i
jndanks welvaart Texel moet
|)emeente blijven beknibbelen
f
I
7
FINANCIEEL BELEID, WERKGELEGENHEID, MILIEU
A
A
BEGROTING
1991
TX 25 doorkruist vuurlinie:
schietoefening afgeblazen
\V
A
Rioolrechten
w
KV
A
GEMEENTE
Hogere rente al
ingecalculeerd
Onroerendgoedbelasting in de kop van Noordholland
Onroerendgoedbelasting
Woning-voorraad versus
inwoners gemeente Texel
Harmonisatie veertarieven
Een ton méér
DERDAG 8 NOVEMBER 1990
TEXELSE COURANT
PAGINA 13
ie zaken financieel sluitend krijgen, daar gaat het om. Eenvou-
is dat niet want er is geen geld genoeg om iedereen zijn zin
geven. We moeten dus kiezen en het staat bij voorbaat vast
ije altijd mensen zult moeten teleurstellen". Wethouder Dirk
pstra (43) vervult bij het kanaliseren, omleiden en afdammen
nde gemeentelijke geldstromen een sleutelrol want
nancieel-economisch beleid" hoort tot zijn portefeuille.
beetje frustrerend is het soms
Met de algemene Nederlandse
flomie gaat het goed, bedrijfsle-
en bevolking staan er financieel
beter voor dan een paar jaar ge-
maar toch moeten de ge-
«nten blijven bezuinigen omdat
ijksoverheid te weinig afschuift,
iedereen begrijpt dat. Indachtig
profijtbeginsel zullen de kosten
openbare zorg steeds meer in
fning worden gebracht bij de bur-
Alles moet kostendekkend
rden en intussen kunnen be-
mgverhogingen niet uitblijven,
aarbij moeten we er rekening mee
iden dat een deel van de burgerij
profiteert van de economische
eving. Met de kwijtscheldingsre-
ng maar ook door beleid in het
ter van de sociale vernieuwing,
ïn we moeten voorkomen dat
brokken vallen".
e situatie is voor een bestuurder
een uitdaging en zo kijkt Dirk
jstra er tegenaan. Het wethouder-
ap is hem niet tegengevallen,
ït is wat ik ervan had verwacht,
wethouder kun je makkelijker in-
=d uitoefenen. Als je in de opposi-
zit, moet je veel harder werken
hetzelfde of veel minder resul-
De sociale vernieuwing ziet hij
een bijzondere mogelijkheid voor
lemeente om eigen beleid te voe-
op sociaal terrein, dus zonder dat
iogere overheid voorschrijft aan
te doelen de gelden precies moe-
worden besteed. „We bekijken
de gemeente kan doen om vraag
aanbod op de arbeidsmarkt beter
Ikaar te laten aansluiten. Net als
irs zijn er op Texel werklozen,
ir er zijn ook veel vacatures. De
ieente kan scholing stimuleren
mensen voor meer taken ge
kt te maken. Met het Texels Ver
van Ondernemers, de
)eweging en het arbeidsbureau
praten over een arbeidspool of
enpool waardoor seizoenarbeiders
meerdere werkgevers langer aan
slag kunnen worden gehouden,
de werknemers zelf moeten daar
iurlijk bij worden betrokken. Zon-
hun medewerking komt er niets
terecht. Ik vind het wel belang-
Het kan niet goed zijn dat men-
een deel van het jaar hard en
buitensporig hard en lang wer
en de rest van de tijd niets
i".
Gezegend
iet opsommen van financiële
Ipunten en problemen op Texel
ilaat al gauw de indruk dat het
„erger" is dan elders. Terpstra
ter zonder aarzelen op dat dat
juist niet het geval is. „We moe-
goed uitkijken, maar de financiële
<ie van de gemeente is niet
Tarief
7 132,10
7 132,10
7 132,10
7 136,05
7 148,20
7 151,20
7 155,40
slecht. Heel wat andere gemeenten
in het land hebben reden om jaloers
op ons te zijn. Het is waar dat de ei
landsituatie bijzondere kosten met
zich meebrengt, maar wij hebben
weer niet te maken met stadsver
nieuwing en buitenlanders-
problematiek. Texel is een gezegende
gemeente".
Het heeft met de eilandpositie te ma
ken dat Texel veel meer dan andere
gemeenten geld steekt in bijvoor
beeld welzijnsvoorzieningen. „Als
Texel tot het vasteland behoorde, zou
er bijv. geen eigen muziekschool zijn.
Dan zou men immers naar de mu
ziekschool van Den Helder of een an
dere stad gaan? Die school kost
ontzettend veel geld, maar ik vind
dat we dat er voor over moeten heb
ben. Texel is ook enorm rijk aan vere
nigingen waarvan er vele
investerings- en exploitatiesubsidie
nodig hebben. Ook dat is een goede
zaak, want de kwaliteit van deze sa
menleving is voor een deel aan dat
verenigingsleven te danken. Toch
heeft het college in meerderheid
besloten dat het totale bedrag dat
beschikbaar wordt gesteld voor in
vesteringssubsidies niet wordt opge
trokken. Tine Krijnen denkt daar
anders over. Zij wil daarvoor dertig
mille extra hebben, maar is dan ook
bereid de onroerend goed-belasting
met 2% te verhogen. Heel con-
sekwent".
Erg genoeg
De meerderheid van het college is
echter van mening dat de onroerend
goed-belasting niet omhoog moet.
Terpstra: „We vrezen dat anders het
totale pakket aan lastenverhogingen
te zwaar wordt, met name voor de
minst draagkrachtigen. Vergeet niet
dat de reinigingsrechten enorm stij
gen: van f129,- naar f329,40 voor
een gewoon gezin. Ook is er bij de
onroerend goed-belasting een ver
schuiving bij de huurwoningen: het
belastingdeel dat door de huurder
moet worden opgebracht, gaat om
hoog. En juist onder de huurders van
woningen bevinden zich de laagstbe
taalden die we graag een beetje ont
zien".
Het nieuwe reinigingsrecht is het ge
volg van het veel duurdere systeem
van afvalverwerking dat volgend jaar
op Texel wordt geïntroduceerd. De
heffing zou aanvankelijk nog hoger
zijn, maar kon iets worden gematigd,
onder andere omdat het nieuwe
systeem pas op 1 april gaat werken.
Bovendien werd 100% dekking van
de totale kosten nog niet noodzake
lijk geacht. Toch zullen de nieuwe be
dragen hard aankomen. De
„gedupeerden" moeten echter in
aanmerking nemen dat de baatbe
lasting wordt afgeschaft en de ver
wachting koesteren dat de kosten
van aardgas zullen worden gelijkge
schakeld met die van elders in de
kop van Noordholland.
Scheiding
Spoedig zullen ook beslissingen moe
ten worden genomen over de ge
scheiden inzameling van huisvuil. In
een recreatiegemeente als Texel le
vert dat extra problemen op aange
zien niet vast staat of ook de
REINIGINGS RECHTEN
VERHOUDING INKOMSTEN EN UITGAVEN
yA
7/
V/
i
7
Naam: Dirk Terpstra
Geboren: 10 oktober 1947.
Burgerlijke staat: Gehuwd.
Woonplaats: Den Burg.
Beroep: Besteller bij PTT Post (20 uur per week).
Politieke partij: Partij van de Arbeid.
In de politiek sinds: September 1982. Daarvoor ongeveer acht jaar ac
tief in plaatselijk vakbondswerk.
Portefeuille: Milieu, Gemeentewerken, financieel- en economisch beleid,
marktgerichte werkgelegenheid, promotie en gewestzaken.
Hobby's: Tuinieren, fotograferen, hardlopen en wandelen in de natuur.
Welk boek het laatst gelezen? „Bloed als waterverf" van Francoise
Sagan.
Lievelingsgerecht: Coq au vin. „Dat is een Bourgondisch gerecht. Heel
lekker, als het tenminste is klaargemaakt door mijn vrouw. Wel met een
goede wijn erbij, Bourgogne natuurlijk".
Lust geen: „Oesters. Verder eet ik alles".
Grootste deugd in de politiek: „Geduld".
Grootste ondeugd: „Ze zeggen dat ik te lang van stof ben".
Grootste irritatie: „Geen idee".
scheiden groente, tuin- en fruitafval
zelf wil houden om er compost van
te maken, mag straks zijn gang gaan
en krijgt zelfs steun. Terpstra: „Die
mensen krijgen van ons een com-
postcontainer".
De Texelse bevolking stelt zich heel
positief op als het gaat om acties en
maatregelen om het milieu te be
schermen. De inzameling van klein
chemisch afval is bijvoorbeeld een
groot succes en er wordt ook op gro
te schaal papier en plastic ingeza
meld. Dat succes stelt de gemeente
echter voor nieuwe problemen en ho
ge kosten: al die rommel zal afge
voerd en verwerkt moeten worden
De problemen om van plastic en pa
pier af te komen, zijn bekend. Vol
gens Terpstra zal de gemeente de
inzameling ervan toch blijven stimule
ren, zelfs als er geen afnemers zijn,
„Dan slaan we het maar ergens op".
De gemeente wil de groei van de
jaarlijkse hoeveelheid aangeboden
huisvuil tot stilstand brengen. En er
komt „geïntegreerd milieubeleid", dat
inhoudt dat alle bestemmings- en an
dere plannen worden getoetst op hun
eventuele gevolgen voor het milieu.
De kosten van het ophefferr van die
gevolgen worden dan bij de plan-
kosten opgeteld.
Ecologie
Ook in andere opzichten zal de ge
meente zijn inspanningen om Texel
mooi en schoon te houden verster
ken: door regels in bestemmingsplan
nen maar ook door „ecologische"
beheersmaatregelen, zoals het weren
van kunstmest en bestrijdingsmidde
len en het instellen van maaidata bij
het bermonderhoud.
Verder heeft de gemeente te maken
met de steeds meer op milieu- en na
tuurbescherming gerichte landelijke
wetgeving. Het lozen van afvalwater
in de grond en op de sloot, wat nog
op tientallen adressen in het buiten
gebied gebeurt, zal gestopt of aan
zeer stringente regels worden gebon
den. De vraag is in hoeverre men de
betrokken burgers voor de daaraan
verbonden kosten kan laten opdraai
en. Het zou een nieuwe kostenpost
voor de gemeente kunnen betekenen.
Terpstra warschuwt ook voor veel
andere uitgaven die er zitten aan te
komen. Er moet een openbaar toilet
komen in De Koog, de straatverlich
ting moet worden uitgebreid en ook
uitbreiding van de straatreiniging is
onontkoombaar. Om niet te spreken
van allerlei andere maatregelen die
op verbetering van de leefbaarheid
zijn gericht.
Toen hij nog gewoon raadslid was
heeft Terpstra meermalen aangedron
gen op betere controle op naleving
van regels die gelden voor de bouw,
de toeristenbelasting, de hinderwet
en de recreatie. „Daar is nog steeds
niets aan gedaan, maar het moet nu
wel gebeuren".
Wethouder Terpstra beschouwt het
toerisme als uiterst belangrijk en on
misbaar voor de Texelse economie.
tarief reiniging
l//A UITGAVEN
recreanten en de recreatieonderne
mers voldoende aan dit systeem zul
len (kunnen) meewerken. Terpstra:
„In Bergen en op Terschelling wordt
momenteel een proef genomen met
gescheiden inzameling. Toen we
laatst op Terschelling waren, hoorden
we dat het daar nog met erg best
ging. Veel hangt af van de motivatie
van de beheerder van het recreatie
terrein".
Wie de van het overige huisvuil afge-
De afgelopen anderhalf jaar zo fors
gestegen rente heeft op de begroting
van 1991 een minimaal effect. Al in
de voorjaarsnota, die In april j.l. werd
uitgebracht, hebben b en w de cijfers
aangepast. Voor de begroting van
1990 werd nog uitgegaan van 7 pro
cent kapitaalslasten. In de voorjaars
nota werd dit percentage verhoogd
tot QVi procent over de reserves
(eigen geld) en 9>2 procent over de
investeringen. Hoewel de hogere ren
testand dus is ingecalculeerd, kan
men er niet omheen dat de gemeen
te in 1991 minder kan besteden, dan
wanneer de rente op hetzelfde niveau
was gebleven. De bestedingsruimte is
om precies te zijn met ƒ136.800,-
verminderd. Maar omdat b en w hier
mee al rekening hebben gehouden,
zal het niet nodig zijn om nu plotse
ling posten te schrappen.
De stijgende olieprijzen als gevolg
van de Golf-crisis hebben nog veel
minder invloed op de begroting. De
energieprijzen worden door de ge
meente vastgesteld op basis van er
varingscijfers. Uitgegaan wordt van
een 10-jaarlijks gemiddelde. Pas als
ook de gasprijs gaat stijgen, zal de
gemeente met veel hogere kosten
worden geconfronteerd. „Een strenge
winter heeft veel méér invloed op de
brandstofkosten dan de Golf-crisis....",
zeggen de financiële experts van de
gemeente.
Gemeente
Tarief 1990
Eigenaars-
Gebruikers-
per i
f 3000,-
deel
deel
1.
Texel
7
5,30
7 3,04
7 2,26
2.
Anna Paulowna
7
6,10
7 3,45
7 2,65
3.
Zijpe
7
7,20
7 4,00
7 3,20
4.
Wieringermeer
7
7,81
7 4,34
7 3,47
5.
Harenkarspel
7
7,90
7 4,39
7 3,51
6.
Niedorp
7
8,30
7 4,60
7 3,70
7.
Opmeer
7
8,89
7 5,05
7 3,84
8.
Wieringen
7
9,30
7 5,15
7 4,15
9.
Schagen
7
11,35
7 6,24
7 5,11
10.
Den Helder
7
11,40
7 6,33
7 5,07
11.
Noorder-Koggenland
7
12,60
7 7,20
7 5,40
Jaar
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
Gebruiker
7 2,13
7 2,13
7 2,20
7 2,20
7 2,24
7 2,26
7 2,29
Eigenaar
7 2,92
7 2,92
7 3,00
7 3,00
7 3,06
7 3,04
7 3,01
Andere mogelijkheden voor uitbrei
ding van welvaart en werkgelegen
heid komen tot dusver nauwelijks van
de grond. Initiatiefnemers zullen ech
ter met open armen worden ontvan
gen, maar moeten niet bij voorbaat
rekenen op een buidel geld. „Onze
taak is het scheppen van gunstige
voorwaarden".
Hij onderstreept de weigering van het
college om de VVV-stichting voor in
formatie en dienstverlening meer te
geven dan het huidige jaarlijkse be
drag van f260.000,-. „Dat moet ge
noeg zijn. Ik zie trouwens niet zoveel
verschil tussen promotie en informa
tie/dienstverlening. Het een gaat
automatisch in het ander over.
Dienstverlening is ook promotie".
Volksgezondheid
forse verhoging tarieven vuilver
werking
gescheiden afvalinzameling: invoe
ring minicontainers voor groente-,
fruit- en tuinafval
storting van 7250.000,- in het rioo
legalisatiefonds
leges hinderwetvergunningen ver
hogen met 20 procent
Jaar
Inwoners
Woningen
1985
12653
4588
1986
12674
4680
1987
12691
4732
1988
12682
4792
1989
12720
4848
1990
12652
4910
1991
12650
4991
Bron: „Financieel toezicht", provincie Noordholland.
th*un wanrwoonM^khMd vsn 0* ndakt<*
Fase 1: Harmonisatie vrachtvervoer...
Fase 2: Harmonisatie Personenauto
vervoer...
En voor Texel is dus nu de grote
Alarmfase ingetreden! Mocht het
voor de Texelaars dit jaar nog niet
duidelijk zijn geweest waar het met
de veertarieven heengaat, dan is men
nu waarschijnlijk wel wakker ge
schud. Een daling voor niet ingezete
nen, maar een forse stijging voor
Texelaars, in de praktijk betekent dat
zoiets van: Texelaars ga maar terug in
een isolement. Want dat zal het voor
een heleboel Texelaars betekenen!
Wet op Economische Mededinging?
Laat me niet lachen. Net of er voor
Texelse vervoerders vanaf deze kant
van het Marsdiep na doorvoering van
deze plannen ooit nog wat econo
misch mee te dingen valt! Harmoni
satie betekent in de praktijk ook dat
als de tarieven voor toeristen (die nu
nog net niet worden afgeschrikt door
de hoogte van het tarief) „te veeK'
gaan zakken, er een ander probleem
wordt gecreëerd. Texel zou dan wel
eens tè aantrekkelijk kunnen worden
voor dagjesmensen, met alle gevol
gen voor de autodichtheid op ons
mooie eiland. Als er nu vanavond
toch een forumdiscussie wordt ge
houden over de leefbaarheid op Texel
komt dat mooi uit. Kan meteen mee
genomen worden in de discussie...
Dus, beste Texelaars, als we nu de
zaak maar op zijn beloop laten, geen
actie voeren, zodat deze onzalige
plannen worden doorgevoerd, dan zal
men over enige tijd een harmonisatie
effect rapportage avond moeten be
leggen waarvan de eindconclusie bij
voorbaat vast staat. Hadden we
maar... D
W. Bakker
Den Hoorn
Economische zaken
stopzetten heffing baatbelasting-I
behoud van kwaliteit toeristisch
produkt
ondersteuning visserij en landbouw
werkgelegenheidsproject visserij
Om volgend jaar het „rioolega
lisatiefonds" op te starten, wil
den b en w een eenmalige
storting van 7350.000,- doen.
Verscheidene raadsfracties von
den dat teveel. Het college is
nu van gedachten veranderd. In
overeenstemming met een
voorstel van VVD-raadslid Erna
Eelman-van der Kooi neemt het
college nu genoegen met
7250.000,- ineens en een jaar
lijkse stijging van de rioolrech
ten met 3 procent. Deze
wijziging betekent dat de ge
meenteraad in 1991 een ton
méér krijgt te besteden. In de
begrotingsvergadering zullen
hierover ongetwijfeld voorstel
len worden gedaan.
De schietoefening van de landmacht
op de Vliehors werd dinsdag gedu
rende vier uur onmogelijk gemaakt
omdat de Texelse kotter TX 25 zich
in het gevarengebied bevond.
„Aan de herhaaldelijke verzoeken van
onze kant werd geen gehoor gege
ven, de kottervisser bleef onver
murwbaar en hield positie", aldus
landmachtwoordvoerder R.Boevé. De
veiligheidsofficier verduidelijkt dat via
verschillende marifoonkanalen gepro
beerd is het vaartuig te bereiken.
„Geen enkele reactie, met via Texel
en IJmuiden, maar ook niet via de
Brandaris op Terschelling. Er zijn al
eerder soortgelijke problemen met de
ze visser geweest. Wij hebben er alle
begrip voor dat deze mensen hun
brood moeten verdienen. Waar ande
re schepen houden zich wel keurig
aan de voorschriften en de veilig
heidsregels in acht nemen, zit deze
visser ons herhaaldelijk in het vaar
water. De krijgsmacht heeft al ver
schillende keren contact met hem
gezocht, maar tot dusver bleven alle
toenaderingspogingen vruchteloos.'
De kotter TX 25, eigendom van gar-
nalenvisser A. Blom, bevond zich
dinsdag tussen 11.00 uur en 15.00
uur nabij de Vliehors. Dat vaarwater
gold op dat tijdstip als gevarengebied
vanwege de schietoefening Daarbij
namen Leopard-tanks doelen op de
Vliehors onder vuur. Mevrouw Blom
verklaart dat de bemanning, die zich
woensdag nog op zee bevond, waar
schijnlijk niets in de gaten heeft ge
had. Zij verduidelijkt dat in de mast
tegenover het reddingboothuis bij
contrasterende ballen worden gehe
sen als er een schietoefening plaats
vindt. „Maar soms is de afstand te
groot om dat goed te kunnen onder
scheiden." Boevé twijfelt of dat wer
kelijk zo is. „De mist was al lang en
breed opgetrokken", aldus de veilig-
heidsofficier. De cavalerie-oefeningen
zouden de volgende dag gewoon
doorgaan.
