Calluna: „AD-test kan
niet hebben gedeugd'
Maritiem Museum
krijgt entree-gebouw
A
lUk
m
Commissie verdeeld over
uitbreiding wagenmuseum
ZWEMPARADIJS POEL VOL BACTERIËN?
Tr »jV-
W/V
Sic
11
Vijftien huisjes
voor particulieren
Waalder gemeenschap koekoeksjong"
Bij Goënga's supermarkt en specialiteitenslagerij, telefoon 19252.
Ook voor Hoornder harten, duinkonijnenpaté, Tesselse witjes en lamsham.
f RIJDAu uci/CiviDcn iaoo
ItACLOC V/Uun«i* I
rwjinn
Verontwaardigd heeft de bedrijfsleiding van Calluna" gerea
geerd op het oordeel dat het Algemeen Dagblad heeft gegeven
ver het zwemparadijs. Het golfslagbad van deze ook in dit ge
deelte van het jaar nog drukbezochte attractie zou enorm zijn
rervuild door bacteriën en ook het ureumgehalte van het water
:ou veel hoger zijn dan wenselijk is. De Calluna bedrijfsleiding
meent te kunnen bewijzen dat zowel het een als het ander on-
ogelijk is en wil het er dan ook niet bij laten zitten.
Het landelijke dagblad publiceerde in
e editie van woensdag de uitslag
an een test waarbij veertien subtro-
ische zwemparadijzen in Nederland
•aren onderzocht. In het bijzonder
'as gelet op veiligheid, prijs en het
acterie-, chloor en ureumgehalte
an de verschillende bassins. Naast
|of ("Fraai aangelegd overzichtelijk
ad, goede geluidsweergave, zeer
ehaaglijke binnentemperatuur")
was er pittige kritiek en daarvan was
de geconstateerde bacterierijkdom
iet meest kwalijk. Er zouden maar
iefst 1900 bacteriën per milliliter in
iet grote golfbassin zitten, terwijl bij
Ie meeste andere geteste baden
liet meer dan enkele tientallen bac-
eriën per milliliter werden vast-
lesteld In monsters van het
Callunawater waren volgens het AD
elfs ziektekiemen gesignaleerd.
Bestaat niet
)at de mensen van Calluna proteste
en tegen dit weinig vlijende testre-
iultaat zal bij het publiek
ingetwijfeld enige scepsis oproepen,
aar directeur Arno Nater en zwem-
adbedrijfsleider Klaas van der Weide
:eggen met stelligheid te kunnen be-
ijzen dat de AD-test op een vergis
ing, drukfout of andere misser moet
berusten. Diezelfde test gaf namelijk
aan dat in de whirlpool van „Callu
na" in het geheel géén bacteriën
(„nihil") zaten. Klaas van der Weide:
„Dat is technisch onmogelijk. Whirl
pool en golfbad zitten namelijk op
hetzelfde filter aangesloten en staan
dus met elkaar in verbinding. Al het
water - 1,2 miljoen liter - passeert
een keer per vier uur het filter. Als er
desondanks verschil in bacteriënge-
halte zou zijn tussen de twee bas
sins, zou de whirlpool er het slechtst
moeten afkomen. Daarin zitten in
verhouding met de hoeveelheid water
de meeste mensen en door de hoge
re temperatuur van dat water zouden
bacteriën zich daar sneller kunnen
vermeerderen. Maar volgens het AD
is het juist andersom! Echt, je hoeft
geen deskundige te zijn om direct te
kunnen vaststellen dat onmogelijk is.
Afgezien van wat problemen in de
eerste week na de opening is bij alle
controles die wijzelf dagelijks uitvoe
ren en die wij maandelijks laten uit
voeren door het laboratorium
Centrilab in Soest gebleken dat het
water van Calluna ruimschoots aan
de strenge wettelijke eisen
voldoet".
t" Volgens die wettelijke eisen moet het
aantal kweekbare kiemen bij een
temperatuur van 37 graden kleiner
zijn dan 100 per milliliter. Volgens het
AD zou de bacteriedichtheid in Callu
na het 19-voudige bedragen. Dat is
dus extreem veel meer en volgens
37**33mr
De whirlpool van Calluna is het bassin waarin zich in verhouding tot de hoeveelheid water de
meeste mensen vermaken. Als er sprake zou zijn van bacteriële vervuiling, dan zou dat hier
■noeten zijn. Het AD telde hier echter geen enkele bacterie, maar wel een extreme hoeveelheid
n het veel minder intensief gebruikte golfbad dat op hetzelfde filtercircuit is aangesloten. Dat
seschouwt de Callunaleiding als het bewijs dat er met de AD-test iets is misgegaan.
In mei zal op het terrein van het Ma
ritiem en Juttersmuseum in Oude-
schild een entree-gebouw in gebruik
worden genomen. Het zal verrijzen
tussen molen ,,De Traanroeier" en
de hoek Barentszstraat/Heems-
kerckstraat en het zal o.a. dienen als
kassa- en ontvangstruimte voor de
bezoekers.
Dat betekent dat de huidige toegang
bij de woning van de familie Hemel-
'ijk vervalt. Het entreegebouw krijgt
sen oppervlakte van 13,5 x 7,80 en
al in traditionele oude stijl worden
ebouwd met toepassing van veel
iout en (gebruiktel bakstenen en
lakpannen. Het belangrijkste onder-
leel van de constructie wordt ge-
ormd door een dubbel vierkant,
waartegen de gevels zijn aangebracht
sn waarop het dak rust. Deze tech-
iek werd vroeger veel op Texel toe-
lepast, vooral bij agrarische
Van der Weide zijn dergelijke dichthe
den bij de gebruikelijke meettechniek
niet eens bij benadering vast te
bepalen.
Ook om een andere reden is volgens
Nater en Van der Weide het ge
constateerde bacteriegehalte onmo
gelijk. Uit cijfers van dezelfde AD-test
blijkt namelijk dat het chloorgehalte
van het Callunawater aan de wettelij
ke eisen voldoet en dat chloor houdt
de bacteriën weg. Calluna beschikt
over automatisch werkende dosee-
rapparatuur, die de hoeveelheid vrij
werkzaam chloor (waardoor de bac
teriën worden gedood), de hoeveel
heid gebonden chloor en de
zuurgraad telkens aanpast aan de
mate van vervuiling van het water,
dus van de hoeveelheid mensen die
zich in het bad bevindt. De wettelijke
norm is dat zich tenminste 0,3 mg
vrij werkzaam chloor in e^n liter wa
ter moet bevinden en daar voldoet
Culluna aan, ook volgens de AD-test,
die daarmee wel twijfel oproept over
de juistheid van de geconstateerde
bacterie-rijkdom.
Overigens geeft het te denken dat
het bacteriënverschil tussen golfbad
en whirlpool door AD ook in de
meeste andere zwemparadijzen is ge
constateerd. Ook daar waren de
whirlpools kiemvrij en bleken de gro
te baden min of meer „besmet". Hoe
is dat mogelijk7 Heeft AD die „vergis
sing" overal gemaakt of zijn de
whirlpools elders op een apart water
circuit aangesloten? In het AD-artikel
laat men goed uitkomen dat het „ge
vaar" van bacteriën in het water niet
moet worden overdreven. Niet alle
bacteriën zijn ziektekiemen. Een man
die beweert dat nog nooit iemand
ziek is geworden door het bezoeken
van een zwembad en dat de Neder
landse eisen die aan het zwemwater
worden gesteld de strengste van
Europa zijn („soms tot op het onzin
nige af") wordt niet weersproken.
Volgens het AD zou ook het ureum
gehalte van het Callunawater bijna
twee keer zo hoog zijn dan het wet
telijke maximum van 2 mg per millili-
gebouwen. Het entreegebouw zal
sterk doen denken aan gebouwen die
o.a. in Den Hoorn worden aangetrof
fen. Ontwerper is „monumentenspe
cialist" Lex Anema van
architektenburo Jan Visser uit Den
Burg.
In de benedenverdieping is de pu
blieksruimte gepland met kassa en
kantoor. Boven komen vergaderruim
te, personeelsruimte en bibliotheek.
De Stichting Texels Museum hoopt
het gebouw voor belangrijk minder
dan twee ton te kunnen realiseren.
Enigszins kostenbesparend is dat
men reeds beschikt over een partij
oude stenen en ander oud bouwma
teriaal. Als van de gemeente een in
vesteringssubsidie wordt verkregen,
kan de Stichting Texels museum de
financiering waarschijnlijk zelf verder
rond krijgen.
Het entreegebouw kan worden ge-
n
Een bekend dagelijks tafereeltje in zwemparadijs Calluna: een der badmeesters verzamelt watermonsters die onmiddellijk worden onderzocht.
Daarnaast komt het gespecialiseerde laboratorium Centrilab maandelijks op bezoek voor een uitgebreidere controle, waarbij onder andere het bac
teriegehalte wordt bepaald.
worden door meer dan het halve bad
te verversen en daar is natuurlijk
geen sprake van geweest".
ter. Nu is ureum (afkomstig van
zweet en urine) een stabiele stof die
toeneemt naarmate er meer mensen
ih het bad zwemmen en er daarna
niet vanzelf uit verdwijnt. Er is nog
geen systeem beschikbaar om ureum
in het water chemisch of mechanisch
onschadelijk te maken, zodat het
moet worden teruggedrongen door
het water voortdurend te verdunnen
met nieuw water uit de waterleiding.
Per dag wordt in Calluna 100 liter
water per bezoeker vervangen.
Als dat verversen niet of niet vol
doende gebeurt, loopt het ureumge
halte op. Is dat misschien gebeurd?
Van der Weide: „Dat zou denkbaar
zijn, maar we kunnen gelukkig bewij
zen dat er ook in dat opzicht niets
aan de hand is. Vlak na de herfstva
kantie (waarin de AD-test werd uitge
voerd) heeft Centrilab de periodieke
controle bij Calluna gedaan en daarbij
bleek dat het ureumgehalte 0,5 mg
per milliliter was, dus ruim voldoende.
Het AD had enkele dagen eerder 3,9
mg vastgesteld. Dat kan niet juist
zijn. Een zo enorme
afname zou alleen bereikt kunnen
Ongemerkt
Het personeel van Calluna heeft niets
gemerkt van de bemonstering die het
AD in de herfstvakantie heeft uitge
voerd. Dat is niet zo bijzonder want
het was toen druk in het zwempara
dijs. Volgens het betreffende artikel
in AD (dat twee pagina's besloeg)
was het te testen water in plastic
zakken verzameld, wat bij de Calluna-
mensen de vraag oproept of dat wel
deskundig en hygiënisch is gebeurd.
In elk geval hechten ze meer waarde
aan de zeer professionele bemonste
ring die Centrilab ongeveer maande
lijks op onaangekondigde tijdstippen
uitvoert. Met datzelfde Centrilab
overlegt de bedrijfsleiding van Calluna
thans of en op welke wijze het AD
moet worden benaderd om een recti
ficatie te krijgen. Met name de ge
constateerde bacterierijkdom wordt
als anti-reclame gezien die aanzienlij
ke bedrijfsschade kan opleveren. Het
AD is de een na grootste krant van
Nederland en de regelmatig daarin
gepubliceerde tests van allerlei goe
deren en diensten in Nederland (Texel
heeft er al eerder op onaangename
wijze mee kennis gemaakt) worden
door een breed publiek gretig
gelezen.
Zoals gezegd was het niet alleen
kommer en kwel wat het AD over
het Culluna-bad wist te melden. Het
bad werd fraai en overzichtelijk ge
vonden. Met „goede geluidsweerga
ve" is waarschijnlijk de goede
acoestiek bedoeld. Deze is in Calluna
inderdaad veel beter dan in veel an
dere zwemparadijzen, waar het la
waai van de zich vermakende
mensen op geen enkele wijze wordt
geabsorbeerd zodat het er een enorm
kabaal is. In Calluna is dat voorko
men door het plafond vol te hangen
met absorberende schermen. Uit de
test blijkt verder dat de toegangsprijs
die in Calluna betaald moet worden,
niet tot de laagste behoort, maar ook
met tot de hoogste. Er is niet ver
meld dat gasten van aandeelhouders
voor half geld in het bad mogen.
00 linkerzijgevel van het toekomstige entreegebouw voor het Maritiem en Juttersmuseum. De
bouwvergunning is inmiddels aangevraagd
Het gemeentebestuur is tegemoet
gekomen aan de meeste bezwaren
die zijn ingebracht tegen de plannen
voor het artikel 11-gebied („Stappen-
land") in De Koog. De particulieren
uit De Koog die op het huisjesterrein
een of meer bungalows willen bou
wen om hun bestaande bedrijvigheid
wat uit te breiden, krijgen hun zin:
aan de noordoostkant van het plan
wordt een strook voor vijftien huis
jes aangewezen.
Dat gaat ten koste van een deel van
het uitbreidingsgebied van camping
„Om de Noord" maar er blijft nog
genoeg over om de voor dit bedrijf
gewenste bedrijfsverdunning uit te
kunnen voeren. In het aantal van 144
door Jarino te verwezenlijken huizen
komt geen verandering; het totale
aantal zomerhuizen wordt dus 159.
De particuliere huizen zullen wel een
planologische eenheid moeten vor
men met de Jarino-huizen en ook op
dezelfde wijze moeten worden ont
sloten.
De suggestie van N. Bakker die een
voorstel voor een wegomlegging had
gedaan, is niet opgevolgd omdat b
en w vinden dat de essentie van het
plan er teveel door zou worden aan
getast.
De IJsclub van De Koog krijgt zijn
zin: de waterpartij wordt zoveel bre
der dat er een behoorlijke ijsbaan op
kan worden gemaakt. Een paar huis
jes zullen daarvoor moeten opschui
ven.
Met loonwerker Bakelaar is het colle
ge overeengekomen dat zijn huidige
loonbedrijf aan de Kamperfoelieweg,
waar tevens een aantal eenvoudige
recreatieeenheden wordt geëxploi
teerd, wordt vervangen door een
klein en kwalitatief goed huisjester
rein. Het loonbedrijf verdwijnt. Hier
komen totaal 60 slaapplaatsen; er
waren er al 44. De raadscommissie
voor ruimtelijk en huisvestingsbeleid
ging woensdagavond akkoord met de
nieuwe opzet.
zien als de eerste stap naar de verde
re uitbouw van het museum opweg
naar een soort openluchtmuseum,
met diverse gebouwen. Op korte ter
mijn zullen op het terrein ook visbo-
ten, diverse soorten visnetten,
reddingboten en het lichthuis van
„lichtopstand Schilbolsnol" (beter be
kend als Licht van Troost) worden
opgesteld, zodat het Maritiem en
Juttersmuseum met ingang van het
nieuwe seizoen belangrijk interes
santer
wordt.
Twee leden van de raadscommissie
voor ruimtelijk- en huisvestingsbeleid
verklaarden woensdagavond de be
zwaarschriften ingediend tegen de
uitbreiding van het Wagenmuseum
te De Waal ongegrond. Hans Roeper
(PvdA) vond ze gegrond. Jan van
Asselt (Texels Belang) wilde ze al
leen ongegrond verklaren als het
bestuur van het museum van de ge
meente te horen zou krijgen dat dat
de laatste uitbreiding is die het mu
seum wordt toegestaan.
P. Smit uit De Waal maakte bezwaar
tegen wat hij noemde „het agressie
ve plan" van het wagenmuseum
bestuur. „Pikt u het als een vreemde
vlak naast uw tuin een enorme wand
wil neerzetten", vroeg hij de commis
sieleden. Eerdere kostbare uitbreidin
gen hadden volgens Smit niet geleid
tot een verhoogd aantal bezoekers en
hij wilde de zin van nog meer uitbrei
ding weten. „Ik ben teleurgesteld
omdat het museumbestuur de Waal
der gemeenschap kennelijk als een
koekoeksjong beschouwd dat het
nest kan worden uitgewerkt".
J. G. de Winter kwam met minder
scherpe bezwaren. Maar ook hij zag
in de uitbreiding een aantasting van
het karakter van het dorp met z'n
langgerekte achtererven.
Jo Roeper en Cor Dros vertegen
woordigden het museumbestuur te
genover de commissie. De Winter
had in zijn bezwaar de suggestie ge
opperd dat het pand Hogereind 8
door het museum misschien zou kun
nen worden aangekocht. Dat leek
Roeper een leuk idee, alleen voldoen
de financiële middelen ontbreken. Hij
ontkende ten stelligste dat door met
goed onderhouden goten van het
museum gebouw waterschade is ont
staan aan het naastgelegen pand, zo
als in het bezwaar van De Winter
was verwoord.
Het beleid van het Wagenmuseum is
niet zozeer gericht op het verhogen
van de bezoekersaantallen, hoewel
daar op het moment ook enige plan
nen voor worden ontwikkeld, maar
op het voor de mensheid bewaren en
onderhouden van oude agrarische
werktuigen. De nieuw te bouwen
schuur zou een donkere ruimte moe
ten worden van 144 m2 voor het be
waren van historisch belangrijke
spullen. „We hebben een grote col
lectie en die moet onder dak, anders
is het zo schoon verrot", aldus Dros.
Zolder
De vorige uitbreiding van het mu
seum betrof de bouw van een sme
derij en een voorlichtingsruimte over
landbouw in de 20e eeuw. Het was
indertijd de bedoeling daar een zolder
op te maken, maar dat plan werd
niet goedgekeurd. „Daardoor hebben
we heel wat minder ruimte gekregen
dan we toen hadden gepland", aldus
Roeper.
Jan van Asselt wilde wel meewerken
aan de nu voorgestelde plannen,
maar dan moest de gemeente het
museumbestuur zeggen dat het de
laatste toegestane uitbreiding zou
zijn. Van Asselt: „anders kunnen we
beter meteen een andere lokatie zoe
ken waar wél nog meer uitbreiding
mogelijk is".
Wethouder Daan Schilling wilde niet
zover vooruit kijken. Hij zei dat het
bestemmingsplan ter plaatse geen
verdere uitbreiding toelaat en dat dus
bij een eventuele volgende keer toch
weer een artikel 19 procedure moet
worden gevolgd.
Hans Roeper vroeg of de schuur van
het naastgelegen te koop komende
pand niet kon worden gebruikt door
het museum. Schilling antwoordde
dat dat helemaal afhangt van de toe
komstige eigenaar. Roeper vond de
aantasting van het dorpskaraker door
de uitbreiding dermate groot, dat hij
de bezwaren gegrond verklaarde.
Riet Huitema (CDA) hechtte veel
waarde aan het behouden van waar
devolle voorwerpen. „Het dorp zal in
de loop der jaren toch niet steeds
hetzelfde blijven, ik vind de bezwaren
ongegrond".
Erna Eelman (VVD) had begrip voor
Smit en De Winter, maar vond het
belang van de uitbreiding toch groter.
Ze verklaarde de bezwaren eveneens
ongegrond.
Van Timmers bakkerij:
boter/amandel kerstkransen,
kerststaven,
kerststollen vanaf ƒ5,25
petit fours
sfc Van Dros bakkerij:
appelbollen, krakelingen,
amandelmix, kerstschuim,
kerststollen vanaf ƒ3,50,
kerstkransen, slagroomringen,
slagroomsoesjes.
ALLE DAGEN VERS
IN DEN HOORN.
Vers wild:
konijn, haas, hazerug, reebout,
reerug, hertebout
Gevogelte:
fazant, patrijs, wilde eend,
kalkoen, kalkoenfilet
Lamsvlees:
lamsbiefstuk, lamsschnitsel,
filet d'agneau,
lamsbout, filet de Texel
Rundvleesspecialiteiten:
biefstuk v.d haas, gevulde runder
rolletjes, filet americain, ossetong,
roast beef, runder lenderollade
EN NOG VEEL MEER DINGEN DIE
U IN EEN GEWONE SUPERMARKT
NIET VINDT, VINDT U
Biologische produkten uit
Shri Lanka; gember en papaya,
ïk Frankrijk;
hazelnoten, passe crassane peer,
courgette, venkel, knoflook en
tomaten
Israël;
zoete aardappel en ijsbergsla.
Holland;
topinamboer, pastinaak, wortel-
peterselie, schorseneren, rode uien
en herfstrapen en nog veel meer.
OOK VERKRIJGBAAR
IN DEN HOORN.