Cfroen "Zwarts jexeh in het harL,
Texelse Wol Onderneming
•vil in Texvis-gebouw
'n plaats van nieuwbouw
„Brugproject": kansen
voor werkloze jongeren
\m i nii
CDA Texel positief over CIMV-idee
Bunker bloot
Slaande ruzie
JV*' J
Marineman overboord
blijkt loos alarm
Oppassen voor
vallende bomen
19
"^GERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 10.453
VRIJDAG 2 FEBRUARI 1990
jor advertenties, abonnementen, etc
ingeveld De Rooy BV., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
lefoon 02220-12741, na 18.00 uur 14881. Telefax 02220 -
14111
adactie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
2220 12741
jiten werktijd deze week tot en met dinsdag a s.
ans Hopman, Pater Witteplein 27, Den Burg, telefoon 02220-15472
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.99 17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; N.M.B. nr. 67.34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ41,40 per half jaar; Los ƒ1,10
)e Texelse Wol Onderneming (TWO) wil in plaats van een nieuw
omplex te bouwen de al twee jaar leegstaande gebouwen van
exvis b.v. in Oudeschild overnemen. Er is nog wel een verbou-
ving van zo'n half miljoen nodig om de ruimten geschikt te ma-
fin voor fabrikage van dekbedden. Volgens TWO-directeur Dick
Jraaf scheelt deze oplossing hem zeker een miljoen gulden.
Vaarom heeft men niet eerder ge-
lacht aan de overname van de sinds
987 leegstaande Texvis-schuren?
'WO-directeur Dick Graaf: „Het was
e duur. Pas zeer kort geleden kreeg
i te horen dat men in prijs wilde
akken. Wij hebben een bod gedaan
vaar op in werd gegaan. Hierdoor
;omen we in totaal f 1 miljoen goed-
oper uit dan dat we nieuw zouden
■wen".
'alingkwekerij Texvis b.v. kreeg hal-
•erwege de jaren tachtig een subsi-
lie van f195.000,- van de gemeente.
>it bedrag werd verdeeld over vijftien
tarlijkse termijnen van f22.500,-.
ladat er drie waren uitbetaald werd
Ie produktie van Texvis stopgezet.
Vat betreft de TWO besloot de ge-
neente eind 1989 de helft van de
irondkosten voor de voorgenomen
lieuwbouw te betalen. Als het
exvis-pand wordt overgenomen ver-
'allen de nieuwbouwplannen.
3raaf heeft de gemeente nu ver-
:ocht om in dat geval de subsidie
roor Texvis voort te zetten voor
'WO. Het college van B en W heeft
lier dinsdag over vergaderd en stond
ir positief tegenover.
)e raadsfracties zullen met een voor
del worden benaderd, zodat zo snel
Als gevolg van de aanzienlijke
duinafslag is bij paal 28 (De
Krim) een bunker-restant bloot
komen te liggen. Wat heet: de
afslag was ter plaatse zó hevig,
dat het restant los op het
strand staat, recht tegenover
de afrit van het strandslag.
Verder zijn wat losse stenen te
zien. Deskundige Gerrit Gerrits
uit Den Burg, bij wie wij infor
meerden om welke bunker het
zou gaan, vermoedt dat deze
heeft behoord tot de oude
noordbatterij, die in 1954 is
gesloopt. Waarschijnlijk is het
geen strategische bunker ge
weest, gezien de bakstenen
muren, maar mogelijk een deel
van een onderkomen voor de
soldaten. Deze staan volgens
Gerrits echter niet ingetekend
op kaarten die in de jaren vlak
na de oorlog door Defensie zijn
vervaardigd. (Foto: Dirk Kuiter)
Dick Graaf van de Texelse Wol Onderneming.
mogelijk een besluit kan worden ge
nomen. Mocht men het in de raad
aan de orde willen stellen, dan ge
beurt dat vermoedelijk de eerstvol
gende keer (13 februari).
Stormachtig
„De ontwikkelingen in de markt gaan
razendsnel. Het overkomt ons ge
woon en wij proberen het bij te hou
den", tracht Dick Graaf de
stormachtige ontwikkelingen rond
TWO te verklaren.
Er is veel vraag naar dekbedden van
Texelse wol. De omzet van het bedrijf
zal dit jaar naar alle waarschijnlijkheid
verdubbelen en deze groei zal zich
ook in de jaren erna voortzetten.
Graaf: „Wij voeren de markt op het
Een woordenwisseling tussen een
60-jarige Texelse jager en een
41-jarige man uit De Cocksdorp liep
dinsdagavond zó hoog op, dat daarbij
wederzijds rake klappen vielen. Aan
leiding tot de ruzie was de vraag of
de jager al dan niet legaal bezig was.
De jager (met blauw oog) liet het er
niet bij zitten en deed aangifte van
mishandeling bij de politie. Tijdens de
ruzie zou ook met het jachtgeweer
zijn geslagen, waarbij het wapen
werd beschadigd. De politie zal rap
port opmaken en de zaak doorgeven
aan justitie.
gebied van woldekbedden aan met 4
procent. Andere fabrikanten leveren
nog 2 procent, de rest van de markt
draait om donzen- en synthetische
dekbedden. In Duitsland is zo'n 30
procent van het marktaandeel voor
wollen dekbedden en dat zal hier ook
het geval worden".
Prognoses
Het natuurproduct wol is in opmars.
Als de prognoses van Graaf kloppen,
kan zijn marktaandeel nog minstens
vijf keer worden vergroot, maar dat
vereist tijdig investeren. „De machi
nes die wij gebruiken, bestaan voor
een groot deel uit hoogwaardige
electronica. Dat veroudert snel en de
apparatuur moet dus in korte tijd
worden afgeschreven. Alles wat ik
aan subsidies krijg wordt meteen ge
bruikt voor de aankoop van machines
en dat levert regelrecht werkgelegen
heid op. Want door bijvoorbeeld één
machine extra kan ik zoveel méér
produceren dat ik meerdere mensen
nodig heb om dat af te handelen".
Personeel
Graaf verwacht in één jaar tijd tien
arbeidsplaatsen extra te hebben en
over vijf jaar 50 tot 100.
Als het Texvis-gebouw met inventaris
wordt overgenomen zullen eerst de
betonnen kweekbakken met filters en
andere apparatuur worden verwij
derd. Dit materiaal zal worden
verkocht.
In het gebouw moeten worden ge
realiseerd: een atelier, een ruimte
voor machinerieën, een garage en
een showroom. Kantoren zitten er al
in. Rondom zullen ramen worden ge
maakt, waardoor het geheel een
vriendelijker aanzien krijgt.
Graaf wil de entree liefst verplaatsen
naar de IJsdijk. Ernaast zal namelijk
het vuiloverslagstation worden ge
bouwd. „Dat is eigenlijk niet zo leuk,
maar ja, het staat al vast. Daarom
willen wij onze ingang verplaatsen
naar de andere kant. De gemeente
stond daar niet afwijzend tegenover",
vertelt de TWO-directeur.
Als het allemaal doorgaat met Texvis
wil TWO over twee a drie maanden
starten met de verbouwing, zodat in
augustus of september van dit jaar
de fabriek kan starten. „Het moet
snel, want ik kan nu al haast niet
aan de vraag voldoen. Dat is nóg een
reden waarom overname van Texvis
voor mij gunstig is: ik kan er dit jaar
al in, terwijl nieuwbouw me een jaar
extra zou kosten".
TWO heeft enige machines in opslag
staan, die wegens ruimtegebrek in
het huidige pand aan het Wezenland
niet kunnen worden benut. „Dat is
i
<i I «v<j
De gebouwen van Texvis, binnenkort in gebruik als dekbeddenfabriek?
natuurlijk zonde."
Bezoekerscentrum
De nieuwe TWO-fabriek kan tevens
als een soort bezoekerscentrum func
tioneren. Graaf: „We hebben er altijd
al mee geadverteerd dat men bij ons
mocht komen kijken. De verkoop van
onze dekbedden reageert sterk op
wat men hier ziet. De mensen kijken
eerst bij ons, slapen thuis onder zo'n
ding en het kan niet meer stuk."
In het oude gebouw was de arbeids
inspectie niet zo blij met de belang
stelling voor het produktieproces.
„Men liep vlak langs de machines,
boog ervover heen, wees ergens
naar, kortom: levensgevaarlijk. Maar
in het nieuwe gebouw is er veel
meer ruimte." TWO wil een videozaal
inrichten voor bezoeker. Daar wordt
een film vertoond die begint bij het
begin: schapen en lammetjes. Nadat
de totale fabrikage van de dekbedden
is uitgelegd mogen bezoekers volgens
een vaste route die op de grond en
met borden zal worden aangegeven,
kijken hoe het in het echt in het
werk gaat. „Als in de praktijk blijkt
dat er toch nog vragen zijn of bege
leiding nodig is, dan zullen we daar
iemand mee belasten", aldus Graaf.
PEN-subsidie?
Het Provinciaal Electriciteitsbedrijf
Noordholland (PEN) heeft een potje
met geld (zo'n acht miljoen) van de
Arbeids Duur Verkorting, dat wordt
besteed aan projecten ter stimulering
van de werkgelegenheid. Texvis kreeg
indertijd ondersteuning van het PEN
in de vorm van goedkope energie
(het koelwater werd voor de paling
bassins gebruikt). Momenteel wordt
onderzocht of ook aan de TWO een
subsidie kan worden gegeven. PEN-
bedrijfsleider W. ten Have: „Het
milieu-aspect telt voor ons ook. Kijk,
Texvis had een goede benutting voor
dat afvalwater, maar TWO levert
meer arbeidsplaatsen op. Wij wegen
af of we daar nog wat centen voor
kunnen lospeuteren". Over de hoogte
van het bedrag dat men eventueel
beschikbaar zou willen stellen, wil
Ten Have nog niets zeggen.
Langdurig werkloze jongeren aan
een baan helpen. Dat gebeurt sinds
onlangs in den lande door middel
van zogeheten „brugprojecten", een
initiatief van de CNV Jongeren. Ver
tegenwoordigers van deze organisa
tie waren dinsdagavond op Texel om
hun plannen te presenteren aan het
Texelse CDA. Bestuur en raadsleden
van deze partij stonden er na afloop
positief tegenover. Toegezegd werd
zich nader te informeren en, als
blijkt dat zo'n project kans van sla
gen heeft op Texel, via de gemeen
tepolitiek de zaak aan te kaarten.
Van een concreet plan toegesneden
op de Texelse arbeidsmarkt is nog
geen sprake. Dinsdagavond werd, in
gebouw „De Poort" naast de gere
formeerde kerk van Den Burg, alleen
het landelijke plan uiteengezet. Vol
gens Albert Daverschot, landelijk ver
tegenwoordiger van de CNV
Teso-passagiers op de boot van
19.30 uur uit Den Helder werden
gisteravond (woensdag) ingescha
keld bij een zoekactie naar een over
boord geslagen marineman, ledereen
werd verzocht aan stuurboordzijde
(rechts) uit te kijken naar de drenke
ling, terwijl met zoeklichten over het
water werd geschenen. De boot leg
de de afstand naar Texel langzaam
varend af.
Navraag bij de officier van de wacht
van de Marine in Den Helder leerde
dat het een loos alarm betrof. Eén
van de opvarenden van de op de re
de liggende Hr.Ms. De Ruyter werd
vermist, waarna werd aangenomen
dat hij overboord was gevallen.
Tijdens de zoekactie die volgde werd
de man heelhuids aan boord aange
troffen. De officier noemde de deel
name van Teso en de opvarenden
aan de speurtocht zeer loffelijk.
Het is momenteel niet zonder
gevaren om zich in het Texelse
dennenbos te begeven. Staats
bosbeheer verwachtte in eerste
instantie, daags na de orkaan
vorige week donderdag, alle
omgevallen en gevaarlijk over
hellende bomen in één week
tijd te kunnen opruimen. Deze
werkzaamheden verlopen ech
ter moeizaam, mede omdat de
wind nog altijd krachtig is en
dit voor de medewerkers in het
bos soms tot risicovolle situa
ties leidt. De verharde wegen
vormen geen probleem meer,
maar natuur- en ruiterpaden
nog wél. Het verwijderen van
alle „gevaarlijke" bomen kan
nog enkele weken in beslag ne
men. Staatsbosbeheer waar
schuwt dat ook losgewaaide
takken letterlijk in de weg kun
nen liggen. Afgelopen week
sloeg al een fietser over de kop
toen hij een grote tak op een
fietspad in de Dennen niet zag
liggen.
Jongerenorganisatie, loopt in een met
Texel redelijk vergelijkbare gemeente
(Olst in Overijssel) met succes een
brugproject, dat een permanent ka
rakter heeft. Hoeveel banen kunnen
worden gecreëerd, is niet te voorspel
len. Dat kan per plaats sterk verschil
len.
Zeer succesvol gaat het bijvoorbeeld
in Dalfsen. In samenwerking met vier
gemeenten hielp het brugproject
„Salland-noord" in één jaar veertig
mensen aan het werk. Dat resultaat
kostte in totaal iets meer dan
f60.000,- (vooral salariskosten t.b.v.
de projectcoördinator). De redenatie
van de CNV Jongeren is dat die
veertig mensen geen uitkering meer
nodig hadden, waardoor de arbeid-
scoördinator zichzelf voor een groot
deel terugverdiende.
„Project" wil niet zeggen dat, net zo
als bijvoorbeeld bij de leerlingen
bouwplaats indertijd, de betreffende
jongeren gezamenlijk te werk gaan.
Het gaat hier om plaatsing van indivi
duele jongeren bij bedrijven of over
heidsinstellingen. De deelnemers
krijgen persoonlijke, individuele bege
leiding van de projectcoördinator.
Belemmeringen
In brugprojecten wordt geprobeerd
samen met deelnemers een pad uit
te stippelen dat leidt naar betaald
werk. Dat valt vaak niet mee, want
iedere langdurig werkloze heeft wel
specifieke belemmeringen die hem of
haar uit het arbeidsproces houden.
Gebrekkige scholing bijvoorbeeld,
geen werkervaring, of gebrek aan ini
tiatief. Of combinaties daarvan. Sa
men met de projectcoördinator wordt
eerst bijvoorbeeld een beroepentest
afgenomen, of wordt gekozen voor
een cursus of gezocht naar een wer
kervaringsplaats.
Brugprojecten worden georganiseerd
op regionaal of lokaal niveau. Aan in
stanties in dat gebied (gemeente, so
ciale dienst, arbeidsbureau) wordt
gevraagd of ze willen participeren.
De project-organisatie biedt haar
„know-how" aan en het halve salaris
van een projectleider. De andere helft
van het salaris moet door de partners
worden opgebracht (plus beschik
baarstelling van faciliteiten en des
kundige inbreng).
Pleiten
De CNV Jongerenorganisatie had
brieven geschreven aan alle politieke
partijen op Texel. Alleen het CDA
ging in op hun verzoek eens te ko
men praten. Bij de presentatie van
dinsdagavond waren tevens aanwezig
Wim Timmermans, CNV Jongeren-
vertegenwoordiger van de Kop van
Noordholland, en Wilma Koorn na
mens deze organisatie op Texel.
CDA-voorzitter Kees Hin zei na afloop
dat zijn partij bij de gemeente zal
pleiten om mee te werken aan het
welslagen van een eventueel project
op Texel. Eerst wil het CDA het jaar
verslag bekijken, zodat men inzicht
krijgt in de resultaten die brugprojec
ten tot dusver hebben opgeleverd, en
tevens een gesprek arrangeren tus
sen de gemeente en de landelijk
coördinator van de brugprojecten.
Geen standpunt
De ook aanwezige CDA-wethouder
Zegers wilde geen voorbarig stand
punt innemen. „Over het algemeen
staan we positief tegenover werkge
legenheidsprojecten, maar ik kan nu
nog geen toezeggingen doen over de
financiering en mogelijkheden van de
gemeente om mee te werken. In elk
geval zullen we zeker moeten weten
dat het project effectief zal zijn en
door vakbekwame mensen wordt ge
rund. Vandaar dat ik blij ben dat we
dit overleg hebben gehad", aldus Ze
gers. Hij zei het initiatief vooralsnog
aan het CDA te laten.
De wethouder maakte van de gele
genheid gebruik mee te delen dat de
gemeente dinsdag een jongere in
dienst heeft genomen in het kader
van het Jeugdwerk Garantieplan, dat
door de Helderse stichting „Weer
werk" wordt begeleid. Het gaat om
een tijdelijke dienstbetrekking. On
langs werd in dit verband een Texels
meisje in de Gollards aan een tijdelij
ke baan geholpen.
