Druiven groeien
tussen motoren
en ventkarren
Straks publiek in museum van Henk Barhorst?
Programma zaalvoetbal
Dartcompetitie
weer van start
Weinig belangstelling
voor toernooi
Zaalvoetbal:
Klif klimt op
Menner Joop IMoom
wint voorronde Jaap
de Graaf-bokaal
Texelse lopers
in de prijzen
Biljartkampioenschap
De Lindeboom
Hoge klaverjasscore
voor Boer en Bos
DINSDAG 7 JANUARI 1992
TEXELSE COURANT
PAGINA 7
Barhorst bij een van zijn pronkstukken.
tend en stotend op gang komt, ter
wijl de geur van uitlaatgas zich door
de ruimte verspreidt. Eén van
zonen heeft na een tijd sleutelen een
MWM-dieselmotor aan de praat ge
kregen. Zoiets is een glorieus mo
ment, maar de zoon kijkt niet
opgetogen want het klinkt nog niet
goed. De uit 1955 daterende machi
ne dreef ooit een dynamo aan en dat
gaat weer gebeuren. De dynamo van
6 kw is afkomstig van een Texels
strandpaviljoen.
Van de acht zonen van de familie
Barhorst delen Ruud, Henk, Jos en
Kees de nostalgisch-technische inte
resse van hun vader. Het is de be
doeling dat één of meerderen van
hen de hobby voortzetten als vader
het ooit voor gezien houdt. Nu al kan
men de zoons regelmatig in actie
zien op oude motorenshows. Spe
ciaal daarvoor is een rijdend on
derstel gemaakt waarop meerdere
motoren startklaar zijn gemonteerd.
Andere motoren laten zich veel min
der makkelijk verplaatsen en dat ge
beurt dan ook niet. Sommige
machines staan op zware betonnen
voetstukken, om te voorkomen dat
ze „aan de wandel" gaan als ze wor
den gestart.
De oudste motor is een 2 cylinder In
dustrie scheepsmotor, afkomstig van
een rijnaak uit Den Helder. Bij de ma
chine hoort een Lister-diesel met
compressor en drukvat, want de In
dustriemotor moet met perslucht
worden gestart. Om die reden is de
hele combinatie samengebouwd tot
een soort machinekamer, klaar voor
gebruik.
Contacten
Slechts een klein deel van de moto
ren komt oorspronkelijk van Texel.
Barhorst heeft de meeste aanwinsten
op het vasteland opgespoord. „Dat is
een kwestie van contacten. Er zijn
twee landelijke verenigingen van lief
hebbers op dit gebied. Ik ben bij de
ene aangesloten en mijn zoon Henk
bij de andere. Zo ontmoeten we veel
hobbygenoten. Van praten komt pra
ten. Het is wel moeilijker geworden.
Er is zoveel vraag naar oude motoren
dat de prijzen enorm zijn gestegen.
Het is maar goed dat ik er lang gele
den mee ben begonnen, want ik heb
daardoor enkele motoren die nu on
betaalbaar voor me zouden zijn".
Alles wordt eigenhandig gerepareerd
en opgeknapt, zoveel mogelijk terug
naar de oorspronkelijke uitvoering. In
de werkplaats die bij de collectie
hoort, wordt heel wat afgesleuteld.
Barhorsts oorspronkelijke beroep en
het improvisatievermogen van de hele
familie komen goed van pas. Verre
weg de meeste motoren zijn nu ge-
bruiksgereed.
Het grootste deel van de collectie is
opgesteld in de plantenkas achter de
bungalow. Een curieus gezicht, want
in de kas groeien evengoed planten,
zodat men de motoren met hun vaak
indrukwekkende vliegwielen ziet te
midden van weelderige groene drui
venranken. Met een beetje goede wil
kun je spreken van harmonisch sa
mengaan van natuur, cultuur en
techniek.
Publiek
Barhorst overweegt zijn collectie
open te stellen voor bezoekers Dat
voorziet misschien niet in een echt
schreeuwende behoefte, maar er is
toch een groeiend publiek dat er be
langstelling voor heeft. Cultuurhisto
rie is immers in. Dat blijkt uit de
animo voor de demonstraties van de
Texelse oude trekker- en motorenve
reniging, maar ook uit de aanloop
van toevallige passanten die wel eens
over de Barhorst-collectie hebben ge
hoord of in het voorbijgaan een of
andere machine op het erf zien staan
en er meer van willen weten. De nij
vere eigenaar heeft al verharde paden
gemaakt waarlangs de mensen kun
nen lopen. De bedoeling is de moto
ren te voorzien van borden met
technische en historische gegevens,
zodat alles voorzich zelf spreekt. Een
nieuwe Texelse attractie in de scha
duw -van de Hogeberg? Wie weet.
meetglas, maximaal 4 liter, precies
de inhoud van een standaard petro-
leumkan, waarmee in haast elk huis
houden de petroleumstellen werden
bijgevuld.
Melkwagens
Trots is Barhorst ook op een tweetal
handwagens waarin de oudere Texe
laar onmiddellijk de melkwagen her
kent waarmee Jaap Schrama langs
de huizen ging en een wagen van an
der type waarmee Han Bakker jaren
lang het straatbeeld van een deel van
Den Burg beheerste. Iets heel anders
is een schitterende miniatuuruitvoe
ring van een tilbury. Barhorst heeft
die wagen helemaal zelf gemaakt en
gebruikt hem als bokkenwagen, hoe
wel er ook een mini-pony voor zou
kunnen. Heel mooi zijn ook een origi
nele houten wasmachine, een ar
restee en een transportfiets die ooit
werd gebruikt door bakker Hendrik
van Thijs Zijm (vader van Hendrik de
doodgraver) waarop een mand zit die
meer dan 100 jaar oud moet zijn.
Een oude maar perfect gerestaureer
de DKW-motor (175 cc) uit de jaren
dertig doet de liefhebber watertanden
en dan zijn er nog tal van kleinere
curiositeiten, zoals een tweetal mel-
kontromers. De Engelse koekenbreker
(waarmee de keiharde veekoeken tot
hapklare kleine brokken werden ge
maakt) is nog afkomstig van Mantje
van „Ruijsdael". Een hekelmachine
(soort kleine dorsmachine) ziet er
verwaarloosd en onbruikbaar uit.
„Die is nog in restauratie en volop in
opbouw, maar het wordt een juweelt
je", zegt Barhorst.
De massa van de Barhorst-collectie
wordt echter gevormd door de statio
naire motoren, van de meest uiteen
lopende formaten en typen.
Merendeels zijn het ééncilinder die
selmotoren van laag toerental, die erg
leuk zijn om te demonstreren omdat
ze zo prachtig regelmatig staan te
ploffen. Om een plaatsje in de collec
tie te krijgen hoeven de motoren niet
perse oeroud te zijn. Ook een klein
snellopend „toe ren motortje" uit 1965
van het weinig nostalgische merk
Honda, wordt met voldoening aange
wezen, evenals de electrische liftmo-
tor die afkomstig is van het badhotel
uit De Koog en bijna bij het oude
ijzer was beland. Heel anders ziet de
Deutz scheepmotor eruit, verworven
via kennissen en afkomstig uit een
bottertje in Zaandam. Een aardige cu
riositeit is ook een prima lopende
Amerikaanse Fairbanks-motor met
open krukas.
Hij doet 't!
Terwijl Barhorst zich al pratend met
uw verslaggever van de ene motor
naar de andere loopt, wordt de stilte
verscheurd door een motor die hor-
Wie aan een rondgang begint, is
voorlopig niet klaar, vooral niet als
Barhorst er toelichting bij geeft, want
bij elke apparaat hoort een verhaal.
Dat verhaal gaat over de herkomst
van de motor, de inspanningen die
nodig waren om er de hand op te
letjgen, technische problemen die op
doken bij herstel en reparatie en niet
te vergeten de vaak onmisbare rol die
de machine ooit speelde bij de
broodwinning van de oorspronkelijke
eigenaar. Het verzamelen en in bedrijf
houden van zulke machines is daar
om veel meer dan een technische
hobby.
Veertien jaar geleden begon Barhorst
met het opbouwen van zijn collectie.
Voor die tijd had hij ook wel interes
se, maar toen had hij nog de handen
vol aan zijn beroepswerkzaamheden,
eerst als smid, later als boer. Leuke
aanwinsten uit de begintijd zijn twee
petroleumwagens, waarmee Bakker
in Oudeschild en Halsema in Den
Burg langs de deuren petroleum ver
kochten. „Met die ene moeten in de
loop der jaren duizenden kilometers
Overzicht van een deel van de tot expositieruimte gemaakte kas. Plantengroei temidden van de uitgestalde motoren vormt geen probleem.
IFoto's Harry de Graaf)
De rustieke bungalow met een sprookjesachtige gemetselde re
genput en diverse bijgebouwen vlak bij Den Burg aan de Pont-
weg oogt als een gewone burgermanswoning. Maar wie dit
onroerend goed van Henk Barhorst (68) binnenkomt, valt van de
ene verbazing in de andere. De voormalige dorpssmid heeft zijn
opstallen vol staan met nostalgische techniek: ventwagens, meel-
molens, fietsen, een motorfiets, arreslee bokkewagen, ontromers
maar vooral: stationaire motoren.
Even voor de leek: met stationaire
motoren worden géén motorfietsen
bedoeld, maar machines die door
gaans vast zijn opgesteld ter aandrij
ving van een pomp, sorteerder,
electrische generator, moten of ander
nuttig apparaat. Henk Barhorst verza
melt zulke motoren met veel succes.
Hij schat dat hij er vijftig heeft, maar
het kunnen er ook een paar meer of
minder zijn. Wie in de gebouwen van
rondkijkt, kan zich die onzekerheid
voorstellen. De collectie is weinig
overzichtelijk verdeeld over een plan
tenkas, een schuur, garage en een
schapenboet. Bovendien staat er
meestal ook nog wat op het erf en in
een ander gebouw, „Hopmans boet"
een eind verder richting 't Horntje, en
zelfs in de privévertrekken.
Verhalen
zijn afgelegd", vertelt Barhorst. „De
as was zo dun geworden dat ik hem
centimeters dik heb moeten oplas
sen. Ook bijbehorende spulten, zoals
petroleumkannetjes en trechters heb
ik te pakken kunnen krijgen. Die
trechter komt nog van Piet Witte".
Naast de oliewagentjes staat een
oliepomp, die van meer recente da
tum is, afkomstig van de TOC. Met
een handpompje pompte je de olie
vanuit het voorraadvat naar een
Woensdag 6 januari:
17.15 u. Casino 4-Casino 3 (j)
18.00 u. Casino 1-De Koog (j)
18.50 u. Casino 2-Casino 1
19.40 u. Rab-Attent
20.30 u. Mantje 2-Gamma 3
21.20 u. Oosterend 3-De Koog 2
22.10 u. Rab 2-De Koog 5
Zaaldienst: Gamma
Donderdag 9 januari:
17.15 u. Texel 1-Oosterend 1 (j)
18.00 u. Klif 5-Oosterend 8
18.50 u. Jelleboog 4-Casino 5
19.40 u. Oosterend 7-Klif 6
20.30 u. Gamma 2-Texel 2
21.20 u. Texel 4-Jelleboog 3
22.10 u. Oosterend 5-Gempo
Zaaldienst: Casino
Vrijdag:
17.00 u. Selectie
17.45 u. De Koog 4-Casino 4
18.35 u. Oosterend 2-Casino 2
19.25 u. Mantje-Oosterend
20.15 u. Texel-Casino
21.05 u. Jelleboog-Klif
21.55 u. De Koog-De Krim
22.45 u. Klif 3-Klif 2
Zaaldienst: ZDH
Zondag 12 januari:
12.30 u. Gamma 3-Rab
13.20 u. Klif 4-Casino 3
14.15 u. Attent-Albert Heijn
15.05 u. Mantje 2-De Krim 2
16.00 u. Texel 3-Oosterend 4
Zaaldienst: Klif
Na enige startproblemen in het be
gin van de dartcompetitie wordt de
ze week voor het eerst een
compleet programma gespeeld.
Nieuw is het team van het snooker
centrum De Lindeboom. Het centrum
was zo sportief om het team dat
eerst voor café De Pilaar speelde, te
adopteren en hun thuiswedstrijden in
het snookercentrum te laten plaats
vinden. De wedstrijd die deze week
worden gespeeld zijn: snookercen
trum De Lindeboom-De Zwaan 1; De
Slock 1-De Slock 2; De Zwaan 2-'t
Cafeetje.
Het jaarlijkse dam- en schaaktoer
nooi dat zaterdag in de Witte Burcht
werd gehouden onder organisatie
van schaakclub En Passant en Dam
club Oosterend trok in totaal 29
deelnemers. Deze geringe animo is
waarschijnlijk te verklaren uit het la
te tijdstip waarop het toernooi, dat
door omstandigheden een week
moest worden uitgesteld,
plaatsvond.
Veel vaste deelnemers -dikwijls oud-
Texelaars en oud-leden van de
denksportclubs- waren al niet meer
op het eiland aanwezig. Ondanks het
geringe aantal dammers en schakers
mag toch van een geslaagd
denksportevenement worden gespro
ken, waarbij in de verschillende groe
pen fel om de aantrekkelijke prijzen
werd gestreden. Bij de dammers
kwam zoals verwacht Piet Bakelaar
als nummers één uit de strijd met
een score 12 uit 7, terwijl Ed van der
Vlies tweede werd met 10 punten en
Vicktor Voskuil met 8 punten beslag
wist te leggen op de derde plaats. Bij
de schakers werd de toernooizege
gedeeld door Rinus Vittalli, Joop
Rommets en Jaap Dros, die in de
hoofdgroep van 6 deelnemers alledrie
op vier punten eindigden. Toen de
laatste ronde inging had Jaap Dros
duidelijk de beste papieren: hij had in
het onderlinge duel Joop Rommets
verslagen, terwijl Vittali juist van
Rommets had verloren. In deze laat
ste ronde zaten Dros en Vittali tegen
over elkaar. Na de opening zag de
positie er voor Dros uiterst gunstig
uit, maar na een ernstige fout van
Dros speelde Vittali plotseling met
een loper meer. Dros probeerde het
nog wel even maar zag tenslotte in
dat hij voor een hopeloze zaak vocht,
waardoor de hoofdgroep drie win
naars opleverde. Groep 2 werd met
overmacht gewonnen door Taeke van
Lingen die met een maximale score
(4 uit 4) Kees Kistemaker een punt
achter zich liet. In groep 3 bleek
Douwe Hoekman oppermachtig; met
3 uit 3 bleef hij Dirk Leegwater een
vol punt voor. De zeskamp met
jeugdspelers eindigde in een klinken
de zege voor de talentvolle Arjan
Witte die met 414 uit 5 de ongesla
gen winnaar werd. Alfons van Heer
waarden en Piet Leegwater eisten
met respectievelijk 4 en 314 punt de
tweede en derde plaats op.
Door een 2-1 overwinning op Mantje
heeft Klif zich in de hoofdklasse wat
verder verwijderd van de laatste
plaats. Deze wordt nog steeds inge
nomen door De Koog, dat met 5-2
van koploper Gamma verloor.
Casino blijft op geringe afstand en
won van Jelleboog met, 5-3. Texel
blijft door een 3-1 overwinning op De
Krim op de derde plaats. De tweede
klasse kent sinds afgelopen week
drie ploegèn met 18 punten. De Koog
4 won met 2-0 van Oosterend 5, ter
wijl de onderlinge strijd om de kop
positie tussen De Koog 3 en
Jelleboog 3 met 6-2 werd beslist in
het voordeel van de laatste. Dit team
nam daarmee tevens de koppositie
over.
Dameszaalvoetbal
Om het dameszaalvoetbal te stimule
ren, heeft de R.C. Texel besloten om
te starten met een damesselectie.
Daar het echter te laat was om nog
als deelnemer te worden ingeschre
ven bij het Noordhollands kampioen
schap zal de selectie zich dit jaar
beperken tot het speten van één of
twee oefenwedstrijden (thuis). De
eerste wedstrijd wordt op woensdag
15 januari gespeeld. Als tegenstander
fungeert de Helderse hoofdklasser
MUWI Floratex, aanvang 19.40 uur.
Door deze selectiewedstrijd komen
op die datum de dameswedstrijden
Casino 2-Klif en Mantje-De Krim te
vervallen. Hiervoor in de plaats komt
om 18.50 uur De Krim-Casino 2 en
om 19.40 uur de selectie wedstrijd.
In manege Akenburg werd zondag
de derde menwedstrijd om de Jaap
de Graaf-bokaal verreden. De vol
gende voorronde vindt plaats op
zondag 9 februari.
Het viel jurylid dhr. Bergsma op dat
veel koetsiers tijdens dé dressuur-
proef niet met het zogenaamde
Achenbach-mensysteem rijden, terwijl
deze teugelvoering toch veel voorde
len biedt. Het is belangrijk dat de
achterhand van het paard er goed
wordt ondergebracht, waardoor het
paard soepel loopt. Ook in de vaar-
digheidsproef (een parcoursje tussen
kegeltjes door) moeten de wendingen
worden ingeleid door de buitenteugel
iets te laten vieren zodat het paard
de ruimte krijgt om de goede stelling
aan te nemen. Winnaar Joop Noom
reed een goede dressuurproef, met
Enkele Texelse atleten presteerden
goed tijdens de oudejaarsloop die
werd gehouden door de SV Noord-
kop in Den Helder.
De Swarovski-oudejaarsloop door
strand- en duingebied bij Huisduinen,
werd onder goede omstandigheden
gelopen. Bij de prestatieloop 5>5 km
heren werd Norbert Eelman eerste in
22.14 min. Bij de damer werd Tilly
Eelman tweede in 27.18, Bertha Bak
ker twaalfde in 33.50, Lenie Steffen
dertiende in 34.15 en Hanneke Koger
zestiende in 39.20.
De wedstrijdloop over 10,5 km kende
een groot en zwaar deelnemersveld.
Jan Zijm presteerde opmerkelijk met
een elfde plaats en een tijd van
34.58 min. Ingrid van Lubek werd
vierde bij de dames in 42.50 min.
De overige uitslagen van de Texelse
deelnemers zijn:
Rien Brouwer 36.17, Tony van der Vis
40.25, Luc van Lubek 51.24 en Nata-
sche van der Vis 46.26.
zeer correct gereden figuren. Tweede
prijs-winnaar Piet Beers reed een
foutloze vaardigheidsproef, evenals
Johnny van der Zwaag, die echter
iets minder dressuurpunten ver
gaarde.
Uitslagen: (respectievelijk: dressuur; vaardig
heid; totaal)
1. Joop noom (145; 78; 223); 2. Piet Beers
(134; 80; 214); 3. Johnny van der Zwaag
(129, 80; 209); 4. Mebius Huitema (132; 75;
207); 5. Frank van Lare (126; 80; 20).
De Texelse kampioenschappen biljar
ten 1992, die van dinsdagavond 11
tot en met zondag 16 februari wor
den gehouden in hotel De Linde
boom, zijn van dezelfde opzet als in
1991. De organisatie haalt weer vier
biljarts naar Texel, afkomstig van de
firma Feller uit Hoorn.
De wedstrijden worden gespeeld in
het hotelgedeelte net als in 1991. Op
totaal vijf tafels wordt in negen ver
schillende klassen om het kampioen
schap gestreden. De dames en heren
speten weer op veter verzoek ge
mengd. Er wordt ook nu weer in
PQules gespeeld. De negen verschil
lende klassen zijn: jeugd tot en met
17 jaar. Libre 0-1.50; 1.50-2.50;
2.50-3.50 en 3.50 en hoger en drie
banden laag en driebanden hoog van
0-0.30 en 0.30 en hoger. 55
0-1.50; 1.50 en hoger. Inschrijfformu
lieren kunnen worden gehaald bij J.
Moens. De bij de clubs afgegeven
formulieren moeten met de afgehaal
de formulieren en het inschrijfgeld
voor 18 januari ook bij J. Moens, Hal-
lerweg 8 in den Burg worden ingele
verd. Wie niet bij een club speelt,
mag ook meedoen, na aanmelding.
Inschrijfgeld ƒ10,— per spel type.
Paardesport. Twee Texelse equipes
van ponyclub De Kleppertjes zijn on
langs tijdens een wedstrijd in Basin-
gerhorn geëindigd op een vierde en
zevende plaats. In totaal deden elf
equipes mee.
Op de dertiende competitieavond
van de klaverjasclub Den Burg
wisten diverse koppels flink wat
punten bij elkaar te spelen. Als
eersten eindigden Frans Boer en
Frans Bos die tot de prachtige score
van 8066 punten kwamen. In het
klassement staan zij helemaal in de
achterhoede, zij konden zo'n opste
ker dus wel gebruiken.
Ook zeer hoog scoorden Bertus en
Gerda Ofrein die met 7640 punten
als tweede eindigden. Dit koppel is
de laatste tijd in zeer goede vorm. Zij
stonden vier speelavonden terug nog
op de negentiende plaats maar zijn
nu opgeklommen naar de tweede
plaats van het klassement. Ze zitten
vlak achter de nieuwe leiders Jelle
Wiersma en Johan Vinke, die Bern-
hard de Bloois sr. en Bernhard de
Bloois jr., die weken lang bovenaan
stonden, van de bovenste plaats ver
drongen. Laatstgenoemde zijn door
twee opeenvolgende matige scores
naar de vijfde plaats teruggevallen.
Met ook een zeer mooie score van
7314 punten eindigden Teun de Brave
en Elisabeth van Zeeland als derde.
Het de laatste weken opvallend goe
de resultaten boekende koppel Henk
Bakkers-Cees Vinke werd vierde met
7920 punten en Ank Dijker en Gusta
Smit werden vijfde met 6772
punten.
Totaalstand van 52 partijen:
1. J. Wiersma-J. Vinke 83996 pnt; 2. Echt
paar B. Ofrein 83625 pnt; 3. G. van der
Slikke-J. Wittte 83620 pnt; 4. Echtp. Veeger
83353; 5. B. de Bloois-B. de Bloois 82908
pnt; 6. Echtpaar M. Bakelaar 82535 pnt; 7.
N. Koomen-D. van der Slikke 82150 pnt; 8. J.
Kloosterman-A. van Heerwaarden 82123 pnt;
9. R. Caspers-K. van Heerwaarden 91987 pnt;
10. E. Eelman-F. Halsema 81944 pnt.
2e periode na 19 partijen:
1. Echtpaar B. Ofrein 33155 pnt; 2. M.
Boogaard-G. Winter 32321 pnt; 3. H. Bakker-
C. Vinke 31464 pnt; 4. A. Bakker-D. Winters
31300 pnt; 5. Fr. Boer-Fr. Bos 31106 pnt.
