Marius Eelman: altijd
'n vrijbuiter gebleven
m
BEZORGER:
Plan voor ingrijpende
verbouwing Bijenkorf
Afscheid van tuunwallen, kooi en kantoor
Nieuwe sportzaal achter dorpshuis
Doorgereden
Zomeravondconcert
in Hoornder kerkje
De Vries (Lelystad)
opvolger Heetveld?
Investeren in milieu
geen eenvoudige zaak
Auto op aardgas
Raadsvergadering
Wij zoeken een
TEXELSE COURANT
VRIJDAG 10 JUi|,j
Eenden vangen en ringen loopt als een rode draad door het leven
van Marius Eelman. Bijna een halve eeuw bracht hij door in Kor-
vers Kooi, de grootste eendenkooi van Texel, gelegen in De Ne
derlanden. In de oorlogsjaren begon Eelman met sneeuwklokjes
planten als hulpje van kooiker Dirk Korver, later werd hij er op
zichter in dienst van Staatsbosbeheer, een functie die de nu
63-jarige Koger onlangs neerlegde wegens het bereiken van
de vut-leeftijd. Bij SBB hield Eelman zich ook bezit met de
tuunwallen-vergoedingsregeling, waardoor hij voor vele Texelse
agrariërs een bekend figuur is. Een echte ambtenaar werd hij
nooit: „Ik ben altijd een vrijbuiter gebleven."
Marius Eelman -rimpelloos gelaat, ge
zonde huidskleur en pretoogjes- is
een buitenmens. „In de loop der ja
ren nam het kantoorwerk toe, maar
ik ben er geen liefhebber van. Liefst
ben ik in het veld. Ik hou van vrijheid
en voelde me niet gebonden aan
werktijden van acht tot vijf. Met
goed weer ging ik er op uit, met
slecht weer handelde ik binnen m'n
zaakjes af."
Geen wonder dat velen hem benijd
den om zijn baantje. Eelman knikt,
maar wil niet idealiseren: „Ik heb vrij
wel altijd met plezier gewerkt, maar
toch ben ik een tijdje overspannen
geweest. Spanningen binnen de amb
telijke dienst waren daarvan de
hoofdoorzaak. Daarnaast nam ik te
veel hooi op m'n vork. Een vervelen
de periode, maar ik heb er van
geleerd dingen tijdig uit handen te
geven."
Nieuwe dingen
Door zijn avontuurlijke inslag stond
Eelman altijd open voor nieuwe acti
viteiten. „Binnen de dienst vragen ze
me wel eens om mijn mening. Dat
komt omdat ik van veel zaken de be
ginperiode heb meegemaakt." Zo
werkte hij in 1976 Jan van Dijk in als
schipper van Waddenzee-schip „Pho-
ca" en verkenden ze samen het wad,
was hij actief betrokken bij de aan
koop van het rotganzenreservaat,
maakte hij de verandering van vang-
kooi naar ringstation mee en bege
leidde hij de tuunwallenregeling vanaf
de start in 1968.
Bedstee
Eelman is een geboren en getogen
Texelaar. In het hartje van de strenge
winter van 1929 kwam hij ter wereld
„in een bedstee in het huisje ten
zuiden van Pomona", zoals hij zelf
zegt. Zijn moeder was een populaire
verschijning in De Koog: „Brieven
met 'tante Kee, Texel' kwamen altijd
goed aan." Vader was landarbeider
en als grondwerker betrokken bij wo
ningbouw in Den Burg. Korvers Kooi
lag niet ver van de ouderlijke woning,
zodat het niet vreemd was dat Eel
man er na zijn lagere schooltijd (bij
meester De Vries in Zuid-Eierland) te-
sneeuwklokken-tijd niet."
„Tussendoor werkte ik bij het loon-
werkbedrijf van Kloosterman. Die
reed met een dorsmachine heel Texel
rond. Toen had je elf man nodig om
erbij te helpen. Ik begon als tegen-
naaier, dat hield in dat ik ijzerdraden
door de stropakken moest steken.
Later werd ik persmachinist, dat had
als 'voordeel' dat ik de machines
moest smeren tijdens schafttijd. Het
laatste jaar werkte ik er als enige
vrije knecht samen met tien te werk
gestelde NSB'ers. Mijn loon was 25
SV
Marius Eelman en Korvers Kooi: van sneeuwklokjes-planter tot opzichter.
recht kwam.
In 1943 besloot Korver sneeuwklok
jes te planten in de bosjes rond de
eendenkooi. Hij gokte op succes na
de oorlog en had dat goed ingeschat.
Korver zocht hulp bij het planten en
zo belandde ik daar. Voor een periode
van niet meer dan vier maanden
trouwens, langer duurde de
gulden bruto per week; dat geld ver
dween uiteraard in de huishoudpot."
In het jaar 1947 kwam Eelman in
vaste dienst bij Korver, wiens een
denkooi een particulier bedrijf was.
Langzamerhand leerde hij de kneep
jes van het kooivak. Het werk be
stond uit eenden lokken, vangen,
voeren en verwerken. De gevangen
De dorpscommissie van Oosterend
heeft bij de gemeente drie ton subsi
die aangevraagd voor de verbouwing
van dorpshuis De Bijenkorf. Een deel
van het gebouw zal worden inge
richt als peuterspeelzaal. Het huidige
onderkomen voor de peuters bevindt
zich in de kelder van De Bijenkorf en
is eigenlijk ongeschikt. Verder willen
de Oosterenders achter het dorps
huis een nieuwe sportzaal bouwen.
Het totale plan kost ongeveer een
half miljoen gulden. Op zijn vroegst
zal het in 1994 worden uitgevoerd.
Het plan bestaat al langer, maar is
nu weer actueel. „Destijds hebben
we er van afgezien, omdat het finan
cieel onhaalbaar leek. We beschikken
over circa een ton aan eigen geld,
zodat we de nog benodigde vier ton
moesten lenen. Rente en aflossing
van dat bedrag zijn jaarlijks niet op te
brengen", aldus coirimissielid Fia
Joustra. „De zaak raakte echter in
een stroomversnelling toen de brand
weercommandant de peuterspeelzaal
afkeurde. Het maken van een noo-
Een 12-jarig meisje uit Den Burg
werd maandagmiddag omstreeks
kwart voor vijf door een bromfietser
aangereden op het fietspad langs de
Schilderweg. Het meisje bleef onge
deerd, maar had wel schade aan
haar fiets. Het voorwiel was verbo
gen en de rem kapot. De bromfietser,
die uit tegenovergestelde richting
kwam en het meisje daarbij raakte,
kwam ten val, maar krabbelde op en
reed weg zonder zich bekend te ma
ken.
duitgang zou f20.000,- kosten. Een
hele uitgave voor een niet-ideale
ruimte. Onze conclusie was dat een
peuterspeelzaal alleen mogelijk is als
het gebouw wordt uitgebreid."
Enthousiast
Het oude plan kwam weer op tafel
en de problematiek werd bij de ge
meente aangekaart. B en w bleken
nu wèl te voelen voor de ingrijpende
verbouwing en nodigde de dorps
commissie uit een plan en een subsi
dieaanvraag in te dienen. Het college
is bereid om het benodigde bedrag te
reserveren op de investeringslijst en
Frans Visser (orgel en spinet), Japke
van Dalen (sopraan) en Hans Brons
(bas) geven dinsdag een concert in
de Ned. Hervormde kerk van Den
Hoorn. De uitvoering, die om 20.15
uur begint, is gratis toegankelijk,
maar na afloop is er een collecte bij
de uitgang om de kosten te dekken.
Het repertoire omvat muziekstukken
uit de 16e, 17e en 18e eeuw, o.a.
van de bekende componisten Purcell
en Handel. Bekendste muzikant van
het optredende trio is Frans Visser,
die al jaren betrokken is bij de zome
ravondconcerten. Binnen afzienbare
tijd zal hij zelfs inwoner zijn van
Texel. Behalve organist is hij ook
koordirigent. Japke van Dalen is so
praan van het Vokaal Oktet uit Leiden
o.l.v. Hans Brons. Samen met diens
vader is Brons cantor van de Leidse
Cantorij uit de Hooglandse kerk in
Leiden.
begroting van 1994. Of het zover
komt, hangt samen met o.a. de ge-
meentefinanciën en andere belangrij
ke projecten. Realisatie van het plan
is afhankelijk van de gemeenteraad,
die over de subsidiëring moet
beslissen.
De Oosterender bevolking toonde
zich vrijdag, tijdens de jaarvergade
ring, enthousiast. „De mensen wach
ten er op", zegt Fia Joustra. Zij
verwacht dat de financiering in com
binatie met een jaarlijkse raamsubsi-
die van de gemeente en een lening
van een ton is rond te krijgen. „Dan
zijn de jaarlasten op te brengen."
In tweeën
In grote lijnen komt het er op neer
dat de huidige zaal in tweeën wordt
gesplitst. De helft met het toneel
wordt de nieuwe peuterspeelzaal, de
andere helft wordt bij de dorpskamer
getrokken. Het sanitair zal eveneens
worden gerenoveerd (en eventueel
verplaatst). Achter De Bijenkorf ver
rijst de 13 bij 26 meter grote sport
zaal. De komende maanden zullen
worden besteed aan het opnieuw be
kijken van de tekeningen, met specia
le aandacht voor de plaats van de
peuterspeelzaal en de sanitaire ruim
te. Ook zal een bestek worden ge
maakt.
De kans is groot dat de heer H. de
Vries uit Lelystad Henk Heetveld op
volgt als rector van scholengemeen
schap De Hogeberg. De 38-jarige De
Vries is door b en w als nummer 1
op de voordracht geplaatst. Momen
teel is hij conrector van een soortge
lijke scholengemeenschap in zijn
woonplaats. Tweede op de voor
dracht staat Henk van Atteveldt uit
De Koog, conrector van de Texelse
middelbare school. De twee kandida
ten zijn als enigen overgebleven uit
een groep van 58 sollicitanten. De
gemeenteraad maakt dinsdag de defi
nitieve keuze.
vogels werden verkocht aan de poe
lier. Sommig „blauwgoed" ook. Met
deze term bedoelen kooikers alle niet-
eenden die in de kooi werden gevan
gen, zoals pijlstaarten, smienten en
wintertalingen. Tegenwoordig worden
deze vogels alleen geringd.
Ringstation
„Aan ringen werd indertijd weinig ge
daan. Dat gebeurde pas na 1961,
toen Korvers Kooi werd aangekocht
door de staat en een ringstation
werd. Overigens worden ook vandaag
de dag nog wilde eenden aan de
poelier verkocht, alleen mogen we er
nu veel minder vangen."
Dat Korvers Kooi in staatshanden
overging, betekende een ingrijpende
verandering. Korver hield ermee op, al
bleef hij nog wel bij de kooi wonen
en hield hij een oogje in het zeil. Bij
de verkoop bedong Korver dat Eel
man zijn plaats zou overnemen. Dat
gebeurde en Eelman kreeg tot taak
het ringstation op te zetten. Tevens
werd hij benoemd tot opsporings
ambtenaar. „Maar ik heb nog nooit
een proces verbaal uitgedeeld. Er wa
ren wel eens situaties waarin ik kon
optreden, bijvoorbeeld tegen jongens
die aan het eieren rapen waren. Tel
kens heb ik dat met praten opgelost.
Tegenwoordig moet je echter bekeu
ren." Later werd hij opzichter van de
eendenkooi, met Hannes Kiewiet en
daarna Erik van der Spek als kooiker.
Afscheid
Eelman nam afscheid tijdens een ge
zellige receptie in hotel-pension Ta-
tenhove, vele (oud-)collega's en
vertegenwoordigers van overheids
diensten en aannemersbedrijven pre
sent waren. Zijn opvolger als
opzichter is, sinds 1 juni, Piet Postma
(„die is net zo eigenwijs als ik").
In een brief aan de Texelse boeren
maakte Eelman bekend dat de „ver
goeding voor tuinwallen en drink-
poelen" voortaan via de dienst Ruim
te en Groen van de provincie loopt.
„Hopelijk pakt men de zaak niet te
ambtelijk aan, want dan ben je zó
van het erf af. De boeren zijn
heus niet onwillig, maar je moet het
menselijk benaderen. Zelf fungeerde
ik vaak als stootblok tussen boeren
en overheid. De tuunwallenregeling is
trouwens een heel goede regeling: de
overeenkomsten werken goed en de
vergoeding is prima. Ik schat dat op
het eiland 70 km tuunwal onder de
regeling valt. Toch zag ik de toe-
Vrijdag 10 juli
Rector H. Heetveld neemt af
scheid van de openbare scholen
gemeenschap De Hogeberg.
Receptie in de aula van de
school om 15.00 uur voor geno
digden; vanaf 17.00 uur voor
anderen.
Op 19.30 uur gaat op het ZDH-
terrein de eerste Hoornder
crossloop van start. Inschrijven
vanaf 19.00 uur.
In Oosterend begint om 19.30
uur een ringsteekwedstrijd, mee
tellend voor het Texels kam
pioenschap.
Van 19.00 tot 20.00 uur is de bi
bliotheek van De Schuilhut in De
Koog geopend.
In de Hervormde kerk van De
Koog verzorgt mevrouw A.
Zegers-Goldnick een dia-avond
over Texel met toelichting in
Duitse taal, aanvang 20.00 uur.
Zaterdag 11 juli
Van 12.00 tot 16.00 uur staan
de activiteiten in zwempark Mo
lenkoog in het teken van „Bevei
liging".
Om 9.30 uur begint in Oosterend
de rommeltjesmarkt. Vlooien
markt voor kinderen; verkoop ge
bakken vis (vanaf 10.00 uur) en
„meeting" Harley-club van l|i
tot 14.00 uur.
In de Dorpsstraat van De Kooo
begint om 13.30 uur het Texek
kampioenschap visroken.
Zondag 12 juli
Om 11.30 uur start op hetstc-,
van paal 17 een surf wedstrijd
van de Kustzeilvereniging
Westerslag: slalong of wavep;
formance. Briefing 10.30 uur. K
schrijfgeld f10,-.
De eerste Texelse autocross v?
dit seizoen begint om 13.00 tr
bij de Genteweg nabij Oosterei
Vandaag de eerste dag van ha
Tesseltoernooi van tennisclub
Deuce. (Finales op 18/19 juli).
Voor de overige evenementen
wordt verwezen naar de ager.s -
in de Vakantiekrant, die
ge is ingesloten bij deze TexeJ
Courant en tevens op tientall?
punten op Texel gratis kan
den afgehaald.
Hoogwater Oudeschild
Vr.
10
04.30 en 17.20i
Za.
11
06.04 en 18.35,
Zo.
12
07.1 5 en 19.45;
Ma.
13
08.14 en 20.55
Di.
14
09.10 en 21.25;
Wo.
15
09.35 en 22.00;
Do.
16
10.1 5 en 21.45
Vr.
17
10.44 en 22.27
Aan het strand is het ongeveer
eerder hoog water. De zon komt 12»j
op om 5.32 uur en gaat onder om
21.55 uur. 14 juli volle maan; 16jui
springtij.
komst een tijdlang somber in, maar
misschien gaat de regeling over in
handen van de gemeente. Dat is niet
ongunstig, want dan zit je dicht bij
de bron."
Hoe Eelman de toekomst gaat invul
len, weet hij nog niet. Merkwaardig
genoeg heb ik in mijn hele loopbaan
praktisch geen boswachterij-werk ge
daan. Misschien dat het nu tijd wordt
om de bossen te gaan verkennen...."
F.H.
Ondernemers op Texel hebben moei
te met het treffen van voorzieningen
om te voldoen aan de milieuvoor
schriften. Niettemin had bijna de
helft van de vorig jaar gecontroleer
de bedrijven de zaken goed op orde.
Wel is gebleken dat ze investeringen
meestal uitstellen totdat ze bezoek
hebben gehad van ambtenaren van
de afdeling milieubeheer. Dit blijkt
uit een overzicht van deze afdeling.
Door de verscherpte wetgeving gaan
voor steeds méér bedrijven milieu
voorschriften gelden. In 1995 zullen
1335 Texelse bedrijven aan de milieu
richtlijnen moeten voldoen.
Tachtig ondernemingen die nog geen
hinderwetvergunning hebben moeten
vóór dat tijdstip aan de voorschriften
voldoen. Op het raadhuis verwacht
men dat dit geen probleem op zal
leveren.
Uit controle op naleving van de de
Hinderwet bleek in 1991 dat tien pro
cent van de bedrijven echter niet vol
deed aan de voorschriften. Ruim de
helft voldeed matig tot voldoende. De
rest kreeg geen aanmerkingen van de
controleurs. Bij agrarische bedrijven
schuilt het probleem vaak in de
brandstoftanks. In horecasector
constateerden de controleurs vaak
geluidsoverlast. Om geluidsbeperken-
de maatregelen af te dwingen kregen
vorig jaar drie bedrijven een dwang
som opgelegd, terwijl één onderne
mer zijn zaak moest sluiten.
Sinds woensdag beschikt gemeente
werken over een auto die op aardgas
rijdt. De gemeente wil hiermee niet
alleen een voorbeeld stellen inzake
milieuvriendelijk energiegebruikmaar
hoopt tevens een kostenbesparing te
bereiken. Vooralsnog zal dat niet luk
ken, omdat financieel voordeel pas
ontstaat na 12.500 afgelegde kilome
ters per jaar. De nieuwe opzichters-
bestelauto reikt vermoedelijk tot ge
middeld 12.000 km/jaar. Voordeliger
wordt het als er méér aardgas-auto's
in gebruik worden genomen. Becijferd
is dat het omslagpunt bij drie auto's
omstreeks 9.000 km ligt. De kosten
van het speciale „thuis-tankstation"
kunnen dan worden gespreid. In elk
geval zal een nieuw bestelde service
bus ook met een aardgastank wor
den uitgerust. Mogelijk zal volgend
jaar een tweede opzichtersauto wor
den aangeschaft, eveneens op aard
gas. Het inbouwen van een
aardgastank gebeurt niet in de
Renault-fabriek, maar door het bedrijf
Groot in Alkmaar. De benzinetank is
niet verwijderd, zodat de auto op
twee soorten brandstof kan rijden.
Dat is eenvoudig te regelen met een
omschakelaar op het dashboard. De
aardgastank is steviger dan een LPG-
tank, omdat de druk groter is. Op
één tank (van 60 liter) kan 160 km
worden gereden. Voordelen van aard
gas zijn de schonere uitlaatgassen en
de lagere brandstofkosten. (Eén kuub
aardgas kost ca. 45 ct, tegenover
f2,- voor een liter benzine. Het ver
bruik liters-kuubs is ongeveer gelijk.)
Nadelen zijn dat dubbel zoveel we
genbelasting moet worden betaald en
een kostbare eigen tankstation moet
worden gehuurd van het gasbedrijf.
Goedkoper wordt het als meerdere
bedrijven van één tankstation gebruik
maken. Dan zal echter wel een snel
lere installatie nodig zijn, want tanken
bij het „thuis-tankstation" neemt
liefst vijf uur in beslag. De pomp van
gemeentewerken tapt het gas af van
de aardgasleiding voor de verwar
mingsinstallatie van één der loodsen.
De gemeenteraad houdt dinsdag
juli in het raadhuis de maandelijks
openbare vergadering, aanvang 13
uur. De agenda is als volgt:
1. Opening.
2. Vaststelling volgorde stemming
3. Vaststelling besluitenlijst raads
gadering de dato 9 juni 11
4. a. Ingekomen stukken.
b. Mededelingen.
c. Beantwoording vragen.
5. Overzicht post onvoorziene ui;
gaven.
6. Jaarrekening 1990.
7. Voortgangsrapportage,herover
weging. M f
8. Bijdrage onderzoek verbetering
havenmonding Oudeschild,
9. Voorbereidingsbesluiten ten be
hoeve van de bouwplannen
a. De Texelse Wol Ondernemini
voor het uitbreiden van eenl
drijfspand aan de
weg 12 te Oudeschild;
b. mevrouw De Jager en de te
Teisman voor uitbreiding van
hotel „Molenbos" aan Pt^
weg 224-226 te De Cocksé
10. Problematiek achterstallig onde
houd Vrije School Texel.
11. Aanvragen ex artikel 74 vai
Wet op het Basisonderwijs
de Lubertischool om NOAT-geld
12. Verzoeken betreffende huisves
tingszaken van de Lubertischoa
13. Wijziging verordening reiniging;
rechten.
14. Verwijsborden parkeerterreinen
15. Beslissing bezwaarschrift Sane
werkingsorgaan van de dorps
commissies op Texel.
16. Benoeming rector o.s.g. „De
Hogeberg".
17. Verdagingsbesluit verzoeken
49 van de Wet op de Ruimtell
Ordening.
18. Beschikbaarstelling krediet in
band met uitbreiding o.s.g. p
Hogeberg".
19. Rondvraag.
20. Sluiting.
Wij zoeken iemand die per 1 aup
tus 1992 voor ons de Texelse O
rant wil bezorgen in De Koog.
Het bezorgen is het eenvoudig
voor iemand die in deze omgeviri
woont.
De kranten moeten dinsdag en Wf
dag bij ongeveer 300 abonnees
De Koog en omgeving worden be
zorgd.
Geïnteresseerden kunnen voor
dere inlichtingen terecht bij de
receptie van de drukkerij.
Parkstraat lft
Den Burg.
telefoon 12®-
Renault-dealer Kees Dros IlinksI en chef buitendienst gemeentewerken Piet Bolier sluiten de
auto aan op het thuis-tankstationDe koppeling bevindt zich -in tegenstelling tot de
benzinedop- aan de voorzijde. ,Foto Frgn$ „opman,
