Cjrocn'wartrjexehin het L.
Zware bommen luchtmacht
doen half Texel trillen
Zonder consolidatie loopt
het op Texel uit de hand
Kan de rem
er nog op?
Hopelijk leidt dit tot einde overlast
r r
sm Sterke debutantes in
slap stuk oud-leerlingen
sw Overkapping asfaltfabriek
bijna gereed
sm Strender ijsbaan voldoet
aan de verwachtingen
sm Asielzoekers bieden
zaalvoetballers TX 33
flink partij
Toekomstbeeld:
driedekkers
op Balgzand
«OPGERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10652
DINSDAG 28 JANUARI 1992
Voor advertenties, abonnementen, etc.
Langeveld en de Rooy B.v., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
telefoon 02220-12741, na 18.00 uur 14881. Telefax 02220-14111.
Redactie Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
02220-12741.
Mi Buiten werktijd deze week tot en met dinsdag a.s.
V Frans Hopman, Pater Witteplein 27, Den Burg, telefoon 02220-15472
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; N.M.B. nr. 67.34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ46,20 per half jaar; Los ƒ1,30
De oefeningen met echte bommen die de Koninklijke Lucht
macht deze week op de Vliehors houdt, hebben gisteren op
Texel letterlijk en figuurlijk opschudding veroorzaakt. Verscheide-
iM ne bewoners uit het noorden van het eiland, waar de huizen
daadwerkelijk op hun grondvesten stonden te schudden, maak-
ten melding van lichte schade aan of in hun woning. Het ging
daarbij om gebarsten ruiten, scheuren in muren en gesneuveld
huisraad. De harde knallen waren voelbaar tot in Den Burg, op
20 km van de oefenlokatie.
Het gebroken beeldje van verzamelaarster Corrie Boon. „Het leek wel oorlog", zegt ze.
IFoto Frans Hopman)
In een eerste reactie toont burge
meester Schipper zich verontwaar
digd. „Hoewel we gewaarschuwd
waren, ben ik hiervan geschrokken.
In vredestijd reken je niet op derge
lijk zwaar geschut. Verontwaardigd
ben ik omdat omdat we al heel lang
moeite doen om de overlast van oe
fenende straaljagers terug te drin
gen. Deze oefening beschouw ik als
het toetje. Hopelijk betekent dit dat
er een eind kan worden gemaakt
aan de overlast." Na overleg met zijn
wethouders zal de burgemeester
vandaag protest aantekenen bij De
fensie. Schipper wil dat de lucht
macht afziet van de voor donderdag
geplande oefeningen.
Of het donderdag rustig blijft, is nog
onduidelijk. Vooralsnog gaat de oefe
ning gewoon door; vanochtend had
de luchtmachtleiding nog niet tot af
gelasting besloten. Wel worden de
klachten en schadeclaims geïnventari
seerd; deze zullen in de besluitvor
ming worden „meegenomen".
Noordenwind
Vorige week vond de eerste oefening
met „scherpe" bommen plaats, maar
toen veroorzaakten de explosies geen
klachten. Defensie-woordvoerder Fa-
vier zei vanochtend dat bij die oefe
ning bommen van hetzelfde kaliber
als gisteren waren gebruikt. Ook
IM-ADVERTENTIE
In de toelichting bij de aanslag verontreinigingsheffing 1992 die deze
maand is verzonden, is een storende fout geslopen.
In de toelichting staat vermeld:
- U heeft minder inkomsten dan het wettelijk minimumloon; uitkeringen,
zoals Bijstand, AOW, WAO, zijn meestal lager dan het minimumloon.
Het dik gedrukte deel van deze zin dient als volgt gelezen te worden:
- zijn meestal niet lager dan het minimumloon.
Wat houdt deze wijziging in?
Als uw inkomen zich bevindt op bijstandsniveau, komt u zeer waarschijnlijk
niet in aanmerking voor kwijtschelding!
Wij streven ernaar om bij de aanslagen verontreinigingsheffing 1992 die in
de maanden februari en volgende worden verzonden, een aangepaste toe
lichting bij te sluiten.
Het dagelijks bestuur.
Edam, 22 januari 1992
nisterie van Defensie in Den Haag.
Deze lijn staat norrhaal ook open
voor klachten wegens geluidoverlast.
Mensen die melding maakten van
schade kregen het advies de plaatse
lijke politie in te schakelen. Verder
kregen ze het advies bij Defensie een
schadeclaim in te dienen. Deze week
donderdag komt een medewerker van
de afdeling schade-afhandeling van
het ministerie naar Texel.
De Texelse politie nam gisteren in vijf
gevallen een kijkje en maakte proces
verbaal op. Ambtenaren van de afde
ling bouw- en woningtoezicht van de
gemeente inspecteerden vier schade
gevallen. Daarbij werd onder meer
onderzocht of het om verse scheuren
ging. In het merendeel van de geval
len werd het „niet onwaarschijnlijk"
genoemd dat de oefening inderdaad
de oorzaak was.
Oorlog We/ Boon wijst op de barst die tijdens de oefening spontaan in de ruit van de woonkamer sprong.
„Het leek wel oorlog", vertelt Corrie
Boon, bewoonster van de Vuurtoren-
weg (nr. 92). „Allemaal harde klap
pen, meest drie, vier achter elkaar.
Het huis stond werkelijk te schudden.
Hoe? Nou, openslaande deuren, rin
kelende kopjes en schotels, schemer
lampen die scheef aan de wand
kwamen te hangen, dat soort din
gen." Het ergst was de beschadiging
van een kostbaar porceleinen beeld,
voorstellende een merrie met veulen.
Tijdens de oefening viel het van de
schoorsteenmantel en brak in een
paar stukken. Corrie Boon: „Ik verza
mel paardenbeeldjes. Deze vormde
een combinatie met een beeld van
een steigerende hengst, allebei van
Engelse makelij. Het gebroken beeld
is ongeveer 160 gulden waard, maar
de emotionele waarde is groter. Het
was één van mijn mooiste exempla
ren."
Haar echtgenoot Maarten liep op het
strand bij de vuurtoren te jutten toen
de oefening begon. Hij volgde de
vliegbewegingen van nabij. „Heel an
ders dan gebruikelijk. Meestal maken
de straaljagers grote of kleine cirkel
bewegingen. Nu maakten ze korte
bochten, trokken daarna op en doken
vervolgens als een speer naar bene-
vond de oefening op dezelfde lokatie
plaats. De enige logische verklaring
lijkt het weer: gisteren stond er een
matige noordenwind. Vermoedelijk
heeft deze ervoor gezorgd dat de zg.
„drukgolven", die bij de explosies
ontstaan, kilometers ver over Texel
werden verplaatst, zodat woningen,
bedrijfspanden, inboedel en bewoners
een uur lang stonden te trillen. De
oefeningen, drie in totaal, waren wel
tevoren aangekondigd. In de Texelse
Courant van 17 januari j.l. waar
schuwde de luchtmacht voor „moge
lijk extra geluid". De harde knallen
zouden mogelijk op grote afstand
merkbaar zijn.
Feit is in elk geval dat de luchtmacht
onder zware publieke druk is gezet.
Tijdens en na het „bombardement"
regende het klachten bij diverse in
stanties en al spoedig kregen de me
dia er lucht van. Het nieuws drong
door tot de radiobulletins van het
ANP en het NOS-journaal stuurde
een cameraploeg naar Texel. De
schade was echter te gering voor
spectaculaire filmbeelden, zodat werd
besloten de reportage af te blazen.
Vanochtend maakten verscheidene
grote kranten melding van het inci
dent.
Klachtenlijn
Klagers werden doorverwezen naar
een speciale klachtenlijn van het mi-
den. Een indrukwekkend schouwspel,
echt met de vlam in de pijp." Vol
gens Boon vlogen dé gevechtsvlieg
tuigen tijdens de oefening niet over
de noordpunt van Texel, maar bleven
keurig binnen de afgesproken zone.
Aandenken
Even verderop aan de Vuurtorenweg
vormt een barst in de ruit van de
woonkamer van Nel en Jaap Boon
het aandenken van de oefening. „Ik
heb niet gezien dat de scheur er in
sprong, maar voor de oefening was
er nog niets te zien", aldus Nel Boon,
Lees verder pagina 2
„Zó erg heb ik het nog niet meegemaakt."
(Foto Frans Hopman)
De bestuurders van Texel staan voor een unieke uitdaging. Ze
zullen de gestaag toenemende drukte op Texel op vrij korte ter
mijn een halt moeten toeroepen. Als dat niet lukt, dan kunnen
we de veelgeprezen rust en het natuurlijke karakter van het
eiland wel vergeten. Dan zullen twee schepen van het
Schulpengat-type de aanvoer niet meer kunnen verwerken en
zijn veel grotere schepen en nieuwe havens nodig. En dus ook
meer en bredere wegen, meer openbare voorzieningen en meer
bungalows, hotels en kampeerterreinen om voldoende rende
ment van die gigantische investeringen te krijgen.
Dat is de mening van Teso-directeur
Theo Hoogerheide, die sinds enige
maanden op zijn eigen wijze bezig is
om het gemeentebestuur van de
ernst te doordringen. Over de goede
afloop heeft hij blijkbaar twijfels
want Hoogerheide houdt er rekening
mee dat de twee boten van het
Schulpengat-type het vervoersaan
bod op den duur niet meer kunnen
verwerken. Vandaar dat Teso inmid
dels serieus werkt aan plannen voor
veel grotere schepen (met drie auto-
dekken) èn nieuwe havens.
Op dit moment wordt nog algemeen
gedacht dat het recreatiebasisplan,
waarin staat dat op Texel niet meer
dan 47.000 overnachtingsplaatsen
mogen komen, voldoende is om de
ontwikkelingen te consolideren. Vol
gens Hoogerheide zal echter heel wat
meer moeten gebeuren om een eind
te maken aan de groei van het ruim
tebeslag op Texel. Het is een zó ge
compliceerd vraagstuk met zulke
ingrijpende consequenties, dat we
tenschappers een onderzoek moeten
instellen. Hoogerheide probeert nu de
gemeente van de noodzaak te over
tuigen.
Zelf is hij sinds kort met deskundigen
in gesprek over de scheepsbouw-
technische, financiële en andere
aspecten van dit vraagstuk. Teso wil
over nieuwe boten en havens be
schikken voordat lange wachttijden
ophieuw een probleem zullen vor
men. De verschillende mogelijkheden
voor een nieuwe veerverbinding
staan al op een rij. Het zijn er niet
minder dan veertien. Het meest reëel
lijken momenteel driedekkers, waar
voor in Den Helder geen plaats is,
zodat ze moeten afmeren bij het
Balgzand....
47.000
Voor de Teso-directeur staat het aller
minst vast dat de 47.000-grens op
termijn in acht genomen blijft wor
den. „De indruk bestaat dat hogere
overheden in het kader van de natio
nale ruimtelijke ordening een verdere
groei Van de toeristische opnameca
paciteit van het eiland voorstaan dan
wel op termijn zullen entameren", zo
schrijft hij in een nota, waarin hij
suggesties doet voor een „integraal"
onderzoek.
In een toelichting zegt Hoogerheide
Theo Hoogerheide: „Er moet een toekomstvisie komen.
dat hij zijn indruk niet baseert op
reeds verschenen nota's van rijk of
provincie, maar dat hij wel over aan
wijzingen beschikt. „Je kunt dit ook
proeven in de nieuwjaarsboodschap
van de burgemeester in de Texelse
Courant", aldus Hoogerheide. (Schip
per schreef onder meer dat de toe
ristische druk naar zijn gevoel zal
toenemen en dat dit door de rijks
overheid, gezien de economische be
langen, wel eens kan worden
gestimuleerd. Desgevraagd zegt de
burgemeester dat dit vooralsnog niet
meer dan een somber gevoel is. Bij
de gemeente zijn tot dusver geen
rapporten bekend waarin staat dat
het aantal verblijfsrecreanten moet
toenemen, integendeel. Chef ruimte
lijke ordening Le Roux: „Zo'n visie
staat niet op papier, nee ook niet in
een geheime lade op het ministerie.
Het betekent echter niet dat het
nooit werkelijkheid wordt.")
Initiatief nemen
Hoogerheide vindt dat de gemeente
niet moet afwachten tot een dwin
gende beleidsnota van hogerhand
verschijnt, maar zelf initiatief moet
nemen. „Zó kun je als Texel aan
bestuurskracht winnen."
Niet alleen door overheidsmaatrege
len zou de 47.000-grens kunnen
worden gepasseerd. Dat kan ook on
der invloed van bepaalde economi
sche ontwikkelingen en van
belangengroepen. Als de opvattingen
van die belangengroeperingen als al
gemeen geldend worden ervaren, zal
de politiek zich aanpassen, zo ver
wacht Hoogerheide.
Nut?
Daarbij komt dat er ook bij stringente
handhaving van de 47.000-grens er
toch meer vervoer komt, een gevolg
van de toenemende mobiliteit. Men
sen gaan steeds meer reizen. Als er
dan weer wachttijden ontstaan bij de
boot werkt dat als anti-propaganda.
Daardoor komt de rentabiliteit van de
toeristische voorzieningen op Texel in
gevaar. Uitbreiding van de huidige ca
paciteit van de bootdienst kan alleen
met andere schepen en andere ha-
Lees verder pagina 5
