k-ii
Malaise pootgoedteelt
strop voor akkerbouw
Gebouw passantenhaven
neemt vaste vorm aan
>chade aan TX 1 meer
ian drie miljoen
ffl Texels
Landbouw
Wat ik zeggen wou
Zeedagen
Robuuste TX9
TEXELSE^
COURANT
Aardappelgigant wil
te dure contracten
voor '93 openbreken
Jan Brouwer
Texel agrarisch
probleemgebied
Rode Kruis houdt
bloedafname-avond
De Koog gaat fors
onderuit tegen ZTS
Groepering uit Rügen
viert Pasen op Texel
SP»
Spannende uitgave
van Historische
Vereniging
IINSDAG 6 APRIL 1993
|/oor de meeste akkerbouwers is de
ardappel de kurk waar het bedrijf
drijft. Door de slechte afzet van
ioot- en consumptie-ardappelen is
Ie prijs van deze produkten zeer
jag. Pootaardappeltelers ontvangen
oals bet er nu naar uitziet 30 tot
0% minder voor hun produkten
lan in voorgaande jaren. Bij de
onsumptie-
iardappeltelers is de daling zeker zo
jroot. Dit alles betekent dat het in-
omen voor deze ondernemers
norm onder druk komt te staan. Te-
rens heeft dit gevolgen voor de liqui-
liteit. De kosten voor de gewassen
ijn gemaakt en nieuwe kosten dien-
en weer gemaakt te worden voor
Ie gewassen die nu aan de grond
orden toevertrouwd. Alles met el-
aar geen rooskleurige ontwikkeling.
jls oorzaak voor de slechte prijsstel-
ing worden genoemd: grotere aan-
lod van pootaardappelen binnen de
G, harde gulden, weinig koopkracht
ran landen die anders de pootaardap-
lelen afnemen. Er is nu nog enig
oop dat Rusland een groot deel van
nog opgeslagen pootaardappelen
aat afnemen. Gebeurt dit niet, dan
unnen enkele bedrijven in financiële
roblemen komen. In dergelijke situa-
es is het van belang dat op tijd aan
i bel wordt getrokken en dat wan
eer nog mogelijk afspraken worden
emaakt met de banken. Dit is in ie-
De slechte aardappelmarkt is
voor handelsmaatschappij Wolf
en Wolf reden om de bestaande
contracten met de pootgoedte-
lers open te breken. Het bedrijf
heeft voor komend seizoen zo'n
50 hectare aardappelen op Texel
gecontracteerd. Behalve de
slechte afzet noemt Wolf en
Wolf financiële problemen als
oorzaak de garantieprijzen uit de
overeenkomst te schrappen en
genoegen te nemen met de wer
kelijke marktwaarde. „Verbreken
van het contract kan ook, maar
handhaving van de bestaande
overeenkomst is niet mogelijk",
aldus Alfred Touber, algemeen
manager van Wolf en Wolf.
Volgens de Westelijke Land- en
Tuinbouworganisatie (WLTO) is
deze handelwijze in strijd met de
wet. De boeren belangenorgani
satie wil dat het handelshuis
eerst openheid van zaken geeft
over eventuele financiële proble
men binnen het bedrijf. De WLTO
adviseert haar leden de bestaan
de contracten vooralsnog niet te
verbreken. Touber ontkent de juri
dische onjuistheid van contract
verbreking met. „We hebben
geen keus. En als je zo'n pro
bleemsituatie ziet aankomen, kan
maar beter tevoren ingrijpen.
Maar misschien zien we het wel
te somber, want we weten nog
niet wat het komend seizoen zal
brengen."
der geval beter dan dat de
openstaande rekeningen niet worden
betaald. Want de handel heeft een
ander rentetarief dan de banken.
Door middel van een liquiditeitsbere
kening die gemaakt kan worden door
de landbouwvoorlichter is na te gaan
wanneer en hoeveel geld beschikbaar
komt. Ook is het denkbaaar om het
borgstellmgsfonds in te schakelen.
Hier lijken weer mogelijkheden te zijn
om tot een bedrag van f150.000,- te
lenen.
Steunaanvragen
De meeste akkerbouwers, stieren- en
zoogkoeienhouders hebben een pak
ket papier binnen gekregen. Dit alles
met als doelstelling steun aan te vra
gen voor granen, voedergewassen,
olie- en eitwithoudende zaden. Alles
lijkt vrij ingewikkeld en dat schrikt
meinigeen af om aan deze papieren
te beginnen. Het is de bedoeling dat
alles voor 15 mei a.s. wordt ingele
verd, nadat de vragen beantwoord
zijn. Indien dit problemen geeft, kan
altijd de hulp worden ingeroepen van
de bedrijfdeskundigen bij de Dienst
Landbouw Voorlichting. In overleg
worden de formulieren dan ingevuld.
Topografische kaarten
Bij het inleveren van de vragenformu
lieren dienden de percelen van het
bedrijf te worden aangegeven op een
toografische kaart. Deze kaaart moet
een schaal hebben van 1 op 10.000.
Nu heeft het Waterschap Texel de
mogelijkheid geboden dergelijke kaar
ten aan te vragen. Door het water
schap in Den Burg te bellen worden
de kaarten voor het betreffende be
drijf vermeerderd en kunnen ze wor
den afgehaald, telefoonnnummer
15341.
Richoctonia
Uit praktijkervaringen blijkt dat het
middel Monvereen beter tegen ri
choctonia werkt als bij het poten de
rijenbespuiting wordt uitgevoerd met
minimaal 300 liter water. In de prak
tijk wordt dit middel nogal eens ver
spoten met 100 tot 200 liter water.
Dit blijkt op die gronden waar het vrij
druk is van de Richoctoniaschimmel
onvoldoende te zijn. Volvelds bespui
tingen gaan gepaard met veel meer
kosten, wat niet te adviseren is, ge
zien de opbrengstprijzen van de poo
taardappelen. Extra water vraagt wel
meer tijd tijdens het poten, maar
voorkomt een groot bedrag aan
uitgaven.
Onkruidsbespuiting
Naarmate de onkruiden kleiner zijn,
kunnen ze met minder middel, wor
den bestreden. Dit hebben praktijk en
onderzoek de laatste jaren laten zien.
Maar toch worden in de praktijk nog
te vaak te hoge en te dure doserin
gen gebruikt, wat niet in alle gevallen
noodzakelijk is. Om een goede
bestrijding van het onkruid te krijgen
is het van belang dat er onkruidken
nis is en dat er kennis aanwezig is
hoe de te gebruiken middelen werken
op de aanwezige onkruiden. Veelal is
met lagere kosten aan middelen een
vergelijkend resultaat te behalen mits
dat op het juiste tijdstip en met het
juiste middel wordt bespoten. Verla
ging van de kosten zijn eveneens te
bereiken met Lage Doserings Syste
men. Binnen de akkerbouw liggen
hier nog mogelijkheden om met da
lende opbrengstprijzen de kosten te
drukken. Een goede combinatie is rij
enbespuiting met machanische on-
kruidbestrijding op niet stuifgevoelige
percelen. Dit systeem geeft wel meer
werk maar minder uitgaven mits op
het juiste moment toegepast.
Bncvcn van k-tcrs Huilt-n yrn»nlvn<ordi IijUkkJ vari de n-dniw
Is het nu werkelijk zover met je geko
men dat de kaften van de bijbel je
oogkleppen zijn geworden, zodat je je
voor alles wat met letterlijk in die bij
bel staat, kunt afsluiten en je dan ge
roepen voelt je vingertje op te
heffen. Jammer.
Ik zal voor je bidden.
Frans Lagerweij,
Den Burg.
De nieuwe accommodatie van de
Stichting Passantenhaven in Oude-
schild begint herkenbare vormen aan
te nemen. Bouwbedrijf Gieze BV, die
begin dit jaar begon met de bouw
van het restaurant annex kantine, zal
het complex naar verwachting 1 juni
hebben voltooid.
Het gebouw vervangt het voormalige
clubschip ,/t Wrijfhout", dat jaren
lang lag afgemeerd aan de steiger in
de haven. Passanten kunnen straks
dankzij het verhoogde talud waarop
het complex is gebouwd genieten
van een panorama dat zich bij
gunstig weer uitstrekt tot aan het
monument op de Afsluitdijk. In de
kelderverdieping onder het restaurant,
dié op de foto aan het zicht wordt
ontrokken door het talud, worden
een douane- en waarschijnlijk een
marechausseekantoor gevestigd.
„Met de marechaussee zijn we nog
in onderhandeling", aldus havencom
missaris Hans Eelman. Tot dusver
waren beide controlediensten gehuis
vest in een gezamenlijke container op
de haven.
Een deel van Texel is door de EG ge
kwalificeerd als agrarisch probleem
gebied. Deze status is het gevolg is
van de aanwijzing van 798 hectare
landbouwgrond als relatienotagebied
(eerste fase). Boeren in dit gebied
kunnen een zogenaamde bergboere-
novereenkomst afsluiten en krijgen
hierdoor een vergoeding van maxi
maal f180,- per hectare en krijgen
extra ooipremie. Inmiddels hebben
vier landbouwers getekend.
Volgens Corinne Hoogenbosch van
het Bureau Beheer Landbouwgronden
(BBL) in Haarlem is de bergboerenre-
geling aantrekkelijk omdat weinig be
perkingen gelden voor het gebruik
van de gronden. „De boer moet vee
hebben, het land moet in de huidige
staat blijven en de ontwatering mag
niet worden veranderd." Alleen land
dat in de eerste fase van de relatie
nota is aangewezen als natuurgebied
komt voor subsidie in aanmerking.
De overeenkomst geldt voor vijf jaar.
Dat nog maar vier overeenkomsten
(37 hectare) zijn afgesloten wijt het
bureau aan de korte termijn waarop
de bergboerenregeling nog maar van
kracht is. „En waarschijnlijk heeft
men de advertentie niet gelezen."
Boeren die recht hebben op de ooi-
premie op schapen krijgen binnen het
relatienotagebied bovendien de volle
dige premie over de eerste 1000 ooi
en. Boven de 1000 geldt de halve
premie (buiten het relatienotagebied
ligt deze grens op 500 schapen).
Degene die in aanmerking komen
voor de regeling worden de komende
tijd benaderd door het BBL. De eerst
volgende termijn waarop de regeling
in werking treedt is 1 juli. De regeling
geldt ook voor boeren in het betrok
ken gebied die al een beheersove
reenkomst hebben. De bijdrage wordt
niet in mindering gebracht op de be
staande subsidie. Momenteel is nog
maar éénderde van het in de eerste
fase aangewezen gebied (798 ha)
een overeenkomst afgesloten. „Ken
nelijk is deze beheersvorm moeilijk in
pasbaar in de bedrijven." De
vergoeding hiervoor varieert afhanke
lijk van de beperkingen tussen de
f278,- en /'2000,-.
Vrijdag 23 april is het weer zover: al
le Texelaars van 18 tot en met 69
jaar kunnen een halve liter bloed af
staan. De medewerkers van het Cen
traal Laboratorium van de Bloed
transfusiedienst (CLN), artsen, ver
pleegkundigen en vele Texelse vrij
willigers staan van 17.30 tot 21.00
uur klaar in de openbare Scholenge
meenschap ..De Hogeberg".
Bloed is een onmisbare bron voor tal
van geneesmiddelen die levensred
dend zijn bij de behandeling van pa
tiënten. Voor verkeersslachtoffers,
bloederziektepatiënten en kankerpa
tiënten, maar ook bij hart- en vaat-
operaties is elk jaar meer bloed no
dig. Het aantal donors stijgt gelukkig
nog steeds, maar de vraag naar
bloed stijgt sneller: dit jaar zullen er
naar schatting ongeveer 100.000 do
naties te weinig zijn. De bloedafname
neemt alles bij elkaar ongeveer een
half uur in beslag, waarbij begelei
ding wordt verzorgd door deskundi
gen. Nieuwe donoren kunnen zich op
de avond zelf aanmelden. Te voren
aanmelden kan ook bij Frans Eijgen-
raam, tel. 19338. Texelaars die geen
bloed willen of kunnen geven, kun
nen zich op deze avond toch ver
dienstelijk maken er zijn namelijk vele
vrijwilligers nodig om de donors te
begeleiden en gezelschap te houden
tijdens de donatie. Opgeven hiervoor
kan bij Marga Loos, tel. 15757.
Aannemer Gieze heeft het ontwerp
afgeleid van strandpaviljoen Paal 9.
Alleen het dak heeft een wat spitsere
vorm. Het gebouw meet veertien bij
veertien meter en wordt grotendeels
opgetrokken uit steen. De familie
Welbie, die het restaurant gaat pach
ten, is steeds betrokken geweest bij
de bouwplannen.
Zaterdag ging De Koog fors onderuit
bij het een klasse beter spelende
ZTS. Deze Turkse formatie gaf De
Koog les in effectiviteit door tien
kansen in negen doelpunten om te
zetten.
De Koog begon de wedstrijd met de
tandem Schoonheden-Scholtanus
centraal op het middenveld, uitgaan
de van de kracht van ZTS over de as
van het veld. Vanaf de eerste minuut
bleek dat dit team niet alleen over
een sterke as, maar sterke vleugels
Vijftien personen uit Rügen komen,
ondermeer op initiatief van de werk
groep Interkerkelijk Overleg (WIKO),
donderdag naar Texel. Vrijdagavond
bezoeken zij om 20.00 uur een
dienst in de Rooms-Katholieke kerk,
waarna iedereen die kennis met hen
wil maken, vanaf 21.00 uur welkom
is in De Witte Burcht aan de Mo
lenstraat.
Zondagochtend om 06.00 uur be
zoekt de afvaardiging de (interkerkelij
ke) Paaswake in de Hervormde kerk,
waaraan dominee F. J. Daane onder
meer medewerking verleend. Be
langstellenden die dit tijdstip te vroeg
vinden, kunnen ook om 09.30 uur de
dienst bezoeken en na afloop in de
Schakel kennis maken met het be
zoek uit Rugen. Dinsdag reist de
groep weer naar Duitsland af.
beschikte. Binnen tien minuten keek
De Koog tegen een achterstand van
2-0 aan na goed uitgespeelde uitval
len. Hierpp verzette De Koog de ba
kens iets naar voren en kreeg kansen
via Piet Scholtanus en Marijn de Veij.
ZTS liet zien hoe je met kansen om
moest gaan en liet in de tegenaanval
de derde, en vijf minuten later de
vierde goal aantekenen. Na de rust
moest er snel worden gescoord wor
den om nog enige betekenis in het
wedstrijdverloop te krijgen. Er werd
inderdaad snel gescoord, maar niet
door De Koog. De Koog bleef de aan
val zoeken en de backs Pieter-Jan
Kamstra en John Eelman, die toch al
een moeilijke middag hadden, kregen
steeds minder steurt en werden van
tijd tot tijd overlopen. De wissel Ben
Witte voor De Veij bracht ook niet
het gewenste schokeffect. ZTS ging
rustig door met listige aanvallen en
bouwde de score simpel uit. Het
eindsignaal kwam voor de Kogers als
een bevrijding. Maar toen stond het
scorebord al op negen voor het Turk
se team en nul voor de Texelaars.
Het nieuwe nummer van het Histori
sche Verenigingsblad (nr. 26) is klaar.
Het is een uitgave met spannende in
formatie. Liefhebbers van historie
moeten aanleg hebben voor detecti
ve. Hoe kom je er anders achter dat
een ruiter in Romeinse tijden langs
de Rommelpot reed? En waarom
moest een Amsterdammer zich be
moeien met een ruzie tussen een le
raar uit Nieuwe Zijpe en vier Texelse
notabelen in 1649?
In het boeiende nummer wordt te
vens verteld wat de afdeling onder-
waterarcheologie van WVC op Texel
doet.
Het blad is verkrijgbaar voor f 5,- bij
de Texelse boekhandels.
De contouren van de nieuwe accommodatie van
te tekenen.
de stichting Passantenhaven beginnen zich af
IFoto Bert Koning)
Geen drankrijders. Tijdens een al
coholcontrole hebben vijftien auto
mobilisten een blaastest ondergaan.
Geen van hen bleek teveel aan Bac
chus te hebben geofferd.
VERVOLG VAN PAGINA 1
Haven
Het gemeentebestuur houdt inzake
de onderhandelingen met het rijk
over de overname van de haven
nauw contact met Den Helder en
Wieringen om te voorkomen dat de
verschillende visserijgemeenten tegen
elkaar worden uitgespeeld, zo deelde
wethouder Dirk Terpstra mee. DETV
betaalt mee aan het f75000,- kosten
de onderzoek dat duidelijk moet ma
ken wat er aan de haven gedaan
moet worden om deze af te stem
men op de wensen van de gebrui
kers. De gemeente wil de haven pas
overnemen als er een aanvaardbare
financieringsregeling komt voor de
nodige aanpassingen waaronder het
vergroten van de havenmond.
In zijn openingstoespraak stond voor
zitter van der Beek even stil bij de
meest geruchtmakende gebeurtenis
van de laatste tijd: het vergaan van
de TX 1. Gelukkig is het zonder per
soonlijke ongelukken afgelopen. Ho
pelijk zal het schip spoedig weer in
oude glorie varen. Prettiger zaken de
den zich het afgelopen jaar ook voor.
Er kwamen drie nieuwe kotters bij:
de TX 14 van Trap, de TX 37 van
Van der Vis en de TX 9'4 van Boer-
sen. Jan Drijver heeft zojuist een ver
vangend schip in gebruik genomen
als opvolger van de door brand ver
woeste TX 9.
Redelijk jaar
De voorzitter noemde 1992 voor de
Texelse visserij een redelijk jaar, on
danks het niet kunnen opvissen van
het scholquotum en de duidelijk lage
re prijzen voor schol. De haringvisse
rij is minder lucratief door de lage
winstmarges. De rondvisserij baart
uitgesproken zorg; gelukkig beoefe
nen de betrokken bedrijven ook ande
re vormen van visserij.
In 1992 verscheen een drietal be
langrijke rapporten, gericht op
vangstbeheersing, waarbij de verant
woordelijkheid in handen wordt ge
legd van de vissers zelf. Lukt dat
niet, dan komt het tot verplichte ca
paciteitsinkrimping. Van der Beek zei
aanvankelijk sceptisch te hebben
gestaan tegenover de groepsvorming,
maar was er nu van overtuigd dat de
vissers deze kans met beide handen
moeten aangrijpen. Hij riep op tot
correcte naleving van de spelregels
en doelde in het bijzonder op de veil
plicht. „Naleving van de veilplicht
bant allerlei duistere handelspraktij
ken uit. Het kan toch niet waar zijn,
wat ik gisteren en eergisteren hoorde,
dat er toch weer buiten de veiling-
klok om wordt verkocht? Laten we
alsjeblieft ons verstand gebruiken".
De voorzitter pleitte voor een reële
toekenning van zeedagen en uitte kri
tiek op de huidige praktijksituatie.
Zijn motto: het gaat goed maar het
kan nog veel beter.
Doolhof
Dat laatste gold wat hem betreft ook
voor de talloze organisaties die zich
met visserijBeleid bezig houden. De
juist benoemde groepsvoorzitter Bob
Bakker had er zich over verbaasd
toen het bestuur hem wegwijs maak
te, maar ook een visserijdeskundige
als Mr L. Nouwen had er op het re
centelijk gehouden visserijsymposium
te Urk zijn afkeuring over uitgespro
ken. Hij sprak van een buitengewoon
verward en verwarrend beeld: visse
rijschap, produktschap, de stichting
voor de Nederlandse visserij, produ
centenorganisaties, instanties die zich
met het beheer van groepen bezig
houden, etc. De voorzitter voelde
zich dus gesterkt toen hij opriep tot
een betere organisatiestructuur van
de Nederlandse visserij. Het collectief
opzeggen van het lidmaatschap van
de P.O.-West door alle Texelse P.O.-
leden zal hopelijk de kathalysator zijn
bij dat proces.
Pelcentrum
Van der Beek feliciteerde de Wierin-
ger en Texelse garnalenvissers die het
initiatief hebben genomen voor een
coöperatief garnalenpelcentrum. De
eerste paal is zojuist geslagen in Den
Oever. Een van de bestuursleden is
Kees Boom, tevens DETV-bestuurslid.
De voorzitter gaf te raad niet alleen
te zorgen dat het technisch proces in
orde is maar ook commercie te be
drijven: markten veroveren.
Bas van der Beek werd bij acclamatie
herkozen als DETV-voorzitter. On
danks het inmiddels bereiken van de
65-jarige leeftijd had hij zich herkies
baar gesteld. „Het is niet altijd een
makkelijke baan, maar ik heb het
werken met Texelse vissers als uiter
mate plezierig ervaren", zo motiveer
de hij zijn besluit.
Ook de bestuursleden Kees Boom,
Gerard van der Slikke en Adrie Vonk
werden bij acclamatie herkozen.
VERVOLG VAN PAGINA 1
complete bemanning. „Het is een de
gelijk en robuust schip geworden,
met een nieuw hartje", aldus de
eigenaar, die de kosten van de aan
schaf en renovatie tussen de 4,5 en
5 miljoen gulden schat. De uitgebran
de oude TX 9 ruilde Drijver in bij de
werf om Stellendam.
Open dag
Bij een proefvaart op het Haringvliet
onder toezicht van oe scheepvaar
tinspectie kreeg het schip de beno
digde certificaten. Nadat ook de
laatste kinderziektes zijn verholpen
verwacht Drijver na Pasen de vangst
te kunnen hervatten en stelt tevreden
vast dat de TX 9 een uitstekende be
manning heeft. De opvarenden zijn:
Jan de Vries (stuurman), Ard Jan van
der Brink, Martin de Vries (machi
nist), Rien Brouwer, Arco Vonk en
Jan Drijver (schipper). Belangstellen
den kunnen hun schip 17 april, wan
neer de Deo Juvante van 10.00 tot
16.00 uur open dag houdt, van onder
tot boven bewonderen.
Jan Drijver uit Oosterend kan anderhalf jaar na de brand op zijn kotter weer lachen Trots po
seert hij met echtgenote Joke voor de nieuwe trots. (Foto Gererd T,mmerman)
schade aan de TX 1, die onlangs
lik na een aanvaring met een kot-
uit Goedereede. bedraagt drie
iljoen. Het schip wordt hersteld bij
iheepswerf Visser in Den Helder.
veertien weken wordt getracht de
tter te repareren. Vier werven pro-
lerden de klus in de wacht te sle-
!n- Visser bleek de voordeligste. Bij
i' geraamde schadebedrag zijn ove-
|ens reparatie van electronica en re-
sie van de hoofdmotor niet
begrepen.
De zwaar beschadigde kotter ligt al
een week in Den Helder. Het schip
werd van Stellendam naar de mari-
nestad gebracht door de sleepboot
„Sea Hawk" van Leo Visser uit Ou-
deschild. De tocht had enige voeten
in aarde, want het roer van de TX 1
bleek beschadigd en stond naar links.
De herstelwerkzaamheden zijn inmid
dels begonnen. Als eerste zijn alle
onderdelen gedemonteerd. De hoofd
motor wordt gereviseerd bij Deutz in
Rotterdam.
raakte bij de aanvaring en de daaropvolgende reddingspoging flink beschadigd.
(Foto Visserijnieuws)
