Cjroen 'Twartsjexels in het hart
Beknopt programma PvdA
gericht op de toekomst
„Mosselen uit percelen
direct in het kookbedrijf"
Kustverdediging meest dringend
t
40
THE RUMBLE CATS
Plannen voor mosselverwerkingsbedrijf in Oudeschild:
Raad van State schort
uitspraak een week op
Drie ton voor
linksafvak bij
Californiëweg
Texel had minder
inwoners in 1989
Taxi tegen tractor
Aanrijding
SipGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR. 10.455
[TEXELSE
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1990
COURANT
B advertenties, abonnementen, etc.
Heveld De Rooy BV., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
■oon 02220-12741, na 18.00 uur 14881. Telefax 02220 - 14111
mctie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
2220-12741.
Hn werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.
irgreet Berndsen, Wilhelminalaan 58. Den Burg, telefoon 02220-14896
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr 36.25.01.742; N.M.B. nr. 67 34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs f41,40 per half jaar; Los f1,10
,We willen geen standpunten herhalen die we in het verleden al
lekend hebben gemaakt. Men weet op Texel wel waar wij voor
lan. Dit is een voortzetting in dezelfde lijn", aldus Dirk
erpstra, fractievoorzitter van de PvdA afdeling Texel. In het be-
ipte verkiezingsprogramma van de partij is vooral gepoogd
beleid voor de toekomst aan te geven. Als meest dringende
ik wordt door de PvdA de kustverdediging van het eiland naar
ren geschoven. Terpstra: „Zandsuppletie moet als eerste, om
redden wat er nog is. Maar meteen daarna moeten meer defi-
ieve maatregelen worden genomen". Via contacten met pro-
iciale en landelijke politici wil de partij druk uitoefenen, in de
ip dat snel geld beschikbaar wordt gesteld.
it verkiezingsprogramma van de
dA werd algelopen zomer door
n groep van vijf mensen onder
nden genomen. Na enige inhoude-
veranderingen is de uiteindelijke
rsie in januari door de ledenverga
ring goedgekeurd,
geleken met de versie van vorig
is het allemaal kort gehouden.
Brten Roeper, secretaris van de
lij: „Het gevaar bestaat dat het
algemeen en dus te oppervlakkig
irdt. Aan de andere kant mag het
niet te strak en te vastomlijnd
want iets dat vandaag geldt kan
irgen wel heel anders zijn en dan
i je je standpunten ineens moeten
Egen".
e PvdA wil dat de verbetering van
e economie, die zich de laatste jaren
oordoet, beter wordt benut om
laatschappelijke problemen tot een
plossing te brengen. Als voorbeeld
it Terpstra het basisonderwijs,
heeft een duidelijke verloedering
aatsgevonden. Tot nu toe is er in
jemeenteraad geen discussie ge
est hoe we daar mee om willen
Je kunt wel zeggen: och, dat
rijksbeleid, daar bemoeien wij ons
mee. Maar het raakt Texelse kin-
Bn, die komen in een situatie te
lt waar wij lang niet voor de volle
procent gelukkig mee zijn". Ook
onderhoud van de gebouwen
it hij als één van de problemen,
/ind het geen beste zaak dat een
pep moet worden gedaan op
Brs en kinderen voor het schoon
den van de scholen".
Gefaald
economisch, sociaal en cultureel
bin wil de PvdA dat het beleid
dt aangepast waar het heeft ge-
Er zijn bepaalde punten waarop
Swat de partij betreft een beetje
andere kant op had mogen gaan.
voorbeeld van een echte misser
Terpstra niet. Wel noemt hij de
mzijdigheid. „Het is hoofdzakelijk
richt geweest op het economisch
■ratel. De sociale kant, en dan heb
het bijvoorbeeld over onderwijs en
tósen die van de sociale dienst le-
n, heeft daar duidelijk onder gele-
n. Afgelopen vier jaar zijn enige
elpunten boven tafel gekomen".
Mens Terpstra is het niet altijd ver-
De gemeenteraadsverkiezingen
naderen met rasse schreden.
Om onze lezers nader te infor
meren over de verkiezingspro
gramma's, zullen we komende
weken de verschillende Texelse
partijen benaderen voor het
geven van een toelichting.
keerd dat het beleid gericht is ge
weest op stimulering van het
bedrijfsleven. Dit heeft namelijk ook
de nodige werkgelegenheid met zich
meegebracht. „Maar juist de andere
kant van de medaille is uit het ge
zicht verloren".
De partij stelt dat de kwaliteit van
veel gemeenschapsvoorzieningen
geen gelijke tred heeft gehouden met
de groei van de welvaart. Er moet
voor worden gezorgd dat de gemeen
telijke spullen goed voor elkaar zijn.
De nota rationeel wegbeheer zal er
bijvoorbeeld snel moeten komen. Ook
de bereikbaarheid van voorzieningen
vindt men belangrijk.
Molenkoog
Overkapping van zwembad Molen
koog wordt door de PvdA wenselijk
geacht. Indertijd is tegen gemeentelij
ke deelname aan het zwemparadijs
Calluna gestemd. Men vond dat er
iets tegenover het financiële risico
dat de gemeente hiermee aanging
moest staan, zoals korting op de toe
gangsprijs voor Texelaars. „Er is een
groep die zich geen aandeel kan per
mitteren en ook niet de aanzienlijke
toegangsprijs van het zwemparadijs
kan betalen. Die zijn dus buitengeslo
ten. We willen in ieder geval laten
onderzoeken of overkapping van Mo
lenkoog voor deze groep een oplos
sing kan bieden", vertelt Terpstra. Hij
geeft toe dat er buiten Calluna nog
enkele overdekte zwembaden op het
eiland zijn waarvoor redelijke toe
gangsprijzen worden gehanteerd en
dat een eventuele overkapping een
aanzienlijke kostenpost met zich mee
zal brengen. „Je moet eerst weten
wat de extra lasten daarvan zullen
zijn vóór je kunt bekijken waar het
geld vandaan moet komen. We willen
ook het schoolzwemmen stimuleren
in de lange winterperiode en dat is
mogelijk als het gemeentelijke bad
overdekt is. Toch nog toe zijn daar
over geen regelingen getroffen met
Calluna, maar een gemeente moet
zijn eigen verantwoordelijkheid in de
ze zaak dragen, vult Kees Hoogerhei-
de aan".
Dirk Terpstra ,.Men weet waar wij voor staan..
De PvdA wil dat, waar mogelijk, ge
meentelijke procedures worden ver
kort. Vragen van burgers moeten
duidelijk en vlot worden afgehandeld.
„Je zou er haast uitlezen dat we vin
den dat er teveel bureaucratie is", al
dus Hoogerheide Hij is van mening
dat iedere organisatie zich regelmatig
moet afvragen of deze zaken voor
Lees verder pagina 2
Zit er toekomst in een mosselver
werkingsbedrijf in Oudeschild? De
projectgroep visserij van Koppen bij
elkaar is van mening dat een derge
lijk bedrijf zeker mogelijkheden biedt.
Een mosselbedrijf in onze haven
plaats is slechts één van de drie
plannen waar de projectgroep zich
op het ogenblik mee bezig houdt,
want voor Den Helder staat een
nieuwe visafslag gepland en voor
Den Oever een garnalenpelcentrum.
Koppen bij elkaar is een gezamenlijk
initiatief van het gewest Kop van
Noord-Holland, de provincie, het re
gionale bedrijfsleven en de Kamer
van Koophandel. Instanties die via
een gezamenlijke aanpak de econo
mie in de Noordkop nieuwe injecties
willen geven.
De werkgroep visserij, waarin de ge
meenten Texel, Den Helder en Wierin-
gen zijn vertegenwoordigd, wordt
voorgezeten door burgemeester A.
Schipper. „De eerste plannen zijn ge
lanceerd, maar daarmee zijn we na
tuurlijk nog lang niet waar we wezen
moeten."
Nederland is op het ogenblik de
grootste mosselproducent van Euro
pa. Ons land is uitermate geschikt
om mossels als bodemcultuur te
kweken. De mosselcultuur in de
Waddenzee nam begin 50-er jaren
een aanvang. De mosselvisserij heeft
de afgelopen 40 jaar een zodanige
vlucht genomen, dat zij vandaag de
dag ongeveer 60 procent van de to
tale Waddenzee-opbrengst vormt. Het
merendeel van deze natuurlijke op
brengst gaat naar Zeeland. De Zeeu
wen - die er als
schelpdiercultuurkenners bij uitstek
•SST
7
JO../5. 8/
&'JLA GE 3 I
van het begin af aan zijn ingespron
gen - hebben de handel goed weten
af te schermen. Noordelijke belang
hebbenden, waaronder Texelaars,
hebben tenminste nooit vat op de
mosselcultuur kunnen krijgen. Slechts
vier van de 80 kwekers wonen in het
noorden. Twee in Den Oever en twee
in Harlingen.
Kweken
Het plan voor een mosselverwer
kingsbedrijf op Texel is niet nieuw.
Lourens Westbroek uit Den Burg
heeft zich er in 1984 al intensief mee
beziggehouden. Westbroek was ne
gen jaar lang in dienst bij het Rijk
sinstituut voor Visserij-onderzoek,
waar hij het kweken van mossels on
derzocht.
„Texel neemt ten opzichte van het
mosselkweekgebied een heel gunsti
ge positie in. Er is dus een economi
sche reden om in Oudeschild
mossels te gaan verwerken," aldus
Westbroek. „Met name de produktie
van gekookt mosselvlees, want voor
een kookbedri|f is ligging nabij het
kweekgebied zeer aantrekkelijk. Vijf
jaar geleden heb ik een mosselplan
ontworpen en daarvoor alles rond ge
kregen. Dit plan is toendertijd niet
gerealiseerd, omdat de noodzakelijke
aanvoer van mosselen naar Texel niet
gegarandeerd kon worden. Dit had
deels natuurlijke oorzaken, waardoor
er weinig mosselen op de kweekper-
celen beschikbaar waren. De hoge
prijzen die dit weer tot gevolg had,
maakten dat de leveranciers de mos
selen liever aan de centrale mossel
veiling in Yerseke leverden."
„Aan de andere kant zou de mosse-
laanvoer verzekerd kunnen worden
door aanvoer van Texelse mosselkwe
kers. Maar dat is geen eenvoudige
uitgangssituatie, omdat die er -op de
hangcultuur van de Oudeschilder Dirk
Slik na - niet zijn. Er zou dus een
aantal mosselkweekperecelen in het
westelijk deel van de Waddenzee
nieuw moeten worden aangelegd. Dit
kan echter weer ten koste van de
visgronden van de garnalenvissers
gaan. Tegenwoordig ook een belang
rijke bestaansbron. De zaak vereist
dus overleg en keuze: Wat wil men?
Misschien is het mogelijk andere me
thoden voor het kweken van mosse
len uit te proberen, om zodoende de
problemen te omzeilen."
„De positie van Texel is ideaal om
van een enorm rijk mosselkweekge
bied als de Waddenzee, te profiteren.
Het eiland is ook eigenlijk de enige
geschikte plek om een simpel mos
selverwerkingsbedrijf te hebben. De
mossels zouden direct vanuit de
kweekpercelen in een kookbedrijf ver
werkt kunnen worden. Op het ogen
blik wordt er van de totale
opbrengst, 100 miljoen kilo mossels,
ongeveer 30 procent gekookt. De in
stallatie die ik voor het mosselkweek-
bedrijf had ontworpen, had tot doel
het mosselvlees zo efficiënt mogelijk
uit de schelp te halen. Met diepvries-
en verduurzamingsmiddelen kun je
het produkt dan als „bulk" overal
naar toe sturen. Voor de werkgele
genheid op Texel zou zo'n bedrijf
uiteraard veelbetekenend zijn. Je kunt
toch gauw een man of twintig aan
het werk helpen."
Kostenverhogend
Als de mosselen uit de Waddenzee
zijn opgevist is de huidige gang van
zaken als volgt. In ongeveer 20 uur
vaartijd worden ze per schip naar
Yerseke vervoerd, daar geveild en ver
volgens uitgezaaid op de verwater
plaats in de Oosterschelde. Voor de
verkoop worden de mosselen door de
handelaren opnieuw opgevist, aan de
wal verwaterd en vervolgens voor
consumptie klaar gemaakt.
Westbroek is van mening dat deze
gang van zaken voor de mosselen uit
de Waddenzee een kostenverhoging
van ongeveer 25 procent met zich
meebrengt. Vijf procent op de ver
voerskosten Waddenzee -Yerseke, vijf
tien procent verlies aan mossels op
de verwaterplaats in de Oosterschel
de en vijf procent voor schepen en
bemanning voor het opnieuw opvis
sen uit de verwaterplaatsen.
Met Westbroek is de projectgroep
van mening dat een verwerkingsbe
drijf in Oudeschild niet alleen finan
cieel beter zou zijn, maar dat het ook
de houdbaarheid en de kwaliteit van
de mosselen ten goede komt. De
projectgroep is van mening dat het
met financiële steun van de Europese
Gemeenschap en de Firon (ontwikke
lingsmaatschappij van de NMB/Post-
bank en het provinciaal bestuur van
Noord-Holland, die tot doel heeft de
economie te steunen) mogelijk moet
zijn een mosselverwerkingsbedrijf te
stichten.
In de geluidhinder-kwestie inzake de
supermarkt aan de Vogelenzang
heeft de Raad van State nog geen
uitspraak gedaan. Dinsdagmiddag
werd in Den Haag het verzoek tot
schorsing van de hinderwetvergun
ning behandeld. Alle partijen (de
klaagsters Spreekmeester en Rijk, de
gemeente Texel en supermarkteige
naar Unigro) waren aanwezig om hun
argumenten nogmaals toe te lichten.
De voorzitter, mr. Veringa, kon echter
niet tot een uitspraak komen, omdat
een verweerschrift van de gemeente
hem niet had bereikt maar ergens"
op de Raad van State-burelen was
blijven liggen. Veringa zal komende
week het gemeentelijk pleidooi
bestuderen en in zijn besluitvorming
betrekken. De uitspraak is aanstaan
de woensdag om 10.00 uur. Medio
april komt de zaak opnieuw aan de
orde bij de Raad van State; dan zal
definitief worden beoordeeld of de
supermarkt aan de eisen van de hin
derwetvergunning voldoet.
De aanleg van een zogenaamd „Link
safvak" op de Pont weg, bij de afslag
naar de Californiëweg, kost drie ton.
Bij de provincie zal een aanvraag
worden ingediend voor een subsidie
van 75 procent (f225.000,-). De raad
zal worden voorgesteld het bedrag
beschikbaar te stellen. Met het werk
kan pas worden begonnen als be
kend is of de provincie daadwerkelijk
subsidie verleend.
Het aantal inwoners van Texel is ten
opzichte van 1988 gedaald met 71
personen. In '88 zijn 107 jongeren
tussen 17 en 23 jaar van het eiland
vertrokken. In '89 waren dat er 199.
De algemene uitkering die de ge
meente van het rijk krijgt op basis
van de bevolkingscijfers zal met zo'n
f15.800,- dalen.
Op de kruising Kogerweg/Nieuwlan-
derweg/Burgerdijk (nabij „Sarasani")
kwamen dinsdagmiddag een taxi en
een tractor met elkaar in botsing. De
oorzaak was dat de tractorchauffeur,
een 39-jarige man uit Den Burg, geen
voorrang verleende aan de op de
Nieuwlanderweg rijdende taxi van
een bedrijf uit Den Burg. De taxi
bestuurder liep lichte verwondingen
op, maar zijn passagier, een dame uit
De Cocksdorp, moest met een ver
moedelijk gebroken arm naar het zie
kenhuis worden gebracht. De taxi
werd zwaar beschadigd aan de voor
zijde.
Een 81-jarige automobilist uit De
Koog reed maandag omstreeks het
middaguur tegen een aan de Schoor-
wal geparkeerde auto, eigendom van
een 48-jarige inwoonster van Den
Burg. Enkele deuken waren het ge
volg. Na tussenkomst van de politie
werd de schade geregeld.
VRIJDAG EN ZATERDAG
het optreden van
Rock and roll in the sound of the
Stray Cats. Winnaars van diverse
prijzen in binnen- en buitenland. Een
fantastische muzikale acrobatische
act.
TEXEL
"((hirotion"
TOEGANG GRATIS
QUESTION Zwaanstraat 5