„Wèl nieuwbouw Molenkoog,
maar beter en goedkoper"
Dik Haker kraakt rapport b en w:
Gereformeerde traditie
op een moderne manier
II
\..M- 7
_iL
Dertig jaar
geleden...
TEXELSE couRANT
Drs. F.J. Daane nieuwe predikant Den Burg
Texel proefgebied
voor VVN project
Jeugdbrandweer in
februari van start
x c...
DINSDAG 19 JANUARI 1993
Drs. F.J. Daane wordt de nieuwe predikant van de Gereformeerde gemeente in Den Burg.
(Foto Frans HopmanI
Het toekomstplan van b en w voor
zwempark Molenkoog is onpraktisch
en te duur. Bovendien is de gemeen
telijke notitie waarop het college
zich baseert onvolledig en niet goed
doordacht. Tot dit vernietigende oor
deel komt Dik Haker, lid van de ad
viescommissie van het gemeentelijk
openluchtbad, op grond van zijn ja
renlange ervaring in de bouw en als
zwembadgebruiker. Met het uit
gangspunt van b en w is Haker het
echter eens: Molenkoog moet blijven
bestaan en nieuwbouw is hiervoor
de beste oplossing. Vanavond buigt
de raadscommissie welzijnsbeleid
zich over de kwestie.
Aan tal van factoren, zoals bereik
baarheid voor ouderen, aansluiting op
nutsvoorzieningen en riolering, ni
veauverschillen en parkeren is niet of
nauwelijks gedacht en een situatie
schets ontbreekt, zo stelt Haker vast.
Hij komt tot de conclusie dat „het
hele rapport riekt naar doordrammerij,
gezien de weinig steekhoudende ar
gumenten".
Haker, die tien jaar voorzitter van
zwem- en poloclub TX '71 was,
heeft een alternatief plan ontwikkeld.
Hij heeft laten uitrekenen dat zijn op
zet tenminste f225.000,- gunstiger
uitpakt dan het collegeplan, dat to
taal f1,1 miljoen zou moeten kosten.
In plaats van een nieuwe accommo
datie op de speelweide achter de
mini-golfbaan stelt Haker nieuwbouw
voor op de huidige lokatie. De be
staande gebouwen moeten hiervoor
geheel wijken. Door een kleiner on
derkomen neer te zetten, levert dat
volgens Haker een terrein-winst op
van 156 m2. Deze extra ruimte kan
worden benut als parkeerruimte aan
de Slingerweg, waarmee tevens het
parkeerprobleem wordt opgelost.
Parkeerdrukte
De auto's wegzetten op het grote
parkeerterrein aan de Emmalaan is
geen goede oplossing, omdat de vele
oudere bezoekers dan te ver moeten
lopen. Bovendien is het terrein tijdens
de markt, folkloredagen en andere
evenementen druk bezet. Een entree
aan de Haffelderweg kan tot parkeer
overlast langs de smalle weg leiden,
zoals nu reeds het geval is op drukke
voetbal-zondagen. Overigens stuit het
verplaatsen van de ingang op plano
logische bezwaren; er zal op zijn
minst een artikel 19 procedure nodig
zijn omdat een dergelijke ontwikke
ling volgens het bestemmingsplan
niet is toegestaan.
Visie?
Haker vraagt zich af welke visie ach
ter het plan schuilt. Hij vermoedt dat
de gemeente probeert een stuk in
dustrieterrein vrij te maken, mede ge
let op de pogingen SV Texel en
Texelse Boys op één complex te, laten
spelen. Volgens Haker levert verplaat
sing van het gebouw in dit verband
echter te weinig voordeel op. De af
stand van het bad tot eventuele nieu
we bedrijven blijft vrij klein. In
verband met geluidhinder is het hier
door voor bedrijven onaantrekkelijk
om zich daar te vestigen.
In de laatste vergadering van de
commissie welzijn plaatste Haker
vanaf de publieke tribune al kantteke
ningen bij het rapport. Ook de com
missieleden konden zich er niet in
vinden. Toch handhaafden b en w
hun standpunt. In een brief aan de
commissie geeft het college hierop
een toelichting. „We zijn tot de con
clusie gekomen dat details van het
rapport zijn overbelicht, zonder dat
eerst een aantal essentiële vragen
beantwoord was. Als eerste had de
vraag of wij als gemeente het zwem
park Molenkoog in Den Burg willen
handhaven aan de orde moeten ko
men."
Met Rotterdam, de Noordoostpolder
en Haarlem wordt Texel een proefge
bied voor een project van Veilig Ver
keer Nederland. De bedoeling is om
het verkeersgedrag van 11 tot
13-jarige te verbeteren. Per proefge
bied wordt f15.000,- subsidie ver
strekt.
In samenwerking met de gemeente,
de politie, rijkswaterstaat en het regi
onaal overlegorgaan zullen op Texel
verschillende acties worden opgezet
voor de doelgroep. VVN gaat vergelij
kingen trekken tussen de projecten in
landelijke gebieden en stedelijke ge
bieden.
Die acties bestaan uit het weer in
voeren van het praktijkgedeelte bij
het verkeersexamen. Dat bestond
vroeger wel, maar de laatste jaren
Het college beantwoordt deze vraag
met ja. Dit antwoord heeft als conse
quentie dat er geïnvesteerd moet
worden. In elk geval is ƒ272.000,-
nodig om het bad aan te passen aan
de eisen van de wet Hygiëne en Vei
ligheid Zwemgelegenheden. Als geen
maatregelen worden genomen, zal
Molenkoog per 1 november 1994
dicht moeten. Daarnaast is het
hoofdgebouw aan ingrijpend onder
houd toe, wat bijna 3Vz ton zal
kosten. Voor het totaalbedrag van
ƒ612.000,- kan net zo goed complete
nieuwbouw plaatsvinden. Op de kri
tiek dat het rapport is toegeschreven
naar de conclusie „nieuwbouw", ant
woordt het college dat tijdens bezoe
ken van twee verbouwde
zwembaden elders duidelijk is gewor
den dat renovatie slechts half werk
betekent.
Voorgesteld wordt vanavond tijdens
de vergadering alleen op de grote lij
nen van het rapport te praten en niet
op details in te gaan. „Het rapport
geeft een visie en een verkenning
van mogelijkheden. Dit alles op basis
van ramingen en niet op basis van
gedetailleerd uitgewerkte plannen."
Calluna
Maar eerst moet de commissie de
vraag of het zwembad in Den Burg
kan blijven beantwoorden. Tijdens
een andere commissievergadering
wordt alleen een theorie-examen af
genomen. Daarnaast wil de project
groep een zg. „uitzwaaipakket"
maken voor groep acht van de basis
school. Die leerlingen gaan allemaal
naar de middelbare school. Op een
uit te brengen CD met eigentijdse
muziek moet tussen de nummers in
formatie komen over gevaarlijke pun
ten in de routes tussen school en de
buitendorpen.
Aan het eind van dit jaar of begin
'94 wil VVN Texel een bromfietscur
sus houden voor OSG leerlingen.
Hierbij zullen speciale computerpro
gramma's worden gebruikt.
Via een thuisblad dat op 22 april
wordt verspreid zullen de ouders en
andere Texelaars worden ingelicht
over het VVN project. De informatie
wordt toegespitst op de plaatselijke
situatie. Ook via de schoolkranten
zullen de ouders worden geïn
formeerd.
werd door enkele raadsleden een sa
mengaan met zwemparadijs Calluna
voorgesteld. „Is het antwoord van de
commissie op deze vraag nee, dan
moet het college zich nader beraden
over de ontstane situatie", aldus b en
w. De commissieleden zijn inmiddels
door Calluna benaderd om hierover
van gedachten te wisselen.
Dik Haker is geen voorstander van
sluiting van Molenkoog en verder
gaan bij Calluna. „Een eenvoudige,
doelmatig zwemvoorziening voor de
Texelaars is het uitgangspunt. Calluna
is een prachtig bad maar heeft een
geheel andere structuur; het zwem
paradijs is puur ingesteld op toe
risten. Voor de Texelse gebruikers
heeft het teveel beperkingen: de af
stand, de prijs, het ontbreken van
een buitenbad. We zijn met de
zwemclub heel blij dat we er 's win
ters terecht kunnen. Maar een thuis
basis zou Calluna niet kunnen zijn,
want 85 procent van de leden woont
in Den Burg en meestal kunnen we
alleen op de onrendabele uren trai
nen." Haker voorziet problemen met
zwemlessen voor de schooljeugd en
een sterk verminderde toeloop van
ouderen, mocht het zwembad rich
ting De Koog worden verplaatst.
Voor de jeugdbrandweer, een nieuw
initiatief op Texel, hebben twintig
jongeren serieuze belangstelling ge
toond. Begin februari is er voor hen
een kennismakingsbijeenkomst en op
16 februari is de eerste training.
Instructie wordt gegeven door totaal
acht Texelse brandweerlieden. Ge
hoopt wordt dat de jeugdbrandweer
een kweekvijver zal zijn voor het
„echte" brandweerkorps. Ervaringen
op het vasteland leren dat inderdaad
jongeren doorstromen. Brandweer
commandant H. Groote verklaarde
gisteravond tijdens de raadscommis
sie voor algemeen beleid dat hij ima
goverbetering een nog belangrijker
pluspunt van de jeugdbrandweer
vindt. Volgens Groote blijkt uit een
landelijk onderzoek dat veel mensen
brandweerlieden afschilderen als „py
romanen en drinkebroeders". Com
missielid Gerbrand Poster (Texels
Belang) hoorde daar van op. In zijn
ogen hebben hulpverleners als ambu
lancedienst en brandweer juist een
uitstekende naam. De commissie
juichte het initiatief in elk geval toe
en ging akkoord met een maandelijk
se contributie van vijf gulden per
deelnemer. Met uitzondering van
Poster, die nog een slag om de arm
hield, toonde de commissie zich ook
voorstander van de aanschaf van een
compressor voor perslucht. Poster
plaatste vraagtekens bij de hoogte
van de investering, een bedrag van
ƒ31.500,-.
„Vooral de openheid van de mensen
hier heeft me geraakt. Mijn gevoel
zegt me dat ik hier goed zit." Woor
den rechtstreeks uit het hart van
drs. Freek Jan Daane (30), die 7 fe
bruari predikant wordt van de Gere
formeerde gemeente in Den Burg.
„Hij is pastoraal zeer geïnteresseerd
en staat voor wat hij vindt, dat
straalt van hem af", aldus een tevre
den bestuurslid Jeannet van Abs.
Den Burg wordt de eerste gemeente
voor Daane. Hij voltooide in septem
ber zijn opleiding aan de Theologi
sche Universiteit in Kampen, die
„stevige" banden heeft met de Gere
formeerde kerk. Hij denkt er met ple
zier aan terug. „Het is een wat
kleinere universiteit, waarin je niet
verloren gaat in de anonimiteit, maar
een persoonlijke band hebt met je
medestudenten." Na voltooiing van
de studie werd zijn aandacht getrok
ken door de Texelse vacature op het
prikbord. „Texelse schapen zoeken
herder. Dat nodigde uit om te reage
ren."
Daane kende het eiland tot dusver al
leen van vakantie. „De omgeving
spreekt me aan. En een kleine ge
meente als deze (ruim 450 leden)
vind ik geschikt om als predikant te
beginnen."
Gesprek
Een gesprek met de beroepingscom
missie van de gemeente pakte goed
uit. „De mensen reageerden spon
taan en direct. Ik had niet het idee
dat er dingen werden achtergehou
den
Ik hield er direct een goed gevoel aan
over." Hij was niet de enige. „Wij
denken dat hij gehoor vindt bij de
oudere generatie en toch voldoende
enthousiasme uitstraalt om ook de
jongeren te boeien", aldus Jeannet
van Abs, die blij is dat na twee jaar
een geschikte opvolger is gevonden
voor dominee T. Salakay. „Er is een
tekort aan predikanten."
In de pastorie aan de Keesomlaan,
waarin Daane inmiddels zijn intrek
heeft genomen, treft hij de voorberei
dingen voor zijn nieuwe werk. Dat
omvat méér dan alleen het voorgaan
in kerkdiensten. „Ik wil dicht bij de
gemeenschap staan en open staan
voor hun verhaal." Naast een groot
aantal pastorale taken gaat hij de
jeugd inwijden in de geloofsleer. Ook
bestuurlijk werk hoort bij zijn functia
„Maar ik ben er vooral voor de men
sen. Want het is een onzekere tijd,
waarin het soms moeilijk is om te
weten wat je plek is. Ik wil de men
sen helpen op de juiste koers te blij
ven."
Traditie
Hij voelt zichzelf thuis in de Reforma
torische traditie. Maar dan wel ver
taald naar deze tijd. Ik sta op een
moderne manier in de Gereformeerde
traditie." Een overtuiging die volgens
hem aansluit bij de gemeenschap in
Den Burg, die hem als evangelisch en
tolerant is omschreven. „De mensen
hebben voor zover ik weet geen ex
treme standpunten." De verantwoor
ding die hij op zijn schouder neemt
ziet hij niet als een bezwaar. „Ach, ik
ben er voor opgeleid. Ik moet de the-
orische kennis nu in praktijk zien te
brengen. Je staat als predikant mid
den in de gemeenschap en beleeft al
les met de mensen mee. Zowel
droevige als mooie momenten. Dat is
toch prachtig eigenlijk."
Zondag 7 februari, aanvang 15.15
uur, wordt drs. Daane tijdens een
bijzondere dienst bevestigd door do
minee J.J.N. Wilmink uit Oosterend
in de Gereformeerde kerk in Den
Burg. Aansluitend wordt een recep
tie gehouden.
ufo J v4§rcr
.j, r' 1 - -
'-'•V -
Belangstellenden op de Helderse zeedijk kijken gespannen hoe de marinesleepboot Hercules met de Teso-veerboot De Dageraad naar de haven koerst.
(Foto Teso-orchief/Dirk KuiterI
Toen vorige week de veerboot ais ge
volg van een technische storing uren
nodig had om Den Helder te berei
ken, riep dat herinneringen op aan
een veel langduriger tocht onder bar
re omstandigheden die Teso maakte
op zaterdag 19 januari 1963, van
daag precies dertig iaar geleden. Als
gevolg van zware ijsgang duurde het
toen bijna acht uur voordat de over
kant werd bereikt en als er geen as
sistentie was geweest van een
marinesleepboot zou het helemaal
niet zijn gelukt. Nadien was Texel ge
ruime tijd geïsoleerd en op maandag
21 lanuari begonnen Dakota's van
Martins Air Charter zelfs aan een
kortstondige luchtverbinding met Am
sterdam.
Het was dan ook een uitzonderlijk
strenge winter en als zodanig een
begrip Nadien is het niet meer voor
gekomen dat de veerdienst door ijs
gang werd onderbroken.
Dat de overtocht op die ijzige zater
dagochtend een toer zou worden,
was al voor het vertrek duidelijk. De
Waddenzee lag vol ijs dat zich in de
zeegaten met de eb- en vloedstroom
en onder druk van de Stormachtige
wind met onvoorstelbare kracht heen
en weer verplaatste. Er werd echter
toch gevaren, mede met het oog op
twee kraamvrouwen (de dames Slik
en Haker) die uit voorzorg in het zie
kenhuis moesten worden opgeno
men. Alleen al om de toen nog maar
kort in gebruik zijnde haven van het
Horntje uit te komen, was al meer
dan een uur nodig. Zestig meter bui
ten de haven kwam de boot in een
compact ijsveld terecht en werd
daardoor in de richting Oudeschild
gedrukt. Er bevonden zich ongeveer
35 passagiers aan boord, waaronder
dus de twee kraamvrouwen die op
brancards in de tweede klas kajuit la
gen. Ze werden verzorgd door wijk
verpleegster Fortgens die op haar
beurt werd bijgestaan door hof
meester Huug Snoek van het boot
buffet. Voor het geval hun toestand
ernstig zou worden, zou de marine
met een helikopter een arts aan
boord zetten.
Het was al gauw duidelijk dat de
met het ijs worstelende boot nooit
op eigen kracht de overkant zou be
reiken. Dat zagen ook marinemensen
vanuit de havenverkeerstoren in Den
Helder. Nog voordat Teso op dat idee
kwam, besloten ze de Hercules er op
af te sturen, de zwaarste sleepboot
waarover de Koninklijke Marine toen
beschikte. De Hercules had anderhalf
uur nodig om De Dageraad te berei
ken. Er werd vastgemaakt en de boot
werd even over één naar dieper wa
ter met minder ijs getrokken. Het
leed leek geleden, maar toen kreeg
de sleepboot problemen met het
koelsysteem en dreigde aan de grond
te raken. Net op tijd was de zaak ge
repareerd en dat was maar goed ook
want intussen was De Dageraad
weer in het ijs vastgelopen en had
opnieuw sleepboothulp nodig. Even
na twee uur brak de tros, kort nadat
deze was vastgemaakt, zodat zowel
veerboot als sleepboot in het ijsveld
door de inmiddels begonnen
ebstroom richting Noordzee werden
gestuwd. Op de wal werd er al reke
ning mee gehouden dat De Dageraad
uiteindelijk IJmuiden zou moeten bin
nenlopen... Zover kwam het niet,
want de Hercules-bemanning wist de
verbinding met de veerboot te her
stellen en daarna lukte het om het ijs
de baas te blijven. De veerboot liep
om half vier op eigen kracht de Hel
derse haven binnen.
Daar lag toen al sinds de vorige dag
de andere veerboot Dokter Wagema-
ker, met aan boord mensen die hoop
ten naar Texel te komen. Ze konden
lang wachten want de ijstoestand
was zo slecht dat de overtocht werd
afgelast. Zondagochtend deed De
Dageraad, weer met hulp van de
Hercules, een poging om terug te ke
ren naar Texel. Dat mislukte. Beide
schepen werden al gauw in een ijs
veld gevangen en meegesleurd in
noordelijke richting. (Met de ebstroom
kwamen ze na drie uur terug naar
Den Helder.
Maandagochtend 21 januari besloten
gemeente en Teso een luchtverbin
ding met het vasteland tot stand te
brengen, met inschakeling van Dako
ta's van Martins Air Charter. Kosten
f30,- per persoon voor een enkele
reis. Om drie uur 's middags vertrok
ken de twee eerste toestellen geheel
volgeboekt van Schiphol en streken
20 minuten later op Texel neer. De
passagiers konden het vliegveld ver
laten via een gang die door hoog op
gestoven sneeuwduinen was
gegraven. Een foto daarvan haalde de
wereldpers: Ma king connections".
Aan boord bevonden zich onder an
dere Texelaars die hadden meege
daan aan een barre elfstedentocht,
een groep vissers die hun schepen in
Den Helder hadden achtergelaten en
zelfs 1800 eendagskuikens.
Twee keer kwam in die dagen een
marinehelikopter in actie voor spoed
eisend passagiersvervoer. De 7-jarige
Lody Bremer werd met een acute
blindedarmontsteking naar het zie
kenhuis gebracht en de familie
Reitsma kon dankzij helikopter-
transport het vliegtuig haar Canada
halen. Daags voor de geruchtmaken
de oversteek van De Dageraad naar
Den Helder, was de Texelse kotter-
vloot er nog in geslaagd de haven
van Oudeschild binnen te lopen De
schepen vormden een front en bra
ken gezamenlijk door het pakijs dat
zich voor de haven had opgehoopt.
Gelukkig was er tussen de bedrijven
door ook nog tijd voor Texelse
schaatskampioenschappen. Winnaar
werd de toen 21-jarige Piet Saai uit
De Cocksdorp.