mg
Zondagmiddag
cello-piano concert
Texelse schoolkinderen winnen
prijzen in poëziewedstrijd
CRYPTOGRAM
WEEKEND
BERICHT UIT DE RUIMTE
EB EN VLOED II
Sn de serie Klif Klassiek:
kampioenschap
voor 55-plussers
Klassieke matinee
Door Nel Kant
Maar liefst drie van de honderdvijftig uit te reiken prijzen in de poëziewedstrijd van
de Stichting Werelddag voor kinderen en poëzie zijn op Texel terecht gekomen. De
gelukkige winnaars zijn: de zevenjarige Lotte Schermer, leerlinge van de Sint Jozef
school, de achtjarige Felicia Siebert, leerlinge van de Redmer IJskaschool en de
combinatiegroep zeven-acht van de Bruinvis, waarin zesentwintig leerlingen zitten.
De prijswinnaars namen op 21 maart hun prijzen in ontvangst, tijdens de feestelijke
viering van de Werelddag van de poëzie in het Land van Ooit in Drunen.
De Stichting Werelddag voor kinderen
en poëzie wil door middel van deze
wedstrijd kinderen meer bezig te laten
zijn met, en zich te laten uiten in welke
vorm van poëzie dan ook. Elk kind leeft
volgens de stichting in zijn eigen wereld;
een gedicht kan die wereld een beetje
duidelijker, groter of gewoon vrolijker
maken. De wedstrijd werd voor de twee
de maal in Nederland gehouden. Inter
nationaal is de stichting al veel langer
bezig. De eerste Werelddag werd op 21
maart 1976 gehouden. Sindsdien hebben
zich 54 landen aangesloten. Ook in Ne
derland is een zelfstandige stichting in
het leven geroepen, zodat het hier ook
een jaarlijks terugkerend evenement zal
worden. Unicef is de overkoepelende or
ganisatie die de ideeën van de werelddag
voor kinderen en poëzie ondersteunt.
In het najaar van 1991 stuurde de stich
ting een brief naar de basisscholen in
Nederland, waarin de poëziewedstrijd
werd aangekondigd. Men kon een infor
matiepakket aanvragen dat lessuggesties
bevatte over kinderen en poëzie. Het the
ma was deze keer „Dromen". De Texelse
scholen hebben enthousiast meegedaan.
Op de Jozefschool namen de groepen
drie en zeven deel aan de wedstrijd. Het
onderwerp dromen werd zeer geschikt
geacht, omdat het zo dicht bij de beleve-
ningswereld van het kind staat. Op deze
manier is poëzie een prikkel voor het
taal- onderwijs, dat daardoor creatiever
en doorleefder wordt. Lotte Schermer, uit
de groep drie, was zelf zeer verrast door
het bericht dat haar gedicht een van de
prijzen had gewonnen. Lotte's gedicht:
Ik wil een eenhoorn zijn
met twee vleugels
en dan wil ik
helemaal wit zijn
natuurlijk heb ik een horen
daarmee kan ik heel goed boren
Lotte mocht naar het Land van Ooit om
haar prijs in ontvangst te nemen. Die dag
heeft ze zich laten vergezellen door haar
ouders, haar leerkracht en een vriendin
netje. De jury bestond uit kinderen en
volwassenen. Het viel niet mee om uit de
20.000 ingestuurde gedichten, die over
het algemeen van een goed niveau wa
ren, de 150 prijswinnaars te kiezen.
Ook Felicia Siebert, kotweg Fee ge
noemd, was heel trots op haar gewonnen
prijs. Fee zit in groep vier van de Redmer
IJskaschool in De Waal. In de groep werd
samen met de juf gepraat over dromen.
Er werd een woordveld gemaakt op het
bord en verteld dat je niet alleen 's
nachts kunt dromen, maar ook overdag,
bijvoorbeeld als je in de klas zit. Fee ging
met haar ouders, leerkracht en een vrien
dinnetje naar de prijsuitreiking en ont
ving daar een oorkonde en een
boekenpakket. Het winnende gedicht
van Fee:
Als ik ga gapen
dan moet ik meestal slapen
misschien wel over schapen
zouden zij ook gaan slapen
en apen ook gaan slapen
misschien dromen zij over schapen
en over hun baby-apen
en de schapen
dromen over de baby-apen.
Op de dag van de prijsuitreiking werden
allerlei activiteiten georganiseerd in het
Land van Ooit, 's morgens waren er
workshops voorde oudste prijswinnaars,
poppentheater en een clown voor de
jongeren. Voor de volwassenen werd een
voordracht gehouden, 's Middags wer
den de prijzen uitgereikt.
TWEE KEER
Groep zeven-acht van de Bruinvisschool
in Oudeschild viel zelfs al voor de twee
de maal in de prijzen. In de groep wordt
veel aandacht besteed aan poëzie, van
daar dat deze wedstrijd met beide han
den werd aangegrepen om aan mee te
doen. De jury vond de totale inzending
van de groep van dermate hoog niveau
dat hij in aanmerking kwam voor een
groepsprijs. Helaas kon niet de hele
groep van 26 leerlingen worden uitgeno
digd op de poëziemanifestatie van 21
maart. Men mocht alleen een afvaardi
ging van vijf personen sturen. Gezamen
lijk werd besloten dan helemaal niet te
gaan. Ze hebben gevraagd of een van de
andere prijswinnaars hun prijs in ont
vangst wilde nemen: f100,— aan boe-
kenbonnen en een oorkonde. Een van de
winnende gedichten van de Bruinvis, ge
schreven door Alice Blom:
Dromen
Ik droom vaak over volleybal
dan speel ik bij Avero
We gaan naar Barcelona
Ik droom vaak over volleybal
We staan in de finale
Zelfs Rusland kan ons niet verslaan
Ik droom vaak over volleybal
Dan speel ik bij Avero.
Van de winnende gedichten is een bun
del gemaakt, die vanaf de dag van de
prijsuitreiking te koop is. De bundel
wordt verfraaid door de vele kinderteke
ningen die bij de gedichten horen. Ook
is er een reizende tentoonstelling van het
werk van de 150 prijswinnaars en van de
mooiste geïllustreerde inzendingen. De
Bruinvis in Oudeschild heeft de ten
toonstelling aangevraagd en in septem
ber van dit jaar komt hij deze kant op.
Nadere data kunt u dan tegen die tijd in
de krant lezen.
Barbara Miller maakt ook deel uit van het
Meerson Trio, samen met Semjon Meer-
son (viool) en Sepp Grotenhuis (piano).
Nu zal ze worden begeleid door ANNE
HOOGEVEEN, een pianiste van Duitse
herkomst, getrouwd met de Nederlandse
musicus Hoogeveen. Ze is in Bielefeld
geboren en studeerde van 1968 tot 1973
aan de Staatliche Hochschule für Musik
in Hannover bij Professor Bernhard Ebert
en daarna in Keulen bij A. Kontarsky.
Sinds 1980 wonend in Nederland is zij
voornamelijk bezig op het gebied van de
kamermuziek en als begeleidster.
PROGRAMMA
Het programma omvat onder meer de
volgende werken:
Opus 102. Stücke im Volkston van R.
Schumann,
Sonata opus 38 in e van Johannes
Brahms
en van Prokofiev Sonata op. 119.
Zondag 29 maart, 16.00 uur, Klif 12 Den
Hoorn, Entree f 12,50, Vriendenprijs
f 10,00. Tel. 19633.
rem staat in de fik, schilder!; 7. Vast met
meer TROS; 9. Die man is van de ver
keerde kant en in de olie; 11. Verwissel
geen griezelige; 12. Goddelijk, zo'n vuri
ge vrouw!; 13. Minstens veertien dagen
in het water laten staan; 16. De mot moet
anders jongen.
Door Cees Ribbens
De vorige keer hebben we laten zien dat
de Maan de motor is van de eb- en
vloedbeweging in zee. Waar ook ter we
reld, aan elke kust rijst en daalt de
zeespiegel in een ritme dat precies twee
maal zo hoog ligt als de beweging van
de Maan aan de hemel. Dat wil zeggen
dat twee tijdstippen van hoog water 12
uur en 25 minuten uit elkaar liggen. Ten
minste, zo zou het moeten zijn. Maar
het klopt niet helemaal.
Het zou wèl netjes kloppen als de Maan
in een cirkelbaan om de aarde draaide
en altijd boven de evenaar stond maar
dat is niet het geval. De Maanbaan is
geen cirkel maar een ellips. Dat betekent
dat de Maan zich in de ene helft van zijn
omloop dichter bij de aarde bevindt dan
in de andere helft. Het gevolg daarvan is
dat hij niet altijd even snel langs de he
mel beweegt: een beetje sneller bij de
korte afstand en wat trager als de afstand
groter is. De hierboven genoemde perio
de van 12 uur en 25 min. is dan ook een
gemiddelde over een lange periode. In
werkelijkheid kan die tijdsduur variëren
van ongeveer 11 uur en 20 min. tot onge
veer 13 uur en 10 min.
HOE HOOG?
Hoog water komt niet altijd even hoog.
Daarvoor zijn twee oorzaken aan te wij
zen. De eerste oorzaak ligt weer bij de
Maan. Zoals gezegd: de afstand van de
Maan is niet constant en de kracht waar
mee de Maan het water aantrekt dus ook
niet. Bij korte afstand is de aantrekkings
kracht groter en komt de getijgolf dus
iets hoger. Omgekeerd, bij een grotere
afstand hoort een zwakkere kracht en
wordt de getijgolf bij gevolg minder
hoog.
Daar komt nog bij dat de Maanbaan
scheef staat op het aardbaanvlak. Daar
door staat de Maan de ene keer meer bo
ven het Noordelijk halfrond, de andere
keer staat hij meer boven het Zuidelijk
halfrond. De top van de getijgolf volgt
natuurlijk die beweging en dat betekent
weer een iets hoger hoog water op plaat
sen dicht bij die top.
ZON
Belangrijker nog is de tweede oorzaak en
die is de aanwezigheid van de zon. Ook
de zon trekt aan het water van de
oceaan. De kracht waarmee dat gebeurt
is kleiner dan die van de Maan, nog niet
de helft, maar wel merkbaar.
In de tekening zien we vier verschillende
situaties.
a. Volle Maan. Zon en Maan trekken in
tegengestelde richting. Maar er zijn altijd
twee getijgolven dus ze versterken el-
kaars werking. Gevolg: springtij, hoog
water extra hoog en laag water is extra
laag.
b. Laatste kwartier. De zon trekt nu aan
de plaats waar laag water en heerst,
werkt de Maan dus tegen. Gevolg: dood
tij, hoog- en laag water vertonen minder
verschil.
c. Nieuwe Maan. Zon en Maan werken
weer samen: springtij.
d. Eerste Kwartier. Zelfde situatie als bij
Laatste Kwartier, dood tij dus.
De vorige keer meldden we dat de in
vloed van de Maan op het oceaanwater
pas veel later merkbaar wordt aan onze
kust; de vertraging bedraagt ongeveer
tweeënhalve dag. Aan het optreden van
springtij wordt dat mooi geïllustreerd
Springtij aan onze kust is er namelijk niet
bij Volle Maan en bij Nieuwe Maan,
maar ongeveer tweeënhalve dag later.
SAMENVATTEND
De waterstand op een gegeven moment,
bijvoorbeeld bij Oudeschild, wordt be
paald door de plaatsen van Zon en Maan
aan de hemel, op dat zelfde tijdstip. Die
gegevens zijn door sterrenkundigen heel
nauwkeurig te berekenen. Maar de stand
van het water wordt méde bepaald door
diepten en ondiepten in de omringende
zeeën, door de vorm van kustlijnen in de
buurt en de aanwezigheid van zeeëng-
ten, nauwe doorgangen. En dat ligt heel
wat ingewikkelder. Dat men desondanks
in staat is het waterpeil, lang vooruit,
voor elk tijdstip en voor elke plaats, te
voorspellen is een knap staaltje van men
selijk vernuft. Hoe dat voorspellen in zijn
werk gaat? Het is bar ingewikkeld. Toch
wil ik volgende keer proberen een tipje
van de sluier op te lichten.
ALS ELKE SECONDE TELT
VRIJDAG 27 MAART 1992
Op zondag 29 maart om vier uur 's mid
dags geeft de van oorsprong Amerikaan
se BARBARA MILLER in Klif 12 in Den
Hoorn een cello-concert waarbij ze op
de piano begeleid zal worden door An
ne Hoogeveen. Miller was jaren tweede
solo-celliste van het Radio Filharmo
nisch Orkest voor de Nederlandse om
roepen, van 1978 tot 1991, en soleerde
in deze periode dikwijls onder leiding
van Jean Fournet en Sergiu Comissiona.
In haar geboorteland studeerde zij aan
de Yale University bij Bernhard Green
house en het Guarneri Quartet. Zij gaat
mog steeds regelmatig terug naar de
Verenigde Staten om in Kamermuziek-
Festivals te spelen. Kort geleden soleer
de zij nog bij 'The Orchestra of St. Lu-
de re
Oti Alle Texelaars van 55 jaar en ouder kun-
op 25 april deelnemen aan het
Texels kampioenschap sjoelen. Strijdto
neel is „De Buureton" aan de Mo
lenstraat in Den Burg. Iedere deelnemer
moet zijn kunnen tonen op tien verschil
lende sjoelbakken. Aan het eind van de
middag worden de scores bij elkaar op
geteld; degene met de meeste punten is
winnaar. Voor de kampioen stelt de ge
meente een wisselbeker beschikbaar. De
drie besten krijgen bovendien een trofee
van de organisatie, de Stichting Welzijn
Ouderen Texel (SWOT). De titelstrijd be
gint 14.00 uur en neemt ongeveer twee
uur in beslag. Voor informatie en opgave:
Henk Snijders, projectleider SWOT (tel.
12696), of bij Frans Haarsma, voorzitter
van de sjoelclub (el. 15168).
InOe Kampanje te Den Helder is zondag
om 15.00 uur een optreden van het Com-
battimento Consort onder leiding van Jan
Willem de Vriendt. Zij spelen werken
van Vivaldi, Handel, Schmelzer en Biber.
Een van de leden van het Consort is de
bekende concertmeester Jaap van
Zweden.
Horizontaal
De man en zijn bier; 3. Te kort komen
'°or een vent om te draaien; 8. Gillende
^leidster; 10. De schakers eindigden in
k tramstalling; 12. Vuurwapen; 14. U
•anteert de eg verkeerd!; 15. De ontwer
per van het buskaartje; 17.'Baronnen in
een lade; 18. Stalen gedrochten.
Vertikaal
1. Lokkaart; 2. Wat de eer van een
priester waard is; 4. De beschermgoding
van de ETA?; 5. Net van een rok; 6. De
ke's" in het gigantische Town Hall
Theatre, New York City.
