Voor een miljoen op
de schroothoop
Directeuren via rode
loper naar contract
VEROLME BOUWT NIOZ-SCHIP „PELAGIA'
leer Texel-reportage
a Amsterdamse kabel
„Sara" voor
50-jarige Joke
Joegoslavische volksdanser
geeft zondag demonstratie
Weer JOTA-weekend
in Scoutinggebouw
Tekenen en schilderen
naar model bij TEEVA
Ongelofelijk
UDAG 20 OKTOBER 1989
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
ivisiekijkers in Amsterdam kun-
i vvoensdag a.s. kijken naar een
örtage die het afgelopen weekend
Texel is gemaakt van het blues-
tival aldaar.
opnamen zijn met eenvoudige
jdelen gemaakt door Bertus Alle
en Rob Zwetsloot van de
tsterdamse „Staatstelevisie" die al
ier op het eiland bezig zijn ge-
^st. Enkele maanden geleden
ykten zij een reportage waarbij ze
h presenteerden als CTT oftewel
Commerciële Televisie Texel. De
zou over een eigen satelliet be-
likken (vervaardigd bij Boom in
deschild!waardoor het mogelijk
de uitzendingen ook buiten Texel
volgen, onder andere in het
tonsch met Texel verbonden Am-
idam. De reportage werd in Am-
rdam meerdere keren uitgezonden
dank zij medewerking van
jeltex ook een keer op de kabel in
n Burg. Duizenden Amsterdam
hebben de uitzending gezien
or VVV-directeur Jaap Dekker re-
om het camerateam gratis logies
te bieden op Texel). Door de ver-
lerlijke mengeling van ernst en on-
hechtten vele kijkers geloof aan
door de diverse geinterviewde
laars werd beweerd over de
n Texelse televisie en het streven
onafhankelijkheid dat daarmee
jrband zou staan. Later maakten
nan en Zwetsloot een nieuwe re-
tage over de „Tex-free"-beweging,
zelfs door de VPRO-televisie werd
•zonden.
de reportage die het afgelopen
ekend werd gemaakt zal niet vrij
van ludieke toevoegingen. Zo liet
m meerdere Texelaars hun mening
en over de concurrentie die de
else satellietzender ondervindt van
ronique. Ook wordt ingegaan op de
ade die het computervirus („geïm
iteerd door overkantse bezoekers
het bluesfestival") op het eiland
ft aangericht.
uitzending via de Amsterdamse
il is woensdagavond a.s. om
DO uur en zal voortdurend worden
haald tot ca 02.00 uur 's nachts,
filmende Amsterdammers zullen
iltex vragen om de reportage
ïtueel aangevuld met eerdere
successen) binnenkort ook in
Burg op de schermen te
■gen.
te een man vijftig jaar wordt
ft dus Abraham heeft gezien,
bestaat de verjaardagslekkernij
'tl eens uit een Abraham".
tear wat moet je met een
die deze geëerbiedigde
bdtijd bereikt? Bij het NIOZ
ze het antwoord op de-
vraag want toen directie-
Joke Hart woens-
vijftig werd, lieten de colle
ts door Bakker Timmer een
tvsachtige „Sara" bezorgen.
tekst op het baksel luidde:
tyftig jaar zijn is een hele
Wist. Maar het is toch een
We kunst, in het bijzonder
nor de vele vrouwen, Abra-
blijmoedig te aanschou
wt)". in de elf jaren
f mevrouw Hart bij het insti-
'W werkzaam is, heeft ze zich
non kennen als een onmisbare
Verlaat, een vraagbaak voor
die op het gebied van
"etiviteit, organisatie en im-
•vovisatie door niemand wordt
W'troffen. De Sara was haar
™fom van Harte" gegund.
De ondertekeningsplechtigheid. Van links naar rechts de NlOZ-directeuren Van Abs. Duursma en Rietveld en de Verolmedirecteuren
Smits en Schreuder Op de achtergrond het model van het onderzoekvaartuig dat heeft gediend bij de proeven van het Mahn.
De directeuren G. Smits en A. Schreuders van de Verolmewerf
Heusden werden woensdagmiddag op Texel ontvangen als
staatshoofden. Dat gebeurde toen ze bij het NlOZ-gebouw in 't
Horntje arriveerden om het contract te ondertekenen voor de
bouw van het onderzoekingsvaartuig „Pelagia". Ze werden van
de veerhaven naar het gebouw gebracht in de fraai gerestau
reerde Jaguar die ooit eigendom was van Jan Wolkers, de NIOZ-
band „Manannan" speelde de sterren van de hemel en zelfs
was voor de scheepsbouwers uit Heusden de rode loper uit
gelegd...
Het was een uitvloeisel van een
grapje dat tijdens de onderhandelin
gen over de bouw van het schip was
gemaakt en het gaf een extra feeste
lijk cachet aan de onderteke-
ningsplechtigheid die direkt daarop in
een der conferentiezalen van het NI
OZ werd gehouden.
Exporteiland
De bouw van het 66 meter lange on
derzoekvaartuig is dus gegund aan
Verolme, dezelfde werf die ook de
„Molengat" voor Teso bouwde en
thans de „Schulpengat" in de maak
heeft. Het was dus niet overdreven
dat directeur Smits later verklaarde
dat Texel het belangrijkste exportei
land is voor Verolme. De werf in
Heusden, in het bijzonder bedreven in
het vervaardigen van „speciale"
schepen, was een van de vijf werven
die voor de aanbesteding was uitge
nodigd. Over het bedrag waarvoor de
„Pelagia" (die in maart 1991 klaar
moet zijn) wordt gebouwd, bewaren
de directies van NIOZ en Verolme het
stilzwijgen. Wel werd bekend ge
maakt dat met het projekt totaal 29
miljoen gulden is gemoeid, maar
daarbij is de miljoenen kostende aan
passing van de NlOZ-haven en de
speciale apparatuur aan boord inbe
grepen.
Geschiedenis
Alvorens tot het plaatsen van de
handtekeningen werd overgegaan
ging NIOZ-directeur E van Abs in op
de geschiedenis die aan de bouwop
dracht vooraf is gegaan. Het begon
met een in 1984 door prof. dr.
J.Zijlstra ingestelde werkgroep (be
staande uit Tj. van Weering, C. van
Zwieten, Th. Buisman en M. Baars -
aangevuld met het hoofd van de af
deling scheepsbouw van de Kon. Ma
rine). Die commissie bracht een nota
uit die met een voorlopige tekening
aan het Ministerie van Onderwijs en
wetenschappen werd voorgelegd. Dit
ministerie won advies in bij de toen
malige Nederlandse raad voor Zeeon-
derzoek, het Overlegorgaan voor
Faciliteiten Zeeonderzoek en het In
terdepartementaal Overleg voor Zee
gaande Vaartuigen. Die kwamen
allemaal met positieve adviezen en in
1988 gaf de minister toestemming
voor het maken van het ontwerp, een
taak die het NIOZ opdroeg aan Mari
ne Structure Consultants. In juli van
dit jaar kwamen ontwerp en bestek
gereed, waarbij de resultaten van de
door het MARIN uitgevoerde model-
proeven waren verwerkt.
Ook NIOZ-directeur prof dr E.K.
Duursma stond even stil bij het ge
wichtige moment. Hij blikte wat ver
der terug in de geschiedenis, waarbij
hij vertelde over het eerste NIOZ-
schip „Max Weber" dat ooit voor
Zondag komt de Joegoslavische
volksdansdocent en choreograaf Paja
Milic op verzoek van de volksdans
groep Texel enkele uren lesgeven in
de traditionele dansen van zijn land.
Dat gebeurt in de Ferrever van
13.30 tot 17.30 uur.
Pa|a Milic is met dansen begonnen
bij het beroemde volksdansensemble
„Kolo" in Belgrado. Dit was toender-
tijd het enige beroepsgezelschap in
Joegoslavië en min of meer vergelijk
baar met het folkloristisch dansthea
ter in Amsterdam. Na enkele jaren
werd Paja Milic tevens als docent en
choreograaf aan „Kolo" verbonden.
Hij zette al spoedig choreografieën
op voor het Amsterdamse theater,
leerde in Nederland zijn echtgenote
kennen en gaf in ons land gastles
sen. Ook was hij enkele jaren gele
den al eens op Texel om een
demonstratiemiddag te verzorgen. Dit
was zó geslaagd dat de volksdans
groep Texel besloot hem nogmaals
uit te nodigen. Aanstaande zondag is
het zover. Zijn dansles zal ook wor
den bijgewoond door volksdanslief
hebbers van de overkant, die speciaal
voor Milic naar Texel komen. Wie wil
meedansen, of alleen wil komen kij
ken, is welkom. Aan het dansen zijn
wel kosten verbonden: f15,- voor vol
wassenen en f 7,50 voor scholieren.
Voor inlichtingen: Wilma Eelman, tel.
13583 en Gatske Ykema, tel. 14702.
f3888,- aan de Duitse bezetters is
verkocht. Duursma zei verder onder
meer dat het vooral zijn collega Van
Abs is geweest die zich bijzonder
voor het nu te bouwen schip heeft
ingespannen. Hij sprak zijn vertrou
wen uit in de steeds meedenkende
mensen van de werf en overhandigde
de Verolme directeuren de tekeningen
en het complete bestek - een dik
boekwerk waaraan niets meer kan
worden toegevoegd omdat de pagi
na's met een verzegeld touw zijn ge
bonden... Verolme-directeur Smits
leverde ook een tegenprestatie: hij
vertelde dat de bouw feitelijk al was
begonnen en overhandigde de reke
ning van de eerste termijn plus de
bankgarantie. Hij had ook een waar
schuwing: „Wie één keer een schip
bij Verolme Heusden laat bouwen,
komt daar later zeker opnieuw".
Het gebouw van Scouting Texel aan
de Bernhardlaan zal komend weekend
weer zijn omgebouwd tot zendstati
on. Het is dan namelijk weer tijd voor
de jaarlijkse „JOTA" (Jamboree On
The Air). Dankzij de medewerking
van radio-zendamateurs zullen op 21
en 22 oktober over de hele wereld
contacten kunnen worden gelegd.
Honderduizenden scouts uit honderd
landen zullen met elkaar communice
ren. De scouts zullen 48 uur in de
lucht zijn, althans zo is de bedoeling.
Als onderdeel van de JOTA zullen de
scoutinggroepen in Nederland zich
zaterdag bezighouden met het oplos
sen van een mysterieus raadsel,
waarvoor via kranten, radio, teletekst
en andere bronnen aanwijzingen wor
den verstrekt.
Met ingang van woensdag 25 okto
ber houdt de Texelse Eerste Eigen
Vrije Academie (TEEVA) weer de be
kende schilder- en tekenavonden in
d'Ouwe ULO. Er wordt dan gewerkt
naar een levend model. De deelne
mers zijn geheel vrij om op eigen wij
ze en met eigen technieken aan de
slag te gaan. Er wordt geen les gege
ven, maar men staat elkaar met raad
en daad bij. Ook mensen die denken
dat ze (nog) niet goed genoeg zijn,
kunnen aanschuiven. De TEEVA han
teert immers als motto „oefening
baart kunst". Inlichtingen kunnen
worden verkregen bij Iwan de Vries,
tel. 14674.
Wie dezer dagen bij Ecomare langs
gaat en de hoop oude buizen, pom
pen en vaten ziet liggen, zou niet
zeggen dat de nieuwwaarde daarvan
liefst één miljoen gulden bedraagt.
Toch is het waar: het betreft het
sloopafval van de „beruchte" water-
verversingsinstallatie, die vanaf vol
gende week door een gloednieuwe,
peperdure installatie zal worden ver
vangen. Een deel van de zeehonden
zal daarom worden ondergebracht in
zwembad Molenkoog. De verhui
zingvan de dieren gebeurt
maandag.
Maandagochtend werd begonnen
met de ontmanteling van de versle
ten installatie, die vanaf de ingebruik
name van het toenmalige
Natuurrecreatiecentrum in 1975 heeft
gefunctioneerd. Zoals bekend gebeur
de dat op het laatst zelfs met behulp
van fietsbanden. Vervanging van de
complete installatie bleek noodzake
lijk. Met name de vervanging van de
filters, die per stuk een ton kosten,
maken deze operatie uiterst duur.
Met veel bloed, zweet, tranen, een
actiebereid publiek en gulle subsidie
gevers, lukte het Ecomare het betref
fende geld (vrijwel) bijeen te krijgen.
Op de laatste centjes kan niet langer
worden gewacht, vandaar dat de ver
vangingswerkzaamheden nu van start
zijn gegaan. De ontmanteling was
een arbeidsintensief karwei, dat on
der leiding van installateurs van de
firma Rinders uit Groningen tot dins
dagavond laat duurde. De grote kraan
van de firma Mosk uit Den Helder
slaagde er nog juist in de laatste
boot te halen en de medewerkers
van Ecomare gingen zelfs tot kwart
voor elf door. Toen was de kelder
waarin de oude installatie had
gestaan, helemaal ontruimd, zodat de
(zeer vochtige) vloer vanaf woensda
gochtend met luchtverwarmers kurk
droog kon worden gemaakt. Dat is
nodig omdat vrijdag (heden) een
nieuwe vloer wordt gelegd.
Verbouwing
Aanstaande woensdag wordt begon
nen met het installeren van de nieu
we pompen, leidingen en filters. Een
karwei dat niet net als de sloop in
twee dagen gepiept is, maar een
week of zes, zeven in beslag zal ne
men. In die periode wordt tevens een
interne verbouwing gepleegd. De kel
der moet namelijk als gevolg van
scherpere veiligheidseisen worden
uitgebreid met een afgescheiden
ruimte voor chloor-opslag. Half de
cember zal de verbouwing zijn afge
rond.
De thans gesloopte spullen worden
komende week afgevoerd met dezelf
de vrachtwagen die de nieuwe instal
latie naar Texel bracht. Zeer
waarschijnlijk gaan de oude buizen
naar de schroothandel. Slechts één
nog in redelijk goede staat verkeren
de „haarvanger" blijft achter bij Eco
mare als reserve-onderdeel. De rest
kwam met voor hergebruik in aan
merking.
Molenkoog
Tot de nieuwe installatie in gebruik
wordt gesteld, verblijven twintig zee
honden in zwembad Molenkoog. Ne
gen dieren blijven achter: dat betreft
de oudste zeehonden en de pro
bleemgevallen. Hun bassins zullen re
gelmatig van vers Noordzeewater
worden voorzien via een noodvoor
ziening waarmee het water kan wor
den rondgepompt. Dit verse water
kan echter niet worden gefilterd. De
effecten daarvan zijn nu al zichtbaar:
het water in de bassins is troebel.
Voor het publiek, dat ook in deze
herfstvakantie in groten getale
toestroomt, is dat vervelend, want
men kan de dieren onder water
slecht zien.
Volgens Ecomare-directeur Jan Kuiper
is aan deze troebelheid niets te doen.
De enige mogelijkheid is begrip te
kweken bij het publiek. Deze week
worden de mensen tijdens het voeren
ingelicht en vanaf volgende week, als
er bijna geen zeehond meer te zien
is, wordt de voorlichting groot
scheeps aangepakt. Onder meer wor
den de bezoekers via een kleine
tentoonstelling in de hal op illustratie
ve wijze geïnformeerd.
Een man die voor het bedrijven van
sexueie „spelletjes" een jong meisje
uit zijn eigen gezin gebruikt, ont
neemt dat meisje niet alleen haar
kind-zijn, maar ondermijnt ook haar
toekomst. Steeds meer wordt bekend
over de vaak onherstelbare gevolgen
van incest en over de moeilijkheden
die een meisje ondervindt als zij de
schroom overwint, hulp zoekt, aan
gifte doet en vervolgens moet zien
haar evenwicht enigszins terug te
vinden. De keus die ze moet doen is
afschuwelijk: een keus voor zichzelf
of voor de familie-eer. Ik weet uit on
dervinding hoe eenzaam het slachtof
fer zich voelt als zij niet geloofd
wordt. Inplaats van de dader staat
ZIJ in de beklaagdenbank. Dank zij
de vele publiciteit over dit onderwerp
in de afgelopen paar jaar is dit alles
zo langzamerhand algemeen bekend.
Je gelooft je ogen dan ook niet als je
het rechtbankverslag leest in de krant
van vrijdag j.l. De dader blijkt zijn
handelingen tot op het laatste mo
ment als onschuldige geintjes te heb
ben afgedaan en is daarin ook nog
gesteund door zijn vrouw.
En dan de raadsman die er nog een
schepje bovenop doet door zich te
bedienen van de overbekende voor
oordelen die incestverdedigers altijd
weer aanvoeren en daarmee de vin
ger beschuldigend opheft tegen het
meisje Misschien heeft deze raads
man wel een raadsvrouw nodig, liefst
een incestslachtoffer, die hem duide
lijk maakt wat de gevolgen van in
cest zijn.
Complimenten heb ik voor Mr Jans
sen, raadsvrouw van het slachtoffer
en voor Mr Van Riel, die bewijst dat
ook mannen kunnen invoelen wat
hier aan de hand is geweest. Mis
schien kunnen zij de raadsman van
de tegenpartij wat bijscholen.
Incestslachtoffer.
(naam en adres bij de redaktie bekend)
Den Burg.
„Van onderenI" De EcoMare-medewerkers gingen tot dinsdagavond laat door om de keldv te
ontruimen. Hier wordt één der kolossale filters door een luik In het dak omhoog getakeld
Nadat ze uit de historische Jaguar van NlOZ-medewerker Theo Buisman waren gestapt, werden de beide Verolme-directeuren begroet door de
NlOZ-directie bij muziek van de NlOZ-band ..Manannan"
