Cjrocn wartsjexeh in het harL,
Srondontrekking landbouw
)ndermijnt werkgelegenheid
Reinigingsrecht geeft
schrik in huishoudens
Schokkende conclusies in LEI-rapport:
V.
edeputeerden voor
verleg naar Texel
Tussen dijk en duinenrij
Vluchtelingen
andbouw wil Texel
sIs voorbeeldgebied
Nieuwe accommodatie
voor bemanning
wipperploeg
sw TX 1 „Cornelia" feestelijk
in gebruik genomen
Vuilstortplaats al bijna
veranderd in fraai stukje
natuurgebied
w Jachtcombinatie is boos
over beschuldigingen
B en w waarschuwen
raad voor gevolgen
begrotingsvoorstellen
Inbrekers betrapt
pGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10639
pr advertenties, abonnementen, etc.
geveld en de Rooy B.v, Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
sloon 02220-12741, na 18 00 uur 14881. Telefax 02220-14111.
iactie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
220-12741.
jactie buiten werktijd
pa de Graaff, Pater Witteplem 3, Den Burg, telefoon 02220-15639
DINSDAG 10 DECEMBER 1991
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46 99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742, N.M.B. nr. 67 34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs /43,95 per half jaar; Los /1.20
i voltooiing van de tweede fase van de Relatienota, rond het
ar 2000, zal de werkgelegenheid in de Texelse landbouw met
ftien procent zijn gedaald. In de toeleveringsbedrijven zal het
mtal banen met liefs dertig procent zijn afgenomen. Keiharde
inclusies die staan in het gisteren verschenen rapport „Texel
het natuurbeleidsplan rond 2000" dat werd gemaakt door
it LEI (Landbouw Economisch Instituut) in opdracht van de
ovincie Noordholland.
deputeerden Jan Achterstraat en
ins Tielrooij brachten gisteren een
ksembezoek aan het eiland om de
komst van het LEI-onderzoek ach-
eenvolgens met het college en
rtegenwoordigers van agrarische
mdorganisaties te bespreken. Wet-
uder Klaas Barendregt zei in een
rste reactie geschokt te zijn. „De
komst van het rapport staat haaks
onze werkgelegenheids-
elstelling. waarin we pleiten voor
n evenwichtige verdeling in de
ttoren. Voor het college is een
eede fase van de relatienota on-
:eptabel." Op 14 januari zullen b
w een tweede gesprek met de
deputeerden hebben, maar dan in
arlem.
het college was het de beurt aan
landbouwvoormannen om hun gal
spuien ten overstaan van de twee
deputeerden. „Zestien procent van
beroepsbevolking is werkzaam in
landbouw, landelijk maar vier pro-
it. Toch wordt in de tweede fase
de relatienota tien procent van
cultuurgrond op Texel als natuur-
)ied aangewezen, terwijl dat in de
t van de procincie maar de helft
De landbouwers waren ronduit
igeslagen door de cijfers. „Op
komt de klap hard aan, wat ons
ireft geen tweede fase", luidde de
sdschap aan de gedeputeerden,
tweede fase, zo staat in het rap-
t te lezen, zal boven de gestelde
lien procent ten koste gaan van
j eens drie procent van de werk-
egenheid in de Texels landbouw,
deputeerde Tielrooy zei een derma-
groot verlies aan banen (15 pro-
itl in het jaar 2000 niet te hebben
crzien. „De gevolgen van de twee
fase van de relatienota (drie pro-
ïtl, geschetst in het rapport, vallen
echter mee"
Geen onteigening
ir het overleg met het college van
in w en de landbouwvertegen-
■ordigers, dat op verzoek van de
ieputeerden had plaatsgevonden,
Tielrooy het volgende: „Er is door
«ie partijen genuanceerd op het
port gereageerd. De reactie en de
l'ijpende gevolgen voor de werkge-
enheid in en rond de landbouw
Het LEI-rapport, waarin de gevolgen
van de grondontrekking voor land
bouw en agribusiness worden ge-
schets is, gedeeltelijk het resultaat
van bureau-onderzoek. Voor het ove
rige zijn de conclusies gebaseerd op
vraaggesprekken die onlangs zijn ge
voerd met vertegenwoordigers uit de
Texelse landbouw- en toeleveringsbe
de agrariër die een beheersovereen
komst met de overheid aangaat. Het
voornemen is dit voor het jaar 2000
gerealiseerd te krijgen. Kuiper: „Dat
zal moeilijk haalbaar zijn, want nu is
nog maar 131 hectare reservaat aan
gekocht." 120 Daarvan liggen op rot-
ganzenboerderij Zeeburg, die al in
1976 werden aangekocht.
Te zuinig
In de volgende variant, variant I, wor
den de voorstellen van het Natuurbe
leidsplan overgenomen Dat betekent
dat voor het jaar 2020 nog eens 100
hectare beheersgebied, 515 bunder
reservaatgebied en 255 hectare na
tuurontwikkelingsgebied (overgangs
gebieden van natuur naar
landbouwgrond) aan de oppervlakte
cultuurland moet worden ontrokken.
Met de animo voor een beheersover-
rapport geschetste 35 procent. „De
beheersvergoedingen zullen drastisch
omhoog moeten, anders lukt het niet
om voor 2000 het beheersgebied in
gevuld te krijgen."
Compromis
Het compromis tussen wel of geen
tweede fase relatienota (variant III,
bedacht door het LEI zelf, gaat ervan
uit datin de eerste en tweede fase
samen evenveel reservaat- als be
heersgebied moet worden gereali
seerd. De oppervlakte
natuurontwikkelingsgebied blijft on
aangetast. Dick van Heerwaarden
(LTB): „Ook geen haalbare kaart, om
dat de gebieden teveel geconcen
treerd liggen. Individuele bedrijven
kunnen ten hoogste vijftien procent
van het cultuurland missen."
Zonder de tweede fase van de Rela
tienota zal oppervlakte cultuurgrond
door bebouwing- en wegenaanleg en
de gevolgen van de eerste fase de
komende tien jaar afnemen met 633
hectare (7,5 procent). Grasland zal
daardoor het meest worden inge
krompen (14 procentl. Het aantal
melkkoeien zal mede door voortschrij
dende melkquotering aanzienlijk da
len De omvang van de akkerbouw
zal waarschijnlijk niet veranderen. De
Lees verder pagina 2
Een bloeiende bollenveld langs de Rommelpot
schien verleden tijd.
zullen beslist van belang zijn bij de
besluitvorming over hetplan." Tielrooy
was niet onder de indruk van het
naar verhouding grote aandeel van
Texel (tien procent van het beoogde
natuurgebied in Noordholland). „Texel
heeft eenmaal bijzondere natuurwaar
den." Eerder gedane beloften aan de
Texelse gemeenschap over begren
zing van het relatienotagebied wen
telde de gedeputeerde af op zijn
voorganger. Tielrooy gaf tijdens het
overleg de toezegging dat geen ge
bieden zullen worden onteigend. „We
krijgen dat zwart op wit toe
gestuurd", aldus Rinus Kuiper van de
HMVL.
bij Den Hoorn. Door de tweede fase van de relatienota is dat lentefenomeen in de toekomst mis-
(Archioffoto)
drijven. Belangrijkste conclusie: De
produktieomvang, inkomens en werk
gelegenheid in vooral de veehouderij
zullen belangrijk afnemen. Het LEI
heeft onderzocht of een wijziging in
de planvorming van Gedeputeerde
Staten de perspectieven van de agra
rische sector positief kan beïnvloe
den. Het rapport gaat uit van drie
varianten. De basisvariant is een uit
voering van de eerste fase van de re
latienota. Daarbij is 773 hectare
reservaatgebied aangewezen (land
dat op den duur door een natuurbe
schermingsorganisatie zal worden
verworven) en 123 hectare beheers
gebied (land dat eigendom blijft van
eenkomst blijkt het slecht gesteld.
„Op dit moment nog maar zes hecta
re", aldus Kuiper. Voornaamste reden
voor de geringe belangstelling blijkt
de lage beheersvergoeding (ca.
f900,-per hectare). Het is econo
misch niet interessant voor de boer.
„Bovendien kunnen akkerbouw- en
bloembollenbedrijven beheersgebie
den niet meer benutten voor brood
nodige vruchtwisseling", aldus Jos
Timmer, voorzitter van bloembollen
cultuur. De grasproduktie van be-
heersland zal volgens de landbouwers
door verwildering sterk teruglopen.
Landbouwvoorman Klaas Eelman
(CBTB): „Veel meer dan de in het
door Klaas Bonne
De vluchteling verschijnt op Tessel
Misschien massaal en onverwacht
Zij hebben huis en haard verlaten
Soms als dieven in de nacht
Het zijn voor ons wildvreemde
mensen
Met een andere cultuur
En stuiten door hun ras of huidskleur
Al bij voorbaat op een muur
Zij zoeken hier een stukje welvaart
Of slechts een uitgestoken hand
En hebben meestal alle schepen
Achter zich voorgoed verbrand
Maar wij voelen ons gezapig leven
Door hun komst abrupt verstoord
En zijn geneigd om te gaan
schreeuwen
Vóór er iemand is vermoord
Maar hoe verhit ook de
gemoederen
Zij worden door de tijd gedoofd
Maar het is toch weer die Geert uit
Roden
Die ons nog steeds kolen stooft.
lèxel is een vooraanstaand land
bouwgebied, dat navolging ver-
lint." Woorden van landbouw-
vorman Klaas Eelman aan het
xltes van de gedeputeerden
Achterstraat en Tielrooy gister-
«ond. „In plaats van Texel voor
*n groter deel tot natuurgebied
- verklaren, is het beter het
fond een voorbeeldfunctie toe
t delen. De hoogste melkpro-
'uktie per koe in heel Noordhol-
md. Raszuivere pootaardappelen,
oor lage ziektedruk van hoog-
nardige kwaliteit. En tenslotte
"ze bloembollen, die zeer ge-
"W zijn bij de afnemers", somde
dman op. Naast een goede pro-
hktie schermde hij met het lage
xfaatgehalte van de Texelse
'ond. Ook wees hij op het ge-
itik van bestrijdingsmiddelen,
lS' beneden hetlandelijk niveau
S' „Inkrimping van de land
ouw zal het karakter van het
fond geen goed doen." De ver
ste provinciebestuurders borgen
suggestie op bij de de overige
tomerkingen op hun voornemen.
Bij veel Texelaars is de aanslag reinigingsheffing 1991 hard aan
gekomen. De mensen schrokken van het zeer sterk gestegen be
drag en waren er slecht over te spreken dat zij hiermee worden
geconfronteerd in de dure decembermaand. Bovendien meenden
velen dat bij de recente begrotingsbehandeling in de gemeente
raad is meegedeeld dat het met de verhoging wel zou meeval
len, zodat ze zich teleurgesteld voelden. Het raadhuis heeft
tientallen boze telefoontjes over dit onderwerp moeten verwer
ken en wethouder Dirk Terpstra werd op straat meerdere keren
aangeklampt.
Het reinigingsrecht voor huishoudens
van meer dan één persoon was in
1990 nog f129,- en is dit jaar
f329.40. Het bedrag voor
1-persoons huishoudens ging van
f79,80 naar f204,-. Wethouder
Terpstra kan zich het ongenoegen
daarover wel voorstellen, maar ont
kent stellig dat hierover tevoren on
juist of te weinig is geïnformeerd.
„In tegendeel: ettelijke keren zijn in
de pers publicaties verschenen waar
in erop werd gewezen dat het tarief
twee tot drie keer zo hoog zou wor
den. De mededelingen in de laatste
raadsvergadering hadden betrekking
op de begroting 1992 en gingen dus
over de verdere ontwikkeling van het
tarief".
Gespreid
De aanslagen werden volgens
Terpstra bewust eind november ver
stuurd, juist om de burgers voor een
al te grote financiële schok te behoe
den. De gemeente spreidt de aansla
gen van de diverse gemeentelijke
belastingen en heffingen zoveel mo
gelijk over het jaar, maar ze moeten
wel worden verstuurd in het jaar
waarop de aanslag betrekking heeft.
Zou men de aanslag reinigingsheffing
eerder hebben verzonden, dan zou
deze te dicht hebben gezeten bij de
aanslagen voor rioolgeld, onroerend
goed-belasting of hondenbelasting.
Hoge kosten
De zeer sterke stijging van het reini
gingsrecht is het gevolg van de slui
ting van de stortplaats, waardoor het
huisvuil via een overslagstation naar
het vasteland moet worden vervoerd.
Het „meevallen" heeft betrekking op
de verdere tariefstijging in 1992. Die
stijging kan namelijk beperkt blijven
tot f20,- per jaar voor een gemiddeld
huishouden dat zelf GFT-afval com-
posteert en tot f80,- voor de huis
houdens die hun GFT-afval in de
groene container aan de gemeente
aanbieden.
Verevening
Er komt volgend jaar dus nog f20,- of
f80,- bij. Dat die stijging niet veel ho
ger is, is vooral te danken aan de
vereveningsregeling die de gemeente
heeft getroffen met een groot deel
van de rest van de provincie. De an
dere Noordhollandse gemeenten dra
gen dus bij in de extra kosten die
Texel zich moet getroosten. In het ka
der daarvan wordt het vuilo-
verslagstation van Oudeschild
overgedragen aan de Huisvuilcentrale
Alkmaar. Deze regeling betekent een
voordeel van f40,- per gezin per jaar.
Daarnaast tracht de gemeente de
kosten voor de gezinnen zoveel mo
gelijk te beperken door „leveranciers"
van veel huisvuil, zoals bedrijven, ho
gere bedragen in rekening te
brengen.
Sneu
Veel mensen voelen zich een beetje
bekocht omdat ze nu braaf hun GFT-
afval apart houden, maar toch veel
meer moeten gaan betalen. Terpstra
herinnert er echter aan dat de huis-
vuilscheiding niet is ingevoerd om de
kosten van de verwerking te verla
gen. Ongescheiden huisvuilverwer-
king is zelfs voordeliger. Het doel
was beperking van de hoeveelheid te
verbranden of te storten huisvuil en
maximaal hergebruik van grondstof
fen, wat dringend noodzakelijk is om
dat de zaak uit de hand dreigt te
lopen.
Teleurstelling werd ook geuit door
kleine gezinnen en (oudere) al
leenstaanden, die heel weinig huisvuil
afleveren en toch evenveel reinigings
recht betalen als mensen die telkens
Lees verder pagina 6
Dirk Terpstra: ,,We doen alles om het rei
nigingsrecht zo laag mogelijk te hou
den". (Foto Harry do Graaf)
Als de gemeenteraad vanavond
besluit om de collegevoorstellen uit
de begrotingsvergadering, waarbij de
stemmen op 7 tegen 7 staakten,
alsnog te verwerpen, dan resteert
voor 1992 slechts een positief saldo
van ƒ63.000,-. „Een te gering resul
taat", aldus het college. B en w
waarschuwen de raad dat de voor
genomen ombuigingsoperatie op de
ze wijze ernstig wordt ondergraven,
zodat er weinig ruimte overblijft voor
structureel nieuw beleid de komende
jaren.
„Alternatief is het verhogen van an
dere tarieven, of het uitstellen van in
vesteringen en niet uitvoeren van
bepaalde wensen", aldus stelt het
college enigszins dreigend. Totaal
gaat het vanavond om ƒ245.189,-
aan aangehouden voorstellen. Het
grootste aandeel daarin heeft de toe
ristenbelasting: ƒ108.400,-. Het colle
ge stelt voor deze met vijf cent te
verhogen, zodat de mensen die Texel
bezoeken komend jaar een gulden
per overnachting betalen. Ter onder
steuning van hun voorstel geven b en
w een overzicht waarin de tarieven
van een aantal kustgemeenten met
elkaar worden vergeleken. De ge
meente Den Haag komt met ƒ2,65
verreweg het hoogste uit de bus. Dit
tarief is alleen van toepassing op
gasten van 16 jaar en ouder. Voor
jongeren worden drie kwartjes per
overnachting in rekening gebracht.
Daarna volgt Zandvoort met ƒ1,25.
Schoorl en Noordwijk zitten op een
gulden. De gemeenten Westerschou-
wen en Domburg willen de toeristen
volgend jaar ƒ0,85 laten betalen, in
beide gevallen een verhoging van vijf
tien cent. „Een gulden per overnach
ting is een redelijk tarief",
concludeert het college.
De andere voorstellen waarover van
avond wordt gestemd zijn de verho
ging van diverse leges (ƒ20.619,-) en
de precariorechten (ƒ60.000,-), subsi
diëring van de bibliotheek in De
Cocksdorp (ƒ1.170,-) en investerings
subsidie voor aanvragen van minder
dan ƒ20.000,- (ƒ55.000,-)
Verder komt een aantal nieuwe voor
stellen aan de orde, zoals de aanleg
van een fietspad (het college heeft
een voorkeur voor een pad langs de
weg naar Paal 9), aanpassing
kruispunt Hoornderweg-Pontweg, mi-
nirotonde Nieuwlanderweg-
Ruigendijk, dorpshuis De Koog en
nieuwbouw De Brumvisschool. Deze
investeringen moeten worden gefi
nancierd uit het overschot van de al
gemene reserve (ƒ642.000,-) of het
structurele begrotingsoverschot 1992
(tussen ƒ63.000,- en ƒ308.000,-, af
hankelijk van de nog te nemen
besluiten).
Twee jongens werden in de nacht
van vrijdag op zaterdag betrapt tij
dens een inbraak in een bouwkeet bij
de Tesohaven op 't Horntje. Ze gin
gen er hardlopend vandoor, maar
werden later aangetroffen in een
duinpan in de omgeving. Beiden zijn
19 jaar en komen uit Den Helder. Ze
bekenden uit de keet een mes te
hebben gestolen. Tevens hadden ze
twee fietsen ontvreemd, nadat ze de
laatste boot naar huis hadden ge
mist. Het bleken bekenden van de
Helderse politie.
