Goed camerawerk in
Schip gestrand"
I
„Voorstel stadswacht
is in voorbereiding"
j'll
n
Schipper wil bodewoning hom
Inbraak in schuur
Geestelijke energie
Kabelexploitanten
willen Oudeschild
op net aansluiten
Gemeente-avond in
Doopsgezinde kerk
Louis van Dijk treedt
op in hotel Opduin
Hoorzitting over
Den Burg-centrum
Fietsen vernield
Overstekend mei
door auto geraal
PAGINA 2
TEXELSE COURANT
DINSDAG 12 NOVEMBER
Werkfoto van een der opnamen voor ..Schip gestrand". Vrijwel alle binnenshuisopnamen werden gemaakt in de woning van de iamilie Hohner in
de Zwaanstraat in Den Burg.
(Foto Simon Smit)
Een speelfilm waarin plaatselijk bekende acteurs optreden in de
eigen omgeving is altijd een succes. Zelfs als er van een behoor
lijk verhaal geen sprake is, als het geluid niet klopt en als de re
gie en montage niet deugen. Het geeft allemaal niets want het
feest van herkenning dat zo'n film voor eigen publiek betekent,
maakt alles ruimschoots goed.
Gelukkig was de film „Schip
gestrand" die donderdagavond in Ci
nema Texel zijn zeer officiële premiè
re beleefde, ook om andere redenen
goed. De Texelse filmclub „Take 88"
en tientallen andere Texelaars hebben
er langdurig en met overgave aan ge
werkt en dat is goed te zien, althans
voor de bioscoopbezoeker die weet
wat er allemaal voor komt kijken om
zoiets op acceptabele wijze tot stand
te brengen.
Mooie beelden
De kwaliteit van de film wordt vooral
bepaald door het camerawerk, ver
zorgd door Jaap Eelman en Simon
Smit, die ook verantwoordelijk waren
voor geluid en licht. Goed van kleur,
compositie en standpunt, maximaal
gebruik makend van het gratis ter be
schikking staande decor in de vorm
van het Texelse landschap en toeval
lig aanwezige woninginterieurs die
speciaal voor deze in het begin van
deze eeuw spelende film leken te zijn
gemaakt. Ook de costumering en gri
me getuigden van een bijna professi
onal aanpak, maar voor de rest
maakte „Schip gestrand" de ver
wachtingen niet helemaal waar. Me
de door het feit dat al meer dan drie
jaar geleden aan de film werd begon
nen, de publiciteit die eraan is gege
ven en de nogal pretentieuze sfeer
rond de première (met rode loper op
het plein voor de Cinema) waren die
verwachtingen iets hoog gespannen.
Geluid
Regisseur Paul van Hoof deed overi
gens in zijn toespraakje tot de 200
belangstellenden zijn best om de
mensen ervan te doordringen dat zij
op amateurwerk moesten rekenen.
Hij vertelde dat het geluid bij de film
een niet opgelost probleem was ge
weest. Omdat film en geluidsband
niet (zoals bij video) één geheel vor
men, is het practisch onmogelijk om
lipsynchroniteit te bereiken. Dat bleek
overigens erg mee te vallen. Wie erop
lette zag dat beeld en geluid wel
eens niet samenvielen, maar dat was
nauwelijks storend. Zoals er wel
meer fouten waren die je in vakwerk
niet zult aantreffen, maar die niet
echt afbreuk deden aan de totaa
lindruk.
Traag
Wel jammer was dat het in de film
opgediende verhaal, aangekondigd als
een .geromantiseerde documentaire",
te weinig om het lijf had. Dat verhaal
is dan ook in één zin verteld: Texelse
dorpelingen komen op een zondag in
1926 uit hun bed, gaan naar de kerk
en krijgen halverwege de dienst te
horen dat er een schip is gestrand,
waarna iedereen naar het strand rent.
Punt uit. Een leuke, afrondende ont
knoping ontbreekt. Van de stranding
zelf en wat zich daarbij heeft af
gespeeld, zien we niets. Toch duurt
de film een dik half uur (gemonteerd
uit anderhalf uur materiaal) en de
gang van zaken is dan ook traag. Als
alle dorpelingen uit hun bed zijn
gestapt, is de film al voor meer dan
de helft voorbij. Gelukkig is het alle
maal best het aankijken waard omdat
het mooi en met gevoel voor humor
is gefilmd. Voor Texelse kijkers is het
zelfs erg leuk, voor zover de persona
ges tenminste niet door costuum of
grimage onherkenbaar zijn gemaakt.
Is er iets mooiers denkbaar dan de
omvangrijke Truus Witte van „De
Veen", in bed liggend met de al even
schilderachtige Lieuwe Schouwstra?
Er klonk donderdag tenminste elke
keer weer een zucht van blijdschap
en verlichting als er weer iemand op
het witte doek was ontmaskerd en
daarna gelukkig lang genoeg in beeld
bleef om er eens goed voor te gaan
zitten.
Veel werk
De filmclub heeft heel wat overhoop
gehaald, wat vooral tot uitdrukking
kwam bij de vrij massale scènes in
de kerk van Oosterend, waar tiental
len prachtig gecostumeerde Texelaars
bijeen komen om naar de donder
preek van de dominee te luisteren.
Het heeft niet aan gratis medewer
king ontbroken. Zo heeft met name
de dansgroep van de Folklore zich
nogal uitgesloofd en werd het lied
dat de kerkgangers ten beste gaven
in werkelijkheid gezongen door leden
van de Historische Vereniging. Die
opnamen in de kerk horen overigens
tot de beste uit de film, met een leu
ke predikantsvertolking door Aris van
Zeijlen. In die fase van de rolprent
leek toegewerkt te worden naar een
interessante verwikkeling, maar de
film doofde daarop direkt als een
nachtkaars. Dat gaf een katterig ge
voel bij de toeschouwers. Zou een
vervolg er niet alsnog aangeknoopt
kunnen worden? Laat (bij voorbeeld)
dat jonge stel dat in het begin van
de film ontwaakt in de hooiberg, iets
beleven dat te maken heeft met de
stranding. In elk geval is te wensen
dat de filmclub doorgaat op deze
weg. Het samen maken van een film
biedt vooral in de Texelse situatie rui
me artistieke en technische mogelijk
heden, Mensen met uiteenlopende
vaardigheden kunnen bijzonder
vruchtbaar samenwerken en hebben
haast elk denkbaar Hollands decor di
rect voor de greep
Voorprogramma
De première werd avondvullend om
dat er een uitgebreid voorprogramma
was, bestaande uit vroegere produc
ten van de filmclub, films die door
clubs op het vasteland waren ge
maakt en zelfs enkele reclamefilmp
jes die door Take 88 voor Texelse
bedrijven waren vervaardigd. Het was
leuk vergelijkingsmateriaal, want dui
delijk werd dat de Texelse filmclub er
steeds meer slag van krijgt en in elk
geval geen slecht figuur slaat bij
overkantse clubs. Een van die films
van elders („Een laken teveel") bood
een afgerond verhaal met veel actie
en was in dat opzicht beter dan
„Schip gestrand".
Bijzonder aardig waren de op video
gemaakte reclamespotjes, waarmee
de filmclub een deel van de gelden
had verworven die nodig waren om
de hoofdfilm te financieren. Pogingen
om subsidie te krijgen waren mislukt.
De beste spot was ongetwijfeld die
over het assurantie-, hypotheken- en
spaarbedrijf Siebe Waaijer, maar ook
de reclamefilmpjes voor Vissers
Bouw- en Timmerbedrijf en Bosma
woninginrichting kregen terecht
applaus.
In enn schuur aan de Stuifweg is in
de nacht van zaterdag op zondag in
gebroken. Een groot aantal goederen
niet een totale waarde van ruim
tweeduizend gulden werd buitge
maakt. Ontvreemd werden o.a. slijp
tollen, een boormachine, een
acculader en tulpebollen. De gedu
peerde is een 40-jarige man uit
Oosterend; deze deed zondag aangif
te bij de politie. Volgens de politie
heeft de dader zich toegang ver
schaft door een gat in de achter
muur. De zaak wordt uitgezocht door
de technische recherche.
De energieweek bracht me tot na
denken (wat immers de bedoeling
was) over het wezen van energie. En
ik kwam tot de conclusie dat er
slechts 3 oorspronkelijke bronnen van
energie zijn: water, wind en zon.
Daarvan zijn alle andere vormen -
zoals olie, steenkool, enz. afgeleid.
Maar terwijl water, wind en zon
„schoon" zijn, zijn de andere -
afgeleide- vormen „vuil". Daarom
klinkt toch vandaag de roep: „Wees
zuinig met (vooral afgeleide!) energie.
En: terug naar de oorspronkelijke. Dit
is een zeer sprekende les voor ons,
mensen van 1991, wat onze geestelij
ke energie betreft. Want die is
minstens net zo belangrijk. En bezin-
nig hierop is van een nog groter be
lang, omdat er een geestelijke
energiecrisis dreigt (of: reeds is) met
veel fataler gevolgen. (Ook hangt on
ze manier van omgang met natuurlij
ke energie hier nauw mee samen!)
Eigenlijk zouden we hierover ook
minstens een week van bezinning uit
moeten trekken. Zullen wij „Texe
laars", ook daarin het voortouw ne
men? De belangrijkste vraag is dan
eerst: Wat zijn de oorspronkelijke
geestelijke energiebronnen? Wat zijn
de afgeleide vormen (waardoor de
problemen ontstaan?) En wat bete
kent voor ons persoonlijk de roep: Te
rug naar de oorspronkelijke (schone)
bron?!
Jan en Paula Brouwer
Den Burg.
De kern van Filmclub Take 88 met een strandingsomament rond de projektor: Paul van Hoof. Ida
Vlaming, Jaap Eelman en Simon Smit.
Foto Harry de Graal)
Deze week onderzoekt Kabeltex B.V.
of Oudeschild in navolging van Den
Burg aan het Texelse kabelnet kan
worden toegevoegd. Indien tachtig
procent van de huishoudens positief
reageert op de voorinschrijving die
hen deze week wordt toegezonden,
zal in de eerste helft van 1992 met
de aanleg een begin worden ge
maakt. Voor de overige buitendorpen
lijkt kabeltelevisie nog ver weg, de
kosten daarvoor zijn voorlopig nog te
hoog.
In Oudeschild blijkt gezien het aantal
satellietschotels dat inmiddels is aan
gebracht ruime belangstelling voor
een groot zenderaanbod te bestaan.
In hoeverre de schotelbezetting de
animo voor een kabelaansluiting zal
beïnvloeden is nog maar de vraag.
Kabelexploitant Gert Jan Schoorl:
„Inmiddels is het zenderaanbod dat
wij de kabelabonnees kunnen bieden
aanmerkelijk groter dan hetgeen de
schotelbezitters kunnen ontvangen."
Recentelijk heeft een enquête onder
kabelkijkers in Den Burg ertoe geleid
dat het zenderaanbod met ingang
van 1 juli 1992 met zes televisiezen
ders en 11 radiostations zal worden
uitgebreid. De zenders BBC, Belgie
één en twee en Duitsland blijken erg
in trek bij de geënquêteerden.
Kostenverhoging
Zestig procent van de abonnees
heeft ondanks de tariefsverhoging
van ƒ17,25 tot 724,- per maand te
kennen gegeven zenderuitbreiding te
willen. De kostenverhoging is te wij
ten aan de huur die PTT rekent voor
de glasvezelkabel waarmee de pro
gramma's van de nieuwe zenders
naar het eiland worden doorgezon
den. Kabeltex B.V. is op dit moment
met de PTT in onderhandeling.
„Mensen die bepaalde zenders als
ongewenst beschouwen en deze wel
kwijt willen komen helaas niet voor
korting in aanmerking. Ze worden per
satelliet ontvangen, en dat betekent
dat de prijs daarvoor los staat van
het aantal zenders." Hetzelfde pakket
dat Den Burg nu heeft (vanaf juli '91
21 tv-zenders en 21 radiostations) zal
In het zaaltje bij de Doopsgezinde
kerk van Den Burg wordt 14 novem
ber een gemeente-avond gehouden.
Marisca van der Vaart zal op de
avond, die als motto „Bericht uitBe-
thanië" heeft meegekregen, verha
len over haar werk als vrijwilligster
op de bezette westelijke Jordaa-
noever.
Van der Vaart, die dit voorjaar naar
Nederland terugkeerde, zal aan de
hand van dia's een lezing houden
over een tehuis in Bethanië. Als vrij
willigster hielp Marisca van der Vaart,
ook tijdens de Golfoorlog, in een ver-
zorgingsthuis voor oude mensen en
zwaar geestelijk gehandicapten. Ook
is in dezelfde streek een kindertehuis
voor wezen en in de steek gelaten
kinderen. Het werk vindt plaats in
bij voldoende animo ook aan de
abonnees uit Oudeschild worden aan
geboden. Met bekabeling van Oude
schild is een investering van een half
miljoen gemoeid, aldus Schoorl.
Dinsdag 12 november
De afdeling Stamboomonderj
van de Historische Vereniging
heeft in dorpshuis d'Ouwe Ui
een bijeenkomst, aanvang 20
uur. Ook toegankelijk voor ge
teresseerde niet-leden.
In Cinema Texel draait „Back
draft": 20.30 uur.
Woensdag 13 november
Om 9.30 uur begint in het Gi
ne Kruis-gebouw aan de Witj
kruislaan een koffieochtend
ouder en kind. Elisabeth de\1
jer spreekt over homeopathie
jonge kinderen. Entree f2,-.
Donderdag 14 november
In het zaaltje bij de kerk in d-
Kogerstraat wordt een gemei
avond van de Doopsgezinde
meente Texel gehouden, aan,
20.00 uur. Marisca van der
Vaart, die als vrijwilligster hei
gewerkt in een opvanghuis ii
thanië, zal aan de hand vam
vertellen over haar ervaringen
het tehuis gedurende de Gol
foorlog.
Voor de ondernemers van Di
Cocksdorp/Eierland houdt dn
G.A.M. Rood van de NMB-
Postbank een lezing in hotel
Nieuw Breda; aanvang 20.45
Hoogwater Oudeschili
10.37 en 2
11.10 en 0
00.14 en I
01.00 en I
02.04 en 1
03.17 en l
04.34 en l
05.40 en 1
Aan het strand is het ongeveer ew
eerder hoog water. De zon komt li
vember op om 08.02 uur op en ga
der om 16.46 uur. 14 november ei
kwartier; 1 5 november doodtij.
Di.
12
Wo.
13
Do.
14
Vr.
15
Za.
16
Zo.
17
Ma.
18
Di.
19
een conflictgebied. De bezetting van
de westoever, landonteigening en
bouw van Joodse nederzettingen in
de naaste omgeving en tenslotte het
verzet van de jonge generatie. Gezien
de onlangs gehouden Midden-
Oostenconferentie staan genoemde
zaken volop in de actualiteit. Het te
huis wordt gerund door de Christelij
ke Friedesdienst, een organisatie van
Grieks-Orthodoxe vrouwen, die sinds
1967 actief is op de Westelijke Jor-
daanoever. De organisatie wordt van
uit Nederland ondersteund. Financiële
bijdragen kunnen worden gestort op
nr. 446608513 van de ABN-
Amrobank in Zwolle, t.n.v. Kinderte
huis Bethanië.
Pianist Louis van Dijk treedt zondag
17 novembeer op in hotel Opduin in
De Koog. De uitvoering begint om
15.30 uur, met in de pauze een Eng
lish Tea. De entree bedraagt f 25,-
per persoon. Reservering vooraf is
gewenst, tel. 17445.
„Hoewel nog niet alle leefbaar
heidsproblemen zijn opgelost, zijn
we op de goede weg. Er is een voor
stel voor stadswachten in voorberei
ding, evenals voor de afschaffing
van de nachtcafés", aldus burge
meester Schipper gisteravond in zijn
reactie op de algemene beschouwin
gen van de Texelse raadsfracties.
De burgemeester vond het aardig dat
verschillende fracties hun verhaal
hadden verluchtigd met tekeningen
of opvallende teksten. „Zo was er
een plaatje waarop twee burge
meesters tegelijk om zeep werden
geholpen en wilde de PvdA vrijen
met andere partijen. Tegen het in de
praktijk brengen van beiden heb ik
echter mijn bezwaren."
De burgemeester is het met enkele
raadsleden eens dat in de raad niet
steeds moet worden herhaald wat in
de commissievergaderingen al alle
maal is gezegd. „Laat het bij de grote
lijnen", was zijn raadgeving.
Hij legde uit dat een organisatie als
gemeente Texel, met de vele afdelin
gen, er alles aan doet om de coördi
natie te verbeteren, maar dat soms
ongewild langs elkaar heen wordt ge
werkt. „We proberen zo dienstbaar
mogelijk te zijn naar de burgers toe.
Dat geldt ook op gebied van post-
De provincie houdt donderdagmiddag
een hoorzitting over het nieuwe
bestemmingsplan Den Burg-centrum.
De bijeenkomst is openbaar en wordt
gehouden in het gemeentehuis in
Den Burg, aanvang half twee. Het
spreekrecht is beperkt tot de ge
meente en degenen die in een eerder
stadium van de procedure bezwaar
hebben gemaakt.
In de nacht van zaterdag op zondag
vond een 22-jarige Texelse haar fiets,
die zij in de Molenstraat had gestald,
beschadigd terug. Onverlaten hadden
de dynamo, koplamp en achterlicht
verwijderd en vernielden o.a. ventie
len, rem- en versnellingskabels en
achterspatbord.
Dezelfde nacht viel ook de fiets van
een 21-jarige inwoonster van Ensche
de ten prooi aan baldadigheid. Klaar
blijkelijk heeft de dader geprobeerd
het slot te forceren, wat niet lukte.
Wel werden achterlicht en jasbe-
schermers „gesloopt". De fiets stond
in de Hogerstraat.
beantwoording en taalgebruik
meentelijke stukken."
Al
Schipper kondigde aan dat bir
kort een overzicht wordt gerit
van taken die eigenlijk niet bij
meente thuishoren. „Die moe:
zoveel mogelijk afstoten, tenij
raad anders beslist."
Het verkopen van de bodewcr
vond de burgervader geen go:
„Het pand is zó met het raad
verbonden, dat moet je niet
ken. Bovendien is het een ges
vergaderruimte."
Het goed functioneren van dr
lige brandweer op Texel staal
partijen voorop, zo constateer
Schipper. „De kosten baren i?
zorgen. Maar de begroting vr.
extra belast, er doet zich alle:
verschuiving voor. We zitten'
in een overgangsfase van eer
weer op de oude leest geselt
naar een nieuwe organisatie l
ken als preventie en rampenb
ding. Er volgt een nota, waa"
noodzaak van een nieuwe ka'
vervanging van materiaal aan
komt."
Een fietsend meisje, dat plots
weg overstak, werd donder#
Den Burg aangereden door ei
54-jarige inwoner van De Cot
De aanrijding vond plaats op
sing Beatrixlaan-Noordweste'
liep goed af, er ontstond slee
klein krasje op de auto.
