GroeT: „Hoe leggen we dit onze gasten uit?" Texelse melkkoeien produceren goed Fotoboek van Annemarie Zuydweg over Texel Meer speelruimte voor groepsaccommodaties Groen Links hekelt fietspadenplan Verhalen Harry" in boekvorm .v. Nieuwe TX 94 in Zaandam te water Waalder dorpscommissie overlegt met gemeente over bedrag overdracht Veel belangstelling voor speelgoedbeurs Eeuwenoude liefdesbrief duikt op in Drentse kast Nostalgische videoband van Oosterend Present Verdeeldheid over consort VRIJDAG 20 NOVEMBER 1992 TEXELSE COURANT PAGINA 15 Voor scholen en jeugdverenigingen zal het extra „toeristen-kwartje" mo gelijk reden zijn om voor werkweken en kampen een andere bestemming dan Texel te kiezen. Dat stelt de be langenvereniging van Texelse groeps- accommodaties, GroeT, in een brief aan b en w en de gemeenteraad. ,We moeten tegenwoordig met zeer concurrerende aanbiedingen komen om deze groepen nog in staat te stel len naar het in verhouding zeer dure Texel te komen", aldus het GroeT- bestuur. „De meeste groepen die ons eiland bezoeken werken met een zeer krap budget. Duitse zomerkampen werken met gemeentelijke en kerkelij ke subsidies. Jeugd uit de sociaal zwakkere milieus worden door instel lingen die met vrijwilligers werken in staat gesteld om eens per jaar het Ruhrgebied te ontvluchten. De reser veringen en de daaraan gekoppelde tarieven voor 1993 liggen al geruime tijd vast; circa driekwart van onze groepen boeken een half tot een heel jaar tevoren. In sommige gevallen zijn er subsidies aan gekoppeld. Deze groepen zien zich nu geconfronteerd met verhogingen van honderden gul dens en het is nog maar de vraag of ze dit geld op tafel kunnen leggen." Het GroeT-bestuur vindt dat het ge meentebestuur voorbij gaat aan de belangen van deze sector en verzoekt om een regeling die rekening houdt met sociale belang. Rekenvoorbeeld Vergelijkingen met recreatiegemeen ten zoals Zandvoort gaan volgens GroeT niet op omdat daar nauwelijks of alleen zeer luxe groepsaccommo- daties aanwezig zouden zijn. Met een rekenvoorbeeld tracht het bestuur De meerderheid van de raadscom missie voor ruimtelijke ordening heeft er geen bezwaar tegen dat kampeerboerderijen en andere daar mee te vergelijken groepsaccommo daties een grotere oppervlakte rond het hoofdgebouw mogen gebruiken en inrichten als sport- en spelterrei- nen. Het verzoek van de organisatie GroeT om de huidige één hectare uit te breiden tot twee, zal daarom waarschijnlijk door de raad worden ingewilligd. Door de uitbreiding kunnen de kam- peerbedrijven een betere kwaliteit krijgen en daarmee hogere classifica tie. Want er kunnen dan bijvoorbeeld gescheiden sport- en spelterreinen worden aangelegd. B en W wilden zelf niet verder gaan dan een hecta re, de oppervlakte van een normaal agrarisch bouwblok. Bij het kampeer boerderijen is het niet de bedoeling dat op de grotere oppervlakte bebou wing wordt toegestaan. Mogelijk zal bij kampeerboerderijen incidenteel ook een tent gezet mogen worden, waarin de leiding van groe pen kan worden ondergebracht. Meerdere commissieleden hadden daar geen moeite mee, in tegenstel ling tot ben w en ook Gerard van der Kooi (PvdA) die vreest dat op deze wijze meer gasten worden opgevan gen; het is althans moeilijk om daar controle op te houden. Volgens Jaap Vlaming (Groen Links) is het fietspadenplan, waarbij aanleg van een route naar paal 9 voorkeur geniet, niet geïntegreerd in een to taal verkeersplan en geld verslindend. Hij verweet b en w de verkeer drukte terug te wiHen dringen door de we gen fietsvrij te maken. „Dit college is niet geboeid door fietsers, maar door auto's en asfalt." Vlaming had vooral kritiek op de ver breding van de Redoute. „Die was hoofdzakelijk als fietspad in gebruik. Straks worden die er afgeschopt." Vlaming doelde daarmee op het voor nemen om langs de Redoute een fietspad aan te leggen. Voor andere routes vond Vlaming verharding niet gewenst. „Houd Texel landelijk." Wethouder Barendregt (ruimtelijke or dening) constateerde een verschil in prioriteiten tussen Groen Links, dat niets ziet in het fietspad langs de Witteweg en het college, maar vond het plan wel goed inpasbaar in het totaalbeleid. Gelein Jansen (CDA) had een alterna tief voor het fietspad langs de Re doute. „Stuur fietsers via de Amaliaweg langs de Waddenzeedijk. Dat is een rustige route." Cor Kuip (Texel Belang), die betreurt dat een fietspad langs de Westerweg geen raadsmeerderheid kreeg, raadde het college af schelpenpaden aan te 'e9gen. „Dit leidt tot hoge onder- houdslasten, zowel voor de gemeente als de fietsers." De raad schaarde zich in meerderheid achter het fietspadenplan. aan te tonen dat het ernst is. De ge middelde GroeT-accommodatie heeft 75 slaapplaatsen en een zomerkamp van een organisatie is vaak zes we ken. Een kwartje toeristenbelasting extra leidt tot een kostenverhoging van 75 x (6x7) x 0.25 f787,50. „Veel ijslollies", constateert het bestuur cynisch, refererend aan een opmerking van raadslid Gerbrand Poster tijdens de begrotingsverga dering. Stimulans weg Een ander aspect is volgens GroeT dat bedrijven nu geen extra stimulans zullen hebben om afval te scheiden. „Het kostendekkende systeem van afvalverwerking is weliswaar fors, maar er staat tegenover dat we van die vuilstortplaats zijn verlost en er een meer verantwoorde vuilverwer- king'is gerealiseerd. Door goede scheiding is er in onze bedrijven op vuilverwerkingskosten te besparen, wat voldoening geeft bij beheerder en gast. In de beginfase wel eens een zure appel, maar wel gezond. Onze groepen gaan nu echter meebe talen aan de korting voor de toerist in recreatiewoningen en de Texelaar. Hoe leg je dit uit aan gasten, die al tijd weer vragen waarom ze toe ristenbelasting moeten betalen?" De verhalen „Langs de weg" die Harry de Graaf de afgelopen jaren maakte voor de weekendbijlage van de Texelse Courant, zullen worden gebundeld. Het wordt een boek van omstreeks 250 pagina's dat in het vroege voorjaar op de markt komt. Dit gebeurt op veler verzoek. Uitge ver en schrijver werden herhaaldelijk door lezers benaderd die vonden dat de columns in boekvorm uitgegeven moesten worden. Het probleem was echter dat een dergelijk vrij omvang rijk boek erg duur dreigde te worden. Dat hield verband met de kleine opla ge; er wordt vanuit gegaan dat de meeste verhalen alleen voor Texelaars aantrekkelijk zijn. Daar is nu een oplossing voor gevon den. Een sponsor heeft zich bereid getoond de uitgave een zodanige fi nanciële steun te geven, dat het voor een voor ieder betaalbaar bedrag be schikbaar zal komen. Naast reeds ge publiceerde verhalen, die (naar aanleiding van reacties) gecorrigeerd en bewerkt zullen worden, zal de bundel ook nieuwe verhalen be vatten. De nieuwe TX 94 glijdt van de helling en maakt v Op scheepswerf Haak in Zaandam is woensdag de in in aanbouw zijnde kotter van de firma Gebroeders Boer- sen Zn. uit Oudeschild te water gelaten. De nieuwe TX 94 „Avon tuur", die achteruit van de helling gleed, doorstond de test uitstekend. Mede-eigenaar Kees Boersen hoopt dat het schip nu vóór de oliebollen" wordt opgeleverd. De bouw ligt drie maanden achter op schema, onder meer omdat de werf te weinig perso neel heeft ingezet. Voor Boersen be tekent het geen financiële strop. „Toen we de bui zagen hangen, besloten we het restquantum voor het laatste kwartaal te verhuren. Dat is goed gelukt. Vissers uit heel Ne- r het eerst kennis met het water. IFoto Kees Boersen) derland hadden er belangstelling voor." De bemanning heeft tot dus ver goed bij andere kotters kunnen opstappen; mogelijk kunnen de man nen het jaar uitvaren. De vorige TX 94, die op 77 februari werd afgele verd aan de firma A. Ellen van de TX 5, heeft het hele jaar tot volle tevre denheid gevaren, aldus Boersen. Lief hebbers kunnen de 40 meter lange nieuwe TX 94 binnenkort in de buurt bekijken. Op 27 november meert het schip af bij Teerenstra in Den Helder, waar het wordt gezandstraald. Mede werkers van het Texelse bedrijf Ver enigde Schilders verzorgen daar het schilderwerk. Vervolgens keert de Noordzeekotter weer terug naar Zaandam voor de betimmering en het inrichten van de machinekamer. In dezelfde loods waar de TX 94 werd gebouwd, werkt Haak inmiddels aan de nieuwe TX 68. De gemeente heeft toegezegd sa men met de dorpscommissie van De Waal te bekijken welk bedrag aan achterstallig onderhoud moet wor den verrekend bij de overdracht van het dorpshuis- en schoolgebouw. Daarnaast is overeengekomen de hoogte van de huur pas na het eer ste jaar vast te stellen, evenals de definitieve raamsubsidie. Hiermee komt de gemeente tegemoet aan de wensen van de Waalder bevolking. De raadscommissies financiën en welzijn toonden zich deze week ver heugd dat thans na lang onderhan delen overeenstemming is bereikt. De dorpsbewoners gaven maandag avond tijdens een bijeenkomst in De Wielewaal toestemming voor de over dracht van het gebouw waarin dorps huis en school zijn gevestigd aan de gemeente per 1 januari aanstaande. De gemeente moest dan echter nog wel een financiële tegemoetkoming geven. Dat gaat nu dus gebeuren. De Waalders vonden met name het bedrag voor achterstallig onderhoud, f55.500,-, te hoog. Naderhand bleek dat de gemeente was uitgegaan van een drie jaar oude lijst, waarvan in tussen diverse werkzaamheden door de mensen uit De Waal zelf waren uitgevoerd. Afgesproken is nu dat het dorpshuisbestuur met gemeentewer ken de lijst langs zal lopen. Het be drag voor de inmiddels geklaarde klusjes zal worden opgeteld bij de overdrachtsprijs die de gemeente aan de dorpsgemeenschap betaalt (nu ruim f30.000,-). De beurs van de Texelse speelotheek is een groot succes geworden. Er was meer speelgoed ingebracht dan andere jaren, maar omdat de belang stelling ook zeer groot was, was alles binnen een half uur uitverkocht. Gezien dit grote succes wordt vol gend jaar zeker weer een dergelijk evenement gehouden. Fietsers. Ate Rienstra (CDA) wil meer controle op de deugdelijkheid van fietsverlichting. Burgemeester Schipper beloofde dit signaal door te geven aan de politie. Diabetes. De collecte voor het Dia betes Fonds Nederland heeft in Oosterend f723,90 opgebracht. Raadsreis. De gemeenteraad brengt 15 januari een bezoek aan de afvalverwerking van Alkmaar. Een gedeelte uit de brief die een zeeman in 1717 aan zijn geliefde richtte. Op de provinciale ranlijst melkpro ductie prijkt de naam van Johan en Hanna Witte van hoeve „Bloemwijk" op de tweede plaats, een zeer goed resultaat. In 363 dagen produceer den 11 melkkoeien van „Bloemwijk" gemiddeld 10.074 kilo melk met 4,85% vet en 3,54% eiwit, de eer ste plaats voor Texel. De 62 melkkoeien van de firma J. Rutten en Zonen uit De Cocksdorp kwamen met een produktie van 8693 kilo melk met 4,66% vet en 3,60% eiwit in 308 dagen op de 23e plaats in Noord-Holland. Dit is met een dergelijk aantal melkkoeien ook heel goed te noemen. Een twee de plaats op Texel. De cijfers tonen aan dat de Texelse melkveehouders volledig meegaan met de ontwikke ling in de melkproduktieverhoging per koe. Hiermee wordt aangegeven dat de aanleg voor het geven van melk bij de koeien erg goed is en de uit wendige omstandigheden aan alle voorwaarden voldoen. Rectificatie Bij het overzicht van de nog te oogsten oppervlakte suikerbieten werd geschreven dat nog 25% van de oppervlakte in de grond zat. Dit percentage was te laag, het moest 65% zijn. Thans zal meer dan de helft van de suikerbieten zijn ver scheept. Muur in grasland Na de droge zomer en het zachte natte weer in de herfst groeit in meerdere graslandpercelen teveel muur. Wanneer deze muur on gestoord door kan blijven groeien, is er kans dat verstikking van goed gras op gaat treden. Om dit tegen te gaan heeft bestrijding van de muurplanten in de herfst zeker zin. Wateroverlast Na het vele regenwater staan op meerdere percelen waterplassen. Ver- slempjng van de bovengrond op bouwlandpercelen heeft plaatsgevon den. Zelfs zo erg dat ingezaaid gras land is verzopen. Dergelijke waterplassen op het land trekken vo gels aan die de grond bovenin verder dicht kunnen trappen. Zelfs bij kleine hoeveelheden regenwater ontstaan dan opnieuw plassen. Om dit tegen te gaan is het nodig dat het water in de sloot kan stromen. Dit is te doen door het graven van greppeltjes, maar beter is het dat onder droge omstandigheden de dalen in de per celen worden geëgaliseerd. Praktijk voorbeelden tonen aan dat dit goed mogelijk is. Wateroverlast op graslandpercelen in herfst en winter is evenmin bevorderlijk voor de groei van het gras. Niet alleen verdwijnen goede grassen, maar ook blijft het wortelstelsel erg oppervlakkig met als gevolg eerder verdrogen, minder op name van voedingsstoffen en uitein delijk een veel lagere opbrengst met een kwalitatief minderwaardig pro- dukt. Opschonen van greppels en het openhouden van de eindbuizen zal ervoor zorgen dat het teveel aan wa ter snel in de richting van de sloot stroomt. Comtrole van de eindbuizen van drainreeksen is eveneens noodza kelijk. Beschadigingen of ingegroeide plantdelen kunnen de afvoer ernstig doen stagneren. Veevoeding Hoge produkties van melkkoeien zijn te halen bij een juiste veevoeding. Nu blijkt in de praktijk dat na het opstal len de melkkoeien minder melk geven op een volledig winterrantsoen. De oorzaak kan liggen bij de voeding. Hoewel het ruwvoer van goede kwa liteit blijkt te zijn, wordt er niet van gemolken. Kuilgras met een te hoog gehalte aan ruwe celstof (boven de 23%) en een laag eiwitgehalte kan voor de tegenvallers zorgen. De ver teerbaarheid van het produkt lijkt eveneens in meerdere gevallen tegen „Waarde en beminde vrouw. Ik heb uw lieve brief ontvangen met een mand goed hetwelk mij zeer aange naam is, maar de brief nog veel aan genamer...." Zo begint een ontroer ende brief die Dirk Pieterszoon in 1717 richtte aan zijn geliefde Hijltje Daniëls. De brief kwam onlangs bo ven water in Drente. Begin januari van dat jaar schreef de zeeman de liefdesbetuiging aan booro van het schip de Westerdijkshorn, dat in afwachting van goed weer op de Rede van Texel voor anker lag. In de brief wenst de schrijver zijn ge liefde een zalig nieuwjaar en belooft haar en de kinderen eeuwig trouw („tot in den dood"). Verder schrijft hij dat het onweer geen schade aan het schip heeft toegebracht. Uit scheepvaartarchieven blijkt dat de Oost-lndiëvaarder op 19 januari koers zette naar Batavia, het huidige Jakar ta. Op 8 juni passeerde de Wester dijkshorn Kaap de Goede Hoop en eind september kwam het schip aan op de plaats van bestemming. Tij dens de reis stierven vijf van de 256 opvarenden. Er was één verstekeling aan boord. Verdere gegevens ont breken. We kregen de brief in handen via Hans Eelman uit Den Burg, die ko pieën via kennissen kreeg toe- gespeeld. Een meubelrestaurateur Overwerk. De gemeente heeft een regeling in de maak om overwerk bij haar afdelingen te beperken en com pensatie binnen een bepaalde termijn te laten plaatsvinden. Peter Bakker (Groen Links) waarschuwde ervoor dat in een toeristische gemeente sommige werkzaamheden in het weekend of buiten kantooruren moe ten worden uitgevoerd. De burge meester antwoordde dat de regeling daarom niet al te star moet worden gehanteerd. te vallen, wat een lager rendement geeft dan werd verwacht. Of dit alles in orde is, kan mede worden gezien aan de mest van het dier. Een te dik ke mesthoop achter de koe duidt op een tekort aan eiwit. De verhoudingen darm-verteerbaar ei wit (DVE) en de onbestendige eiwit balans (OEB) dienen juist te zijn. Bij een te lage OEB zal de melkproduktie van de koeien erg tegenvallen. Bij twijfel: laat het rantsoen eens doorre kenen voordat eigenhandig allerlei kostbare middelen worden ingezet om de melkproduktie per koe te ver hogen. Want bij dit alles hoort een kostprijs. Alleen een hoge melkpro duktie per koe zegt niets over het saldo per liter melk. En daar gaat het uiteindelijk om. vond de papieren onlangs in een an tieke Drentse kast van mevrouw R. Leutscher uit Haren. „De brief was totaal vergeeld, tot een klein propje gevouwen en had al die tijd achter een plank gezeten. Het is een hele lieve brief." Hoewel enkele passages onzichtbaar zijn geworden, zijn de meeste woorden nog redelijk lees baar. Mevrouw Leutscher vermoedt dat de ontvangster van de brief de zeeman nooit heeft teruggezien. „Waarschijn lijk heeft de vrouw waaraan ie was gericht het als een kostbaar aanden ken willen bewaren." Nadere gegevens over Hijltje Daniëls en Dirk Pieterszoon ontbreken. „Mijn grootmoeder kreeg de kast op haar trouwerij, maar we weten niet waar het meubelstuk oorspronkelijk van daan komt." De commissie financiën ging gister avond unaniem akkoord. Gerard van der Kooi (PvdA) verwoordde het als volgt: „Als iedereen in De Waal zich er in kan vinden, wie zijn wij dan om erover te zeuren." Dinsdag tijdens de vergadering van de commissie welzijn reageerden de vier aanwezige raadsleden eveneens instemmend. Jaap Vlaming (Groen Links) ziet als voordeel dat de dorps commissie zich nu niet meer met de school hoeft te belasten en zich hele maal kan richten op de exploitatie van het dorpshuis. Gelein Jansen (CDA) daarentegen vindt het toch wel jammer dat aan de huidige situa tie een einde komt. „Het was toch een unieke multifunctionele aangele genheid." Ook hij ging echter akkoord. Weer wennen Jansen drong ook aan op het maken van een tweede entree. De Raad van State heeft echter een bezwaar van een omwonende hiertegen gehono reerd. Voorzitter Piet Arensman ant woordde op een vraag van wethouder Tine Krijnen dat het dorpshuisbestuur waarschijnlijk op nieuw zal moeten wennen aan de eigenlijke taak, nu de medeverant woordelijkheid voor de school verle den tijd wordt. Volgens hem wordt het zaak zich te richten op een zo optimaal mogelijk gebruik van de zaal en het toneel. Dankzij nieuwe activi teiten als badminton en volleybal is de zaalbezetting al verbeterd. Een dringende wens is nog de aan passing van kleed- en doucheruim ten. De schooljeugd kleedt zich momenteel om in de oude dorpska mer en hal; volgens Arensman „een onleefbare situatie". Ouders en ande re Waalders zijn bereid om aan een eventuele verbouwing een steentje bij te dragen om de kosten te drukken. Sinds kort is een videoband met fil mopnamen van vijf Oosterend Present-feesten verkrijgbaar. Arie Douma uit De Koog stelde uit smal films van o.a. Arie Ellen en Kees Drij ver een bijna drie uur durend overzicht samen. De band is te koop voor f38,-. De eerste (kleuren)opnamen dateren van 1963. Drijvers filmbeelden ne men ongeveer een kwartier in beslag. Het volgende feest ontbreekt, maar de edities van 1973, '78, '83 en '88 komen uitgebreid aan bod. Behalve een weergave van de OP-feesten is de videoband ook een document van de Oosterender bevolking in de afge lopen dertig jaar. De films zijn zonder geluid, maar wel met achtergrondmu ziek. In augustus, tijdens de voorbe reidingsvergadering voor het volgende feest, zijn fragmenten van de video getoond. Hoewel er al verscheidene exemplaren van de hand zijn gegaan, is niet algemeen bekend dat de band te koop is. Verkooppunt in Oosterend is A. Haastrecht, Robbepad 19, tel. 18849. In Den Burg is de band te koop of te bestellen bij fam. M.G. Boogaard, Pater Witteplein 40, tel. 14521. De op Texel geboren en getogen An nemarie Zuydweg is de auteur van het boek „Texel van 1900 tot nu". Dit fotoboek met uitgebreide bij schriften verschijnt in het voorjaar. De 20-jarige auteur studeert wiskun de in Leiden. Zij heeft enige tijd Ne derlands gestudeerd en reageerde in die periode op een oproep van Uitge verij Van Geyt om een historisch boek over haar woonplaats te maken. Aan de hand van foto's uit het ar chief van Nauta en van enige particu liere verzamelaars op het eiland is een boek samengesteld dat in drie varianten op de markt komt: een ge wone versie, een luxe versie en een exclusieve bibliofiele uitgave, laatste twee hebben een beperkte oplage. Sepja Het boek zal 96 pagina's tellen met 180 foto's. Deze worden afgedrukt in de ouderwets aandoende sepiakleur. „Past bij de oude stijl van het boek", aldus Arnoud van Gemeren van uit geverij Van Geyt. Een inschrijvingsac tie heeft al zoveel respons opgeleverd dat het zeker is dat het boek zal ver schijnen. „Het loopt als een trein", beaamt Van Gemeren. Behalve oude foto's zal in het boek ook recenter materiaal, tot ongeveer 1980 worden verwerkt. „Nog recen ter gaan we niet, want die periode weet iedereen zich nog wel te herin neren." Wanneer het boek exact zal verschij nen is afhankelijk van de drukte in de drukkerij. Het zal worden gepresen teerd op Texel aan een plaatselijke hoogwaardigheidsbekleder. Wie meer informatie wil over de uit gave of ervoor wil intekenen kan te recht bij Nauta Boek. Terwijl het CDA, Groen Links en Texels Belang pleitten voor een cou lante opstelling van de gemeente, wil de VVD en de PvdA dat H. Zujd- ema de hoge bouwprijs betaalt voor het consort naast zijn woning in De Cocksdorp. De precedentwerking die een lagere prijs kan hebben is de re den voor het besluit van de beide partijen. De gemeente is officieel eigenaar van de grond als er sprake is van een consort, ook al zit het bewuste stuk in het kadastrale nummer van een particulier. In het geval van Zuidema is het onduidelijk of de gemeente in derdaad wel eigenaar is van de grond. Wethouder Terpstra legde de leden van de raadscommissie voor fi nancieel, economisch en technisch beleid uit dat toen Zuidema het huis kocht in de koopacte stond dat er een consort bij zat. „Het unieke aan dit geval is dat er een bouwperceel naast ligt waar een koper voor is. Bij enkele andere consorten die bestaan gaat het om stukken waar we niets aan hebben, zodat verkoop niet is af te dwingen", aldus financieel deskun dige Van Dalen. Alle commissieleden vinden het een akelige zaak voor Zuidema. Maar om te voorkomen dat terugbetaling moet worden gedaan bij eerder verkochte consorten, wilden Erna Eelman en Gerard van der Kooi geen consessies doen. Wethouder Terpstra zei toe dat op korte termijn een beslissing zal vallen om deze langlopende zaak af te ronden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Texelsche Courant | 1992 | | pagina 15