Jo Hoogerheide houdt ermee op
Mijn schoenmakershart
wil nog wel doorgaan
1
i
Mogen niet-raadsleden
meepraten in commissie?
„Springer maakt gebaar
naar gemeenschap Texel"
Verliefde Belg
irme wedstrijd voor
prden en pony's
Politieke fracties verschillen van mening
9d op dreef bij
8 avondmotorcross
Plan: meer ruimte in Lindeboom en Cinema
Orgel- en blokfluitconcert
in De Cocksdorp
pEROAG 19 JULI 1990
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
een advertentie van enige tijd geleden stond al dat hij wegens
fi,D. alleen nog maar de ochtenden werkte, nu houdt hij ermee
eoor de B.N.R. Kalmer Aan Doen en de Brood Nodige Rust.
■jioenmaker „Ome Jo" Hoogerheide 168 jaar) vindt het wellet-
s Maar hij houdt op met pijn in zijn hart. Hij heeft niemand
innen vinden die de zaak wil voortzetten. „Het is net je kind
wil je in goede handen achter laten. En het is een akelig
ji/oel als dat dan niet lukt".
jaar bezocht Jo Hoogerhei
de Ulo. Toen ging hij voor schoen-
■s, leren. Een vak dat hij dik
jgjaar zou uitoefenen. Negen
anden op cursus in Laren en daar-
enkele jaren ervaring opdoen bij
oenmakers in Den Helder. „Ik
onderwijzer worden. Maar daar
het een slechte tijd voor. Bijna
■teen had een lerarenacte en de
werd bakker, de ander slager....
«ren gewoon veel te veel onder-
ijts. Ik had het gauw bekeken",
loenmaker dan maar. Vader Hoo-
heide uit Oudeschild was dat op
te leeftijd ook geworden. „Vader
moeder hadden een schoenen- en
nufacturenwinkeltje. Ik ben na
topleiding daar aan het werk ge
it. Mijn broer was ook schoenma-
Hij zat in een pandje van
lertje, helemaal op de hoek van
(ogerstraat in Den Burg. Bakker
NSB-er, die is in de oorlog gein-
rteerd. Mijn broer werd beheerder,
i is die zaak verkocht, toen
ist hij eruit".
Munitiewagen
Ie Kogerstraat ontplofte in mei
;5 een wagen vol munitie ont-
(1. Tegenover die plek was een
uurtje, waar beide broers introk-
met hun machines. Dat was in
(8. „Het was verschrikkelijk hard
werken. Van zes uur 's morgens tot
's avonds tien uur. Alsmaar schoenen
repareren. Ook wel wat tassen, jas
sen en koffers. En we hebben een
keer een corset gedaan! Daar konden
ze met de machine niet doorkomen.
Met rode wangen kwamen ze vragen
of wij het doen wilden".
Vader en moeder Hoogerheide ver
huisden met de schoenenzaak van
Oudeschild naar de Weverstraat in
Den Burg. Daarachter werd de
schoenlappenj van beide broers ge
vestigd. „Mijn broer ging zich meer
op de winkel richten, ik deed het re-
In de afgelopen vijftig jaar
maakte schoenmaker Jo Hoo
gerheide soms vreemde dingen
mee. Eens kreeg hij bezoek van
een jonge Belg die tijdens zijn
vakantie op Texel een meisje
had ontmoet en daarop smoor
verliefd was geworden. Hij wou
daarom persé nog een paar da
gen op het eiland blijven maar
zijn geld was op. Of Hoogerhei
de daarom zijn mooie schoenen
wilde kopen...
paratiewer. Tien jaar geleden kwam
mijn nicht in de winkel, toen heb ik
mijn aandeel daarin verkocht. Ik richt
te me volledig op mijn eigen werk
plaats".
Leren zolen
Na de oorlog was er erg veel werk.
„Onder de kinderschoenen zaten nog
leren zolen en onder werkschoenen
ook. Als ze in de bouw bezig waren
versleten ze die in drie weken! Later
pas kwamen die schoenen met het
aangesloten onderwerk". De aard van
het werk veranderde in de loop van
de tijd enorm. „Kinderschoenen krijg
ik praktisch niet meer. Daar zit te
genwoordig allemaal rubber onder. En
werkschoenen ook niet. Als ze ver
sleten zijn gooit men ze weg. Dat
geldt ook voor de sportschoenen die
je vroeger helemaal niet had. Die had
je vroeger ook niet. Tja, er wordt
veel meer weggegooid dan vroeger".
Slechte schoenen
Volgens Hoogerheide zijn er tegen
woordig veel slechte schoenen. „Oh
jee, er is zo'n hoop rotzooi, vreselijk.
Alles plastic. Dat had je vroeger niet.
En slecht voor de voeten ook, want
er zit geen model in. Er zijn nog wel
goeie schoenen hoor. Met een goede
pasvorm en een leren zool. Een rub
berzooi kan ook nog wel, het moet
allemaal wel stevig zijn. Er zijn ook
wel goede sportschoenen, Nike en
zulks. Maar er is een hoop troep Dat
kost ook haast niks. En ze zijn nou
wel zo milieubewust aan het doen
over weggooien van plastic tassen,
maar als je nagaat wat er aan plastic
schoenen wordt weggeknikkert...."
Ondanks de grote hoeveelheid „weg-
werpschoenen" is de hoeveelheid
Jo Hoogerheide: tot de laatste dag plezier in het werk.
werk gestabiliseerd. Het aantal
schoenmaker is na de oorlog gezakt
van 12.000 tot 2000, maar dat aan
tal blijft ongeveer gelijk.
Hakkenbar
Geen goed woord heeft de vakman
over voor de „hakkenbars", die vooral
in grote winkelcentra zijn gevestigd.
„Dat zijn geen schoenmakers. Ze
rammen gewoon even wat in elkaar.
Het geeft niet hoe. Ze doen vaak niet
eens een stikkarweitje. Dat zou ik
niet kunnen hoor, daar is geen aar
digheid aan. Er zijn nog wel goede
vakmensen, maar die moet je met
een lantaarntje zoeken".
De afgelopen halve eeuw heeft Hoo
gerheide het plezier in zijn werk niet
verloren. „Zolen en hakken doen vind
ik nog steeds leuk. En als je een
schoen kunt repareren die aan de zij
kant is afgescheurd. Die moet je he
lemaal uit elkaar halen. Het geeft
voldoening als het is gelukt. Maar
hoeveel schoenmakers zijn er nog die
zoiets doen? De meeste zeggen: gooi
maar weg". Toeristen uit het hele
land en ook uit het buitenland komen
met hun kapotte schoenen bij Hoo
gerheide, omdat hij wèl een poging
tot repareren wil wagen.
Valt er nog een boterham te verdie
nen met dit edele ambachtsvak? „Als
je hard wil werken wel. Het is na
tuurlijk in de stad makkelijker dan
hier".
Hobby
Per begin augustus houdt Hoogerhei
de ermee op. „Je moet toch een
kéér uitscheiden. Ik mag het graag
doen hoor, maar je wordt wat ouder
en je kan niet zo hard meer als vroe
ger. Toen ik 65 werd zei ik: ik schei
uit met werken, maar ik ga met mijn
hobby verder.... Met mijn verstand
schei ik ermee uit, maar met mijn
schoenmakershart zou ik nog wel
even door willen gaan. Kleine kar
weitjes voor de winkel doe ik nog
wel. En onze eigen schoenen na
tuurlijk".
Afscheid nemen doet pijn, vooral als
de zaak wegens gebrek aan een op
volger niet wordt voortgezet. Adver
tenties in een vakblad mochten niet
baten. „Ze willen liever in zo'n win
kelcentrum. Er zijn twee scholen in
Nederland waar men het vak kan le
ren. Maar bij de opleiding hoort een
praktijkperiode van drie vier jaar. En
ik stop nu, dus die kans is verkeken.
Er zou nu alleen nog iemand in kun
nen die volledig gediplomeerd is.
Maar ik zoek iemand die het vak
daarnaast ook goed uitoefent. Je
hebt er ook die niet naar hun diplo
ma werken, die meer met geldverdie-
nen bezig zijn dan met het vak. Er is
tegenwoordig zo'n reclame voor de
televisie met „ga naar de schoenma
ker". Ik zie dat niet zo zitten hoor, ze
moeten gewoon het vakpeil verho
gen. Dan komen de klanten vanzelf".
T.de G.
4 en 15 juli werd voor de 23ste
het C.H. Schoorl georganiseerd,
foddenruiters en Kloppertjes
en hier met succes aan deelge-
en. Voor Kirsten Zoetelief met li
en Jacobien de Wit met
•ez was er een eerste prijs met
tctievelijk 125+ en 127 punten.
Andrea Keyser met Unicum be-
met 129 punten in de Lil
een eerste plaats. Met het L
klassiek eindigde Annette
met Linardo op de eerste
op de voet gevolgd door San-
Ignm met Shadow Boy. Door
rme zomerweer was de pu
belangstelling voor deze mooie
rijd niet groot. Op zondag liep
erdeel springen erg uit en
voor alle deelnemers een
vermoeiende dag.
r pony's: (rasp. punten, winstpun-
Kirsten Zoetelief met llkayso 125
Danielle v. Hoven met Bianca 124 1,
nemiek Kooiman met Norton 120, 1;
Eilander met valentine 123, 1. Lil dres-
Geus met Chamir 120, 1 Ml dres-
Jacobien de Wit met Tavarez 127, 1, 1e.
uur: Chloë Weel met Zamba 124, 1,
Weel met Zamba 113, 2e prijs. Vier-
2e prijs. Achttal: 115, 3e prijs. Sprin
ge B: Thirza Weel met Lucretia 0
2 w.p. 1e prijs; Diana Kooiman met
2'out, void. 1 w.p., Harma Eilander met
4 fout, void. 1 w.p Klasse L: Tessa
Lady Daisy 3 fout, void, 1 w.p;
Lwung met Marina 3 fout, void. 1 w.p..
Hoven met Bianca 3 fout, void. 1
"nette Kossen met Linardo 0 fout,
"P 1e prijs; Sanne Pelgrim met Sha-
0 fout, void. 2 w.p Klasse M: Chloë
Zamba 3 fout, 1 w.p. Stijl springen
Petra Kooiman met Storm 34 pun-
P"js Klasse L: Annette Kossen met Li-
punten, 1 w.p.
Peerden:
Andrea Keyser met Unicum 127
w.p. 5e prijs; Ria Bakker met Animo
nr8n, 1 w.p. Lil dressuur: Andrea Key-
Unicum 129 punten, 1 wp. 1e prijs;
met Avant Coureur 121 punten, 1
*eede proef 132 punten, 2 w.p. 2e
M. Viertal 126 punten, 4e prijs.
Wasse B: Jacobien de Wit met
3 fout, void. 1 w.p.; Annette Kossen
«ra 0 fout, void, 2 w.p. Klasse L: Bea
roet Avant Coureur 0 fout, void. 2
springen: Marian v.d geest met Chi-
48 punten, 2 w.p.
Mogen personen die niet tot raadslid
zijn gekozen maar wel op de kandi
datenlijst voor de verkiezingen heb
ben gestaan, wel of niet zitting
hebben in raadscommissies? Groen
Links vindt van wel en deed hierover
schriftelijk een voorstel. B en W rea
geerden afwijzend, maar een deel
van de overige raadsfracties wil het
voorstel ondersteunen, zo bleek tij
dens een maandagavond gehouden
commissievergadering. Of deze
steun voldoende zal zijn, moet ech
ter worden betwijfeld.
Groen Links maakte dit punt mede
tot inzet tijdens de recente gemeen
teraadsverkiezingen en ook in de er-
opvolgende college-onderhandelingen.
Vooral voor kleine partijen kan het
voorstel, dat vooral is bedoeld om de
werkdruk te verlagen, soulaas bieden.
Groen Links-raadslid Peter Bakker
fungeerde de voorgaande twee
raadsperioden als eenmansfractie
voor de PSP en moest dus in zijn
eentje alle vergaderingen van de ge
meenteraad, raadscommissies en an
dere adviescommissies bijwonen. In
de huidige situatie zitten Erna
Eelman-van der Kooi (VVD) en Jan
van Asselt (onafhankelijk) er alleen
voor als raadslid. Weliswaar krijgen
zij bijstand van hun respectievelijke
„steunfracties" (waarin andere partij
genoten helpen met de voorbereiding
op vergaderingen en bepaling van po
litieke standpunten), maar de leden
van de steunfractie mogen niet als
woordvoerder optreden in de diverse
vergaderingen.
B en W zijn het niet met deze stellin
gen eens, zo liet burgemeester Schip
per maandagavond weten. Hij legde
de nadruk op de te dragen verant
woordelijkheid. „Niet-raadsleden kun
nen geen inhoud geven aan de
"O cc klasse van de MAB
Motorcross wist nieuwkomer
oo Siebeling zich een eerste
'o verwerven, geholpen door
allen van Sander Witte in de
manche.
'25 cc jeugd was Ronald Zijm
(eo zeer sterk seizoen rijdt - de
oio winnaar. Marco Witte
s,abiel rijdend tweede. Hierach-
o'en Albert Zandstra en Otto
een verwoede strijd uit, die
door Otto Goënga in zijn voordeel
werd beslecht.
In de matig bezette 125 cc senioren
klasse was de uitslag eenvoudig te
voorspellen. Wèl verrassend was het
hernieuwde optreden van Pieter Ko
per. Blijft Koper materiaal heel en
komt de conditie op peil, dan zal de
125 cc zeker aan spanning winnen.
Volgende cross op zondag 29 juli,
aanvang 14.00 uur.
Uitslag:
1. Remco de Beer, 2. Kees pol jr.; 3. Ruud
Keyser; 4. Pieter Koper.
De junioren liefhebbers klasse was slecht be
zet. 1. Bart Wijsman en 2. Hans de Winter
Bij de 250 cc reed Nico Bakker eenzaam zijn
snelle ronden.
verantwoordelijkheid, die een beëdigd
raadslid draagt. Behalve als zij voort
durend onder controle staan van de
raadsleden van dezelfde partij. Dat
betekent dat je voor- en achteraf met
elkaar overleg moet hebben. Het ar
gument taakverlichting vervalt hier
door. Raadsleden krijgen dan juist
méér zorgen", vreesde Schipper.
Geen plicht
Peter Bakker vond dit te betuttelend:
„Het is geen verplichting om raads-
kandidaten naar vergaderingen af te
vaardigen. Elke fractie kan daarover
zelf beslissen. Ik zou zeggen: gééf de
mensen verantwoordelijkheid, méék
ze betrokken bij de politiek. Mis
schien dat de ene fractie er geen be
hoefte aan heeft, maar is dat een
reden om het de ander te verbie
den?"
Bakker legde deze vraag voor aan
zijn collega-commissieleden. Ate
Rienstra stelde zich geheel op de lijn
van het college. „Diverse politiek
geïnteresseerde partijgenoten volgen
de vergaderingen. Als je hen het
woord geeft, uiten ze zich vaak
spontaner, maar ook eenzijdiger en
meer uitgaande van het eigen stand
punt dan raadsleden van dezelfde
partij. Een raadslid weegt meer de
verschillende belangen tegen elkaar
af", aldus Rienstra, onder verwijzing
naar de vroegere situatie in de com
missie ruimtelijke ordening, toen ver
tegenwoordigers van
belangengroeperingen konden mee
praten. Rienstra's opmerkingen ble
ken de burgemeester uit het hart
gegrepen. „Kandidaat-raadsleden zijn
overigens wel welkom in commissie
vergaderingen en mogen volgens de
verordening ook het woord voeren",
voegde Schipper toe.
Animo
Jan van Asselt zei zich te kunnen
vinden in Bakkers voorstel, hoewel hij
zelf in het verleden (bij Texels Belang)
hiermee geen goede ervaringen had
opgedaan. „We hebben eens gepro
beerd mensen op de lijst bij het
raadswerk te betrekken. Het eerste
jaar lukte dat nog wel, maar vervol
gens liep de animo terug. Maar toch,
als het lukt kun je bij kandidaten be
grip kweken hoe uiteindelijk stand
punten worden bepaald, het lijkt me
een goede voorbereiding voor het
raadslidmaatschap. Het is de verant
woordelijkheid van elke fractie voor
zich."
Cor Kuip (Texels Belang) was het
eens met B en W dat deze werkwijze
niet of nauwelijks minder werkdruk
oplevert. Gré Zegers (PvdA) daarente
gen zei dat haar fractie meegaat met
het Groen Links-voorstel. De niet
aanwezige Erna Eelman (VVD) had
vooraf laten weten op één lijn te zit
ten met het college.
Rondvraag
De commissie besprak voorts nog
enkele andere voorstellen van Groen
Links, die tot verbetering van het hui
dige vergadersysteem zouden moeten
leiden. Over verkrapping van het ver
gaderschema (alle commissies in één
week) zoals B en W voorstelden, wa
ren de meningen verdeeld. De kleine
partijen VVD en Groen Links waren
hierop tegen, maar eenling Van As
selt voorzag geen problemen
(„kwestie van zelfdiscipline"). Vrijwel
iedereen was het erover eens dat af
spraken moeten worden gemaakt
over de vragen die in de rondvraag
van de raadsvergadering worden
gesteld. Bijval kreeg ook het voorstel
om ingekomen stukken voortaan in
commissieverband voor te bespreken
en niet pas in de raadsvergadering,
die daardoor vaak onnodig lang
duurt. „Als de raadsvergadering maar
niet een lijst met hamerstukken
wordt", waarschuwde Gré Zegers.
„Ik denk dat de raadsvergadering op
Texel nooit saai zal worden", ant
woordde de burgemeester.
Springer BV uit Groningen, eigenaar
van hotel De Lindeboom en bio
scoop Cinema Texel, is van F»an in
beide panden wijzigingen door te
voeren waardoor ze beter geschikt
worden voor grote evenementen. In
De Lindeboom zullen de poolbiljarts
uit de witte zaal verhuizen naar de
tot snookercentrum" omgedoopte
schouwburgzaal. De Springer
directie wil aan de achterzijde van
de bioscoop kleed- en doucheruim
ten realiseren.
Om met het laatste te beginnen:
door de bouw van een kleedkamer
wordt gehoopt dat er voor toneel- en
musicalverenigingen geen beletsel
meer bestaat om in Cinema Texel
voorstellingen te geven. Toen drie jaar
geleden de bioscoop tijdelijk tevens
als theater werd geëxploiteerd, stond
er een container-unit achter het bio
scoopgebouw (aan de Weststraat).
Springer denkt nu aan een soortgelij-
Dinsdagavond wordt in de R.K. kerk
van De Cocksdorp een concert ge
geven door organist Henk Gijzen en
blokfiuittist Helma Lydon-van den
Hoek, aanvang 20.15 uur. De uitvoe
ring maakt deel uit van de door de
Raad voor het zomerwerk van de ge
zamenlijke Texelse kerken georgani
seerde serie. De toegang is gratis.
Bij de uitgang wordt een collecte ge
houden ter bestrijding van de
kosten.
Helma Lydon-van den Hoek heeft
blokfluit gestudeerd aan de conserva
toria van Utrecht en 's Gravenhage,
waar ze naast haar opleiding master-
classes heeft gevolgd bij Frans Brug
gen. Lesgeven, repeteren en optreden
zijn haar dagelijkse bezigheden. Met
de organist Henk Gijzen vormt ze een
vast duo en speelt onder zijn leiding
regelmatig mee in het Brederode
Consort Verder maakt ze deel uit
van het ensemble Recordate, het eni
ge achttallige blokfluitensemble van
Nederland. Zij maakten een tournee
door Italië.
Henk Gijzen, geboren in 1955, stu
deerde orgel en kerkmuziek bij Eva-
ristos Glassner en Klaas Bolt aan het
Sweelmck Conservatorium te Am
sterdam. Hij behaalde de Akte
Muziekonderwijs orgel B, het Praktijk
diploma Kerkmuziek en het Einddiplo
ma Solospel Orgel. Ook studeerde hij
orgel bij Elly Kooiman. In 1979 werd
hij prijswinnaar van het Nationaal Or
gel Improvisatie Concours te Bols-
ward. Henk Gijzen is cantor-organist
van de Grote Kerk te Vianen en do
cent orgel en koordirigent aan de
Streekmuziekschool te Alphen aan de
Rijn. Ook is hij als orgeldocent be
trokken bij het cursuswerl van de
Commissie voor de Kerkmuziek.
Naast een grammofoonplaat ver
scheen van hem recent een CD, met
opnames van het Christian Müller-
orgel in de Grote- of Jacobijnerkerk
te Leeuwarden.
Programma:
1. Blokfluit en Orgel, Sonate in d
(1610) (giovanni Paolo Cima.
2. Orgel, Voluntary in D: - adagio; -
andante; - adagio; - allegro moderato
(John Stanley 1713-1786)
3. Blokfluit en orgel. Partita in e: -
andante; - vivace; -presto: - vivace; -
siciliana; - vivace; - presto (Georg
Phlipp Telemann 1681-1768).
4. Orgel, „Jesu, meine Freude" (Jo-
hann Ludwig Krebs 1713-1780).
5. Blokfluit en orgel, 5 miniaturen: -
La Lutine; - La Diana; - La Linote
farouchée; - Le moucheron; - La petit
Rein (Franpois Couperin 1668-1733).
6. Blokfluit, Echo en Fantasie (Jacob
van Eyck 1590-1657); Ende
(1980) (Louis Andriessen geb. 1939).
7. Orgel, Concerto uit: „Judas Mac-
cabaeus": - Ouverture; - Allegro; -
andante; - marche (Georg Friedrich
Handel 1685-1759).
8. Blokfluit en orgel, Sonate op I nr.
5; - adagio; - allegro; - adagio; - Bou-
rée; - Menuetto (Georg Friedrich
Handel).
ke voorziening. De bouwaanvraag
moet nog worden ingediend.
Door in De Lindeboom de poolbiljarts
te verhuizen, wordt meer ruimte ge
creëerd in het voorste gedeelte. Be
drijfsleider ad interim Nico Erwich:
„De Lindeboom valt dan duidelijker
dan nu uiteen in twee delen: het
snookercentrum in de grote zaal en
het café-restaurant in de voorste
helft. Het café-restaurant, inclusief de
witte hal, kan dan weer worden be
nut voor grootschalige activiteiten,
bijvoorbeeld bij het Jazz- en Blues
festival, Ouwe Sunderklaas en voor
bruiloften en partijen. De bridgeclub,
die nu niet meer in de grote zaal te
recht kan, kan naar de witte zaal uit
wijken. Geluidoverlast geldt alleen
voor evenementen in de grote zaal,
de rest van het gebouw is wel vol
doende geïsoleerd, dus dit plan moet
geen probleem zijn."
Vloer
De poolbiljarts zullen op het toneel
van de schouwburgzaal komen te
staan, In totaal zal het snookercen
trum, dat afgelopen weekend werd
geopend, vijf poolbiljarts, twee ca
rambolebiljarts en vier snookertafels
bevatten. Ook de fruitautomaten
worden naar de grote zaal verplaatst.
Volgens de bedrijfsleiding is het niet
de bedoeling er ook flipperkasten
neer te zetten.
Tijdens het afgelopen Jazzfestival
kon de voorzaal niet worden gebruikt,
omdat werd gevreesd dat het nieuwe
tapijt zou worden beschadigd. Nu
zullen demontabele vloerdelen wor
den aangeschaft, die bij dergelijke
evenementen over het tapijt worden
gelegd. Een investering van ongeveer
f30.000,-.
Gebaar
„Zowel de kleedruimte bij de bio
scoop als de verruiming van De Lin
deboom kun je beschouwen als een
gebaar richting Texelse bevolking",
stelt woordvoerder J. de Jonge van
de Texel Hotel Combinatie, waarvan
ook De Lindeboom deel uitmaakt. De
Jonge ontkent overigens niet dat de
omzet van grote evenementen voor
de exploitatie van De Lindeboom be
langrijk zijn. Verwacht wordt dat met
de geplande wijzigingen de exploita
tie van Texels meest besproken hotel
kan worden verbeterd. De Jonge:
„Maar toch, na alle negatieve berich
ten van de laatste tijd, de klachten
over het geluid en dergelijke, willen
we graag eens positief in het nieuws
komen. We willen onze naam niet te
grabbel gooien."