„We moeten nog wel
veel oefenenFrans!
DE REIZIGER
denkt aan koffers pakken
Zondagavond Fratsen
in Klif 12
Lies Pieterse - de Boo terug op de planken
WEEKEND
LjDAG 22 MEI 1992
i
hop
jjiciu. uirv»- '""O 111 ij i i ii iui_ui_ i uv.
lijd om met mij naar het theater te gaan.
Ik groeide op mèt en tussen de ar
tiesten. Mijn ouders namen na de oor-
logde zaak van mijn grootouders over.
Het was een grote cabaret/dancing met
6 «el 25 man personeel. Orkest, ar-
aan tiesten, bediening, noem maar op."
Ze stamt uit een Amsterdams artiestengeslacht en be
schikt over een „dijk" van een stem. Amper veertien
jaar oud zong ze al in cabaret/bar/dancing „Caliënte"
van haar ouders aan het Leidseplein de sterren van de
hemel. Eenmaal op Texel beschouwde ze het zingen als
een afgesloten periode. Gelukkig liet ze zich een paar
jaar geleden overhalen mee te doen aan een musical en
verrast maakte Texel kennis met de bijzondere zangkwa
liteiten van Lies Pieterse-de Boo. Deze week verzorgde
ze samen met de Klapband en echtgenoot Frans Pieter
se een optreden voor de gasten van de Henri Dunant
van het Rode Kruisdie lag afgemeerd in de haven van
Oudeschild.
Jk ben het kind van een zangeres en
een pianist", vertelt Lies. „Mijn moeder
me geen zwemmen of schaatsen,
niaarop cultureel gebied ben ik niets te
kort gekomen. We woonden op een
steenworp afstand van Carré en de
itadsschouwburg lag vlak achter de
van mijn ouders aan het Leidse
plein. Elke zondag nam mijn moeder de
BROADWAY-REVUE
jaren twintig trokken haar groot
ouders met een „Broadway-revue" door
het hele land. Beroemde collega's uit
die tijd waren Louis Davids en Lou Ban
dy. Elke drie weken werd een nieuwe re
ine geschreven' en ingestudeerd. „Mijn
oma was zangeres en danseres. Ze is 93
«orden. Mijn grootvader was cellist
saxofonist. Hij was van deftige komaf
enhad conservatorium gedaan. Opa be
landde in de orkestbak van de revue van
pk Voogt in Amsterdam en oma
stond op het toneel. Ze was danseres en
voor die tijd nogal frivool. De deftige fa
milie had nogal wat moeite met deze
uitbundige dame met haar veel te korte
rokken, dus was men tegen deze verbin
tenis. Het heeft dan ook nog jaren ge
duurd voor grootvader haar op een
nette manier aan zijn familie kon voor
stellen. Op een keer zou dat gebeuren
- ze hadden inmiddels al een kind - toen
oma ineens hartstochtelijk verlangde
naar een portie vette paling en een ci
troentje met suiker. Daarom werd het
voorstellen maar weer wat uitgesteld,
want ze was vettig van de paling en rook
naar de drank" schaterlacht Lies.
Ze heeft schitterende foto's van haar
voorouders. „Mijn vader was enig kind.
Hij was een begaafd pianist en mijn
moeder een veelbelovend zangeres.
Vlak voor de oorlog maakten ze een
plaat, maar de oorlog maakte een
abrupt einde aan haar carrière."
Na de oorlog namen haar ouders de
zaak aan het Leidseplein over van haar
grootouders. Lies groeide op in het brui
sende Amsterdamse horecaleven. Vanaf
haar twaalfde werkte ze mee. Poetste as
bakken, wreef vloeren, verving de juf
frouw van de garderobe en hakte
eindeloos ijsblokjes. Tussen de bedrij-
ven door deed ze de vooropleiding voor
het conservatorium en kreeg jarenlang
zangles van de ouders van Thérèse
Steinmetz. „Die twee waren een paar
apart. Zij gaf les in het populaire genre
en hij was op de klassieke toer. Als ik de
trap op kwam rennen, trokken ze me al
lebei aan een arm. Éérst bij mij!"
JAZZ
Thuis in de zaak begon ze steeds vaker
voor publiek te zingen. Artiesten wer
den ziek en dan viel ze in. Ze was van
alle markten thuis. Spaans, Italiaans,
smartlappen en stukken van haar idool
Barbara Streisand. Maar het liefst jazz,
véél jazz. Toch had ze geen ambitie een
ster te worden. Haar moeder maakte
een afspraak met een platen bons die
zeer geïnteresseerd was. Lies annuleer
de op eigen houtje die afspraak: „Ik zag
dat alle beroemde artiesten die bij ons
optraden in een muzikaal keurslijf wa
ren gestopt en ik wilde zélf bepalen wat
ik zong. Imca Marina werkte wel eens
bij ons. Zij deed soms de meest fantasti
sche jazz-stukken en geen mens hoorde
dat ooit van haar op radio of TV."
Toen ze zestien was, werd haar drukke
maar vrolijke leven ruw verstoord door
de plotselinge dood van haar vader. De
immense verantwoordelijkheid voor het
grote bedrijf was voor Lies en haar moe
der erg zwaar. Vastberaden hielden ze
het samen nog een flink aantal jaren
vol, maar om gezondheidsredenen kon
Lies op een bepaald moment niet meer
op deze manier verder.
FRANS
Door persoonlijke omstandigheden be
landde ze begin jaren tachtig op Texel.
Ze snoof de lucht op en besloot dat ze
hier, en nergens anders, wilde wonen.
Ze werkte vijf jaar op de Skuul, de de
pendance van de Jellinek-kliniek. ,,Heel
goede jaren", zegt ze. „Het werk in de
hulpverlening is zwaar, maar we hadden
en perfect team." Het werk boeide haar
zo, dat het zingen volledig op de achter
grond raakte. Op een verjaardag maakte
ze kennis met Frans Pieterse van de Kar-
seboom en inmiddels zijn ze twee
dochters rijk. „Toen onze oudste werd
geboren heb ik nog een jaar doorge
werkt. Maar ik genoot zo van ons kind
dat ik het niet meer kon combineren."
MUSICAL
Een paar jaar geleden werd ze gevraagd
mee te werken aan een musical, en zo
stond Lies na jaren weer op de planken.
Het was een rol die haar op het lijf was
geschreven en Texel genoot. Met een
big smile zegt ze: „Ik zei nog: als je het
op m'n lijf wilt schrijven, dan heb je wel
véél tekst nodig!"
Onlangs werd ze benaderd om op de
Henri Dunant te zingen. Na enige aar
zeling besloot ze zich erin te storten. Ze
riep de hulp in van Ruud Nooy en sa
men met de Klapband werd een geva
rieerd repertoire doorgenomen.
Echtgenoot Frans, bekend als virtuoos
accordeonist, nam ook een deel van het
programma voor zijn rekening. Lies:
„Het is heel leuk samen met Frans op te
treden. Op Koninginnedag hebben we
een aantal héél oude stukken uit het re
pertoire van oma gedaan." Frans vult
aan: „De vrouwenmoordenaar" over
Landru, weet je wel en de Valeta. Dat
soort dingen.". Ze zijn wel van plan in
de toekomst vaker samen muziek te ma
ken. „Maar we moeten nog veel oefe
nen, Frans", zegt Lies bezwerend tot
haar echtgenoot. En Frans grijnst breed
IMRHMRMHi
De stemming zat er in de warme en volle salon van de Henri Dunant al gauw in. Als op het Leidseplein de lichtjes 's
avonds branden gaan" was één van de vele Nederlandstalige liedjes waarvan de gasten aan boord van het bekende Rode
Kruisschip woensdagavond intens genoten. Misschien kent u deze nog?" vroeg Lies aan het overwegend wat oudere pu
bliek. Instemmend werden de Amsterdamse tulpen meebezongen.
De meeslepende Klapband met als sprankelende zangeres Liliane Hoogerheide bracht op een heel eigen en ontwapenende
wijze krakersvan Drukwerk tot en met „De Clown" van Ben Cramer.
De Henri Dunant legde woensdagmiddag in Oudeschild aan. De afdeling Texel van het Rode Kruis verzorgde het avondpro
gramma met de Texelse artiesten. Donderdagochtend nam het hospitaalschip, met aan boord bijna 300 mensen weer af
scheid van Texel en vervolgde haar reis.
Aan alle leuke dingen er is een tijd van komen er
Oost west, thuis en zo zijn er nog wel een paar
cliché's te bedenken als start voor deze aflevering. In
ieder geval hoort ook opruimen - opgeruimd staat net
jes - bij een naderend vertrek en op het moment dat
u dit leest, ben ik vermoedelijk druk in de weer met
een dweil en een emmer sop.
He!huisje dat ik met zoveel plezier be
loonde, zal weer neutraal terrein wor-
kn en de buren zullen spoedig
opmerken dat de „pintor Holandes"
meer dagelijks langsmarcheert.
Mijn koffers zijn bijna gepaktm'n teke
ningen zorgvuldig opgeborgen en de
ouvenirs rammelvrij tussen de overge
ven - niet geruilde - kleren verpakt,
fermoedelijk heb ik behoorlijk overge
wicht met m'n stenen en stoffelijke her-
nneringen, maar zelf ben ik iets
afgevallen, dus dat compenseert aardig,
tangens leuk om te vermelden dat nu
«n nieuw vliegtuig de lijndienst onder-
joudt. Dit toestel werd ingezet kort na-
Wik in m'n eerste verhaal melding had
Smaakt van een bejaarde 707. Een on-
^oon snelle reactie van Lan Chile en
Knonvermoede invloed van ons Texels
offerdje
^ogvliegen, met een onderbreking in
Miago voor de afbouw van de contac-
n. zal ik doen met een zeer voldaan
M. Het realiseren van een jongens-
ro°m is een voorrecht dat helaas niet
°or iedereen is weggelegd (al kom je
lie' veel gelijk gemotiveerde mensen
W en de opgedane ervaringen zul-
roe nog heel lang stof tot nadenken
leven.
VAKANTIE
^vensom ooit naar Paseiland te gaan
"w te werken, heb ik op een heel ple-
*ler|ge en zinnige wijze gestalte kun-
en geven. Plezierig, omdat ik me
esteund wist (en weet) door zoveel
jenden die een beetje meedroomden
"-zekerde laatste tijd, duidelijk mee-
Zinnig, omdat ik naast nieuw
°°k de vergeten zusterhand tussen
eilanden alsnog vorm heb kunnen
ipro Vanaf het moment dat ik - om
|™jgmaar eens een cliché te gebruiken
bepaald met stille trom vertrok,
'K gevoeld dat dit een zeer bijzon-
ro en onvergetelijke reis zou gaan
«aen. Niet eerder was ik zo ver van
Mde reisjes naar Schotland zijn
^"ik om de hoek), maar nog be-
Wer: Ik voelde me er verrassend
BOe l an^en onder.
Bfc/'tikasters krijgen bijna nog gelijk,
ijvverkreis is een super-vakantie ge-
en- als je de betekenis en de be-
«Jty» van het woord - leegmaken,
ruimte geven - tenminste letterlijk
neemt. Dit eiland geeft volop ruimte
voordromen, ontspanningen inspiratie.
Hoewel ik op pad ging met een bepaal
de voorstelling en zekere verwachtin
gen, bleek toch veel anders uit te
werken dan ik in gedachten had.
Het „najagen" van een droombeeld, ge
baseerd op een boek van ruim 30 jaar
geleden, heeft vanzelfsprekend risico in
zich. Het eiland is natuurlijk veranderd
en de helden van toen zijn niet meer in
leven, niet meer op het eiland, of in
heel andere situaties. Hier en daar is
nog wel iets te proeven van de vroegere
sfeer, maar het eiland is nu overduide
lijk in de greep van de „beschaafde"
wereld en het toerisme.
MYSTERY TOUR
Het door veel - veelal Westerse - schrij
vers opgeroepen mysterieuze imago
lokt veel mensen naar dit bijzondere
eiland en ongetwijfeld zal het aantal be
zoekers nog flink toenemen. Tegelijker
tijd zal de kans om het oorspronkelijke
(mysterie) te ervaren geringer worden.
De doorsnee toerist zal het eiland voor
geschoteld (willen) krijgen via een „ma
gical mystery tour": Een bezoek aan de
krater, een middag Anakena palm-
strand(je), een rondleiding door de
Orongo (het dorp van de vogelmannen)
en na een paar dagen en een afsluitende
- Tahitiaanse - dansshow weer verder
vliegen. Eenmaal thuis zal men zich af
vragen wat nu het ware mysterie was:
De beelden bij de krater of de veel te
hoge prijs die werd betaald voor een le
lijke kopie.
De nogal eenzijdige benadering van het
toerisme door de eilanders en de be
perkte belangstelling van de toerist,
heeft tot gevolg dat er hier een enorme
produktie is van houten en stenen beel
den, veelal kopieën van eerder gemaak
te originelen, die zich voor het grootste
deel in Westerse musea bevinden. Het
standaardwerk „The art of Eastern is
land" van Heyerdahl, met afbeeldingen
van alle ooit aangetroffen kunstvoorwer
pen en kunstvormen, dient al jaren als
voorbeeld. Eigenlijk een belachelijk ge
geven en het is ook een beetje bescha
mend te moeten toegeven dat wij
Europeanen in het verleden zoveel heb
ben weggeroofd. Er worden wel pogin
gen ondernomen om belangrijke
stukken terug te krijgen, maar het is te
betwijfelen of veel musea afstand willen
doen van hun bezit.
Naats de vele goede, soms ook erg lelij
ke kopieën die door handige, maar
beslist niet artistiek begaafde eilanders
worden gemaakt (snijden en hakken is
hier ongeveer net zoiets als breien bij
ons), worden gelukkig ook opnieuw
topstukken vervaardigd door wel dege
lijk geïnspireerde beeldhouwers.
EXPOSITIE
Het werk van één van hen zal, als alles
volgens plan verloopt, nog dit jaar op
Texel te zien zijn. Het is de bedoeling
een gecombineerde expositie te hou
den van schilderijen en beelden, en
aansluitend permanent werk in mijn ga
lerie in voorraad te hebben. Indien de
verder plannen (financieel) te realiseren
zijn, zal deze beeldhouwer ook een ste
nen noam op/voor Texel gaan maken,
als teken van de band tussen de ei
landen.
Opmerkelijk is dat de kunstenaar soort
gelijke idealen nastreeft als ikzelf en
niet in de eerste plaats denkt aan een
vergoeding in dollars, zoals de meeste
van zijn (vaak mindere) collega's. Het
feit dat hij opereert op een zelfde golf
lengte, erg mooi werk maakt en dat
graag in Europa wil laten zien, biedt
voor beide partijen aardige perspectie
ven. Werk van hem werd eerder ten
toongesteld en bekroond in Chili en er
is een permanente collectie in New
York. Best eervol dus, om zij werk straks
in De Scholerie te kunnen tonen.
Andere gecombineerde exposities lij
ken me in de toekomst niet ondenkbaar.
De eerder genoemde expositiemoge
lijkheid voor mijn werk in Santiago is
bevestigd, maar zoals min of meer was
ingecalculeerd, uitgesteld naar een later
tijdstip. Achteraf ben ik hier wel blij
mee, want het idee om toch weer onder
druk een soort reisverslag te vervaardi
gen en daarmee een entree te maken in
een vooraanstaand cultureel centrum,
leek me niet echt verstandig. Nu is er de
afspraak om op een beter moment - met
behulp van de officiële instanties - een
goed voorbereide expositie te organise
ren. Een zeer aantrekkelijk vooruitzicht.
NO COMPRENDO
Veel van mijn droombeeld en mijn mis
sie is dus gerealiseerd of krijgt een inter-
ressant vervolg in de nabije toekomst.
Het verblijf op het eiland was een heel
bijzondere belevenis. Opvallend en sti
mulerend is ook de belangstelling voor
mijn werk hier en inmiddels heb ik al
enkele opdrachtjes gehad. Het heeft me
wel verwonderd dat men veelal ver
baasd is over mijn benadering en fanta
sie. Vreemd op een eiland dat zoveel
wonderlijke creaties heft voorgebracht
en bol staat van de meest fantastische
verhalen. Ook vandaag de dag worden
er de meest onmogelijke dingen vertelt
en creëert men voortdurend nieuwe
(roddel)verhalen. Niet eerder was ik op
een plaats waar zoveel wordt gekletst,
wantrouwen heerst jegens de buren en
waar je zelfs als vreemdeling voortdu
rend wordt gewaarschuwd voor de stre
ken van „de ander". Een beetje
onprettig, maar gelukkig had ik altijd
het excuus van „no comprendo - no ha-
blar - eh, Spanish". Misschien wordt dir
openlijke wantrouwen veroorzaakt door
de concurrentieslag om de toeristendol
lars, misschien door de geïsoleerdheid
van het eiland en de bewogen geschie
denis. In ieder geval heeft deze woon
plek hoe dan ook effect op een mens.
Volgens Boudewijn Büch zou je hier
niet langer dan 168 minuten kunnen
verblijven zonder gek te worden (Ave
nue '91), maar dit zegt volgens mij meer
over de onrust van de schrijver dan over
het eiland. Dergelijke informatie be
wijst wel en bevestigt ook mijn conclu
sie dat een bepaalde - in ieder geval
positieve - instelling is vereist om je hier
te kunnen handhaven.
Uiteraard had ik genoeg motivatie op
gebouwd om er hier wat van te maken
en de maanden die ik op dit wonderlij
ke eiland heb doorgebracht zijn onvoor
stelbaar snel omgevlogen. Ruim vier
maanden zonder wereldnieuws, geen
TV, geen radio, weinig muziek, koken
en wassen met regenwater en schrijven
bij kaarslicht. Alles (op die TV na) was
anders dan thuis (waar de kans op gek
worden misschien wel groter is). „Geac
teerd" heb ik niet meer, maar het kan
best zijn dat ik nog iets wonderlijks
meemaak. Misschien tref ik de Texelaars
nog die onderweg zijn per zeilboot en
kan ik vast een beetje wennen aan mijn
eigen taal, als ik ze in mijn enthousias
me overdonder met sterke verhalen
Nederlandstalige pop en rock and roll
Gelooft u nog dat er ergens in Neder
land een band bestaat, waarvan de mu
zikanten op bijna onnatuurlijke wijze
hun muziekinstrumenten zelf kunnen
vasthouden en live zingen in de Neder
landse taal, waarbij de rijm niet wordt
geschuwd, en onderwijl in een zelfge
maakt décor de presentatie naar het
publiek op welhaast hilarische manier
ten uitvoer brengen? Nee? Dan wordt
het tijd om kennis te maken met
FRATSEN.
GEEN ACID!
Een combinatie van gevoelige liedjes en
stompzinnige onderwerpen. Bij voor
keur spelen ze voor een jong publiek,
maar ook bejaarde mensen blijven niet
stil zitten bij hun optreden...
GEEN RAP!
Opgericht in '87 lijkt de tijd nu rijp om
een doorbraak te forceren, 't Is niet om
de eeuwige roem, maar gewoon om wat
vaker van huis te zijn.
GEEN CLOUSEAU!
Ze stonden al samen op het toneel met
de Boegies, Claw-Boys-Claw, Kevin Coy
ne, Melrose en Slagerij Van Kampen.
U bent gewaarschuwd! Hun muziek be
vat geen achterstevoren opgenomen sa
tanische boodschappen, doch indien
men die er wel in hoort, staan zij er na
tuurlijk ronduit achter. Dit is tekenend
voor de cabareteske manier waarop de
Diepenheimse formatie omgaat met
popmuziek.
GEEN MOESKROEN!
De groep is echter niet onder één hoed
je -of MUTS, de titel van hun eerste CD-
te vangen. Ze doen denken aan Bots,
maken zelfs herinneringen aan Sonne-
veld wakker, maar ook Zappa en Motor-
head razen voorbij. Ze hebben ook veel
weg van de vergane Engelse glorie Al
berto Y Los Trios Paranoias en The Bon
zo Dog Doodo Band.
FRATSEN!!!
Vorig voorjaar stond Pater Moeskroen in
Klif 12 en brak kort daarna door. Mis
schien breekt Fratsen na dit Texelse op
treden ook wel definief door. Maar of
dat de groep dan wel ten goede komt is
uiteraard de vraag.
Zondag 24 mei, Aanvang 21.00 uur, En
tree /TO,00, Vriendenprijs f7,50. Klif
12, Den Hoorn, telefoon 19633.