inzittenden werd
gewond.
De oorzaak van de aanrijding was
dezelfde als bij vele voorgaande ge
vallen op deze kruising: een op de
Laagwaalderweg rijdende auto begaf
zich zonder te stoppen de kruising
op en verzuimde aldus voorrang te
verlenen. Deze fout werd gemaakt
door een 30jarige vrouw uit Ensche
de, die met haar man in een Fiat
personenauto uit de richting van Ou
deschild kwam. Het echtpaar kwam
in botsing met een Datsun bestelbus
van een Texels bedrijf, bestuurd door
een 21jarige jongeman uit Den Burg.
De bestelbus naderde de kruising uit
de richting van Oosterend. De bus
werd in de flank geramd, schoot het
kruispunt over en kwam tot stilstand
in een greppel in de rechterweg-
berm. Bij deze manoeuvre werd de
op het kruispunt staande auto van
een 26jarige inwoner van polder Het
Noorden eveneens geraakt. Deze au
tomobilist wachtte daar om linksaf
te kunnen slaan richting Zaandam-
merdijk. De Fiat en het busje waren
er het ernstigst aan toe. De politie
liet de brandweer aanrukken om het
wegdek, dat wegens olie spiegelglad
was geworden, schoon te spuiten.
In september 1952 emigreerde Antoon van Uden van Texel naar
het plaatsje Gore in Nieuw Zeeland. Daar is hij nu eigenaar van
een boerderij met 80 hectare land en 1200 schapen. Voor het
eerst na 35 jaar was hij terug op het eiland, om de 85e verjaar
dag van zijn moeder meer te vieren.
Antoon van Uden is geen Texelaar
van geboorte. Op 14jarige leeftijd
kwam hij met zijn familie vanuit het
Brabantse Dinther naar Texel. Hij
werkte bij boerderij Holland aan de
Hollandseweg, onder andere in de
aardappelen. Op zijn twintigste had
hij daar genoeg van en trok hij de
stoute schoenen aan, op naar het
land van de ongekende mogelijkhe
den, Nieuw Zeeland....
"Ik kwam op een boerderij zo'n 40
kilometer van het dorp Gore bij oude
mensen. Na negen maanden werd
dat bedrijf verkocht en ging ik naar
een buurman. Ik zou daar van
augustus tot de kerst op de trekker
rijden, maar al met al ben ik er drie
jaar geweest. De volgende boer
waar ik terecht kwam stond slecht
bekend, hij dronk en geen mens
hield het langer dan een paar maan
den bij hem uit, hoewel hij goed be
taalde. Ik ben er zes jaar gebleven.
En na nog vier jaar bedrijfsleider te
zijn geweest op een staatsboerderij
had ik genoeg verdiend om een ei
gen boerderij te kopen", aldus Van
Uden.
Spelenderwijs
Zijn sterk Engelse tongval verraadt
dat doe taal hem beter ligt dan het
Nederlands. "Ik sprak de taal niet
toen ik in Nieuw Zeeland kwam,
maar ik moest wel. Ik leerde het
spelenderwijs".
In het begin heeft Van Uden last van
heimwee gehad. "Iedereen die emi
greert, heeft dat. Als je in de eerste
twee maanden geld genoeg hebt ga
je terug, maar ik had het niet en
moest wel doorzetten. Dan raak je
gewend en toen ik op 33jarige leef
tijd trouwde wilde ik helemaal niet
meer terug."
De boerderijen waar hij in Nieuw
Zeeland in loondienst werkte, had
den meestal naast een groot aantal
schapen een twintigtal koeien. Hij
heeft inmiddels een eigen bedrijf
met 1200 schapen. Dat runt hij hele
maal alleen. "Je kunt ervan leven als
je tenminste niet teveel rente moet
betalen. Ik heb 17 jaar lang geld ver
diend en hoef nu niet zoveel meer af
te betalen, dus voor mij kan het uit.
De opbrengst van het lamsvlees is
de laatste twee jaar achteruit ge
gaan, maar de wol is duurder gewor
den en dat heft elkaar dus een
beetje op".
Romneyschaap
Van Uden heeft in zijn bedrijf het zg.
"Romneyschaap", een wit dier zon
der hoorns, met grovere wol dan het
Texelse schaap, langere haren en
kortere poten. Een Texelse schapen-
boer zou in de lammertijd overspan
nen raken als hij 1200 schapen in
zijn eentje moest beheren, maar Van
Uden heeft nergens last van: "We
gaan gewoon 's avonds naar bed, ze
redden zichzelf wel. Het komt zelden
voor dat we moeten helpen".
Voor hij drie jaar geleden het bedrijf
kocht waar hij nu nog zit, had hij
een andere boerderij verder van het
dorp, met weliswaar meer grond,
maar van een mindere kwaliteit. "De
grondprijs wordt afgeleid van het
aantal schapen dat er per bunder op
kan. Slechte grond is goedkoper.
Ook de afstand tot het dorp speelt
een rol, mede doordat die grond lan
ger in gebruik is en door die bewer
king beter is".
Stoppen
Als Antoon van Uden 60 jaar wordt
wil hij wel stoppen met werken en
zijn bedrijf verkopen. "Misschien
koop ik dan een huis dichter bij het
dorp, who knows...." Veel hobby's
heeft hij niet. "Ik heb 50 geiten, dat
is mijn hobby op het moment!"
Zijn komst naar Texel hing samen
met de 85ste verjaardag van zijn
moeder. Met hem mee naar Neder
land kwam zijn broer Jan met echt
genote, die ook in Nieuw Zeeland
wonen. Ook zijn broer Piet woont
daar, maar die was helaas niet in
staat de tocht naar de Lage landen
te maken. Antoon van Uden heeft
verder nog een broer in Rotterdam.
Zijn drie zusters zijn Texel wel trouw
gebleven. Een huwde met Jan Zijm,
een met Dirk Bakker en een met
Kees Slaman.
Op 4 september gaan beide broers
en de vrouw van Jan ("Mijn vrouw
is bang om te vliegen, ze wou niet
mee", aldus Antoonl terug. Tot die
tijd bezoeken ze familie. Iedere
woensdag informeert Antoon van
Uden telefonisch bij zijn vrouw of al
les goed gaat met het bedrijf, de
kippen en de vier honden. „Die hon
den zijn bordercollies voor het scha
pen hoeden. Nee, ik hoef echt niet
veel te lopen!". Terwijl hij weg is
helpt een buurman (ook een boer)
op het bedrijf van Van Uden. „Het is
daar nu vroeg in het voorjaar, een
rustige tijd, dus er is weinig te
doen".
Gelijkvloers
Op Texel herkent Antoon van Uden
weinig. "De boot komt niet meer in
Oudeschild aan en ik ken hier haast
geen mens, behalve dan mijn familie.
Ik sprak nauwelijks Nederlands. Nu,
na een paar weken begint dat weer
een beetje terug te komen. Alles
staat hier zo dicht opelkaar. In
Nieuw Zeeland zijn de huizen alle
maal gelijkvloers. Weet je, daar lopen
ze tien jaar achter vergeleken met
Holland. Het leven is hier in die tijd
in een soort stroomversnelling ge
raakt en dat begint daar nu pas.
Toen ik hier weg ging, was daar nog
volop werk, nu niet meer. Er wordt
ook steeds meer gebouwd. De voor
uitgang slaat toe"....
