Een eeuw Koninklijk Texels Fanfare in vogelvluch
Kerngezonde honderdjarige
overwon vele tegenslagen
Tentoonstelling
PAGINA 8
TEXELSE COURANT
DINSDAG 3 SEPTEMl
In het nieuwe fanfaregebouw is
na de opening een tentoonstel
ling te zien, waarin de historie
van KTF op diverse manieren
wordt belicht. Naast veel foto's
worden ook tal van attributen
getoond en draait er een video
film over de viering van het
100-jarig jubileum. De eerste be
zoekers kunnen zaterdagmiddag
na de opening terecht tot 17.00
uur. Zondag is de ruimte ge
opend van 14.00 tot 17.00 uur.
Belangstellenden hebben daarna
nog tot eind volgende week de
kans: elke avond tot en met vrij
dag van 20.00 tot 22.00 uur.
Het tentet. In het ptille begin. Van links neet rechts: A. Lap. J. van Wessum. dirigent Croenevroid. P. Dalmeijer. F. van Heerwaarden. H. Kikkert. Koorn. Enkele actieve leden uit de jaren dertig met dames. Bovenste rij van links naar rechts: J Schrama. H. Koorn N. de Jong. Brucher. P. W
Koorn. K. de Wijn. Keijser. Kikkert. M. Plaatsman. W. Bakker. R. Moojen. S. Keijser. Kikkert. 'ij: Koorn-Weljdt. C. SchramaBarhorst. L. Kortenhoeven-Brucher. Onderste rij: N. Zrjm RIjk. O. Koorn-Molenaar. J. de Jong.
„Wat De Waal kan, moet Den Burg zeker kunnen." Dat moet zo
ongeveer de gedachte zijn geweest die leidde tot de oprichting
van het Texels Fanfarecorps, deze week precies een eeuw gele
den. Aanleiding was het optreden van een muziekgezelschap uit
De Waal in mei 1891 in hotel „Den Burg" aan de Groeneplaats,
waardoor de roep om een muziekkorps in Den Burg sterker werd
dan ooit. De inderhaast op 4 juni in café „Parkzicht" belegde
oprichtingsbijeenkomst had nog geen resultaat. Op 20 augustus
werd in logement „De Vergulde Kikkert" een nieuwe poging ge
daan, waarna op 7 september de oprichting een feit werd. Na
deze moeizame start heeft de vereniging het nooit echt gemakke
lijk gehad, maar alle tegenslagen werden overwonnen en momen
teel is het Koninklijk Texels Fanfarecorps beslist een kerngezonde
honderdjarige te noemen.
Op de vergadering van 20 augustus
1891 meldden zich weliswaar vol
doende aspirant-leden aan, maar er
was geen geld. Besloten werd hulp
van de Texelse bevolking te vragen.
De gerespecteerde heren M. Stam,
G.J.0. Dikkers (notaris) en A. de Rooij
(mede-oprichter Texelse Courant)
vormden een commissie die moest
proberen zoveel mogelijk burgers over
de streep te trekken. De inwoners
van Den Burg tastten echter niet erg
diep in de beurs, getuige het feit dat
de initiatiefnemers het opgehaalde
bedrag „niet schitterend" noemden.
Toch besloten zij ruim twee weken
later tot oprichting.
Eerste bestuur
Tijdens de oprichtingsvergadering op
7 september werd tevens een regle
ment ingesteld en een bestuur geko
zen. Het eerste bestuur bestond uit
het genoemde drietal, aangevuld met
S. Keijser Jzn. en R. Moojen. Stam
werd gekozen tot voorzitter, De Rooy
tot secretaris en Moojen tot penning
meester.
Als „directeur" (dirigent) werd de
heer Borstlap uit Schagen aangetrok
ken en penningmeester Moojen gaf
theorieles. Op 13 oktober kregen de
leden de instrumenten uitgereikt,
waarna tweemaal per week werd ge
repeteerd („éénmaal met en éénmaal
zonder verplichting", aldus het eerste
jaarverslag). De dirigent kwam om de
twee weken naar het eiland om het
gezelschap ongeoefende muzikanten
tot een hecht orkest te smeden.
Muzikale hulde
Op 30 januari 1892 gaf het Texels
Fanfare de eerste openbare uitvoe
ring. Het was een echte vuurdoop:
het korps verzorgde een muzikale
hulde tijdens de installatie van Jonk
heer Strick van Linschoten als burge
meester van Texel. De Texelse
Courant beoordeelde het eerste op
treden positief, ondanks het gebrek
aan goede verlichting. „Eene goede
gedachte, ofschoon zeer gewaagd,
door den korten tijd van bestaan", zo
was in een uitvoerig verslag te lezen.
Ook om een andere reden was de
aubade een waagstuk: de benoeming
van Strick van Linschoten was om
streden, omdat menig Texelaar liever
een eilandgenoot als burgemeester
wilde. Het prille fanfare trok zich ech
ter, mede op aandrang van enkele in
vloedrijke „import-Texelaars" onder de
muzikanten, niets van de pikante
voorgeschiedenis aan.
Openbare repetitie
Het duurde twee maanden voor het
korps opnieuw naar buiten trad. Op
23 maart 1892 werd een zg. „open
bare repetitie" gehouden. Een bena
ming die de lading niet helemaal
dekt, want alleen donateurs en hun
echtgenotes hadden toegang. De uit
voering was tevens het afscheidscon
cert van dirigent Borstlap. De
Schagenaar had ander werk aan
vaard, waardoor hij niet meer in de
gelegenheid was de repetities op
Texel te leiden.
De heer Gijswijt uit Den Helder werd
diens opvolger. In „De Vergulde Kik
kert", waar in de begintijd alle optre
dens plaatsvonden, vond op 27 juni
1892 de eerste officiële uitvoering
onder zijn leiding plaats. De publieke
belangstelling stemde tot tevreden
heid. Een deel van de stoelen was
gereserveerd door de donateurs
(„kunstlievende leden"), die recht
hadden op twee uitvoeringen per
jaar. Toch zou het lang duren voordat
het fanfarekorps (dat enige tijd door
het leven ging als „Harmoniekapel
aan Den Burg") in brede kring waar
dering kreeg.
In de beginperiode moest het bestuur
alle zeilen bijzetten om financieel
rond te komen. Soms was het om
moedeloos van te worden. Zo hoopte
het bestuur eens een klapper te kun
nen maken door een concert te orga
niseren ter verhoging van de
feestvreugde tijdens de kermis. Het
werd een flop: de Texelaars gingen
liever de hort op, dan dat zij naar de
deuntjes van het muziekkorps kwa
men luisteren
DEK
Welbeschouwd is het eigenlijk een
wonder dat KTF zich anno 1991 de
oudste vereniging van Texel mag noe
men. Waren het eens niet de finan
ciën die het voortbestaan bedreigden
(zoals in de beginjaren), dan was het
wel een schrikbarende terugloop van
leden die voor een zorgwekkende si
tuatie zorgde. Crisis was het o.a. in
1966, toen men er zelfs aan twijfelde
of het korps het 75-jarig bestaan nog
zou meemaken. In dat jubileumjaar
kon KTF door ernstige uitdunning der
een nieuw clubgebouw. Opr
wist KTF de gevoelige snaai
ken (logisch voor zo'n muzil
zeischap). Opbrengst: ruim
ƒ80.000,- (bruto), terwijl zo
ƒ50.000,- was begroot. De
van de videobanden met do
van Den Burg uit 1953 was
schot in de roos: netto opbi
ruim ƒ17.500,-. Dankzij dezi
geslaagde acties verwacht I
bestuur geen hypotheek noi
hebben.
Di
Na de heren Borstlap en Gijs
het dirigentschap allebei sier
jaar volhielden, kreeg H. Gro
de leiding van het orkest in I
Driemaal betekende in dit ge
scheepsrecht, want deze diri
bleef het orkest bijna dertig
trouw. Na hem hanteerden
Th. Lugtenburg, de heer Dol,
en C. Rijf voor korte of lange
het dirigeerstokje. In 1909, c
Groenewolds leiding, nam he
voor het eerst deel aan een
cours. De laatste weken voo
treden werd zowat dagelijks
gerepeteerd. De inspanningei
in Beemster beloond met eei
prijs en bijbehorende medaili
een stimulans was om er no
tieker tegenaan te gaan.
Onder leiding van Smidt klo»
korps op tot de eerste afdelii
1932 tot 1937 speelde het
deling Uitmuntendheid. De o
ren betekenden echter een
gedwongen onderbreking. Hi
50-jarig bestaan in 1941 gini
feestgedruis voorbij en vans
menspel kwam niets terecht,
scheidene leden dienden het
vaderland, anderen werden
land te werk gesteld en ook
enkele Texelse muzikanten ot
Direct na de bevrijding herva
gelederen zelfs niet deelnemen aan
het concours en werd het aantal
Pak an
Soms droegen ook anderen een be
langrijk steentje bij. Het dameskoor
Den Burg en de Plattelandsvrouwen
wisten voor het 70-jarig bestaan zo
veel geld in te zamelen, dat het mu
ziekkorps in tweedehands
KLM-uniformen kon worden gesto
ken. Nieuwe instrumenten waren na
tuurlijk ook altijd welkom. Een actie
onder de bevolking bij het 80-jarig
bestaan voor dit doel leverde
ƒ12.000,- op, waarvoor een compleet
nieuw instrumentarium kon worden
aangeschaft.
De actie „Pak an" in 1978 sloeg alle
tot dan toe gevestigde records, hoe
wel het aantal toeschouwers bij de
winterconcerten in die tijd ieder jaar
meer zorgen baarde. Met een uitge
kiende actie wist KTF-DEK ruim
ƒ40.000,- te vergaren onder de Texel
se burgerij en het bedrijfsleven. Vol
doende om het hele korps van
nieuwe uniformen te voorzien.
Onder dak
rondgangen door Den Burg tot een
minimum beperkt. Oplossing werd
uiteindelijk gevonden in een
combinatie met het fanfare Door
Eigen Kracht uit Den Hoorn. Beide
verenigingen bleven formeel zelfstan
dig, maar musiceerden gezamenlijk.
Tot een fusie kwam het nooit; halver
wege de jaren tachtig kozen KTF en
DEK elk weer hun eigen weg. Met
succes, tot verrassing van velen.
Acties
Financieel verkeerde het fanfare me
nigmaal in een benarde positie, maar
het ging net als met de oprichting:
telkens weer stak de burgerij de hel
pende hand toe. Texel ging het fanfa
rekorps op een gegeven moment
Schoonmaak van de muziektent in het park. door vrouwen van muzikanten. Van links naar rechts
voor: mevr. Schrama. achter: mevr. Koorn Ivan metselaar H. Koorn). mevr. De Jong. mevr. Koorn
Ivan bakker Koorn). mevr. Splgt. Op de voorgrond: Merretje Koorn. Betsie Spigt, Jaapje de Jong.
Anne Koorn. Bertje Koorn. Koen Koorn, Truus Koorn. Dora Schrama.
De „Pak an"-actie vormde de blauw
druk voor de dit jaar, ter gelegenheid
van het 100-jarig bestaan, gehouden
actie „Onder dak", waarvan de inzet
nog veel groter was: realisatie van
Het fanfare tijdens een rondgang in de jaren twintig op de Wilhelminalaan.
beschouwen als een onmisbaar ele
ment bij allerhande feestelijkheden.
Gezegd moet worden dat de fanfare
bestuurders creatief inspeelden op de
welwillendheid van de Texelaars. Ju
bileumvieringen werden meer dan
eens aangegrepen voor acties ter fi
nanciering van een of ander vereni-
gingsdoel. In 1946, ter gelegenheid
van het 55-jarig bestaan, werd door
de bevolking ruim tweeduizend gul
den bijeengebracht voor de realisatie
van een muzieknis. De gemeente ver
dubbelde dat bedrag, zodat in de We-
zentuin -het park achter het
gemeentehuis- een muzieknis kon
verrijzen. Nog slechts spaarzaam ge
bruikt voor popfestivals en als uitval
basis voor punkers raakte de
muzieknis in verval en vond op 29
april 1987 het einde onder het ge
weld van de sloophamer.
Voor het 60-jarig bestaan wilde de
burgerij opnieuw wel in de buidel
tasten. Van de opbrengst, ƒ3.150,-,
werden zes dieptrommen aange
schaft, alsmede tachtig banken van
elk vijf meter, die bij de openluchtop
tredens in het park werden gebruikt.
