ANDERE TEXELAARS
fi
1X27
Heerlijke rust,
ruimte en actie
FILM
Wielerrecreanten doen
individuele krachtproef
„Singers" repeteren
Eerhart Dubbelkwartet
weer in Oosterend
Voorkom vlam in pan
Laatste Vakantiekrant
verschijnt in herfst
LEZERSESCHRHVEN
De Traanroeier
WEEKEND
Sportvissen langs de kust:
Stijldansavonden
in Eierlandse Huis
Topless worstelen
Weet je nog die
tijd van vroeger...
R tj RIJDAG 11 SEPTEMBER 1992
PAGINA 11
Drie jaar geleden werd in Spanje de tv
geprivatiseerd. Bij gebrek aan technici
berden daarna allerlei cursussen gege-
ien. Ik studeerde in die tijd aan de film-
Kademie; camera en fotografie."
Om in zijn levensonderhoud te voor
dien werkte Manoio in een café in een
badplaats. Daar ontmoette hij llonka,
een Texelse die er Spaans studeerde,
llonka besloot in Spanje te blijven maar
Je situatie verliep anders dan verwacht
jaardoor ze beiden twee jaar geleden
iaar Texel kwamen.
„Texel en Spanje zijn niet te vergel ij-
en. Ik kom uit Malaga, een stad met
(OO.OOO inwoners. Ik hou van die stad.
tót opviel toen ik hier kwam is dat alles
«perfect is geregeld. Alles werkt, de
fl l negen zijn in orde, iedereen kan wer-
len...de levensstandaard is hoog. Inmid-
zitten wij natuurlijk ook op EG
niveau maar zo georganiseerd als het
uer is...dat ken ik niet.
„Ik vind Nederlanders een serieus volk.
Wij Spanjaarden zijn minder zwaar-
noedig, onze aard is wat luchtiger. In
iederland is meer stress. Het weer
oeelt ook mee - bij 45 graden Celcius
noet je je niet zo druk maken. Wij Ie-
en buiten. Hier zijn perfecte binnen-
r(le' uizen, goed ingericht. Ik denk dat de
-ensen materialistischer zijn, dat het
jincipe geldt 'je bent wat je hebt.' De
iimor is ook totaal anders. Ik kwam
Er bestaat een misverstand dat zowel door de eilanders als de buitenwacht in
stand wordt gehouden, namelijk dat er op Texel geen buitenlanders zouden wo
nen. „Wij hebben maar één Marokaan en die is heel erg geïntegreerd", heeft
menig Texelaar tegen ongelovige overkanters uitgeroepen. Mis. Er wonen wel
degelijk 'vreemden' op het eiland - natuurlijk overkanters maar ook mensen die
uiteen voor ons vreemde cultuur komen. In een serie gesprekken worden deze
mensen belicht. Wat voor soort leven hadden zij in hun vorige woonplaats en
hoe hebben zij de overstap ervaren? Hebben ze het gevoel dat ze volledig door
de Texelaars geaccepteerd worden? Op verzoek van de Werkgroep Anti Discri
minatie publiceert TC3 deze zomer een serie portretten met als motto: wat van
ver komt hoeft niet altijd vreemd te zijn. In deze zevende aflevering is Manoio
Frontana Tibirica (27) aan het woord, een geboren Braziliaan die op jonge leef
tijd naar Spanje verhuisde en daar tot voor kort heeft gewoond.
hier met het idee: een grap is een grap.
Dat viel tegen. Humor is dus niet persé
universeel of internationaal. Wij lachen
heel gemakkelijk iets weg, jullie niet.
Toch' noemen we in Spanje de Neder
landers de latin van Noord-Europa.
Daar bedoelen we mee dat jullie voor
Noord-Europeanen tamelijk flexibel
zijn.
„Toen ik hier net was begon ik als
schoonmaker, iedereen kan hier toch
werken? Maar als schoonmaker én bui
tenlander ben je dus dubbel niks."
Waar Manoio tegenaan liep was het
mentaliteitsverschil dat er is als het gaat
om sociale contacten en vriendschap.
„Als wij vrienden zijn, dan is jouw
vriend ook mijn vriend, no? Toen ik
llonka leerde kennen werd ze zonder
vragen direct opgenomen in mijn vrien
denkring. Mijn vrienden gaan er vanuit
dat ik een goede keus maak en respec
teren dat zonder dat zij zich hoeft te be
wijzen. Hier heb ik dat heel erg gemist.
Als we bijvoorbeeld op een verjaardag
waren geweest en ik mensen die daar
ook waren de volgende dag op straat te
genkwam dan zagen ze me niet eens!
Zoiets is voor mij ondénkbaar. Het heeft
me het gevoel gegeven dat ik niet wel
kom was. Nu relativeer ik dat, ik ken de
De repetities van „The Singers of the
Lord" beginnen op donderdag 17 sep-
tember. Gezongen wordt er van 20.00
tot 22.00 uur, als vanouds in „De
Poort", naast de Gereformeerde Kerk
van Den Burg. Vooreen goed functione
ren van het gemengde koor zijn nieuwe
leden altijd welkom; vooral mannen
zijn nodig. Voor inlichtingen: Ludie den
X Boer, telefoon 14146.
mentaliteit. Maar het blijft moeilijk het
vertrouwen te winnen van een Neder
lander."
in de sociale omgang zijn er meer ver
schillen - de zuidelijke ongedwongen
heid versus onze wat stijve manier van
doen. „Bij een verjaardag zit iedereen
in een kring, ze drinken koffie en eten
taart, daarna bier en borrel noten...dat is
geen feest, no? Als wij een feest maken
dan nodigen we iedereen uit, we ne
men sangria mee naar het strand en we
eten, drinken en dansen... Op de 'ver
plichte' verjaardagen hier heb ik me
vaak buitengesloten gevoeld. Ik drink
acht koffie's en praat met niemand...vol
gende keer ga ik niet meer."
Volgens zijn vriendin heeft Manoio een
enorm aanpassingsvermogen. Zeurt
nooit over het weer of het eten en vindt
alles prima. Manoio ziet zichzelf vooral
als wereldburger: „Ik pas me makkelijk
aan, misschien omdat ik als kind al van
Brazillie naar Spanje ben verhuisd. Ik
hou van Texel. Het is een mooi eiland
met aardige bewoners. Ze zijn nieuws
gierig en vragen veel maar ik heb hier
nooit problemen. Je moet gewoon een
beetje Nederlands worden om hier te
kunnen wonen."
Marija Westerlaken
BATMAN RETURNS
ALS STRIPSPEKTAKEL
Vanaf dit weekend kunnen wij ge
nieten van een super stripverhaal,
waarin getekende boevenstreken in
bizarre omgevingen met vreemde
groeisels en onwaarschijnlijke red
dingen levensecht oo het witte
uuck worden voorgetoverd. Hoe
wel de eerste Batman niet echt een
succes in Nederland was, zou dit
njst hveede deel volgens de recenssies
alles dubbel en dwars goed maken.
Een andere regisseur en andere
top-acteurs in de zogenaamde boe
krollen - Michael Keaton blijft
Kruisvaarder Batman, die er zonder
masker nog enger uit zou zien als
de volledig mismaakte Danny De-
Vito alias de Penguin. Michelle
Pfeiffer speelt als Catwoman een in
tense eigenzinnige slechterik, ter
wijl Batman valt op de normale
kant van deze gespleten kat-vrouw.
lot en met zondag draait BATMAN
RETURNS dagelijks om 19.00 en
-1.15 uur, ma t/m wo alleen om
19.00 uur.
De late voorstelling wordt dan ge
reserveerd voor nog een drietal ver
toningen van de perfekte kille Paul
Wrhoeven-thriller BASIC IN
STINCT.
Zaterdag-, zondag- en woensdag
middag SNEEUWWITJE, de opgek
napte Disney-klassieker in onze
eigen taal.
(CvH)
'als in voorgaande jaren zal het Eer-
1 Dubbelkwartet in de september-
and een concert geven in de
^rmde kerk van Oosterend. Het
r'992 staat in het teken van de Euro-
o eenwording, waarbij dit optreden
sluit met het programma „Een Rond-
uropa". Het ensemble dat onder lei-
tg staat van Bert Schreuder is
Jmstig uit Weesp en zal werken af-
"stig uit een tiental Europese landen
'NIa zingen.
ferandere komen Duitstalige liede-
aan bod van Mendelsohn-Bartholdy
Gade, Franstalig werk van Debussy
foechlin en Scandinavische compo-
Svan Sibelius en Grieg. Voorts zul-
,er een aantal volksliedjes afkomstig
de Balkan te horen zijn. Ook Neder-
ktalig werk zal niet ontbreken.
<0 intermezzi op dwarsfluit zullen
sj;«den verzorgd door Loes Bakker en
0H ""ique Jansen, die ook aan een voor
af ^concert al eens meewerkten.
wh
S'* c°ncert vindt plaats op zaterdag
gember in de Hervormde Kerk
10osterend. De aanvang is 20.00
"4 'en de toegang is gratis. Na afloop
t echter een kollekte gehouden,
ster bestrijding van de gemaakte
•wi en deels voor het orgelfonds van
Bij de Pen-centrale in Oudeschild
wordt zaterdag 12 september het
Noordhollands Kampioenschap tijdrij
den over veertig kilometer gehouden,
georganiseerd door het Wielercomité
Texel, onderdeel van de Wielervereni
ging Texel.
Vorig jaar werd de tijdrit door tachtig
deelnemers gereden. Dit jaar rekent de
organisatie op minimaal hetzelfde aan
tal. Martin Visser, voorzitter van het
Wielercomité: „Deze wedstrijd is be
doeld voor rekreanten, dus niet voor bij
voorbeeld amateurwielrenners met een
licentie." Er wordt gefietst in drie klasse
menten: senioren (vanaf ongeveer
Onlangs moest de brandweer in actie
komen voor een brandje in een woning
aan de Wiihelminalaan. De vlam was
in de pan geslagen en het vuur had zich
via de afzuigkap verspreid. Hoewel de
schade beperkt bleef, was het een ver
velend geval voor de bewoners. Hoe
zulke brandjes kunnen worden voorko
men, legt de Texelse brandweer in dit
artikeltje uit.
De voor de hand liggende les die men
uit dit voorval kan trekken is dat men
nooit iets buiten het zicht op het gas
laat staan. Verder moet het filter in de af
zuigkap regelmatig worden vervangen
of gewassen. Het materiaal van het filter
is op zichzelf onbrandbaar, maar zodra
er zich vet op heeft afgezet (wat al vrij
snel het geval is) kan het in brand vlie
gen als er vuur bij komt. Zelfs bij weke
lijks reinigen van het filter is dit gevaar
niet uit te sluiten, zodat het belangrijk is
dat de wasemkap zelf, de afzuigleiding
en het materiaal waarmee een en ander
is afgetimmerd, onbrandbaar is.
Een andere tip van de brandweer: mon
teer in de keuken een rookdetector. Dat
is een betaalbaar apparaatje dat in aan
grenzende vertrekken een luid alarmsig
naal laat klinken als in de keuken rook
of abnormale hitte ontstaat.
zestien jaar), mannen veteranen en da
mes. De deelnemers starten om de mi
nuut. De startvolgorde wordt van te
voren vastgesteld. De tijdrit gaat van
Oudeschild onder de dijk door richting
De Cocksdorp. Via de vuurtoren rijden
de deelnemers weer terug naar Oude
schild. Martin Visser: „De nadruk ligt
op de eigen prestatie. Veertig kilometer
is een pittige afstand en de één is nu
eenmaal een meer geoefende tijdrijder
dan de ander. Er zijn deelnemers die vo
rig jaar meededen en de tijd die ze toen
neerzetten nu willen verbeteren."
BEDRIJVEN
Het is ook mogelijk als bedrijf mee te
doen aan deze tijdrit in het bedrijven-
klassement. Mini-formaties van drie ren
ners per bedrijf strijden tegen elkaar. De
individuele tijden van de renners wor
den opgeteld, de totaaltijd telt voor het
klassement. Martin Visser: „Vorig jaar
zijn we hiermee gestart. Toen kwam de
brandweer als winnaar uit de bus. Ik
hoop dat dit jaar zich wat meer wat
meer bedrijven
zullen inschrijven voor deze kampioen
schappen." De winnaar in het bedrij-
venklassement de wisselbokaal.
START
De start is om 13.00 uur. In een tent bij
de Pen-centrale zijn versnaperingen
voorradig. Ook zijn er ruimtes om te
verkleden en te douchen. De deelne
mers aan de tijdrit zijn verplicht een val
helm te dragen. De organisatie heeft
een beperkt aantal valhelmen in reserve
voor mensen zonder dit attribuut.
1. Various - Greatest Hits 1992 - 3
2. Roxette - Tourism
3. Eric Clapton - Unplugged
4. Guns 'n Roses - Use your illusion
5. Queen - Greatest Hits II
6. Lionel Ritchie - Back to front
7. Dr. Hook - Completely Hooked
8. Various - Countdown Classics - 2
9. Marich Carry - Unplugged
10. Alphaville - Forever young
Zoals we in de Texelse Courant
van dinsdag aankondigden zal de
laatste Vakantiekrant verschijnen
op vrijdag 9 oktober, vlak voor de
herfstvakantie. Dat nummer staat
grotendeels in het teken van het
Bluesfestival, dat half oktober in
Den Burg wordt gehouden. Ver
der is er aandacht voor de overige
activiteiten op Texel in de herfst
vakantie. Afgelopen zomer is de
Vakantiekrant elf weken lang gra
tis op Texel verspreid. Honderden
activiteiten zijn aankondigd en
talrijke evenementen zijn extra
onder aandacht gebracht. De re
dactie dankt iedereen die mee
heeft geholpen om van de Vakan
tiekrant een zo compleet moge
lijk informatie-magazine te
maken. Vanaf deze week worden
de activiteiten weer „gewoon"
vermeld in de Texelse Courant.
In het interessante artikel van Wop
Rienks over Oudeschild in de Texelse
Courant van 4 september, komt een
zinsnede voor die maar gedeeltelijk
juist is,. Sprekend over de Oudeschilder
molen staat er: „De naam Traanroeier
ontstond pas in de vijftiger jaren."
De molen „Traanroeier", die in 1727
zijn windbrief kreeg, was toen een pel
molen in het Oostzijderveld te Zaan
dam aan de Weer (westoever) op de
kruising met de Traanroeyersloot (aan
de zuidoever). Aan die sloot ontleende
hij toen al zijn naam. De laatste Zaanse
eigenaar, de heer Remmert Köhne, ver
kocht de molen in 1902 voor de sloop
aan de Texelaar P. Dros. Mijn grootva
der, de molenmaker Klaas Kuyper uit de
Zaan, maar wonende in Den Hoorn,
heeft hem toen weer opgebouwd.
Het is waar dat de molen, na zijn ver
plaatsing naar Texel, van 1902 tot in de
jaren zestig geen naam meer had. Om
streeks 1960 besloot de gemeente Texel,
nieuwe eigenaar geworden, hem weer
zijn oude naam te geven.
Een traanroeier was in de tijd van de
walvisvaart een beëdigd persoon die
met een stok, de z.g. roede moest me
ten hoeveel traan de walvisvaarders
hadden gekookt. Van die hoeveelheid
hing namelijk hun te ontvangen premie
af.
Deze gegevens ontleende ik aan het
zeer lezenswaardige boekje „De Traan-
roeyer, energie-monument van het ver
leden", in 1970 uitgegeven door de
Texelse Electriciteits Maatschappij. Er
staat in dat werkje overigens één foutje,
n.l. de zin „De Zaanse molenmaker
Klaas Kuyper richtte de molen in dat
jaar (1902) weder op aan de haven van
Oude Schild, trouwde een Texelse en
bleef verder op dit eiland." Neen, hij
was al in 1894 getrouwd met Trijntje
Dogger en woonde sindsdien op Texel.
C. de Jager
Utrecht
Door Ruud Nooy
vissenvissenvissenonverstoorbaar bezig zijn,
in 't water, in de branding een hengel met een lijn,
visser ik stoor je niet....
Een dinsdagavond, de hemel grijs ge
kleurd tot aan de Jiorizon. Op de grens
van water en land staan twaalf hengels.
Het is praktisch windstil, ideaal vis-
weer, zeggen de kenners.
Toch is de totale vangst na een uur vis
sen slechts één botje van zeventien cen
timeter. „Ze azen niet", zegt Map van de
Zwaag. Hij is al jarenlang actief lid van
de sportvissersclub Texel. „Vorig jaar
was mijn totaal ruim vier meter. Dit jaar
zal ik blij zijn als ik één meter haal."
GASTVISSERS
De SVC Texel heeft ongeveer 35 leden.
Van maart tot eind oktober, met onder
zit hem een beetje dwars dat de animo
voor de club de laatste tijd wat achteruit
loopt. Verhagen:„We zouden graag ook
volgend jaar weer een jeugdafdeling
hebben. En overigens ook meer volwas
senen."
Ook hij noemt de rust als belangrijkste
drijfveer om de vissport te beoefenen.
„Vissen op het strand of aan de dijk,
man, dat is zó mooi."
Verhagen heeft geen duidelijke verkla
ring voor de tegenvallende vangst van
vanavond. „Ik denk wel eens dat het wa
ter misschien te schoon is. Er zit te wei
nig aas in. Maar ik houd me maar vast
aan het visserslatijn, waarin gezegd
wordt, dat in het water nog steeds de
meeste vis zit."
breking van de vakantie, houdt de vere
niging veertien wedstrijden die
meetellen voor het kampioenschap.
Daarnaast zijn er in het seizoen gasten-
wedstrijden, zes weken lang, twee keer
in de week. Deze wedstrijden worden
redelijk bezocht.
Eén van de gastvissers is Leen Ouds
hoorn uit Leiden. Meestal vist hij op de
pier in IJmuiden. Maar ook hier langs de
kust is het fijn vissen. Leen Ouds-
hoorn:,,De ruimte om je heen en de
rust zijn de redenen waarom ik vis."
LOOM
MINDER ANIMO
Een eindje verderop staat Paul Verha
gen. Hij is voorzitter van de S.V.C. Het
Langzaam wordt het donkerder. De
paarden komen het strand op en lopen
in lome pas langs de vissers. Het zeewa
ter lijkt op te lichten. Een eenzame jog
ger, die onmiskenbaar aan overgewicht
lijdt, zwoegt door het mulle zand. De
gang omhoog richting paviljoen blijkt
voor hem een kwelling. Als in een ver
traagde opname bewegen zijn ledema
ten. Hij geeft het op.
„Ik zal eens kijken", zegt Map van de
Zwaag. Hij haalt de lijn binnen, maar er
is geen vis te bekennen. Geduldig
brengt hij opnieuw het aas aan. Onver
stoorbaar; visser ik stoor je niet....
Liefhebbers van stijldansen kunnen za
terdagavond 19 september terecht in het
Eierlandse Huis in De Cocksdorp. Het is
de bedoeling dit bij voldoende animo
eens per maand te herhalen. De volgen
de dansavonden zijn gepland op de za
terdagen 10 oktober, 14 november en 19
december. De aanvang is telkens onge
veer 20.30 uur. Deelname is gratis,
iedereen is welkom.
Na de schuimparty van enkele weken
geleden heeft discotheek De Toekomst
in De Koog zaterdagavond opnieuw een
nog niet eerder op Texel vertoonde at
tractie: oliebad worstelen. Drie topless
dames, ingesmeerd met olie, zullen el
kaar te lijf gaan. Zij zijn vergezeld van
een presentator en geven vanaf 22.00
uur een show, waarbij het publiek niet
wordt ontzien. Onder meer worden de
aanwezige heren uitgedaagd voor een
worstelpartijtje.
Voor hotel „Texel" poseren 33 jonge da
mes in uniform, blijkbaar een vereni
ging. Wie zijn dit en bij welke
gelegenheid werd de foto gemaakt? Het
is twijfelachtig of het lukt daar achter te
komen want de foto moet lang geleden
zijn gemaakt: rond de eeuwwisseling.
Wie er iets over weet wordt verzocht
contact op te nemen met Dick Lemstra,
Burdetstraat 5, telefoon 10376.
Hierbij de „uitslag" van de vorige foto:
de man links met snor was Keyser, de
man met de baard was Bosse van de
Zeevaartschool. Zittend burgemeester
Gaarlandt en P. Huizinga.
EEN BETER MILIEU
BEGINT BIJ JEZELF