V
on TE ONTHOUDEN
Vogelaars enthousiast
over humes bladkoning
KORT TEXELS
Fokje Texel
Navigatiemast offshore
geveld door de storm
Euro Bird Week trok 300 deelnemers
istwetgeving actueel
ens landbouwvergadering
irijven voor
angenen
Met MAB naar Rai
AG 22 OKTOBER 1991
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
leeds worden overal ter wereld
e onrechtmatig gevangen ge-
n en gemarteld. In het blad
I vervolgd' van Amnesty Inter-
al worden maandelijks enige
lelden genoemd. Via het
en van brieven doet u een be-
p de autoriteiten van de ge
le landen om de gevangenen
stie vrij te laten en een einde
t martelen te maken. De
groep van Amnesty Interna-
heeft voor deze maand de vol-
brieven gemaakt.
;ouin Amarouch in Marokko.
U-jarige voormalige onder
gehuwd en vader van zes
m, zit al tien jaar in de gevan-
[oor zijn vermeende aandeel in
nslag op koning Hassan II
zijn straf in 1983 afliep werd
vrijgelaten. Kouin Amarouch
laart 1972 berecht, samen met
mdere militairen. Zij werden
ht van een aanslag op het ko-
paleis van Skihisat. Kouin
ouch is totaal van de buiten-
afgezonderd in een kleine cel
emig ventilatie en licht. Het is
(inters zeer koud en 's zomers
arm. Het eten is slecht en er
en medische voorzieningen,
etan voor Rotan Gazmere. De-
ar biologie werd op 8 oktober
n Samchi gearresteerd voor
irijven en verspreiden van een
waarin kritiek werd geleverd
discriminatie van de etnische
heid in Bhoetan. Hij zit zonder
in de Wangdi-gevangenis in
fdstad Thimpu.
r Sergej Osnach in de Sovet-
ergej Osnach in 21 jaar. Hij
p 13 april van dit jaar gear-
d in de stad Sjostka in de Oe-
Oe aanklacht tegen hem
ontduiking van de oproep tot
militaire dienst op grond van
72 van het Okraïens wetboek
afrecht. Hij is op 18 juni 1991
wegens dienstweigering om-
gens hem „het leger niet het
rland en de staat verdedigt
e socialistische keuze." Hij
eroordeeld tot achttien maan-
rangarbeid. Dat is een minder
straf dan gevangschap maar
ty vindt dat dwangarbeid ge
it met gevangenhouding. Het
jke aantal gewetensbezwaar-
vast zit is waarschijnlijk ho-
de dertien die Amnesty in
leerde vrij te krijgen. Wij wil-
rijven voor onmiddelijke en on-
ardelijke vrijlating van Sergej
en om de invoering van een
jende dienstplicht. Als u ook
ze mensen wilt schrijven kunt
loos voorbeeldbrieven ontvan-
lor brieven en meer informatie
terecht bij Willem Witte,
(raat 17, Oosterend, tel.
-??5S
In Oudeschild was de ondergelopen kade een trekpleister van formaat
De navigatiemast nabij de vuurtoren
is donderdagmorgen tijdens storm
achtig weer als een luciferhoutje af
geknapt. De torenhoge
staalconstructie, die enkele dagen
eerder nog was verlengd tot 42 me
ter, bleek ondanks de verankering
niet bestand tegen windkracht ne
gen met uitschieters naar 11.
De mast is eigendom van het bedrijf
Oceamcs Intersite uit Haarlem. De
onderneming zette de staalconstruc
tie bij De Cocksdorp zo'n tien jaar
geleden neer als plaatsbepalings-
systeem ten behoeve van de
offshore-industrie. Om de reikwijdte
te vergroten werd de mast onlangs
met 15 meter verhoogd. „Kennelijk
was de constructie niet bestand te
gen de zware druk", aldus projectlei
der J.E. Jonkers van Intersite.
Volgens Jonkers bedraagt de schade
ca. f30.000,-. Nog voor de storm
was geluwd, ruimde het bedrijf de
verwrongen staalresten alweer op,
zodat nu nog slechts een „stomp"
van twaalf meter is achtergebleven.
De komende week zal de mast wor
den herbouwd.
Bomen
Elders op het eiland sneuvelden enke
le bomen. Het grootste exemplaar
stond langs de Krimweg bij De
Cocksdorp. Mannen van gemeente
werken zaagden de omgevallen
boom, die de doorgang blokkeerde, in
stukken en voerden de restanten af.
In Den Burg werd melding gemaakt
van een omgevallen boom aan de
Thijsselaan en diverse afgebroken
takken slingerden rond op het Schil
derend en bij het postkantoor in de
Parkstraat.
Kust
De storm, die donderdag vanuit de
zuidwesthoek op z'n hevigst woedde,
veroorzaakte aan de kust hoege
naamd geen schade. Hoewel de on
dergelopen kade van de haven van
Oudeschild anders deed vermoeden,
was met een waterstand van 1,70
meter boven NAP volgens J. Reeder
van Rijkswaterstaat geen sprake van
een abnormale verhoging. „Het zand
van de jongste suppleties is nauwe
lijks aangetast door het zeewater",
aldus Reeder.
Loos alarm
Tijdens het stormachtige weer werd
de hulp ingeroepen van KNRM-
station Eierland. Het ging om een
scheepje in nood, maar het vaartuig
iFoto Bert Koning)
bevond zich op het IJsselmeer en
was dus onmogelijk te bereiken voor
de Texelse redders. „Kennelijk schiet
de aardrijkskundige kennis van de be
richtgever van de kustwacht tekort",
lacht schipper Jaap Groen. Overigens
was de reddingboot op het moment
van de noodkreet tijdelijk buiten
dienst en werd de taak waargeno
men door die van Vlieland. De voltal
lige bemanning van de Siegfried
vertoefde namelijk op Vliegbasis
Leeuwarden. „We kregen instructies
over hoe te handelen als een F16 in
zee stort", aldus Groen.
*Brand/ambulance: Bij brand en voor
spoedeisend ambulance-vervoer bel
len: 06-11. Voor niet spoedeisend
ambulance-vervoer: 02230-12888 (bij
geen gehoor: 02230-22222).
•Rijkspolitie: Keesomlaan 4a, Den
Burg. Het bureau is dagelijks open
van 9.00 tot 18.00 uur. Telefoon (dag
en nacht): 12222.
•Dierenartsen: Alleen voor spoedge
vallen telefoon 12527. Spreekuurtij
den Den Burg: maandag t/m vrijdag
17.00-17.30 uur, maandag- en vrij
dagavond 19.30-20.00 uur. De Waal:
maandag, woensdag en vrijdag
19.30-20.00 uur.
De motorafdeling van de MAB-club
vertrekt zondag 27 oktober geza
menlijk naar de Motor-RAI in Am
sterdam. Tevens zal worden
deelgenomen aan een door het blad
„Motor" georganiseerde rondrit door
de stad. Vorig jaar deden er aan de
ze rit 2000 motoren mee.
Het ligt in de bedoeling om met de
boot van 8.00 uur 's morgens te ver
trekken en gezamelijk naar Amster
dam te rijden. Het tempo van de rit
zal ongeveer 100 km. per uur zijn. De
rondrit door de stad begint om 10.00
uur en zal ongeveer anderhalf uur du
ren. Zo blijft nog genoeg tijd om in
de RAI al het nieuws op motorgebied
te bekijken. Om 17.00 uur wordt de
gezamenlijke terugtocht aanvaart van
af het parkeerterrein bij de RAI. In
formatie bij Harry Bakker 14738 of
12132.
'Kunstgebitreparatie: Tandtechniek
Van Kralingen (samenwerkend met
het Tandheelkundig centrum; vergoed
door het ziekenfonds), tel. 12069.
Spoedeisende gevallen ook in het
weekend, na telefonisch overleg.
Tandtechniek R. van Oosten (particu
liere praktijk), tel. 16441. Ook 's
avonds en in het weekend.
'Apotheek: Weverstraat 95, Den
Burg. Tel. 12112. Open van maandag
tot en met vrijdag van 8.30-18.00
uur. Zaterdag van 11.00-12.30 uur en
van 15.00-17.00 uur. Zondag van
11.00-12.30 uur en van 16.00-17.00
uur. Buiten die tijd alleen voor spoed
eisende gevallen.
'Noodslachtingen: Noodslachtplaats,
Maricoweg 23, Den Burg. Tel. 12182,
bij geen gehoor 12663, Na werktijd
en in het weekend: 14663 via PEN-
centrale.
'Chemicaliën op het strand: Bel de
brandweer, tel. 12066.
'Gevonden munitie: Bel de politie,
tel. 12222.
'Gezinsverzorging: Jonkerstraat 6,
Den Burg, tel. 14152 Spreekuur: elke
werkdag van 9.00-10.00 uur en van
14.00-15.00 uur.
'Psycholoog: J. van den Berg, zitting
in gebouw Keesomlaan 11, Den Burg
op dinsdag van 14.00-18.00 uur,
woensdag van 9.00-18.00 uur, don
derdag van 9.00-18.00 uur en vrijdag
van 9.00 tot 12.00 uur Tel. 10386.
Tevens bereikbaar via tel.
050-125313 (op maandag tussen
9.00 en 11.00 uur).
Hoewel de vogelaars tijdens de eer
ste internationale „Euro Bird Week"
geen Amerikaanse dwaalgasten op
Texel hebben waargenomen, mag
het vogelcongres zeer geslaagd wor
den genoemd. Omdat berichten uit
Ierland en Engeland wel melding
maakten van deze Amerikaanse
soorten hadden de vogelobserveer-
ders, in verband met de overwegend
westelijke wind, goede hoop ook op
rgaderseizoen voor de agrari'rs
el begint woensdagavond met
eiding van Ir. G. Kok, secreta-
het Landbouwschap over ac-
aken. Hierbij zullen
ïijfeld plannen van de EG
esaris Mc. Sharry aan de orde
en de bezwaren van het CO-
tomen op basis van toeslagen,
gingen van de produkten,
en milieubeleid in Nederland,
etgeving en de toekomstver-
ngen voor de Nederlandse
>uw in een veranderende
toappij zullen ook op de agen-
an. Deze avondbijeenkomst
georganiseerd door de geza-
e landbouworganisaties op
wordt gehouden in „Bosch
en begint om 20.00 uur.
dagavond 24 oktober is er
^lichtingsbijeenkomst in
'en Zee" over de mestwetge-
'de gevolgen daarvan. Deze
omst wordt georganiseerd
®t Ministerie van Landbouw,
arken onder andere het consu-
ap voor de Landbouw, de
Undbouw Voorlichting en de
'nk West Nederland aan mee.
a leden van de Vereniging voor
'voorlichting „Texel" worden
ende voorlichtingsbijeen-
n verzorgd. Deze bijeen-
n zijn steeds in „Bosch en
P een maandagavond en be-
°m 20.00 uur. Data:
over grasland, grasmengsels,
BWending; 4 nov. over veran-
'n in de veevoeding; 11 no-
fover snijmaïs, voederbieten
irne; 18 nov. over economie in
houderij; 25 nov. over melkma-
wielkstallen. 9 dec. actualitei-
de akkerbouw; 16 dec.
feiten in de schapenhouderij;
laarvergadering van de vereni-
9 febr. een boerderijentocht op
<6 febr. een excursie voor
"houders.
Ius Economische vorming Toe
komstige ondernemers in de land
bouw begint dinsdagmorgen 22
oktober a.s. Een cursus vakbekwaam
heid Spuiten in de landbouw begint
eveneens met voldoende deelnemers
in oktober. In januari wordt een stu
diegroep pootaardappelteelt opgestart
met als thema Pootaardappelteelt
het jaar rond".
Snijmaïs
De grootste oppervlakte snijmaïs is
inmiddels geoogst. Een kleine opper
vlakte moet nog volgen. Wel heeft de
storm van de afgelopen week aange
toond dat er duidelijk verschillen zijn
in stevigheid. Bepaalde rassen zijn
goed blijven staan terwijl andere te
gen de vlakte gingen. Met als gevolg
moeilijker oogsten en soms oogstver-
liezen. Over het algemeen zijn de
maïstelers tevreden over de op
brengsten. Sommige maïstelers heb
ben meer geoogst dan in 1990. De
kolfafzetting was over het algemeen
goed daar waar het snijmaisgewas
niet is verdroogd. Begin juli was voor
meerderen de vraag wat er, gezien
de ontwikkeling van het snijmaïsge-
was, terecht moet komen. Maar het
weer heeft in 1991 laten zien dat ze
enorm veel kan herstellen. Na de
oogst van snijmaïs is er soms teveel
kweekgras op de percelen aanwezig.
Om voor 1992 het land weer kweek-
vrij te hebben is het zinnig om de
kweek nu nog te gaan bestrijden. Dit
is mogelijk door het mechanisch te
bewerken bijvoorbeeld door twee
keer te frezen met een tussenpauze
van 10 dagen en bij nachtvorst de
grond bewerken met een cultivator.
Eveneens is een bestrijding mogelijk
door een bespuiting. Dit kan met vier
liter Glyfosaat in 200 liter water per
hectare. Dit verspuiten met een mid
den druppelgrootte spuitdop is alleen
mogelijk als het kweekbestrij-
dingsmiddel door de plant wordt op
genomen. Het beste resultaat is te
behalen als het keekgras een lengte
heeft van 10 tot 15 cm.
Suikerbietenoogst
Later dan in andere jaren zijn de
Texelse suikerbietentelers begonnen
met de oogst. Ondanks de droge zo
mermaanden vallen de opbrengsten
mee. Ruim 50 tot meer dan 60 ton
per ha. worden gehoord. Eveneens
lijkt het suikergehalte mee te vallen.
Dit varieert van 15,5% tot boven de
17%. De verschillen in kilogrammen
en suikergehalte zijn te verklaren
door de mate van droogteverschijnse
len, waarbij de diepgespitte percelen
positief tevoorschijn komen, en de af
rijping van het suikerbietengewas.
Gewassen met een lichte kleur kun
nen hoge kilogrammen bietenop
brengst geven terwijl het suiker
gehalte altijd hoger ligt. Na het rooi
en valt het op dat er verschillen zijn
in verliezen. Er is duidelijk verschil in
oogstmachines. Naast het laten lig
gen van volgroeide exemplaren op
het land blijven eveneens punten van
bieten in de grond of op het land
achter. De oorzaak moet worden ge
zocht bij de afstelling van de machi
nes, de rijsnelheid tijdens het rooien
en de snelheid van het ronddraaien
van de zeefraden bij het opladen.
Bj een te grote rijsnelheid breken de
punten van de bieten in de grond af.
Eeneens kan behoorlijk puntverlies
worden geleden als de bieten bij het
opladen met een te grote snelheid
over de zeefraden gaan. De praktijk
laat zien dat het ook anders kan,
zonder dat het percentage kop- en
grondtarra hoger ligt.
Inzaai wintertarwe
Een goed gewas wintertarwe heeft
voor een goede opbrengst plm. 500
halmen per vierkante meter nodig, dit
is te bereiken met 200 tot 220 plan
ten per vierkante meter in het voor
jaar. Onder zeer goede omstandig
heden (kiemkracht, grond, zaaibed,
weersomstandigheden en tijdige zaai)
kan worden uitgegaan van een vel-
dopkomst van 85%. Wanneer in de
winter nog 10% plantverlies optreedt
zijn dan ongeveer 280 zaden per
vierkante meter nodig. Om hieraan te
voldoen kan gebruik worden gemaakt
van het duizend korrelgewicht, ver
meld op de certificaten van de NAK,
met deze berekenigswijze: Planten
per vierkante meter delen door op
komstpercentage maal 1000 korrelge
wicht kg zaaizaad per ha.
Bijvoorbeeld, opkomstpercentage
80%; verlies winter 10%; 1000 kor
relgewicht 45
220 70 x 45 140 kg. zaaizaad
per ha.
Graslandverzorging
De droge maanden hebben weinig
schade aan het grasland gegeven. Al
gemeen is de grasmat na de regen
weer goed dichtgegroeid. Wel hebben
bepaalde percelen een behoorlijke
muurbezetting gekregen. Om te voor
komen dat deze muurplanten door
groeien en schade aan het gras
geven kan een bestrijding wenselijk
zijn. Herfstbestrijding verloopt
meestal erg goed omdat de muur-
planten nog jong zijn. In sommige
percelen grasland staan nog te veel
oude gras „bossen". Om te voorko
men dat het gras tijdens de winter
periode uitvriest of verstikt is het
raadzaam om deze „bossen" af te
maaien of af te laten vreten door
schapen. Grasland dat kaal de winter
ingaat heeft meestal de minste scha
de in het voorjaar. Mestflatten uit
smeren over het land kan eveneens
vreterij voorkomen. Dit dan onder
droge omstandigheden.
Emelten
In de nazomer waren er grote aantal
len langpootmuggen. Deze muggen
zijn de veroorzakers van de emelten.
Extra controle op emelten in grasland
lijkt zinnig. Controle is mogelijk door
graszoden in een pekelblad te dom
pelen. De emelten komen dan boven
drijven. Wanneer er 150 of meer
emelten per vierkante meter wwor-
den heeft bestrijding zin.
Rouwvlieglarven
De één cm lange grauw-bruine larven
van de rouwvliegen met duidelijke
kop kunnen de grasstengels vlak on
der grond afvreten. De grasplanten
sterven af en de zode komt los te
liggen.
Kalkbemesting
Jaarlijks worden nog plekken gevon
den waar de Ph waarde van de
grond te laag is. De gewassen laten
dit zien in groei en ontwikkeling. Der
gelijke afwijkingen kosten veel geld
door lagere opbrengsten en extra
kosten voor onkruidbestrijding. Om
dit te voorkomen heeft het zin om
afwijkende plekken apart te be
monsteren. Kalk werkt langzaam en
dient daarom tijdig te worden
gestrooid. Niet wachten tot het
hoofdgewas wordt gezaaid.
Texel enkele exemplaren aan te tref
fen. ,,ln de herfst kun je van alles
verwachten. Maar hoewel deze
„klapper" uitbleef, zijn er genoeg
andere zeldzame vogels waargeno
men", aldus Peter van der Wolf,
bestuursmedewerker van de stich
ting Dutch Birding Association
(DBA),
Nabij Loodsmansduin werd de hop
gesignaleerd, een vogel die normaal
in midden-Europa verblijft. De waar
neming van de humes bladkoning
maakte ook veel goed. De verschij
ning van dit midden-Aziatische zang
vogeltje mag een zeldzaamheid
worden genoemd.
De vogelaars konden hun kijkers te
vens richten op zeldzame vogels als
de Russische roodkeelpieper, een Azi
atische vorm van een roodborsttapuit
en een notekraker. De laatste „inva
sie" van deze vogelsoort op Texel
vond in 1967 plaats. De notekraker
die verleden week werd aangetroffen,
kon door de vogelaars van zo dichtbij
worden benaderd, dat het vermoeden
ontstond dat het dier niet in goede
gezondheid verkeerde. Nadat de vo
gel met medewerking van Staatsbos
beheer was gevangen, werd het
danig verzwakte dier naar de voge
lopvang van Ecomare gebracht, waar
hij na korte tijd het leven liet.
Roofmeeuwen
Het stormachtige weer zorgde ervoor
dat langs de kust vogels werden
waargenomen, die normaal zo'm 30
mijl vanaf de waterlijn in open zee le
ven. De wind dreef vele jagers (roof
meeuwen) en grauwe pijlstormvogels
naar de kust.
De lezingen die 's avonds in de collo-
qiumzaal van het Nioz werden gehou
den, droegen volgens Van der Wolf
ook aan het succes van het congres
bij. „De zaal is op een aantal keren
na, steeds praktisch vol geweest. De
lezingen besloegen de volle breedte
van het ornithologische veld en bo
den daardoor voor elk wat wils. De
vogelaars, in totaal ruim 300, kwa
men uit heel veel verschillende lan
den. Het was ook aardig om te zien
dat buitenlanders in extase raakten
van vogels waar wij nauwelijks de
verrekijker voor in de aanslag bren
gen. Er zijn op deze eerste internatio
nale bijeenkomst ook veel contacten
gelegd. Het is de bedoeling dat het
door de DBA genomen initiatief na
volging krijgt. Waarschijnlijk komen
de vogelaars over twee jaar in Duits
land of Engeland bijelkaar."
Incidenten tussen grondeigenaren en
vogelaars hebben zich dit jaar bijna
niet voorgedaan. „Op twee kleine
voorvallen na, zijn er geen klachten
geweest over vogelaars in het veld.
Ik heb het idee dat er in de loop der
tijd meer begrip voor elkaar is ont
staan", aldus Van der Wolf.
'Puttentrekker. Ter hoogte van de
oude slachtplaats aan de Hallerweg
Is woensdagavond een putten/platen-
trekker gevonden. De eigenaar kan
het voorwerp bij de politie ophalen.
Uit de Leeuwarder Courant
van 16 oktober 1991.
De eerste keer meen-
de ik Fokje Texel te
f* verstaan. Leuk, meen
de ik, ome zoon van
vier kent nu al mensen van wie
ik nog nooit gehoord heb. Het
bleek een vergissing, hij zei jets
anders. Fokje Essèl misschien?
Nee, dat was het toch ook niet. Of
hij die naam nog eens wilde her
halen. Was het rukje Essol? Zo
klonk het toch echt, maar van
een jongetje van vier verwacht
hoeveel poézie er ook in zijn
I - nog
Ien. Hij
je - hoeveel poézie er ook
opvoeding wordt gestopt
geen abstracte klankbeeld
moest iets met die klanken wil
len uitdrukken. Maar wat':
Buurman is leraar Engels, hij
wist het antwoord. Hij verstond
wat ome kleine spruit kwijt wil
de: fuck your asshole. Dat gezegd
hebbend drentelde junior naar
buiten, de veel te grote bruine
beer achter zich aanslepend. Hij
draaide zich nog een keer om om
luid 'shit' te roepen, daarna ver
dween hij in de tuin van de
buren. Zo jong nog en dan al
Engels spreken. Ik ben trots.
Toch eens opzoeken wat dat
betekent, fuck your asshole.