Buurtschap niet gelukkig
met zonering vliegveld
ut
Bescherming tegen wil en dank
m
Scholerie trefpunt
van eilandkunst
Afslag-nummering
Hoornders vergaderen
met gemeentebestuur
Koninginnedag
Texel gebaat bij
meer „inhoud"
bebouwde kommen
Gemeente doet niet
mee met „LOTA"
Bethel toe aan
opknapbeurt
Extra vergadering
De Koog Promotion
„Texel in poëzie,
proza en prent"
Gemeente wil niet
verder in zee met
Stichting Elmerhof
C.J. van der Kooi
overleden
Koffie-inloopochtend
Nog plaatsen vrij
Drie hardrijders
UX
HSffiP M iilS
Tf
Voortaan: Niek Welboren's Island Art Centre
Texel, Den Helder en Wieringen werken samen
Haven Oudeschild in 1993
van rijk naar gemeente
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1992 TEXELSE COURANT
„Als ik het nou helemaal geen probleem vind dat ze met veel la
waai over me heen vliegen, waar bemoeit de overheid zich dan
mee?" De meeste bewoners van het buurtschap Eierland zijn
niet gelukkig met de zone die wordt ingesteld rond het vlieg
veld. Dit onderwerp en andere zaken die spelen in de gemeen
schap kwamen dinsdagavond aan de orde tijdens een roerige
vergadering in Bethel.
De buurtvereniging van Zuid en Mid
den Eierland is vele jaren achtereen
een soort feestcommissie geweest,
die onder andere zorgde voor het or-
Leveranciers van de overkant, die
bij iemand in Eierland moeten
zijn, komen vaak terecht in De
Cocksdorp, omdat dat de plaats
naam is die op het adres staat.
Om dit te voorkomen wil de
buurtvereniging de afslagen laten
nummeren, net als op de Pont-
weg het geval is.
Om zijn voorliefde voor „eiland
kunst" tot uiting te laten komen
gaat Niek Welboren de naam van ga
lerie/museum „De Scholerie" in
Zuid-Eierland veranderen in „Niek
Welboren's Islands Art Centre." De
schilder wil van de voormalige buurt-
school een trefpunt maken voor ei
landkunst.
Na zijn veelbesproken reis naar Paa
seiland is het een tijdje stil geweest
rond kunstenaar Niek Welboren. De
galarie aan de Postweg was deze zo
mer zelfs gesloten. „Niet zonder re
den. Ik heb een korte adempauze
gehouden. Tijdens mijn verblijf op
Paaseiland heb ik voorbereidingen ge
troffen voor de komende winter en
een frisse kijk op de zaken gekre
gen."
Tot de naamsverandering van zijn
atelier heeft Welboren, die het ge
bouw al veertien jaar met eigen mid
delen exploiteert, niet zomaar
besloten. „Scholerie zegt te weinig
over het huidige gebruik van het ge
bouw, dat nu vaak ongezien wordt
voorbijgereden. Omdat ik iets met ei
landen heb vind ik het logisch dit in
de naam te verwerken. Ik leef op een
eiland, werk op een eiland en schil
der de aspecten ervan."
Bezig
Zijn voorkeur voor eilanden kan hij
In het kader van de jaarlijkse „toer-
nee" langs de dorpscommissies van
Texel, bezoekt het college van b en
w dinsdag a.s. de dorpscommissie
van Den Hoorn. Vanaf 19.30 uur
wordt in dorpshuis De Waldhoorn
vergaderd over tal van Hoornder
vraagstukken die door de commissie
en door het gemeentebestuur zijn
aangedragen. De agenda telt niet
minder dan 28 punten.
De vergadering is openbaar. Onder
meer wordt gesproken over de meier-
blis, helikopterlawaai, een picknick
plaats bij de kom van het dorp, de
bermen van het lage wegje, een
fietspad, woningbouw 't Zouteland,
een abri bij Goënga, een subsidieaan
vraag van de „Duveltjes", geluidso
verlast door het dorpshuis en
para-commercie.
ganiseren van koninginnedag en ver
welkoming van nieuwe bewoners.
Volgens voorzitter Piet Bolier bestaat
echter de behoefte om ook eens over
„zwaardere" zaken van gedachten te
wisselen.
In de dorpscommissie van De Cocks
dorp, waar Eierland onder valt, zitten
twee vertegenwoordigers uit het
buurtschap. Ook zij vonden het een
goede zaak eens met hun achterban
om de tafel te gaan om te horen
welke problemen aan de orde moeten
worden gesteld.
Vliegveld
Anton Wilkens, de binnenkort naar
Harderwijk vertrekkende milieu-
niet zomaar in woorden omschrijven.
„Het zijn afgesloten gebieden. Dat
geeft een verborgen romantisch ge
voel, denk ik." De „bezige" kunste
naar, zoals hij zichzelf noemt, uit zijn
eilandliefde liever in zijn kunst. „Het
zit als een soort thema in mijn schil
derijen gebakken."
Om dit unieke naar de buitenwereld
weer te geven doopt hij zijn galerie
om tot Niek Welboren's Island Art
Centre.
Over de internationale aanduiding
koesterde hij aanvankelijk twijfels.
„Maar de term „art" is inmiddels vol
doende ingeburgerd."
Hij verwacht dat de nieuwe naam
hem commercieel geen windeieren
zal leggen. „De mensen die naar
Texel komen hebben vaak een sterk
eilandgevoel en zijn ook geïnteres
seerd in kunst van andere eilanden.
Die invalshoek is nieuw voor Texel."
Contacten
Het geëxposeerde werk hoeft niet
persé een Texels karakter te hebben.
„Veel kunstenaars hier hebben zelf
een expositieruimte. Bovendien zijn er
hier verschillende galeries."
Welboren streeft ernaar naast eigen
werken, kunst van andere eilanden
tentoon te stellen. Een prominente
plaats zal hij inruimen voor zijn gelief
de Paaseiland, waarmee Texel een
tweelingband heeft. „Ik wil de band
graag versterken en hoop dat de
Naar aanleiding van de geslaagde
zeskamp die dit jaar werd gehou
den door SVC, wil het buurt
schap Eierland voortaan tijdens
koninginnedag ook spelletjes
voor de ouderen houden. Of de
viering weer bij het vliegveld
plaatsvindt is nog niet bekend.
De school in Midden Eierland is
als mogelijke andere lokatie
genoemd.
ambtenaar, gaf een toelichting op de
zoneringsplannen rond het vliegveld.
In de luchtvaartwet staat al heel lang
dat de minister zones moet instellen
rond vliegvelden om de hinder te be
perken. Pas in 1990 is hier actief op
ingespeeld door de overheid.
Binnen een zone mag geen nieuw
bouw worden gepleegd en het vlieg
veld krijgt beperkingen opgelegd.
Nieuwbouw waar al een vergunning
voor is afgegeven of vervangende
nieuwbouw mag wél. Ook is een uit
zondering mogelijk voor bedrijfsge
bouwen. „Recreatiewoningen vallen
gek genoeg helemaal buiten de rege
ling", aldus Wilkens.
Steeds stiller
Voor het vliegveld is het maximum
aantal vliegbewegingen vastgesteld
op 43.000 in het jaar 2000. Dit aan
de hand van prognoses en cijfers in
het recreatiebasisplan. Ook wordt
een maximale geluidsbelasting ge
noemd. De berekening gaat ervan uit
dat als de vliegtuigen stiller zijn, wat
gezien de snel voortschrijdende tech
nologie in de toekomst geen ondenk
bare zaak is, er meer
vliegbewegingen mogen zijn. „Het
probleem is dat vliegtuigen vrij lang
mee gaan. De nieuwste toestellen
zijn al veel stiller dan de oude. Om
die ook stiller te krijgen moet veel
worden geïnvesteerd door de eige
naar, die daar vaak niet toe bereid is
mensen de gemaakte afspraken na
komen."
Ook kunst van dichterbij krijgt een
plaatsje bij Welboren. „Bijvoorbeeld
van andere waddeneilanden tot de
Deense bocht aan toe. Maar ook
werken van verder weg, zoals de
Schotse eilanden, waarmee ik con
tacten heb opgebouwd." Welboren
heeft inmiddels mailings in meerdere
talen in de maak, die hij zal verzen
den naar collega's en instellingen in
andere landen.
Schoolklas
De kunstenaar toont in december
een een reisimpressie over Paaseiland
in het atelier. Om de tentoonstelling
volledig te maken geeft hij in het
historische schoolklasje in het ver
nieuwde trefpunt achtergrondinforma
tie over het thema. „De kaarten en
boeken pas ik erbij aan."
Andere activiteiten van Welboren zijn
het maken van kunstlijsten en passé
partouts en het ontwerpen van kaar
ten.
Uitgezonderd een bord met daarop
de internationale aanduiding van het
museum, zal het gebouw uiterlijk
nauwelijks wijzigen ondergaan. De
naam „De Scholerie" in de gevel
blijft onaangeroerd, ledereen kan vrij
blijvend binnenlopen in Welborens
trefpunt van eilandkunst.
De gemeente zal er voortaan reke
ning mee houden dat het slopen of
stichten van gebouwen binnen de
bebouwde kommen van Texel, gevol
gen heeft voor de jaarlijkse uitkering
van het rijk aan de gemeente.
Die uitkering uit het gemeentefonds
is van tal van factoren afhankelijk,
waaronder bebouwingsgegevens. Me
de met het oog daarop heeft het ge
meentebestuur het bedrijf Elbocon
(specialisten op het gebied van de fi
nanciële verhoudingswet) vorig jaar
de bebouwingsgegevens van Texel la
ten onderzoeken. Daarbij bleek dat
de gemiddelde hoogte van de bebou
wing een halve centimeter meer is
dan werd aangenomen. Nieuwbouw
zal daardoor sneller tot gevolg heb
ben dat een bepaalde drempel wordt
overschreden, wat betekent dat de
gemeente jaarlijks ongeveer f12.500,-
extra vangt.
Texel heeft 37 bebouwde kommen.
Daarvan hebben er 18 een inhoud
van minder dan 25.000 m3, waar
door ze niet meetellen voor de uitke
ring. Een aantal zit echter dicht bij de
drempelwaarde zodat hier geld is te
verdienen als er een gebouw bijkomt.
omdat er in de toekomst nóg stren
gere geluidseisen komen en hij dan
dus wéér moet investeren", legde
vliegvelddirecteur Ed de Bruijn uit.
„De propellers zijn de grootste la-
waaibron. Door die te vervangen door
andere neemt het geluidsniveau al
flink af. Dat gebeurt regelmatig, want
vliegtuigeigenaars zien de bui al han
gen."
Opgelegd
De gemeenteraad moet de zone vast
stellen. Wilkens: „En wij Texelaars
zijn niet zo happig op zones die door
de overheid worden opgelegd. Het is
niet bekend hoe groot de zone pre
cies wordt. Daar zal de discussie zich
op toespitsen, dus met andere woor
den: hoe veel mag het vliegveld nog
groeien. Want als er toch nog groei
is in de toekomst, wordt de zone ook
vergroot.... En of u het nu leuk vindt
of niet, een zone komt er. U wordt
beschermd tegen wil en dank."
De buurtbewoners denken verschil
lend over het vliegtuiglawaai. „Dat
zal altijd zo blijven. En het hangt ook
een beetje af van waar iemand
woont, gezien de meest voorkomen
de windrichting", aldus Wilkens. En
kele Eierlanders gaven aan er weinig
problemen mee te hebben. „Als ik op
ga letten hoeveel tractors er langs
mijn huis komen, kan ik daar ook wel
een probleem van maken. Mensen
die hier zijn komen wonen moeten
niet zeuren. Als je het niet wilt, moet
je in Den Burg blijven", aldus één van
hen. v
Veiligheid
Sinds de komst van de rotonde, de
Om de overdracht van de havens
door het rijk aan Texel, Den Helder
en Wieringen (Den Oever) in goede
banen te leiden en tot een optimale,
gezamenlijke exploitatie te komen
gaan de drie gemeenten het Regio
naal Havenschap Marsdiep
oprichten.
Rijkswaterstaat wil het beheer en on
derhoud van de drie havens en diver
se vaarwegen in de Kop van
Noordholland nog vóór 1994 overdra
gen aan de betrokken gemeenten.
„Om onze onderhandelingspositie ten
opzichte van het rijk te versterken
hebben we gekozen voor samenwer
king", aldus wethouder Dirk Terpstra
De gemeente wil geen lid worden
van het platform dat de LOTA (Lokale
Overheden Tegen Apartheid) per 1 ja
nuari vestigt ten kantore van de Vere
niging van Nederlandse Gemeenten.
De gemeente heeft al eens eerder
geweigerd zich aan de sluiten bij de
LOTA, omdat strijd tegen de nog al
tijd in de praktijk niet afgeschafte
Zuidafrikaanse apartheid een rijksaan
gelegenheid wordt gevonden. Nu de
LOTA nauw is gaan samenwerken
met de VNG wordt dat geen reden
gevonden om dit standpunt te her
zien, mede met het oog op het feit
dat op Texel al een Werkgroep Anti
discriminatie actief is.
Het omgekeerde komt ook voor. Als
in een kom die net groot genoeg is,
een gebouw wordt gesloopt, wordt
de geldstroom van het rijk minder.
Op Texel is nogal wat lintbebouwing
met vertakkingen. Deze zg. U-
bebouwing kan een onbebouwd ge
bied insluiten, wat ongunstig is voor
de uitkering. Dat kan flink in de pa
pieren lopen. Op bepaalde lokaties
kan het jaarlijks f25.000,- tot
f100.000,- uitmaken. Door een ge
bouw enkele meters verderop te
plannen kunnen tienduizenden gul
dens worden bespaard. De raads
commissie voor financieel,
economisch en technisch beleid heeft
een vertrouwelijke kaart ontvangen
waarop gunstige en ongunstige
bouwlokaties zijn aangegeven. Per
saldo zal de uitkering aan de ge
meente als gevolg van huidige en
toekomstige bouwactiviteit stijgen.
Het houten kerkje Bethel is voor
het buurtschap Eierland een be
langrijk gebouw. Vandaar dat
dinsdagavond unaniem werd
besloten het pand, dat eigendom
is van de Hervormde kerk, op te
knappen. Daar is het dringend
aan toe.
Het geld zal door de buurt moe
ten worden opgebracht. „Mis
schien kunnen we nog wat
acties houden", aldus voorzitter
Piet Bolier. Ook zal worden uitge
zocht of de gemeente een finan
ciële bijdrage kan doen. „Bethel
is tenslotte eigenlijk ons dorps
huis."
linksafvakken, de slingers in de Post
weg en de borden bebouwde kom is
de verkeersveiligheid in Eierland ver
beterd, zo vinden de buurtbewoners.
„Mits iedereen rechts houdt", werd
opgemerkt door één der aanwezigen.
Het blijkt dat enkele notoire dwarslig
gers de rotonde en de slingers in de
weg wel eens van de verkeerde kant
nemen. Er werd gepleit voor een in-
haalverbod binnen het bebouwde
komgedeelte.
De kruising Muyweg/Postweg is vol
gens de Eierlanders voor verbetering
vatbaar. Ook moet iets worden ge
daan tegen de auto's die onverwacht
de berm in schieten om landende pa
ra's te bekijken. De oversteek van
fietsers bij het vliegveld en groepsac-
commodatie Modestia zijn tevens
punten van aandacht.
(financiën), die nauw betrokken is bij
de overdracht. „Om de visserij in de
Noordkop vast te houden moeten we
over voldoende havencapaciteit be
schikken. Met z'n drieën hebben we
meer kennis in huis over de onder-
houdskwesties, verontreinigd bag
gerslib en andere zaken. Daarover
moeten we goede afspraken maken.
We gaan ervan uit dat we de haven
in goede staat overnemen." In dat
opzicht kunnen de onderhandelaars
eikaars steun gebruiken, omdat de
havenmond in Oudeschild nodig moet
worden verbreed.
Op ambtelijk niveau is inmiddels con
tact geweest met het ministerie van
Verkeer en Waterstaat over de over
dracht.
Het is de bedoeling dat de samen
werking tussen de gemeenten ook na
de overdracht blijft bestaan. Terpstra:
„Door samenwerking kunnen we ta
ken uitwisselen en daarmee kunnen
we de concurrentiepositie van de ha
vens handhaven." De ambtelijke
werkgroep die de samenwerking tus
sen de gemeente moet gaan uitwer
ken staat onder voorzitterschap van
de Helderse burgemeester drs. J.C.
Gmelich Meijling. In de projectgroep
die de samenwerking in de parktijk
gesltalte moet geven, zijn namens
Texel de ambtenaren P. Plug en A.
Bijma benoemd.
De Koog Promotion houdt donderdag
3 december een extra vergadering ir>
Bosch en Zee om 20.00 uur. Gespro
ken wordt over de braderie en de
brochure De Koog Info.
Dinsdag 22 december om 11.00 uur
wordt in het raadhuis het boekje
„Texel in poëzie, proza en prent" ge
presenteerd. Het is een uitgave in
zeer beperkte oplage van de Culture
le Raad Noordholland en maakt deel
uit van een serie.
Aan de uitgave is onder andere mee
gewerkt door de kunstenaar Arthur
Kempenaar. Deze heeft in de exposi
tieruimte van het raadhuis een ten
toonstelling, die aansluitend op de
presentatie van het boekje wordt
geopend.
PAGINA 5
De gemeente wil niet langer grond
reserveren voor de Stichting Elmer
hof. Deze instantie wil aan de rand
van Den Burg een vakantieoord
neerzetten voor bejaarden. De plan
nen werden eerder opgezet door de
Stichting Zonnehof, maar die kreeg
de financiering niet rond.
Loek van Bronkhorst is voorzitter van
de Stichting Elmerhof. „Officieel we
ten wij nog van niets, de gemeente
heeft ons nog niet laten weten dat
en vooral waarom ze onze plannen
afwijst." Volgens Van Bronkhorst
heeft de stichting een plan ingediend
met een iets andere opzet dan het
Zonnehof-idee. „En dit is wél exploi
tabel. Dus we voldoen aan de voor
waarden."
De gemeente wil vasthouden aan het
oude Zonnehof-plan. Elmerhof had de
tijd tot 1 oktober om met een finan
cierder op de proppen te komen. Om
dat de termijn is verstreken, wil de
gemeente de grond weer bij de plan
vorming voor Den Burg west be
trekken.
Van Bronkhorst vindt het een vreem
de zaak. „Wij zullen ons in verbinding
stellen met de gemeente. Het lijkt
wel of zij andere plannen hebben met
de grond en ons er dus liever niet
willen hebben."
Woensdag heeft in Schagen de
crematie plaatsgehad van de
heer C.J. van der Kooi, die 22
november overleed op 84-jarige
leeftijd.
Cornells Jacob van der Kooi was
lange tijd actief' irthet zakelijke
en maatschappelijke leven van
Texel. Hij begon als Centra
kruidenier in de Weverstraat en
werd nadien eigenaar van Dros
Magazijn. Geruime tijd was hij
voorzitter van de VVV Texel en
commissaris van de N.V. Teso.
Voor de VVD had hij vier jaar zit
ting in de Texelse gemeenteraad.
Daarnaast was hij lid van het
landelijk hoofdbestuur van de
KNOV en voorzitter en directeur
van de inkoopvereniging Victoria.
Op woensdag 2 december is voor de
inloopochtend van de kruisvereniging
Elisabeth de Weijer uitgenodigd voor
een gesprek over homeopathie. Klas
sieke homeopathie is een behandel
wijze die er van uitgaat dat elke
ziekte vooraf wordt gegaan door een
storing in de levenskracht.
Homeopathie probeert niet de ziekte
te bestijden maar het algemeen wel
zijn van de mens terug te voeren
naar zijn oorspronkelijke kracht. Mevr.
de Weijer zal het hebben over ho
meopathische toepassingen bij kinde
ren. Veel kinderen op Texel zijn reeds
met haar in aanraking gekomen. Bij
haar keuze voor een medicijn voor
een kind bekijkt ze de hele persoon
lijkheid van dat kind. Hoe ziet hij er
uit? Hoe gedraagt hij zich? De laatste
ochtend waren kinderen en ouders in
één ruimte aanwezig. Dat heeft voor-
en nadelen. Op woensdag 2 decem
ber is het een voordeel. Doordat Eli
sabeth de Weijer de kinderen ziet
spelen, bewegen enz, kan zij daar op
aansluiten. De ochtend wordt gehou
den in het kruisgebouw, Witte Kruis-
laan 19, aanvang 9.30 u. (tot
ongeveerl 11.15 u.) Kosten f2,-, kinde
ren gratis.
Vrouwen die op dinsdag 8 december
mee willen met een busreis naar een
kerstshow in een tuincentrum te
Scharwoude en het Westfries mu
seum in Hoorn, waar een ten
toonstelling is van Wedgewood
porcelein, kunnen zich opgeven bij
Riet de Ridder, telefoon 11429. Het
gaat uit van de Hervormde Vrouwen
groepen, maar ook niet-leden mogen
mee.
Tijdens een snelheidscontrole op het
Schilderend werden 120 auto's ge
controleerd. Drie ervan reden te hard.
De hoogste snelheid was 66 km.,
terwijl ter plaatse maar 50 is toe
gestaan.
rïói.
Door de slinger in de Postweg voelen veel Eierlanders zich veiliger. iFoto Tessa de Graait)
Niek Welboren