Mosselvisser krijgt na
slechte jaren weer hoop
ndernemersduo zet
iorteerbedrijf op
Vliegbewegingen
trvicebus gemeente
We markt
Ondernemers willen
krachten bundelen
jegens overheid
Cursus typen
Dit seizoen weer ouderwetse zaadval
Slager Appie Pinkse
wint zilveren speld
tekenden ontwerp
Stuurfout: auto
over de kop
193IRIJDAG 9 OKTOBER 1992 TEXELSE COURANT
PAGINA 9
'een nieuwe servicebus kan de
nnische dienst van gemeentewer-
zich sinds deze week volledig ge
leerd over het eiland verplaatsen,
öus betekent een hele vooruit-
'3 voor het onderhoudsteam dat
'tot dusver moest behelpen met
eenvoudige truck. De dienst
dt zich bezig met onderhouds-
«aamheden aan rioolgemalen,
'tnasten, gymnastiekzalen en ge
wen van de gemeente. De wagen
!r|der meer uitgerust met een klein
Sftijn onderdelen, allerlei gereed-
•P en een takel. De totale inves-
r9 voor de Citroën, die door
=9e Nagy uit De Koog werd gele-
bedraagt circa f30.000,-.
lanege Akenburg wordt op zater-
'31 oktober weer de jaarlijkse
markt gehouden. Wie wat te
'°Pen heeft kan een staanplaats
^3 f17,50. Wie gebruik wil ma-
'an een kraam van De Bolder
f17,50 plus 727,50. Stroom-
-oiting is tegen vergoeding mo-
"pbouwen van de staanplaatsen
J'om 13.00 uur en de markt
J,9eopend om 14.00 uur.
'even kan bij Peter Dros in de ma-
telefoon 14490 of bij Ria Bak
loon 17339.
Open brief aan de gemeenteraad en
het college van Burgemeester en
Wethouders.
Hoewel ik mij, ook door gebeurtenis
sen in het recente verleden, realiseer
dat een eenmansactie als deze inge
zonden brief misschien niet het ge
wenste effect sorteert, wil ik u als
bestuurders van de gemeente Texel
toch nog eens wijzen op een paar
feiten aangaande het vliegveld.
Zonder een behoorlijke inspraakproce
dure is in het nieuwe Recreatieba
sisplan het maximale aantal vlieg
bewegingen haast geruisloos van
23.000 naar 43.000 gebracht.
Beseft u de ongehoorde toename van
het lawaai die hiervan het gevolg zal
zijn? Deze 43.000 bewegingen zullen
voor het overgrote deel, laten we
zeggen 30.000, plaatsvinden in zes
maanden tijd, gedurende voorjaar en
zomer. Bij een gebruik van het vlieg
veld van 8.00 uur 's morgens tot
20.00 uur 's avonds, zoals gebruike
lijk is, betekent dat een constante
belasting van 5000 vliegbewegingen
per maand, ofwel 160 per dag, ofwel
13 per uur, ofwel elke 414 minuut
een vliegbeweging, met topdruktes in
het weekeinde en in de maanden juni
tot en met september.
Afgezien van milieu-effecten als
groeiende verontreiniging van onze
schone Texelse lucht, verdere aan
tasting van stiltegebieden als de Sluf
ter en de Muy, zal door deze
toename een belangrijk deel van het
woon- en recreatiegenot op Texel ver
der en blijvend worden verstoord.
Als de betrokken wethouder het wel
nodig acht om, voor de niet zo ingrij
pende aanpassing van de Postweg,
een hoorzitting te houden, waarom
dan niets van dit alles voor een zo
drastische verhoging tot 43.000?
En wat voor verdere ongewenste ne
veneffecten denkt u dat van deze uit
breiding het gevolg zullen zijn? Alleen
verlies aan bouwlocaties in de omge
ving van het vliegveld, of ook nog de
extra kosten voor verplichte geluids
isolatie?
Heerst er bij u dan nog steeds geen
bezinning op de kwaliteiten die we
nu nog hebben, maar dreigen te ver
liezen door maatregelen als deze,
door van 23.000 naar 43.000 vlieg
bewegingen te gaan.
Het handhaven van deze beoogde
uitbreiding staat lijnrecht op de groei
ende tendens het aantal slaapplaat
sen te bevriezen en uw verwoede
pogingen in Den Haag om de over
last van mililtaire vliegbewegingen op
de Vliehors te beperken.
Rien Mast,
Zuid-Eierland
Het Texels Verbond van Onderne
mers doet pogingen om de belangen
van het bedrijfsleven beter onder
aandacht te brengen bij het gemeen
tebestuur. Deze week werd van ge
dachten gewisseld met raadsleden
en volgende week gaat TVO om ta
fel met andere Texelse organisaties
die zich voor ondernemers inzetten,
zoals Horeca, vissersvereniging
DETV, De Koog Badplaats, Recron
en GroëT.
Ook in gevallen dat de gemeente niet
de opponent is, maar een andere
overheid, instelling of bedrijf (bijvoor
beeld Teso inzake de tariefsharmoni
satie), kan een bundeling van
krachten voor het totale Texelse be
drijfsleven nuttig zijn. „Vaak zijn an
dere organisaties met dezelfde zaken
als TVO bezig", verklaart TVO-
voorzitter Ko Vinke. „Met een geza
menlijke opstelling valt misschien
meer te bereiken. In elk geval kunnen
we dan voorkomen dat partijen tegen
elkaar worden uitgespeeld."
Wat dat laatste betreft houdt de
TVO-voorzitter zijn hart vast inzake
de verdeling van de nog resterende
toeristische slaapplaatsen. Dat was
dan ook een van de discussiepunten
tijdens het gesprek met de raadsfrac
ties. Aanwezig waren de fractielei
ders van VVD, PvdA, Texels Belang
en Groen Links. CDA-afgezant Gelein
Jansen en Jan van Asselt waren ver
hinderd deel te nemen.
Ogb omhoog
Andere punten waren o.a. het ge
meentelijke aankoop- en aanbeste
dingsbeleid (TVO vindt dat de
gemeente meer werk door Texelse
bedrijven moet laten doen) en de ge
meentelijke belastingen. TVO pleit
voor een lichte verhoging van de
onroerend-goedbelasting (ogb), waar
door extreme stijging van de precari
orechten achterwege kan blijven.
Vinke: „Beoordeling naar economi
sche waarde is reëel. Verdubbeling
van tarieven, zoals nu al enkele jaren
achter elkaar gebeurt met de precari
orechten, wekt echter irritatie."
Hoewel geen concrete afspraken zijn
gemaakt, werd de gedachtenwisse-
ling door de betrokkenen als erg nut
tig ervaren.
Een 25-jarige man uit Den Burg is in
de nacht van maandag op dinsdag
met zijn auto over de kop geslagen
op de Postweg. Hij bleef ongedeerd.
De wagen was total loss.
De man reed in de richting van Den
Burg over de weg die momenteel we
gens werkzaamheden voor verkeer is
afgesloten. Vlak voor de rotonde
kwam de auto met de rechterwielen
in de berm. Door een abrupt stuur-
correctie raakte de wagen in een slip,
raakte een bord en een hek en sloeg
over de kop.
De automobilist wist zichzelf te be
vrijden en liep naar De Koog. Hij
heeft zich later in de nacht bij de po
litie gemeld.
In veel beroepen is het onontbeerlijk
om een typediploma te bezitten.
Vooral voor degenen die een beroep
in de administratieve sector zoeken,
wordt daarom een cursus machine-
schrijven gegeven door de Open
School Texel.
Na zestien lessen van twee uur kan
een examen worden afgelegd voor
een landelijk erkend praktijkdiploma.
Er wordt twee keer per week les ge
geven. Deelname staat open voor
iedereen die bij het arbeidsbureau als
werkzoekende staat ingeschreven. De
lestijden zijn: maandagavond van
19.00 tot 21.00 uur en donderdag
middag van 13.30 tot 15.30 uur. De
eerste les wordt gegeven op maan
dag 26 oktober. De kosten voor deze
cursus bedragen 780, Voor nadere
informatie en aanmeldingen: Mijkje
Uittenbogaard, telefoon 14203 of
10233.
brengen nu al volgroeide mosselen
aan de markt. Een lucratieve handel,
want de klant moet aan de kraam
gauw 713,- neertellen voor een portie
mosselen. Hun schelpen zijn nauwe
lijks veertien maanden oud en dat is
opmerkelijk snel, want bij de gangba
re cultuur zijn de mosselen pas na
tweeëneenhalf jaar oogstbaar.
Ook Dirk Slik past de hangcultuur
toe, maar zijn produkt is nog niet rijp
genoeg. „Dit jaar heb ik een kleine
hoeveelheid jonge mosselen op een
kweekperceel gezaaid. Nu zijn ze
eigenlijk nog te klein, maar als ze
flink doorgroeien kan ik misschien
nog oogsten. Helaas is de kans daar
op klein."
Wel heeft Slik goede hoop de ko
mende jaren een ouderwetse hoe
veelheid mosselen te kweken. Met
zijn kotter, die vorig jaar de haven
niet uit is geweest, maakte hij dit
jaar enkele tochten over het wad.
„Je moet toch een beetje de hoogte
en de breedte houden met het vak."
Dit jaar blijkt er ruim voldoende zaad
te zijn gevallen. „Als het broed goed
door de winter komt en we voldoen
de mogen vangen om in de kweek-
gebieden uit te zaaien, zijn er straks
weer voldoende mosselen in de Wad
denzee voorradig. Ook voor de eide-
reenden. Ik hoop dat ik volgend jaar
geen mossel meer hoef aan te kopen
en mijn eigen handeltje kan bedrui-
Appie Pinkse uit polder Het Noorden
heeft zich de beste leerling van de
3-jarige slagersvakopleiding regio
Noordholland Noord getoond. Van de
tientallen examenkandidaten behaalde
hij de beste cijfers voor de examens
en kreeg als beloning de zilveren
speld. Als gevolg hiervan mag Pinkse
(30) zijn school vertegenwoordigen
op het Nederlands kampioenschap
dat op 11 maart in Utrecht wordt ge
houden. Hij krijgt van school een
speciaal trainingprogramma om het
uitsnijden van runderen en het ver
werken tot kant-en-klare vleeswaren
te perfectioneren. Pinkse is werk
zaam bij Slachtplaats Den Burg en
gaat wekelijks een dag naar school.
„Aan mijn baas Aad van Heerwaar
den heb ik veel te danken. Naast de
ze opleiding bracht hij mij intern de
kneepjes van het vak bij. Op school
viel mijn prestatie erg op, want het is
ongebruikelijk dat iemand met een
grossiers-achtergrond de zilveren
speld in de wacht sleept. Meestal
gaat de onderscheiding naar een win
kelslager, omdat die ervaring heeft
met het afwerken van het vlees zo
dat het voor winkelverkoop geschikt
is. In tegenstelling tot wat bij andere
grossiers gebruikelijk is, doen we bij
Slachtplaats Den Burg echter alles
van begin tot eind."
Appie Pinkse was oorspronkelijk op
geleid voor restaurantkok maar kreeg
via een baantje als supermarkt-slager
de smaak van het slagersvak te pak
ken. Hij zet zijn succesvolle omscho
ling momenteel voort met de 1-jarige
opleiding worstbereiding en bedrijfs-
beheerder. „Ik wil alle papieren ha
len", aldus de zelfbewuste vakman.
Collega Sander van Heerwaarden,
zoon van Aad, zit hem op de hielen.
Sander toonde zich eveneens de bes
te leerling van zijn klas en lijkt een
goede kandidaat om volgend jaar de
zilveren speld te veroveren.
„Voor mij is het een kwestie van de
broek heel houden." Mosselvisser
Dirk Slik uit Oudeschild tuurt vanaf
zijn kotter „Nooit Volmaakt"
mistroostig over de Waddenzee. Net
als vorig jaar viel er door het uitblij
ven van zaadval voor hem op zee
geen stuiver te verdienen. Dit jaar
kwam de vermeerdering van de
schelpdieren weer op gang en heeft
de visser goede hoop dat ook voor
zijn bedrijf het tij komend jaar zal ke
ren. „Tot die tijd houd ik mijn klan
ten te vriend met mosselen die ik
zelf moet aankopen."
Slik heeft een naam hoog te houden.
Om een zuivere smaak aan zijn mos
selen te geven laat hij ze groeien in
speciale kisten zodat ze niet met de
modderige zeebodem in aanraking
komen. Vorig jaar ontbraken echter
de jonge schelpen die zich in de
kisten moeten ontwikkelen. Door on
verklaarbare oorzaak bleef de mossel-
zaadval in 1989 en 1990 achterwege.
Van de bescheiden larveval waarvan
Grisnigt (rechts) keurt de aardappels in de stofvrije cabine.
vorig jaar sprake was, heeft Slik nau
welijks kunnen profiteren. „Dat was
net voldoende voor een paar kisten.
Maar de mosselen daarin zijn nu nog
te klein voor consumptie. Eetbare
mosselen moeten minstens een leng
te hebben van viereneenhalve centi
meter. Ik kan niet met ondermaats
spul komen aanzetten bij mijn klan
ten."
Via een collega laat hij mosselen
vanuit Zeeland aanrukken. „Maar ze
zijn waarschijnlijk wel hier in de buurt
gevangen."
Hangcultuur
Op plaatsen elders in de Waddenzee
vangen (Zeeuwse) collega's namelijk
wel schelpen van voldoende omvang
en met een hoog gehalte aan vlees.
„Tja, groei is erg plaatsgebonden en
van veel zaken afhankelijk."
Zeeuwse vissers die zoveel mogelijk
van het in zee zwevende zaad wilden
profiteren spanden touwen in het wa
ter waarop het zaad zich hecht. Deze
zogenaamde hangcultuurkwekers
liet voormalige groothandelscen-
m in Oudeschild wordt momen
t-I de laatste hand gelegd aan een
op [>ermoderne aardappelsorteerlijn.
machine is ontworpen door Niels
orn en Jan Hoedjes en eigendom
Sorteerbedrijf Texel BV, een
ider uwe onderneming waarvan Jan
snigt uit Den Burg en Dennis We-
kamp uit Oudeschild woensdag
jfê oprichtingsacte ondertekenden.
al en et sorteren van aardappelen nam
ilderf eel tij'd in beslag", aldus loonwer-
Jan Grisnigt, die de oogst tot
iver aan zijn bedrijf aan de Haller
ver- 9 verwerkte. „De exporteur wil de
dappels steeds sneller in huis heb-
Omdat we niet meer aan die
ag konden voldoen besloten we
modernisering over te gaan." Het
0 totdat de situatie in de akkerbouw
9.00 r
niet al te rooskleurig is, stond de in
vestering waarmee circa 7200.000,-
is gemoeid niet in de weg. „Integen
deel. Pootaardappelen zijn één van de
weinige produkten waarin we onze
arbeidsuren nog produktief kunnen
maken. Het areaal is stabiel en de
kwaliteit is goed. Maar wil je mee
doen, dan moet je bijblijven."
Samenwerking
De schuur van de firma A. Bakker
Azn. uit Oudeschild, die als aardap
pelopslag in gebruik is, bleek een pri
ma ruimte om de installatie te
plaatsen. „Omdat we beiden contac
ten hebben met agrariërs leek sa
menwerking ons een goede zaak.
Bovendien is het risico zo gespreid."
Aan ontwikkeling van de machine
ging veel denkwerk vooraf. „We heb
ben heel wat uurtjes overleg gevoerd
Appie Pinkse met zijn welverdiende trofee.
leggen in het voormalige Groothandelscentrum de laatste hand aan de nieuwe aardappelsorteermachine van Sorteerbedrijf Texel BV.
IFoto Gerard Timmerman)
met de leveranciers." Tekenaars Niels
Koorn en Jan Hoedjes, werkzaam bij
fabrikant Compas in Hoorn, zetten
hun ideeën op papier. Ze kozen voor
een installatie waarop de gesorteerde
aardappels in grote bunkers worden
opgevangen alvorens ze op kwaliteit
worden gecontroleerd. Met transport
banden wordt het produkt tot twee
maal toe vijf meter omhooggebracht.
Aan het eind van de dubbele lees-
band vallen de knollen wederom in
twee voorraadbakken, die op een la
ter tijdstip kunnen worden geleegd in
zakken. Een geavanceerde vulinstalla-
tie zorgt ervoor dat zo min mogelijk
met de zakken hoeft worden
gesjouwd.
Keuze
De moderne werkwijze levert een
aanzienlijke arbeidsbesparing op. „We
verwachten met een kleine ploeg
mensen een verdubbeling van de ca
paciteit te bereiken."
De machine is zó gebouwd dat mo
gelijkheden naar keuze zijn te benut
ten. „We kunnen ook met een grote
groep mensen aan het werk." Gris
nigt denkt dat met de installatie dit
jaar de opbrengst van zestig hectare
aardappels zal worden verwerkt.
„Maar dat kan nog méér worden. De
sorteer is gekocht met het oog op de
toekomst." Frans Stolk van Cebeco
Texel trad op als bemiddelaar en ad
viseur bij de aankoop die volgens
Grisnigt zo'n twintig jaar mee moet
kunnen.
