eroep op Texelaars voor project
Vijwilligers doen onderzoek
aar vleermuispopulaties
Zeehondenvrouwtjes
op huwelijksreis
'W
Reddingboot drie
keer gealarmeerd
Maatschappelijk werk
samen met thuiszorg
Schilderij Wolkers
brengt f4800,- op
S.V.O. jeugdtoernooi
Sportuitwisseling
Boys geslaagd
Anjercollecte
Suppletie gaat
zaterdag verder
r en zoon samen goed
120 vakbondsjaren
,AG 28 MEI 1991
TEXELSE COURANT
PAGINA 5
enkort vindt op Texel een onderzoek naar het voorkomen
vleermuizen plaats. Dit in verband met de samenstelling van
atlas over de verspreiding van vleermuizen in Nederland. De
jrzoekers doen een beroep op alle Texelaars om te melden
r op het eiland deze diersoort voorkomt. Eind juni, zo rond
jngste dag van het jaar, zullen vier vrijwilligers van het at-
roject naar Texel komen, om in één nacht alle gemelde plaat-
met een bezoek te vereren.
„bat-detectors", voor het menselijk
gehoor hoorbaar worden gemaakt. El
ke vleermuissoort blijkt zijn eigen ge
luid te hebben. Zo kunnen ze 's
nachts worden opgespoord en aan
de hand van hun geluid op naam
worden gebracht. Met behulp van
bat-detectors zijn de laatste jaren al
veel nieuwe gegevens aan het licht
gekomen. Zo is gebleken dat enkele
soorten meer voorkomen dan eerder
werd aangenomen. Ook zijn er duide
lijk relaties gevonden tussen land
schap zoals bos, water en houtwallen
en de aanwezigheid van vleermuizen.
Sinds het begin van de jaren tachtig
is in Nederland de belangstelling voor
onderzoek aan vleermuizen met be
hulp van bat-detectors sterk aan het
groeien. Om hier richting aan te ge
ven startte de Stichting Vleermuis-
Onderzoek in 1987 het Vleermuis At
lasproject. Een initiatief, waar al meer
dan vierhonderd mensen aan mee
werken. Binnen dit project worden
door vrijwilligers gegevens verzameld
over de verspreiding en de ecologie
van vleermuizen. Per provincie is er
een werkgroep waarin wordt samen
gewerkt en waarin ervaringen worden
uitgewisseld op bijeenkomsten, ex
cursies en inventarisatie-weekeinden.
Bovendien kan men door die samen-
s slecht gesteld met de Neder-
8 vleermuizen. Uit jaarlijkse tel-
n blijkt dat veel soorten de
te jaren sterk in aantal achteruit-
terwijl enkele anderen inmiddels
Nederland zijn verdwenen. Alle
muizen zijn daarom wettelijk be-
tmd, maar die bescherming kan
joed van de grond komen als
nd is welke eisen vleermuizen
hun leefomgeving stellen. Met
over hun gedrag tijdens de zo-
naanden is weinig bekend. Het
iroject moet die kennis leveren.
tijd waren vleermuizen 's zo-
een moeilijk te onderzoeken
oep, maar door nieuwe ontwik-
jen op het gebied van de elec-
is daar nu verandering in
in.
Bat-detectors
oge geluiden waarmee vleermui-
lun weg zoeken door de duister-
unnen sinds kort met
loon-ontvangers zogenaamde
werking snel een eventuele angst 's
nachts op pad te gaan overwinnen.
Op de hele wereld komen zo'n 950
soorten vleermuizen voor, waarvan
20 soorten in Nederland en 10 in
Overijssel. Vleermuizen zijn vliegende
zoogdieren: ze krijgen levende jongen
die bij de moeder drinken. In het Ne
derlandse klimaat zijn vleermuizen al
leen 's zomers actief. In de winter
gaan ze in een vochtige, vorstvrije
ruimtes in winterslaap. Het voedsel
van vleermuizen bestaat uit insekten:
zo'n 3000 insekten per vleermuis per
nacht.
Een van de meest opvallende eigen
schappen van vleermuizen is hun ver
mogen in volstrekte duisternis hun
prooi op te sporen zonder ergens te
genaan te vliegen. Ze zenden hierbij
signalen uit die weerkaatsen op vaste
en bewegende objecten. Aan de
hand van het teruggekaatste geluid
(echo) kunnen zijn zich oriënteren
en/of hun prooi lokaliseren. Dit ver
schijnsel heet: echo-lokatie. De signa
len bestaan uit voor ons onhoorbare,
hoge geluidstrillingen.
Bedreiging
In dicht bebouwde en intensief be
werkte gebieden nemen de aantallen
vleermuizen de laatste 50 jaar sterk
af. Hoewel de vleermuis in Nederland
sinds 1973 wettelijk is beschermd, is
dit niet voldoende. De belangrijkste
bedreiging is het steeds meer ver
dwijnen van zomer- en winterverblij
ven. Als gevolg van restauratie
werkzaamheden worden kerken en
andere gebouwen ontoegankelijk ge
maakt voor vleermuizen. Het gebruik
van verkeerde houtconserveringsmid
delen leidt tot grote sterfte onder de
vleermuizen. Bij restauraties van ge
bouwen moeten vleermuisdeskundi
gen worden ingeschakeld.
Spouwmuur-isolatie betekent niet al
leen het verlies van een verblijfplaats
maar soms ook de dood van hele ko
lonies.
In Overijssel zijn de afgelopen jaren
veel goede winterverblijfplaatsen, bij
voorbeeld keldesr, bunkers en ijskel
ders verdwenen of ongeschikt
geworden. Vaak kan het met enige
moeite dit negatieve proces worden
gestopt. Steeds duidelijker wordt ook
de functie van allerlei hout- en land
schapselementen: houtwallen, heg
gen, rietkragen en wegbeplanting.
Vleermuizen gebruikten deze elemen
ten als oriëntatiepunten voor hun
vliegroute tussen het woon- en jacht
gebied. Behoud van deze landschaps
elementen is dus erg belangrijk. Ook
het gebruik van allerlei herbiciden en
insekticiden in de land- en tuinbouw
is mdirekt van invloed op de vleer
muizen. Bescherming van verblijf
plaatsen heeft echter alleen zin als
ook het leefgebied van vleermuizen
geschikt blijft of wordtl
v "'It fi
In winterslaap verkerende vleermui
zen mogen niet worden verstoord.
Wanneer vleermuizen onnodig ontwa
ken leidt dit tot verlies aan vetreser-
ves. En als vleermuizen aan het eind
van de winterslaap te weinig reserve-
voedsel hebben kan dit de dood tot
gevolg hebben. Het is uitermate be
langrijk dat in de winterverblijfplaats
rust heerst en dat deze zo min mo
gelijk wordt betreden. Tevens is het
van belang dat het klimaat in zo'n
verblijf door de vleermuizen gunstig
blijft: een hoge luchtvochtigheid en
vorstvrij. Soms is het gewenst om in
dit soort ruimten (kelders, bunkers,
ijskelders) patiostenen aan te brengen
zodat vleermuizen hierin weg kunnen
kruipen.
Gebouwen
Veel vleermuizen leven met mensen
onder hetzelfde dak. Ze zitten
meestal onder het dakbeschot, in de
spouwmuur of bijvoorbeeld tijdelijk
achter de vensterluiken. In grotere
gebouwen soms ook op zolder. In
veel gevallen maken vleermuizen hier
al jaren gebruik van, zonder dat de
bewoners het weten. Aangezien
vleermuizen zeer plaatstrouw zijn is
het van groot belang dat deze ver
blijfplaatsen niet worden verstoord.
Holle boom
Holle bomen zijn belangrijke zomer
en winterverblijfplaatsen. Als gevolg
van intensieve houtteelt is het aantal
holle bomen op vele plaatsen sterk
beperkt, waardoor de concurrentie
met vogels toeneemt. Bovendien
heeft één vleermuis meerdere holle
bomen nodig omdat hij in de loop
van de zomer regelmatig van holte
wisselt. Holle bomen moeten dus zo
veel mogelijk blijven staan. Mocht er
toch worden gekapt, dan bij voorkeur
in het najaar. In bosgebieden met
weinig holle bomen kunnen eventueel
vleermuiskasten worden geplaatst.
Rabiës
Sinds 1987 worden met rabiës
hondsdolheid) besmette vleermui
zen in Nederland aangetroffen. Het
betreft hier een minder gevaarlijk ty
pe virus dan bijvoorbeeld bij honden
of vossen. Een ander verschil is dat
hondsdolle vleermuizen uit zichzelf
nooit mensen of dieren zullen aanval
len. Toch moet men oppassen. Het
virus wordt overgebracht via speeksel
of urine. Raak dus nooit zieke of ge
wonde vleermuizen aan, laat ze zo
veel mogelijk met rust. Is vastpakken
toch noodzakelijk, gebruik dan hand
schoenen of waarschuw het consu
lentschap N.M.F. in Zwolle. Als
iemand (of een huisdier) is gebeten
door een verdachte vleermuis, neem
dan direct contact op met de Veteri
naire Inspectiedienst. In vrijwel alle
gevallen geldt: Voorkomen is beter
dan genezen, met andere woorden:
raak vleermuizen niet aan.
Twee zeehondenvrouwtjes uit Har
derwijk zijn onlangs op huwelijksreis
naar EcoMare gegaan. Ze blijven hier
de hele zomer, in de hoop dat ze in
de smaak vallen bij.de Texelse zee
hondenmannetjes en drachtig huis
waarts keren.
De vrouwtjeszeehonden, Merijntje en
Ampad, zijn 8 en 16 jaar. Ze hebben
in Harderwijk nog niet voor na
geslacht gezorgd, omdat de twee
zeehondenmannetjes die daar leven
meer oog voor elkaar hebben dan
voor de bevallige dames.
Behalve hèt kunstje, kunnen de zee
hondenvrouwtjes wel andere leuke
kunstjes. Betekent dit in de zomer
acrobatiek in het EcoMarebassin?
„Nee", zegt zeehondenverzorger Rens
van der Zwaag. „Als ze uit zichzelf
iets doen is dat natuurlijk leuk, maar
ze móeten niet. Ze krijgen hun eten
De reddingboot is vorig weekend drie
keer in actie gekomen. Er hoefde ech
ter in geen van de gevallen assistentie
te worden verleend.
Een in Stavoren door Duitsers ge
huurd zeiljacht met de naam „Kai-
ros" bleek zondag rond 08.45 uur
ten westen van de vuurtoren aan de
grond te zijn gelopen. De bemann ing
bleek geen enkele zeilervaring te heb
ben en dacht tussen Vlieland en
Texel door naar Kornwerderzand te
kunnen. Ze werden door de redding
boot begeleid naar het Molengat en
kregen het advies via die route terug
te keren.
Zondag werd rond middernacht alarm
geslagen omdat de „Maartje" van
Theo Eilander nog niet thuis was. Via
de radio kon contact worden gelegd
met het schip, dat op de ondiepte
„Bresem", zo'n acht kilometer ten
oosten van De Cocksdorp, was vast
gelopen. De schipper wilde op eigen
kracht proberen los te komen, wat
rond 05.00 uur lukte.
Op de steenplaat, een zandvlakte ten
oosten van het reddinboothuis van
De Cocksdorp, werd dindagavond
rond 20.00 uur een man gesigna
leerd. Hij liep in noordelijke richting
over de plaat. De vuurtoren werd ge
waarschuwd. Omdat nergens langs
de plaat een bootje te zien was,
werd de reddingboot gewaarschuwd.
Schipper Groen van de Siegfried Eg-
mundis stuurde het bootje De Speur
neus vooruit. De man was er nog.
Het bleek een opvarende van de kok
kelvisser Yerseke 92 te zijn, die met
een rubberboot was afgezet om de
vangstmogelijkheden te inspecteren.
Hij zou later weer worden opgehaald.
evengoed wel." Van der Zwaag ver
telt dat onder de EcoMare-zeehonden
ook enkele exemplaren zitten die
grappige kunstjes doen als ze worden
gevoerd. „Maar wij vragen dat nooit
van ze. Ze doen het echt zelf."
Verdrinken
Merijntje en Ampad zijn voorlopig on
dergebracht in bassins met vrouw
tjes, om te voorkomen dat ze door
Om de werkdruk bij de Stichting
Maatschappelijk Werk te verminde
ren, wordt al enige tijd naar een
oplossing gezocht. Het college van b
en w vindt het een goed idee als
wordt gefuseerd met een instelling
voor thuiszorg, mits het maatschap
pelijk werk herkenbaar en even toe
gankelijk voor alle inwoners in de
kop van Noordholland blijft.
De Stichitng voor Maatschappelijk
werk wilde half '89 een uitbreiding
van het aantal arbeidsplaatsen om de
werkdruk te verlichten. De gemeen
ten in het gewest Kop van Noordhol
land vonden echter dat eerst maar
eens moest worden onderzocht hoe
noodzakelijk deze uitbreiding was. Al
le gemeenten onderschreven de uit
komst ervan: een nieuw onderzoek
doen naar fusering met het RIAGG of
een thuiszorgorganisatie. Het gewest
vormde een stuurgroep en een werk
groep, maar de Stichting voor Maat
schappelijk Werk weigerde hieraan
mee te werken en vroeg of men niet
zelf een reoganisatieplan mocht ma
ken. Dat was goed.
Zelfstandig voortbestaan van de
stichting werd door alle gemeenten
uit het gewest afgewezen. Een amb
telijke werkgroep kwam na een on
derzoek tot de conclusie dat fusie
met een thuiszorginstelling het meest
logisch was, maar de leden van het
gewest bleven hierover verdeeld.
De kerntaak van het maatschappelij
ke werk is de psycho-sociale hulpver
lening, maar er bestaan verschillende
overlappingen: op juridisch terrein
met sociale raadslieden en op gebied
van de schuld-hulpverlening met de
gemeentelijke sociale diensten. Het
gewestbestuur wil echter voorkomen
dat de functie van het maatschappe
lijke werk uiteenvalt tot inhoudelijk
verschillende en kleinschalige voorzie
ningen.
Door fusie en door werkafspraken te
maken over de overlapping, kunnen
de problemen worden opgelost en
blijft de kwaliteit van het maatschap
pelijke werk na fusering voor alle ge
meenten op een aanvaardbaar
niveau.
de mannetjes al te gretig worden
ontvangen. „Het is eens voorgeko
men dat een zeehondevrouwtje ver
dronk omdat verschillende mannetjes
haar geen tijd gunden boven water
adem te halen," aldus Van der
Zwaag
Pas in juli of augustus zal het tweetal
bij hun aanstaanden worden gelaten.
De bevruchting vindt meestal in
augustus plaats, maar de eicellen blij
ven nog wel drie maanden in de eilei
der. In deze „rustperiode" kunnen de
vrouwtjes eerst hun wintervet opbou
wen. De zwangerschap vergt name
lijk veel van hun krachten. Het dier
valt er 25 30 kilo van af.
Door middel van echoscopie kan in
april worden bekeken of de dieren
daadwerkelijk in blijde verwachting
zijn. Zes zeehonden van EcoMare
hebben onlangs zo'n echo gehad en
bleken inderdaad zwanger. De zee
hondenoppassers zijn ervan overtuigd
dat in de zomer meer dan tien jon
gen zullen worden geboren in
EcoMare.
Bij een gisteravond in veilinghuis
Christie's in Amsterdam gehouden
veiling heeft een schilderij van Jan
Wolkers f4.800,- opgebracht. Het
kunstwerk, een geschilderd houten
reliëf uit 1979, kwam in handen van
een Franse handelaar.
De Fransman moet boven het gebo
den bedrag 15 procent veilinggeld be
talen, waarmee de totale koopsom
op 75.520,- komt. Volgens een
veiling-woordvoerder was gisteravond
sprake van een gemiddelde kooplust.
Wolkers schilderij vormde geen uit
schieter. De opbrengst lijkt een aardi
ge indicatie te geven voor de waarde
van het schilderij dat de Texelse
kunstenaar beschikbaar heeft gesteld
voor de actie ten bate van de restau
ratie van de Ned. Hervormde kerk
van De Cocksdorp. Het schilderij is
de hele zomer te zien op een ten
toonstelling in het kerkgebouw aan
de Kikkertstraat, temidden van wer
ken van andere Texelse kunstenaars.
De bijdrage van Wolkers kan worden
beschouwd als de hoofdprijs van de
loterij, waarvan de loten verkrijgbaar
zijn bij de kunstexpositie.
Onder prima weersomstandigheden is
zaterdag een jeugdtoernooi gehouden
op de velden van S.V.O.. Deelnemen
de verenigingen waren Makkum, Ac
tief, Flevo, Top 63, S.V.C. en Texel. De
sfeer was goed en er werd sportief
gespeeld onder leiding van scheids
rechters die er zelf ook veel plezier
aan beleefden. De winnaars Texel A1,
S.V.O. C1„ S.V.O. D1, S.V.O. F1, Mak
kum E en Flevo E gingen met de be
kers, die door Cees Riemens werden
uitgereikt, naar huis.
Het Cl- team van Texelse Boys heeft
tijdens het weekend een geslaagde
sportuitwisseling gehouden met
twee C-teams uit het Gelderse
Etten.
Vrijdagavond werden de gasten ont
vangen. Dankzij een quiz zat de ge
zelligheid er al gauw in. Zaterdag
werd deelgenomen aan het C1 en C2
toernooi en 's nachts aan het
nachtspel van het Recreatieteam. Op
zondag werd Texel verkend en volgde
ter afsluiting een barbecue in het bos
zondagmiddag tijdens de afsluiting
waren alle deelnemers moe maar vol
daan. Volgend jaar zal het geslaagde
weekend zijn vervolg hebben.
Toernooi
De zaterdag (Cl en C2) en zondag
(A1| gehouden toernooien zijn zeer
geslaagd. De uitgenodigde ploegen
waaronder naast twee teams uit Et-
ten ook zes teams uit Warnsveld,
waren aan elkaar gewaagd. De span
ning bleef er daardoor goed in. Meest
opvallende was het zeer sportieve
verloop van het toernooi. Beide da
gen behoefden geen strafminuten te
worden toegepast.
Uitslagen:
C1-toernooi
1. Warnersveldse Boys Cl, 7; 2. H.C.S.C. Cl,
6; 3. Texelse Boys C1. 4; 4. Etten C1, 2; 5
Reigerboys C1. 1.
C2-toernool:
1. Etten C2, 6; 2. Watervogels C1, 6; 3. Texel
se Boys VI. 6; 4 H.C.S.C C2. 2; 5- Warns-
veldse Boys C2, 0.
A1 -toernooi:
1. Schalkwijk Al, 9; 2. Kolping Boys A3, 9; 3.
Texelse Boys Al, 6, 4. Warnsveldse Boys Al,
4; 5. Warnsveldse Boys A2, 2, 6. Hollandia T
A2, 1.
De landelijke anjercollecte wordt dit
jaar in de periode van 16 juni t/m 29
juni gehouden. Ook op Texel wordt
jaarlijks door verschillende clubs ge
collecteerd t.b.v. het anjerfonds. Het
aantrekkelijke van deze collecte is dat
een derde procent van de opbrengst
direct ten gunste komt van de collec
terende vereniging. Het Anjerfonds is
een zelfstandige afdeling van het lan
delijk Prins Bernhardfonds en zamelt
geld in om steun te kunnen verlenen
aan activiteiten en investeringen op
het gebied van de cultuur en natuur
behoud, met name in de amateursec
tor. De inkomsten uit collectes en
loterijen komen ten goede aan talloze
culturele activiteiten en instellingen
zoals: amateuristische muziekbeoefe
ning (fanfare, drumband, harmonie,
marjorettes, koren): dorpshuizen (pia
no, podium, toneellicht); culturele
jeugdwerk en scouting; folklore en
regionale cultuur; amateurtoneel, ca
baret, ballet.
Bij belangstelling voor het collecteren
en voor verdere informatie kan men
contact opnemen met de sectie
kunst, cultuur en hobby, in d'Ouwe
ULO, Wilhelminalaan te Den Burg. Tel.
02220-15582/14300.
precies
tr lo zoon. Wouter Ilinksen Wouter-Jan beiden onderschelden wegens trouw
lidmaatschap
Jaap Kreeft over die periode: „Je
werd in de tweede wereldoorlog lid
van de Landarbeidersbond en maakte
deel uit van dezogeheten „gouden
ploeg". Als vuilophaler was te daarna
jarenlang het visitekaartje van de ge
meente." „Boet", zoals Van der Slik-
ke door zijn collega's van de
vuilophaaldienst werd genoemd, re
kende voor dat hij achterop de vuil
niswagen minstens anderhalf keer de
wereld was rondgereden. Inmiddels
heeft Wouter van der Slikke wegens
het bereiken van de VUT-leeftijd in
'88 de vuilniswagen vaarwel gezegd.
Na een oponthoud van anderhalve
week zal de zandsuppletie bij De
Koog waarschijnlijk zaterdag kunnen
worden voortgezet. De kans dat het
totale projekt in de eerste week van
juli gereed is, is daardoor nog steeds
zeer groot.
Dinsdag moest de Combinatie De
Koog het werk staken wegens het
uitvallen van de hopperzuiger Geopo-
tus 14. Een pompmotor was ver
brand en moest in Rotterdam worden
gerepareerd, een tijdrovend en om
slachtig karwei dat inmiddels zijn vol
tooiing nadert. De pech deed zich
voor kort nadat een belangrijke mijl
paal was bereikt. Eén miljoen kubieke
meter zand (de helft van de totale
hoeveelheid) was op het strand aan
gebracht. Het gedeelte tussen de pa
len 18.33 en 20.31 is nu opgehoogd.
Omdat in het begin van het werk een
flinke voorsprong is opgebouwd,
wordt over de vertraging met somber
gedaan. Officieel heeft de Combina
tie de tijd tot 11 augustus, maar het'
lijkt geen probleem om meer dan een
maand eerder klaar te zijn, zodat het
strandleven van De Koog nauwelijks
hinder zal ondervinden.
sr lidmaatschap is een unieke
1 enis in de vakbondsgeschie-
vooral als je zoon ook nog
50 jaar lid blijkt te
aldus J. Bosma, van de In-
ie en Voedingsbond CNV. In de
ondsla lag zo snel geen passen-
'derscheiding klaar voor dit
sme jubileum van Wouter van
ilikke uit Den Burg.
ivas de districtsbestuurder, niet
ege handen naar gebouw „De
m Den Burg gekomen. De
"ge Van der Slikke mocht kie
lt een geheel verzorgde vakan-
s. of een cadeaubon ter waarde
250,-, waaraan hij de voorkeur
Hou ter van der Slikke was 70
leleden één van de mede-
Iters van de afdeling Oosterend
'et CNV. Jarenlang was hij pen-
"eester. Van der Slikke over die
tegenwoordig wordt de contri-
■an het loon afgehouden, maar
ds haalde ik de bijdrage weke-
>ji de leden op." De jubilaris was
in pensionering, 35 jaar geleden,
Iebroken werkzaam in de land-
Jarenlang en tot volle tevre-
eid ook gedurende mijn periode
Psfabriek „De Samenwerking" in
'Pd, waar tegewoordig Garage
gevestigd", besluit Van der
Junior
Wouter-Jan (63) kreeg op het
°9er>blik een gouden insigne
euwerkrans op de revers
„Zo zie je maar weer dat
■Ptpo van ambtenaren nog
p hoger ligt dan in andere sec-
sP°tte Jaap Kreeft. De voor-
ven de Christelijke Federatie
Overheidspersoneel ICFO), troef-
örmee zijn CNV-collega af, die
■NV-insigne nog schuldig moest
an der Slikke, nu vijftig jaar
had als landarbeider aanvan-
ln de voetsporen van zijn vader.
