Groen ^warLrJexels in het harL,
iemeente: „tegenbod" voor
ledeputeerde F. Tielrooy
Ambitieuze stichting zet
vogelwachters aan het werk
KORT TEXELS
Informatie met sensatie
op Veiligheidsdag
weede fase van relatienotagebieden:
Met „Natuurexcursies Texel" dagelijks op pad
3 heer C. van
•r Eijk overleden
Stichting "Natuurexcursies Texel"
Vernielzucht
„Conservenfabriek
niet van de baan"
advertenties, abonnementen, etc.
«veld en de Rooy B.v., Postbus 11, 1790 AA Den Burg,
02220-12741, na 18.00 uur 14881. Telefax 02220-14111.
Parkstraat 10 of Warmoesstraat 45, Den Burg, telefoon
220-12741.
jctie buiten werktijd
Hopman, Pater Witteplein 27, Den Burg, telefoon 02220-15472.
ÏERICHT 15 SEPTEMBER 1887 - NR 10717
DINSDAG 22 SEPTEMBER 1992
Postgiro 652
Bankrelaties Amro Bank nr. 46.99.17.636
Rabobank nr. 36.25.01.742; N.M.B. nr. 67.34.60.398
Verschijnt dinsdags en vrijdags.
Abonnementsprijs ƒ46,20 per half jaar; Los ƒ1,30
gemeentebestuur gaat ervan uit
de tweede fase van de aanwij-
van relatienotagebieden op
él thans een voldongen feit is,
ar wil dat de landbouw in deze
lieden toch zoveel mogelijk ont-
oiingsmogelijkheden krijgt. Om
reden heeft het college zich nog
neergelegd bij de door de pro-
cie gemaakte verdeling in
eers-, reservaats- en natuuront-
kelingsgebieden.
w streven er nu naar meer be-
rsgebied aangewezen te krijgen,
minder natuurontwikkelingsge
en helemaal geen reservaten. De
hi ligt voor de hand: in beheers
ten is nog echte productieland-
hector scholengemeenschap
een kort ziekbed is zondagoch-
1 in zijn woning in Den Burg de
C. van der Eijk overleden, tot
10 rector van de toenmalige Rijks-
ilengemeenschap Texel. Hij werd
jsar.
der Eijk, geboren op 17 septem-
1915 in Den Helder, maakte een
terkelijke carrière in het onderwijs,
zijn opleiding aan de Amsterdam-
weekschool vergrootte hij zijn
op werk door de hoofdacte te
>n. De studie daarvoor moest ge
ien in de avonduren, want over-
verdiende hij de kost als
ifonist bij een taxi-centrale, boek-
;der bij de gemeentegiro en soms
waarnemend leerkracht. Hij werd
indelijk onderwijzer bij het lager
kwijs in Amsterdam, later in
éhoven. Mulo-leraar werd hij na de
'.handelskennis te hebben be
id, wat in drie maanden lukte,
door avondstudie In de oorlog
i Van der Eijk leraar aan de
tsmulo en aan de avond-mts in
ihoven. Daarnaast studeerde hij
de middelbare acten wiskunde,
trdoor hij in 1946 benoemd kon
iden als leraar wiskunde aan het
wentel ijk lyceum in Dordrecht.
RHBS
zou op Texel een rijks hogere
'^school (RHBS) worden
nicht. Van der Eijk werd benoemd
directeur en kreeg opdracht de
'finen te verwezenlijken. Hij deed
Hamen met een team leerkrach-
die in pioniersfeer van start gin-
De school, aanvankelijk met
Kn een b-afdeling, begon in de
"'s van de Jac. P. Thijsseschool,
33met board noodlokalen waren
ftschut. Vervolgens werd aan de
een tijdelijk schoolgebouw
':ir gezet dat niet minder dan twin-
Sjaar dienst deed, voordat het defi-
gebouw aan de Haffelderweg
■'d gerealiseerd. In weerwil van be
dingen van het ministerie kreeg
i cIer Eijk ook een a-afdeling van
grond. De school bloeide en
»sf meerdere keren worden uitge-
■id. Als gevolg van de Mammoet-
'iwerd de HBS vervangen door
>we schoolsoorten en na fusie
de gemeentelijke ULO kwam de
scholengemeenschap voor Athe-
Havo en Mavo tot stand, nog
*ds onder leiding van rector Van
'üjk, die de opleiding en vorming
"„zijn" scholieren met hart en ziel
■tiende. Na zijn pensionering in
EO bleef Van der Eijk actief op an-
gebied. Zo hield hij zich bezig
:t de organisaties van gezinsver-
"lende tehuizen. Op Texel was dat
'behoeve van De Texelse Reede
de Kogerstraat en in breder ver-
bewater. Volgens de laatste proef
den van Rijkswaterstaat is het
;rnwater aan de Texelse Noordzee-
^nog steeds goed. Volgens de
«t recente meting, op 7 septem-
was de watertemperatuur gezakt
^.5 graden Celsius, waarmee
si hoger scoort dan de andere
^eneilanden.
bouw mogelijk, zij het onder
voorwaarden die in de betreffende
beersovereenkomsten worden vastge
legd en financieel gecompenseerd.
Tegenbod
Het college heeft in samenwerking
met de gezamenlijke landbouworgani
saties een plan gemaakt waarin de
natuurontwikkelingsbieden zoveel
mogelijk beperkt blijven tot agrarisch
minder waardevolle terreinen en ge
bieden waar in feite al sprake is van
een natuurbestemming. Voorbeelden:
het Alloo aan de Ruyslaan, de agrari
sche enclaves in de dennen en de
duinen en het bedrijf „De Kroontjes"
van C. Kikkert. Dit „tegenbod" is on-
band ten behoeve van overkoepelen
de organisaties zoals de ASVZ. Van
der Eijk was ook betrokken bij de
Texelse vereniging voor weer- en
sterrekunde.
De begrafenis heeft donderdagmid
dag plaats te Den Burg, na een
plechtigheid die om 14.00 uur begint
in het uitvaartcentrum aan de Bern-
hardlaan.
langs overhandigd aan gedeputeerde
Frans Tielrooy, die vrijdag a.s. samen
met de andere leden van Gedepu
teerde Staten naar Texel komt om te
laten weten wat hij ervan vindt.
Breed draagvlak
Het plan is op Texel om tactische re
denen in besloten sfeer behandeld en
daarbij onderschreven door alle raads
fracties.
Het college heeft jegens de gedepu
teerde laten blijken dat dit tegenbod
ook een eindbod is. Afgezien van een
enkel detail ziet men geen mogelijk
heden voor verdere tegemoetkoming
aan de verlangens van GS.
Dat men van nieuwe reservaten hele
maal niets moet hebben, komt omdat
dergelijke terreinen door de overheid
kunnen worden aangekocht, waar
door ze voorgoed worden onttrokken
aan het agrarische areaal van Texel.
Bij beheersgebieden is sprake van
vrijwilligheid en kan de situatie op
nieuw worden bekeken nadat de gel
digheid van de beheersovereenkomst
is verstreken.
Andere zaken
De tweede fase van de relatienota is
niet het enige onderwerp waarover
Gedeputeerde Staten en het Texelse
college vrijdag van gedachten wisse
len. Minstens zo belangrijk is het
voornemen van de gemeente om in
zake de toekomstige economische
ontwikkelingsmogelijkheden van Texel
een groot onderzoek te laten instel
len. Ook wordt gepraat over interge
meentelijke samenwerking, het
streekplan, de verdeling van de wo
ningbouw over de verschillende ker
nen en onderwerpen die te maken
hebben met volksgezondheid. Het
college van GS, aangevoerd door de
nieuwe commissaris van de koningin
Jos van Kemenade, komt vrijwel vol
tallig naar Texel. Alleen gedeputeerde
Achterstraat is verhinderd.
Dit gebeurt als geprobeerd wordt een brandende pan vet met water te doven: een metershoge
steekvlam die levensgevaarlijke brandwonden kan veroorzaken.
Texel lijkt er weer een jaarlijks evene
ment te hebben bijgekregen: de Dag
van de Veiligheid. Zaterdag werd de
ze informatieve show, die zich me
rendeels afspeelde op het terrein van
Gemeentewerken aan de Keij-
serstraat in Den Burg, door een be
hoorlijk aantal mensen bezocht. Ze
konden er heel wat nuttige informa
tie opdoen maar zich ook op sensa
tionele wijze vermaken.
Tal van instanties die zich op Texel
op een of andere wijze met veilig
heid bezig houden werkten mee: de
ambulancedienst, de brandweer de
politie. Veilig Verkeer en meerdere
gemeentelijke diensten, waaronder
de milieuafdeling.
Het publiek kwam tot de ontdekking
dat onder met motto „veiligheid"
veel meer valt dan je zou vermoeden.
Wie alle stands wilde bezoeken en al
le demonstraties wilde meemaken,
was al gauw een paar uur bezig.
„Het enige dat ik heb gemist is infor
matie over veilig vrijen", zei iemand.
Er is geen twijfel aan dat de kennis
bij het publiek inzake de gevaren die
Om aan de stijgende vraag
naar excursies in de natuur te
gemoet te komen, gaan vijf
Texelaars over tot oprichting
van de stichting „Natuurexcur
sies Texel." De stichting, waar
van de acte morgen op het
notariaat wordt ondertekend,
is hun antwoord op de bezuini
gingsdrift van Staatsbosbeheer
(SBB), waardoor het aantal
rondleidingen de laatste tien
jaar drastisch is afgenomen.
Onder leiding van deskundige
vogelwachters zal de stichting
dagelijks tochten door de na
tuur houden.
Noodgedwongen heeft SBB het aan
tal vogel wachters op Texel van 17 in
1980 teruggebracht naar zes vaste
en vier seizoenskrachten in 1991. Het
aantal deelnemers aan excursies daal
de van 10.000 tot 4.500. „Een triest
dieptepunt, terwijl het eiland zoveel
natuurschoon heeft te bieden", aldus
Teun de Wit, voorzitter van de stich
ting. „Maar op het „doe-lijstje" van
menig vakantieganger staat een ex
cursie hoog staat genoteerd." Samen
met Geert Benjamin, Roland Dob,
Hannes Milder en Stan Boon bedacht
hij een plan om de neergaande lijn in
positieve richting om te buigen. De
periode waarin SBB rondleidingen
geeft (van 1 april tot 1 september)
vinden ze ontoereikend. Stan Boon:
„Als logiesverstrekker moet ik na die
tijd „nee" verkopen aan gasten die
onder begeleiding de natuur in willen.
En het voor- en najaar zijn net de pe
rioden waarin de natuur op z'n
mooist is. Denk maar aan de pa-
ringstijd in de lente en straks de vo
geltrek. Onder de toeristen blijkt de
belangstelling voor excursies in het
voor- en najaar naar verhouding gro
ter dan in de zomer." Wegens de
toenemende toeristendruk heeft SBB
de Sluftervallei moeten afsluiten. Uit
zondering is een groene route vanaf
deskundige mensen in huis, want we
streven naar kwaliteit." SBB stelde
begeleiding doorkundige vogelwach
ters als voorwaarde, om wildgroei
van excursies te voorkomen. „En de
ze mensen zijn voldoende vakbe-
de parkeerplaats van de Krim, die
deel uitmaakt van het excursie-
aanbod.
Vogelwachters
De stichting heeft voor de rondleiding
haar oog laten vallen op een aantal
part-time vogelwachters van SBB, die
na 1 september tijdelijk de wacht
krijgen aangezegd. „Anderhalf jaar
geleden zijn we voorzichtig begonnen
met het houden van excursies. Bij
voldoende belangstelling schakelen
we een vogelwachter in om als rond
leider op te treden. Er bleek zoveel
animo te bestaan onder de vakantie
gangers, dat we het nu tijd vonden
de zaak officieel aan te pakken. Voor
september staat het rooster al vast.
De stichting organiseert iedere dag
een excursie. „Door vogelwachters in
vaste dienst te nemen (tot 1 april,
want dan geeft SBB weer de rondlei
dingen, red.) vangt de stichting twee
vliegen in één klap. We helpen ze
aan werk en bovendien halen we
kwaam om uitleg te geven over
natuurbehoud, natuurherstel en het
beheer van natuurgebieden. We zien
het als taak daarvoor begrip te kwe
ken onder de mensen."
Toekomst
Met het oog op de toekomst leidt de
stichting ook mensen op tot vogel
wachter. „Eerst lopen ze mee met de
rondleidingen, later kunnen ze op free
lance-basis zelf excursies geven, al
moet je de vergoeding niet over
schatten. We zoeken mensen die
echt gek zijn van de natuur."
Volgens De Wit is Staatsbosbeheer
voorstander van het initiatief. Bij Eco-
Mare, dat tot dusver de excursies
door de SBB-gebieden regelde, rea
geerde men aanvankelijk sceptisch op
de plannen. „Weer zo'n club die op
eigen houtje de natuur in wil, moeten
ze daar hebben gedacht. We streven
echter niet naar concurrentie, maar
willen juist met andere natuurmin-
s» Ondanks gebrek aan wind:
perfecte Texel Race
Omzetting kampeerplaatsen
roept weerstand op
r. Restauratie schapenboeten
opgang door subsidie
Clubbestuur runt manege
w Johanna 180 passeert
100.000 kilogram-grens
in onze samenleving op de loer liggen
onvoldoende is. Met het gevolg dat
er veel ongelukken gebeuren die
voortkomen uit onwetendheid.
Aanschouwelijk
Probleem is dat de interesse hiervoor
pas ontwaakt als het misgaat. Laten
zien hoe iets uit de hand kan lopen is
daarom effektiever dan het verstrek
ken van mondelinge en schriftelijke
regels.
Vlam in de pan
Wat dat betreft was de demonstratie
van de brandweer met een pan vet
waarin de vlam was geslagen, een
typisch voorbeeld. Getoond werd hoe
fout het is om zo'n brandje met wa
ter te doven. Want dan ontstaat een
metershoge steekvlam die een keu
ken snel in lichterlaaie zet.
Ook bij het gebruik van gas worden
veel fouten gemaakt die rampen kun
nen veroorzaken. In de kraam van
Shell en het Gascentrum Noord-
Nederland van Cor Rodenburg werd
dat aanschouwelijk uitgelegd. Er
wordt heel wat afgeknoeid met ver
keerde slangen, zelf verbouwde gas
flessen, verwijderde
overdrukbeveiligingen e.d. Vooral in de
recreatie is dat het geval. Zo is in
meer dan de helft van de gevallen de
gasinstallatie aan boord van plezier
vaartuigen en caravans niet in orde,
waardoor niet alleen voor het objekt
zelf maar ook voor de directe omge
ving gevaar bestaat.
Zo waren er meer stands waar men
er in slaagde het publiek bewust te
maken van riskante situaties. Ont
spanning was er ook genoeg. Vooral
de jeugd greep de gelegenheid aan
Lees verder pagina 6
nende organisaties samenwerken.
Toen dat duidelijk werd, was het ijs
gebroken."
De excursies blijven dan ook plaats
vinden vanuit EcoMare. Dat het na-
tuureducatiecentrum de stichting
serieus neemt blijkt uit de uitnodiging
voor de opening van de educatieve
vleugel.
Ambitie
De stichting wil in de toekomst ook
gebieden van de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten bij de
excursies betrekken en tochten ma
ken over het wad.
De Wit verwacht ook interesse van
scholieren, zowel uit voortgezet- als
basisonderwijs. Anneke ter Borg, bio
loge en bekend met het onderwijs,
zal optreden als excursieleider. De
stichting is van plan - uiteraard in
overleg met SBB - het de natuurlief
hebbers nog meer naar de zin te ma
ken. „Je moet daarbij denken aan
een extra verrekijker, een bankje of
een observatiepost."
Het werk van de stichting wordt gro
tendeels betaald uit excursiegelden.
Via donaties verwachten de bestuur
ders een eventueel gat in de begro
ting te dichten. De stichting benadert
binnenkort de leden van de Texelse
Vereniging van Logiesverstrekkers om
donateur te worden. „Ik denk dat ze
het belang van de stichting wel in
zien. Ons werk past in het streven
naar kwaliteitsverbetering. Zeker nu
het seizoen zich steeds meer ver
breedt. De donateurs krijgen in ruil
materiaal om de excursies bij hun
gasten onder de aandacht te bren
gen."
Een spoor van vernielingen was zon
dagochtend te zien in de Waal-
derstraat. Onbekende vandalen
hadden 's nachts bomen en steunpa
len vernield, een regenpijp bescha
digd en in een tuin diverse boompjes
gerooid. Volgens de politie loopt het
in deze omgeving de laatste tijd va
ker uit de hand in de nacht van za
terdag op zondag. De politie zal
daarom een extra oogje in het zeil
houden.
Maurice Diks uit Woubrugge, eige
naar van vleesverwerkingsbedrijf Di-
con Vleesconserven, is nog steeds
van plan een conservenfabriek te
vestigen in de voormalige zuivelfa
briek aan de Schilderweg. Met deze
duidelijke uitspraak wil Diks een eind
maken aan de geruchten dat hij als
gegadigde zou afhaken.
Met de eigenaar van het pand, de
Melkunie, heeft Diks inmiddels een
voorlopige koopovereenkomst af
gesloten. „Liefst zou ik morgen al be
ginnen met bouwen en vóór het
seizoen 1993 van start gaan", zegt
hij strijdlustig. Op de vraag waar vol
gens hem de geruchten vandaan ko
men, wijst Diks naar de impasse die
op een gegeven moment optrad in de
onderhandelingen met de Melkunie.
Die fase duurde ongeveer een week.
Daarna werden de besprekingen tus
sen de kandidaat-koper en de verko
pende partij met succes voortgezet.
De gemeente probeert de gang erin
te houden. In de eerder deze maand
gehouden raadsvergadering heeft de
raad een voorbereidingsbesluit geno
men voor het voeren van een artikel
19-procedure, omdat de bestemming
van het pand moet worden aange
past. Diks verkeert in de veron
derstelling dat zijn bouwplan al ter
inzage heeft gelegen; maar dat is on
juist aldus een woordvoerder van de
gemeentelijke afdeling ruimtelijke or
dening. Volgens deze ambtenaar is
alleen het voorbereidingsbesluit gepu
bliceerd en zal binnenkort het bouw
plan veertien dagen ter visie liggen.
Daarna wordt het, vergezeld van
eventuele bezwaren, doorgestuurd
naar de provincie.
Opknapbeurt
„Ik wil er alles aan doen om er een
mooi bedrijf van te maken, dat naar
ieders tevredenheid functioneert",
zegt Diks. „Er moet het nodige aan
worden verbouwd, want het pand is
nu lang genoeg vervallen. Ook aan
de buitenzijde zal een opknapbeurt
nodig zijn. In een periode van vijf jaar
moet er een gebouw komen, waar
heel Texel trots op is. Voor deze aan
passing is al een budget beschik
baar." De fabrikant hecht tevens aan
een prettig leefklimaat voor de om
wonenden. Zelf gaat hij met zijn ge
zin in een bedrijfspand bij of in de
fabriek wonen. „Voor fatsoenlijk be
heer is het nodig dat er dag en nacht
toezicht is. Tot elf uur 's avonds is
controle nodig op de afwerking van
het produkt dat overdag is gemaakt.
Dat is geluidloos: het proces speelt
zich af in een ketel onder druk. On
der meer moet de temperatuur in de
gaten worden gehouden. Dat moet
regelmatig gebeuren, zodat het wel
gewenst is dat de afstand van huis
tot werk klein is, anders doe je je ge
zin ernstig tekort."
Na realisatie van de conservenfa
briek, blijft er ruimte over voor ande
re bedrijven in het pand. Volgens
Diks kunnen naast de huidige onder
nemers die van het pand gebruikma
ken ook anderen bedrijfsruimte huren.
Vooral voor opslag is de fabriekshal
geschikt.
