fHet onzichtbare vandalisme
wordt nu zichtbaar gemaakt"
"Wordiknu echt beterff
'andalisme-registrator op Ameland een succes:
GIRO 50500
KRUISWOORDPUZZEL
RED *H KIND VOOR MAAR
VIJF TIENTJES
LEPRA IS ONZE ZORG!
ibroeders Grootjen
Kels klaverjaskampioen
Eilandcompetitie volleybal
Z.v.v. Casino houdt
zaalvoetbaltoernooi
Koplopers En Passant
produceren vechtpartijen
Nederlandse Stichting
Voor Leprabestrijding
Goed spel in
dartcompetitie
INDERDAG 28 FEBRUARI 1991
TEXELSE COURANT
PAGINA 9
dA kamerlid Gerrit Valk roemde tij-
ris zijn spreekbeurt op Texel on-
igs de instelling van een
genaamde „vandalisme-
|istrator" op de Friese Wadden
inden. Om aan de weet te komen
it dat nu precies is en hoe dat
irkt, stelden wij ons in verbinding
it de gemeente Ameland. De erva-
gen die daar met de registratie
i opgedaan, zijn inderdaad heel
Bitief. Politie woordvoerder G.
hkman en vandalisme-registrator
ISchols vertellen hun bevindingen.
t idee om een vandalisme-
Mstrator in te stellen is afkomstig
h adviesgroep Beke uit Arnhem. Bij
bureau werken psychologen, die
tier meer vandalisme en de gevol-
h daarvan onderzoeken. In verband
rmee kregen de Waddeneilanden
leland, Vlieland en Terschelling
leden jaar van Beke het verzoek
e te werken aan een project. Om-
op Ameland een alcoholmati-
gsbeleid wordt gevoerd en
idalisme veelal niet van alcohol los
coppelen is, besloot de gemeente
e te doen.
gebreide perspublicaties en fol-
s, ook in het Duits, maakten de
idalisme-registrator bekend bij het
iliek. De functie (overigens op ba-
van vrijwilligheid, tegen onkosten-
goeding) is het afgelopen seizoen
vuld door de gebroeders A. en J.
lols, gepensioneerd én geïnteres-
rd in het project. Volgens A.
lols is het tweemanschap goed
allen. „Je kunt als je met z'n
lëen bent, ook nog eens een
ikje weg of 'snipperen'. Wat an-
5 niet zou kunnen, want als er
dingen zijn, moet je onmiddellijk
bad kunnen gaan. Als daar een
ik tussen zit, hoeft het niet
Schifting
hebben de meldingen dan ook
iteeds zo snel mogelijk van de
;rale meldpost doorgekregen, in
s geval het politiebureau. De schif-
g tussen vandalisme en andere za-
kon daardoor op het
litie-bureau plaatsvinden. Het hele
itoen hebben we geprobeerd nog
zelfde dag naar de indieners van
Klacht toe te gaan. Het is geble-
I dat de mensen het enorm op
stellen er gelijk over te kunnen
en. Voor sommige mensen is dat
:en alléén al het belangrijkste. Bij
'lén zit je bijvoorbeeld een uur, bij
mder is het louter een kwestie
het verzamelen van inlichtingen
was het een groep, waren ze lui-
:htig, was er alcohol in het spel,
veel schade is er aangericht'. Het
ft erg goed gewerkt. We hebben
ien compleet overzicht van wat
et afgelopen seizoen heeft plaats
inden. De vandalisme-gevoelige
es zijn inmiddels verdeeld in wij-
want in de ene wijk gebeurt niet
elfde als in de andere wijk."
Vernieling
Jens Schols vallen bepaalde soor-
jafvalbakken,straatnaambordjes op
In en hekwerken bij voortduring
jprooi aan vernieling. Ook zijn
Uvemr-jagers" uit op (recla-
'laggen en Mercedessterren.
iruit kan worden afgeleid dat bij-
'beeld de afvalbakken niet
laal-bestendig genoeg zijn. Het
inemen van straatnaambordjes
men en Gerry Grootjen zijn de
iwe klaverjaskampioenen van dit
oen geworden. Op de laatste
nd behaalden ze wederom een
r hoge score van 7815 punten en
den ze het Texels kampioenschap
9
Hopman en Gerda Veeger had
pok een goede laatste avond, zij
ligden als tweede in het klasse-
|t- De kampioenen van vorig jaar,
ik Veeger en Nico Ooyevaar, had-
iditmaal niet zo'n beste score,
jr werden toch derde in het klas
ent. Jan Zoetelief en Rinus Vittali
Jen vierde. Als vijfde eindigden
Schrama en Willem Koomen met
lts vijf punten achterstand op
kierde koppel. Eerste van de
ld werden Thijmen en Gerry
>tjen met 7815 punten Nel Stet
'aap Berga eindigden als tweede
"7082 punten Met 7074 punten
Jen Bas Tromp en Lieuwe van
i derde.
tand (na vijf avonden):
ijmen-Gerry Grootjen 34506 pnt.; 2. Fen-
>pman-Gerda Veeger 33187 pnt3.
Veeger-Nico Ooijevaar 33115 pnt4.
Jetelief-Rinus Vittali 32820 pnt.; 5. Wil-
x>men-Piet Schrama 32815 pnt6. Bas
Lieuwe v.d Veen 32427 pnt.; 7. Freek
racht-Nel Koomen 32384 punten, 8, Tjip
tan-Leen Eelman 32247 punten; 9.
If Henriëtte Bakker 32239 pnt., 10. Dirk
Annie Vermuë 32090 pnt
kan worden voorkomen door de bor
den op de huizen te schroeven. Ver
der moeten we ons in het seizoen
misschien minder als „eilanders"
gaan gedragen en niet alles maar
buiten laten. Gewoon 's avonds de
vlaggen en tuinkabouters binnenhalen
en ons aan de situatie aanpassen."
De gebroeders Schols zijn ook 's
zondags en 's avonds menigmaal op
pad geweest. „Als er bij vakantiegan
gers op een camping vernielingen
aan de auto zijn gepleegd, tref je die
overdag met thuis. Dan moet je dus
's avonds „uitrukken".
Ontlasten
De klachten zijn volgens Schols van
uiteenlopende aard geweest: nachte
lijke lawaai-overlast op disco-routes,
een bij een disco moedwillig inge
trapte autodeur, krassen op auto's,
tuinvernielingen en reeds eerder ge
noemde zaken als afvalbakken en he
kwerken. „De politie heeft ons werk
als positief ervaren, want je kunt ge
rust stellen dat we ze veel werk uit
handen hebben genomen. In verhou
ding tot de echte criminaliteit zijn
sommige klachten in de ogen van de
politie natuurlijk futiliteiten. Het is
goed bevallen dat wij ze op die ma
nier ontlast hebben. De politie heeft
er bij de gemeente dan ook op aan
gedrongen het project te herhalen."
Legitimatie
De gemeente heeft voor de twee
broers officiële „registrator-pasjes"
vervaardigd, compleet met foto.
Groepscommandant Jan Moeskops:
..Vandalisme-registrator is nog zo nieuw, dat
ik er weinig van weet."
aan mankracht. Met daadwerkelijk
„lik-op-stuk-beleid" en voet
patrouilles wordt getracht het vanda
lisme in de hand te houden.
Brinkman denkt dat vandalisme-
registratie ook in dit rijtje thuishoort.
„Je moet je ook afvragen of het niet
onder de politietaken valt. Maar we
hebben daar de mensen gewoon niet
voor. ledereen is hard nodig. De over
heid kan het zich niet veroorloven
daar een kracht op te zetten. Vooral
omdat hier 's winters op dat gebied
niet veel te doen valt."
Minder kritiek
De registrator heeft volgens Brink
man al aantoonbaar vruchten afge
worpen. „We hebben het gevoel dat
door het feit dat de melders hun
Totaal vernielde afvalbakken vervangen voor vandaalbestendiger exemplaren en ze eventueel
verplaatsen, is één van de maatregelen die op Ameland vandalisme in moeten perken.
„Daar hebben we om gevraagd," ver
telt Schols. „Ik wil niet als een bede
laar ergens komen, maar me kunnen
legitimeren."
Over de begeleiding van adviesgroep
Beke is Schols goed te spreken. „Ze
hebben ons gedurende de hele re
gistratie begeleid. Steeds voeling met
ons gehouden. Beke heeft ons laten
profiteren van hun eerste ervaringen
met een vandalisme-registrator in
Zeeland en gebruiken straks onze er
varingen weer elders." Op de vraag
of hij volgend jaar weer van de partij
is, antwoordt hij bevestigend. „Het
project heeft mijn interesse. De enige
vervelende kant eraan is dat mensen
af en toe niet thuis zijn als je er
komt. Dat is echter te voorkomen
door bij de melding te vragen hoe
laat ze die dag aanwezig zijn."
Maatregelen
Volgens politie-woordvoerder Brink
man worden alle ervaringen van het
afgelopen seizoen in kaart gebracht.
Het is de bedoeling dat de ervaringen
leiden tot concrete, preventieve maat
regelen om het vandalisme te vermin
deren. „Uiteraard gaan we het ko
mend seizoen door. Je moet toch
kunnen constateren of het zin heeft
gehad naambordjes te verhangen of
dat het verplaatsen van nieuwe,
vandaal-bestendiger prullenbakken in
derdaad een oplossing is. Je moet
het effect kunnen meten."
Flutzaken
Brinkman vertelt dat het aantal aan
giften rond vandalisme sinds de in
voering van de registrator enorm
gestegen. „Vooral flutzaken, als ik
het zo mag omschrijven, waar de
mensen ons waarschijnlijk anders
niet mee zouden hebben belast, het
gevolg is dat we nu een veel uitge
breider beeld hebben van wat er loos
is."
Net zoals hier, kampt de Amelander
politie in het seizoen met een tekort
klachten onmiddellijk kwijt kunnen,
de kritiek op het functioneren van de
openbare orde afneemt. De mensen
hebben het gevoel dat er nu eindelijk
wat gebeurt en denken niet langer
dat 'de politie er toch niets aan doet'.
Er wordt in de ogen van de mensen
nu aan gewerkt aan dat is ook zo.
Kijk, er zijn zaken op het gebied van
openbare orde waar niets aan kunt
voorkomen. Maar we moeten het
vooral niet laten als ergens verbete-
Dinsdag 5 maart
Veld A mannen:
18.30 u. Paal 9-'t Steigertje Autocentr
19.12 u. Bestuur-Autocentr 't Steigertje
19.54 u. RWS-Eelman Amrobank
20.43 u. Music Sh.-Amro BCT Sportsh.
21.30 u. Gr. Slock-BCT Sportshop Kobeko
22.18 u. Bremakk. 1-Kobeko Gr.Slock
Veld B: gemengd en vrouwen
18.30 u. 12 Balcken-Moerbeek Ecomare
19.12 u. St.Jan-Ecomare 12 Balcken
19.54 u. Sportshop-Durper Drup Mantje
20.43 u. Westerl.-Durper Drup Mantje
21.30 u. Haarstudio-Mantje De Verf bus
22.18 u. De Verfbus-Klif 23 Haarstudio
Veld C vrouwen:
18.30 u. Visser B.-Nioz Meermarkt
19.12 u. Meermarkt-DA De Boer
19.54 u. De Boer-Ass.Bremer DA
20.43 u. Smash 3-Smash 4 Ass.Bremer
21.30 u. De Rival-Zeilmakerij ASC
22.18 u. ASC-Wiersma A. Zeilmakerij
Wedstrijdleiding: Freerk en Agnes (tel.
13540).
Uitslagen 26 februari:
RWS-Autocentrale 1-2; Versluis-Eelman 3-0;
Teso-DGM. 2-1; Graaf sp.-Amro 2-1; 't
Steigertje-Gr.Slock 0-3; Bremakker 2-Cocky's
Kap. 1-2; Sportshop-Question 3-0, Durper
Drup-Leijdekkers 3-0; Haarstudio-Zegel Modes
2-1; Westerlaken-Mantje 2-1; Rabo IJzer-NBC
0-3; Listig-Euroase 3-0; De Boer-Nioz 1-2; De
Vlier-Ass.Bremer 3-0, DA-ASC 1-2; Wiersma
Antiek-Zeilmakerij 2-1; Visser Bouw-Smash 4
3-0, Smash 3-Meermarkt 2-1.
ringen in kunnen worden aange-
bracht. Al is het maar in de marges."
Brinkman prijst instellingen als Rijks
waterstaat, het Waterschap, Staats
bosbeheer, Gemeentewerken en de
PTT voor de medewerking die is ver
leend om tot een zo nauwkeurig mo
gelijke registratie van vandalisme te
komen. „We hebben de krachten
echt gebundeld. Het onzichtbare is
zichtbaar' aan het worden. Een goede
zaak."
Nieuw
Voorzover groepscommandant Jan
Moeskops weet, bestaan er nog geen
plannen om ook op Texel een
vandalisme-registrator in het leven te
roepen, „Het is allemaal nieuw voor
mij, ik weet nog niet precies wat het
allemaal inhoudt. Ik heb alleen van
Gerrit Valk -tijdens zijn spreekbeurt-
vernomen wat zo'n registrator in
houdt, Er zijn op het ogenblik zoveel
ontwikkelingen op dat gebied, varië
rend van stadwachten tot meldpun
ten. Maar als ik het goed heb
begrepen, moet het initiatief voor een
vandalisme-registrator van de ge
meente komen. Zolang ik me niet
goed geörienteerd heb, durf ik er
niets over te zeggen", aldus de
groepscommandant.
Zaalvoetbalvereniging Nachtbar Casi
no houdt zaterdag in Sporthal Ons
Genoegen een toernooi voor lagere
seniorenteams. Ook doet een junio
renteam mee. Vóór de kruisfinales
komen de damesteams van Casino in
actie. Het programma is als volgt:
17 00 u. Casino 2-Casino jun 1
17.20 u. Klif 6-Gempo
17.40 u. Casino 4-Casino 6
18.00 u. Oosterend 7-Texel 3
18 20 u. Casino 2-Klif 6
18.40 u. Casino jun. 1-Gempo
19.00 u. Casino 4-Texel 3
19 20 u. Casino 6-Oosterend 7
19.40 u. Casino 2-Gempo
20.00 u. Casino jun. 1-Klif 6
20.20 u. Casino 4-0osterend 7
20.40 u. Texel 3-Casino 6
21.00 u. Dames Casino 1-Dames Casino 2
21.20 u. nr. 1 poule A-nr 2 poule B
21.40 u. nr. 1 poule B-nr. 2 poule A
22.05 u 3e en 4e plaats
22.25 u. 1e en 2e plaats
23.00 u. Prijsuitreiking
De partijen die de koplopers in de in
terne competitie van schaakclub En
Passant maandagavond in De Witte
Burcht onderling produceerden wa
ren van een ongekende felheid. Aan
de borden waar de lijstaanvoerders
elkaar troffen werd op compromislo
ze wijze voor de pgnten gevochten:
het leek wel of de schakers juist dé
ze ronde hadden uitgezocht om de
concurrentie eens flink aan te
pakken.
Zo was Jaap de Wijk duidelijk uit op
revanche op Piet Cornelisse voor een
nederlaag die hij eerder in het sei
zoen tegen dezelfde tegenstander
had moeten incasseren. Aanvankelijk
zat het De Wijk nogal mee: na
scherp spel in de opening won hij
een pion en de winst leek binnen be
reik. Cornelisse toonde echter uit het
ware schakershout te zijn gesneden
en vocht met alle middelen die hem
ter beschikking stonden terug. In de
tijdnoodfase struikelde De Wijk; Cor
nelisse won zijn pion dubbel en
dwars terug. De partij werd nog afge
broken maar het ziet er naar uit dat
De Wijk in een nieuwe nederlaag zal
moeten berusten. Het duel tussen
koploper Jaap Dros en Rinus Vittali,
die derde staat, werd eveneens een
bikkelhard treffen. Dros verkreeg met
de witte stukken een betere stelling
tegen de Caro-Kann-verdediging van
Vittali. Uiteindelijk culmineerde de po
sitie in een bloedstollend eindspel
waarin Vittali met een loperoffer
moest proberen een weg naar eeu
wig schaak te vinden, gezien de vre
selijke dreigingen die zijn koning
boven het hoofd hingen. De partij
werd afgebroken in een troebele
stand, maar een eerste snelle taxatie
gaf als uitkomst dat Dros het eeuwig
schaak kan ontlopen, waardoor hij
een gewonnen stelling overhoudt.
Het derde En Passant topduel voltrok
zich tussen Auke Terpstra en Piet Ba-
kelaar. Terpstra speelde de opening
zeer sterk en ging, ondersteund door
een stevige bezetting van de centrale
lijnen, kansrijk het middenspel in. Ba-
kelaar neutraliseerde echter handig
de vele dreigingen en kaapte en pas
sant een pionnetje mee. Naarmate er
meer materiaal van het bord ver
dween, werd deze achterstand voel
baarder in de positie van Terpstra, die
dan ook opgelucht ademhaalde toen
de in nijpende tijdnood geraakte Ba-
kelaar via zetherhaling remise for
ceerde. In de middenmoot van de
competitie trok vooral de overwinning
van Dirk Leegwater op Taeke van Lin-
gen de aandacht. Na enkele zetten
reeds werd Leegwater het slachtoffer
van een bekende openingsval, waar-
10 11
OPGAVE:
Horizontaal: 1. leger; 5. specerij; 10.
puistje; 12. uitroep; 13. meisjesnaam,
14. sportartikel; 15. schaaldier; 17.
punt; 19. treiter; 21. onder het nodige
voorbehoud (Lat. afk.l; 22. sportterm;
24. deel; 25. korte lichtstraal; 27.
gek; 28. lidwoord; 30. meisjesnaam;
32. wortel; 34. rangtelwoord, 36, bij
belse naam; 37. godsdienst; 39.
persbureau; 40. voorzetsel; 41 Frans
lidwoord; 43. dierentuin; 44.
maanstand; 46. vaartuig; 48. ijle
stof; 50. selenium; 52. boom; 55.
zangstem; 57. vaartuig; 59. muziek
drama; 61. vogel; 52. plaats in Bra
bant; 64. holte onder de arm; 66.
plaats in Italië; 67. boom; 68. dieren
geluid; 69. watering; 71. beroep; 73.
werelddeel; 76. voormalige voetbal
vereniging; 78. dat is; 79. dwaas;
80. visgerei; 81. gevangenis; 82.
splinter.
Verticaal: 1. grote bijl; 2. afgemat; 3.
rangtelwoord; 4 vogelprodukt; 5.
huisdier; 6. lust; 7. verlaagde toon; 8.
vogel; 9. meisjesnaam; 10. hoeveel
heid; 11. ijzerhoudende aarde; 16.
vertaler; 17. heilige; 18. land in Euro
pa; 20. interest; 23 boom, 25. fout;
26. europeaan; 27. lidwoord; 29.
europeaan, 31. namelijk; 33. éénjarig
dier; 35. plaats in Gelderland; 38.
broeiplaats; 39. assistent; 42. ik (La
tijn); 45. deel van de hals; 46 me
taal; 47. sociaal economische raad;
49 geur; 51. godfin; 53. de oudere;
54. klaar; 56. epiloog; 57. spil; 68.
hoefdier; 60. vrucht, 63. reeks; 65.
jongen; 67. titel; 68 voormalig Ame
rikaans president; 70. gemalen eiken
schors; 72. voorzetsel; 74. geeste
lijke; 75. zijrivier van de Donou; 77.
goud (Frans); 79 vervoerbedrijf.
Pilaar 1 won in de Texelse dartcom
petitie in een goede en spannende
partij van 't Cafeetje. De Pilaar had
de laatste wedstrijden nogal tegen
vallend gepresteerd en wilde zichzelf
rehabiliteren. Dat lukte met een 5-3
uitslag.
In de singlepartijen werd op hoog ni-
na hem niets anders overbleef dan
een positionele ruïne te verdedigen.
Van Lingen talmde en verspeelde na
verloop van tijd zelfs zijn fraaie stel
ling. Leegwater won vervolgens in de
aanval. In de bondscompetitie van de
Noordhollandse schaakbond doet het
tweede achttal van En Passant het
niet slecht: Vorige week boekten de
Texelaars een krappe 3Vi-41/2 over
winning in de uitwedstrijd in Hoog
woud tegen „Torenhoog". Het eerste
achttal van de club kwam zaterdag
middag in de RSG tot een riante ze
ge op Schaaklust uit Andijk. En
Passant won met 6/2-1 >4; de En
Passant-schakers gaven slechts drie
remises af.
Uitslagen interne competitie:
J. Dros-M. Vittali afgebr.; A Terpstra-P. Bake-
laar tt-14; P Eelman-R. Riegman 1-0; H.
Tuinema-W. Pranger 1-0; T Witte-K. Bruining
1-0; J. de Wijk-P. Cornelisse afgebr., H
Broekema-M, Birkenhager 1-0; K Kistemaker-
F. van Tatenhove 1-0; E. de Visser-H. Sluijter
1-0; D. Leegwater-T.van Lingen 1-0; K. Bakker-
F Eijgenraam 0-1; A Bakker-M Witte 1-0
veau gegooid, getuige de score van
156 van Tanja Klaassen. De beste
partij was ongetwijfeld die tussen
Klaas Fris en Willem de Kort. De Kort
won het eerste spelletje in acht beur
ten. Klaas won de volgende twee
partijen in elk zes beurten. De laatste
zelfs met een finish van treble 19,
double 19. In de double partijen toon
de 't Cafeetje zich de betere, zo
kwam er een 3-3 tussenstand, met
alleen nog de Tac-Tic te gaan. Dit
spel is één van de favoriete onderde
len van De Pilaar. Ook nu walste het
team als het ware over de tegenstan
ders heen en bepaalde de einduitslag
op 5-3. De Zwaan 1 moest op be
zoek bij Dikke Mik, dat z'n thuis
wedstrijden altijd in café De Jutter
speelt. De Zwaan boekte een zeer
goede en nuttige 6-2 overwinning.
Door deze overwinning hebben ze
weer uitzicht op de derde plaats. De
Zwaan 2 ontving het tweede team
van De Slock (met Dave Plafts in de
gelederen). Door het sterke gooien
van Platts werd De Slock voor een
nederlaag behoed; Slock 2 won de
wedstrijd met 5-3. Een gelijkspel had
de verhoudingen beter weergegeven.
De spelers van De Zwaan maakten in
de beslissende fase meestal dure
fouten. De laatste wedstrijd ging tus
sen De Slock 1 en De Pilaar 2. De
Slock won met 6-2 met dank aan
Rob Tïemersma. De kroon op diens
werk was ongetwijfeld een 104 pun
ten finish.
Programma vrijdag 1 maart:
Zwaan 2-Dikke Mik; Slock 2-Slock 1; Pilaar
2-Zwaan 1; De Kuip-'t Cafeetje.
