'alkenburg van het noorden,
f zomers Wadden-paradijs?
exel-liefhebbers geven mening over drukte
hA
(t.y.c.
W l-v
MET UW HULP KRIJGT
ELSJE GEEN LEVENSLANG
TEXELSE 7 COURANT
U/lzJ.
■i bc%
I U'
'lltsnól [/hcP0n 0//pj
A\, Usfr J"~)^-)
De Nederlandse Lever Darm Stichting
20 AUGUSTUS 1993
Hn heeft 't Gouden Boltje
verloren, de grens van het
jkare is overschreden. Voor
Texel nog steeds dé be-
ig voor een heerlijke vakan-
Jlaetsen sommigen daarbij
kanttekeningen, ze vinden
moet oppassen.
Nico Eelman uit Sint
ipreekt van ,,een breek-
j constateert dat Texel dank-
mlijke inspanningen van o.a.
VVV en ondernemers tot
iwaardig vakantie-oord is uit-
.Momenteel kan men nog
een gezellige drukte in
i, op wegen, fietspaden,
recreatiecentra. Het breek-
té vol en té druk is echter
tvoren vast te stellen. Als je
merkt dat het punt is gepas-
het bijna onmogelijk de si-
terug te draaien. Ergo:
Se recreatieve uitbreiding
allen en besteedt alle ener-
jeite aan kwaliteitsverbete-
opzichten."
992 hadden wij voor het
gevoel dat Texel te vol
chrijft E. Brugge-Kooijman
rend. De afgelopen acht
zij in lente, zomer en
antie op Texel, maar nu
lesloten het eiland in het
en te mijden. „Tref op
rveau maatregelen ten be
de natuur en rustzoekende
adviseert zij.
Hoogseizoen
van veel briefschrijvers
i toe op de zomerdrukte.
eageert de familie Lam uit
it, die constateert dat Texel
elopen tien jaar „afglijdt
/alkenburg van het noor-
ffgang Thimm uit Mon-
ach stelt cynisch:
komt het natuurreservaat
in voor drie of vijf gulden
ewoners bezichtigen kan?"
is het oordeel van mr.
duiders uit Eindhoven,
ns gedurende ons
vakantieverblijf in juni/juli
bevallen. Wij zoeken
tuur, cultuur, rust en gast-
tgeen nog steeds op Texel
Toch maakt hij zich on-
fi| zijn wel van oordeel dat
van het toerisme, danwel
imerciéle belangen, een
ig effect op genoemde
)l hebben. Hopelijk zijn
aar bestuurders bij machte
'Klige leefwereld veilig te
Verloedering
J. den Haan uit Groningen,
kleine twintig jaar op Texel
ert, vindt het eiland 's zo-
iteeds een paradijs. „Na-
iet in het hoogseizoen
worden door de toename
biliteit en vrije tijd, maar
vind je nog steeds de rust
waar Texel mede om be-
schrijft de heer Den
'eert: „Volgens mij is het
eer het maximum aantal
gasten dat de Texelaars
De natuur is nog altijd Texels grootste trekpleister
bezighoudt, maar de kwaliteit van die
gasten." Den Haan pleit ervoor dat
de gemeente de verloedering, die vol
gens hem hier en daar in navolging
van de grote steden de kop opsteekt,
aanpakt via strengere controles.
Voor de familie H. van der Vis loopt
het in het hoogseizoen de spuigaten
uit. Na vele jaren de vakantie op
Texel te hebben doorgebracht, betrok
de familie afgelopen jaar een woning
in De Koog. De familie was de rust
van najaar en winter gewend, maar
schrok zich een hoedje van de zo
merdrukte in Texels badplaats. „Veel
en veel te vol, overwegend ongedisci
plineerd publiek, lawaai, auto's en af
geladen winkels. We houden ons hart
vast."
Spaans dorp
De bouw van „winterharde" accom
modatie, waardoor de Texelse econo
mie in voor- en naseizoen een
stevige impuls heeft gekregen, wordt
eveneens in veel brieven aan de kaak
gesteld. De aantasting van het land
schap, vooral door de grote bunga
lowparken, blijkt menig
Texel-supporter een doorn in het oog.
Mevrouw A. J. Zegers, verblijvend op
de rustig gelegen camping De Rob-
benjager bij de vuurtoren, noemt het
„Spaanse dorp" De Krim haar groot
ste ergernis. „Totaal ongepast in deze
omgeving", luidt haar oordeel.
Thomas Ehses uit Keulen noemt in
een genuanceerd commentaar de
toename van vakantieparken „een be
denkelijke ontwikkeling". Hij schrijft:
„Zulke projecten bevorderen een toe
risme, waarbij het eigenlijk niet uit
maakt waar men is. Vakantieparken
met allerlei voorzieningen kunnen
overal in het landschap worden neer
gezet. Juist het zeer bijzondere ka
rakter van Texel maakt het eiland
J. A. F. KOERSELMAN, arts
Prinses Irencstraat 7
2983 liX Slikkerveer
Telefoon 01804 - 1 22 98
Slikkerveer,
"3*
vw»
c^c.
/Lz "pferTwk
cjzasï p
Kort maar krachtig was de mening van J. A. F. Koerseiman uit Slikkerveer.
1 7
ICrU f-C-L-l
VU his-tj I-U. U
Cf
'U Isfsv
l]
-T
o T 'rl/C* lts
tin Ti I/O Ivj
AbU/fi VtlPi
Pi
1
lil-}/
'7
^Q/Ï! /l.
1
I l-l-
L
'Kim,
1 Hinten
'jvers maakten veel werk van hun reactie. Met een Texel ABC ging
uit Naarden op de creatieve toer.
voor mij echter bijzonder aantrekke
lijk. Als dat verloren gaat, is er geen
reden meer om naar Texel te gaan."
Rust en natuur
Volgens Ehses is het nog niet te laat:
„Zelfs in de zomer kun je nog van de
rust en mooie natuur genieten. Ik ge
loof dat het tot nog toe gelukt is om
de oorspronkelijke atmosfeer Texel te
behouden."
Zijn landgenoot Renate Vogt uit Es
sen, die al jaren tweemaal per jaar
naar Texel komt, is ernstig verontrust
over de ontwikkelingen van de laat
ste vijf jaar. „We begrijpen de Texe
laars niet meer. Ze bebouwen hun
eiland, alsof het gebied nog verder
uit te breiden zou zijn. De Nederlan
ders zijn en waren ons in vele op
zichten een voorbeeld. Maar nu
treedt u in onze voetsporen. Wij Duit
sers hebben het in de loop der laat
ste decennia voor elkaar gekregen elk
stukje natuur te bebouwen, te vergif
tigen en van dieren te ontdoen. We
zijn treurig over wat we op Texel zien
gebeuren en hopen slechts dat het
bouwen eindelijk ophoudt."
Bezinning
Volgens oud-ingezetene Irene Maas
uit Alkmaar is het eveneens de hoog
ste tijd voor bezinning. „Texel is de
laatste tijd hardhollend meegegaan in
de vaart der volkeren: meer, groter,
drukker. Bijna niets is meer zoals
'vroeger'. Als je er woont gaat het
meer ongemerkt, maar als je zoals ik
niet elk jaar over langskomt, is het
extra opvallend. Het is allemaal zo
veel minder mooi geworden. Of je er
nog wat aan kunt doen? Het is over
al zo, en dat stemt treurig."
Haar tip om de situatie te verbeteren:
minderen. „Minder drukte, minder
auto's, dat geeft uiteindelijk méér -
levensgeluk bijvoorbeeld."
Auto
Terugdringen van het autoverkeer is
voor meerdere briefschrijvers een
wens. „Helaas", schrijft de al eerder
geciteerde Thomas Ehses uit Keulen,
„is de fiets voor vele, vooral oudere,
gasten geen geschikt alternatief. Zelf
zou ik graag zonder auto naar het
eiland komen, maar voel me dan te
zeer in mijn bewegingsvrijheid be
perkt. Daarom zou het (openbaar)
vervoer moeten worden verbeterd
Hij doet een voorstel: alle bezoekers -
dus ook de automobilisten- betalen
bij het veertarief een toeslag ter fi
nanciering van het openbaar vervoer.
Als tegenprestatie krijgt men kaartjes
voor gratis busgebruik. Toeristen zul
len hun auto dan sneller laten staan
en de extra kosten blijven zo voor de
Texelse bevolking gering.
J. E. Koenders uit Benneveld (Dr.),
sinds 1973 te gast op Texel, voegt
eraan toe dat met de auto „veel te
hard en roekeloos wordt gereden".
Hij pleit voor meer snelheidsbeperkin
gen tot 50 km/u en meer eenrich-
tingswegen, ook buiten de bebouwde
kommen. Gelijktijdig vraagt Koenders
om hogere kwaliteit voorzieningen,
zoals luxere (evt. overdekte) winkels,
aanleg golfbaan, beperken kamperen
bij de boer en modernisering van di
verse strandpaviljoens.
Fietspaden
De heer G. Neefkes uit Krommenie,
die het eiland al vanaf 1939 be
zoekt, betreurt met name de omzet
ting van kampeerplaatsen in
vakantiehuizen. „Tenten, toer- en sta
caravans verdwijnen. Een trend dus
naar de beter gesitueerden, en be
paald niet sociaal."
Deze doorgewinterde Texel-toerist
vindt dat, ondanks de goede bezet
ting van de vakantiebungalows, het
voor- en naseizoen rustig en accepta
bel zijn gebleven. Juli en augustus
zijn volgens de heer Neefkes daaren
tegen te druk, ook op Texels veelge
prezen fietspaden. „Vooral tussen
Den Hoorn, De Koog en de Slufter is
het vaak één grote file. Begrijpelijk,
maar niet echt leuk."
Dat de meningen verschillen, blijkt uit
de reactie van Beb en Clara van de
Pol uit Utrecht (in 1992 voor de 25e
keer zomervakantie op Texel). „Als je
op het eiland bent, vraag je je af
waar al die mensen zijn gebleven die
samen met ons op de veerboot za
ten. Op de fietspaden is het wel
eens wat druk, vooral als er gezinnen
met kinderen fietsen moet je goed
uitkijken. We fietsen heel veel, maar
al met al vinden we hier op het
eiland de rust en zijn best tevreden
over de fietspaden en de rest van de
rijwegen."
Sommige briefschrijvers grijpen de
gelegenheid aan voor specifieke wen-
,,/s (of wordt) Texel te druk?" Deze vraag stelden we de le
zers van de Vakantiekrant en Texeltoerist Magazine aan het
eind van het vorige seizoen. Resultaat: een flinke stapel le-
zersbrieven. Vooral Texelgangers die het eiland al lang ken
nen, reageerden op onze oproep. Het afgelopen decennium
hebben zij Texel danig zien veranderen en zij zetten de plus-
en minpunten daarvan op een rijtje. Over sommige ontwik
kelingen zijn ze ronduit teleurgesteld. Toeristen met een
overwegend positief oordeel voelden zich blijkbaar minder
geroepen om in de pen te klimmen. Hoewel dit dus aller
minst een representatief onderzoek is, bieden de antwoor
den genoeg stof tot nadenken. Een deel van de meningen is
al gepubliceerd in Texeltoerist Magazine, hier volgt een uit
gebreidere bloemlezing.
sen en opmerkingen. J. Verhagen uit
Eindhoven struikelt over het slechte
wegdek van de Rozendijk tussen de
Jan Ayeweg en Westerslag. „Zeer
slecht. Voor de automobilist kan de
verhoging in het midden en het weg
zakken van de weg bij de wielsporen,
moeilijkheden gaan opleveren." Het
Tropical Sea Festival valt bij Armand
Van Soens uit Antwerpen niet in
goede aarde. „Terwijl enerzijds door
de verantwoordelijken een ernstige
inspanning wordt gedaan om de rust
op het eiland te beschermen, worden
anderzijds door deze manifestatie be
paalde 'gasten' aangetrokken die be
ter zouden wegblijven."
De aanleg van een rotonde
(Ruigendijk-Postwegl heeft bij menig
een verbazing gewekt. „De zin van
dit verkeerstechnisch monster ont
gaat mij", schrijft J. J. v.d. Weert uit
Apeldoorn.
Rookbanen
De heer en mevrouw Boumans uit
De Bilt ergeren zich eraan dat de uit
kijkpost in De Slufter ter hoogte van
de Oorsprongweg door sommigen
wordt gebruikt als picknickplaats.
„Eén keer merkten we zelfs dat de
post was gebruikt als openbaar toi
let. 't Stonk walgelijk, compleet met
fladderend toiletpapier."
Stoepen en straten zonder planten
groei maken de indruk dat de ge
meente geen natuurlijk beheer
toepast, volgens de Loosdrechtse fa
milie Lam, die hier driemaal per jaar
op vakantie komt. Onvriendelijk voor
milieu en gasten vindt zij brandende
afvalhopen op akkers. „Fietsen in die
rookbanen is geen pretje"
De familie Van der Pol uit Utrecht
vindt Texel een gastvrij eiland, maar
is op één punt teleurgesteld: het lukt
niet om tijdens het seizoen (augus
tus/september) één nachtje op het
eiland te verblijven. „Bij particulieren
waar notabene voor het huis een
bordje hangt met 'kamers te huur' of
'kamer vrij met ontbijt' kregen we als
antwoord: het is helaas vol. Ook bij
een hotel of pension kregen we te
horen dat er geen plaats was, en ook
via de VW lukte het niet. Jammer!"
Hartekreet
Volgens Frits Jan Maas uit Amster
dam, oudTexelaar en bekend om zijn
fraaie beelden en tekeningen van vo
gels, moet het accent worden gelegd
op de natuur. „Dat is nog steeds
Texels sterkste kant." Hij vindt dat
het beleid zich op de categorie na
tuurminnaars moet richten. „Bijvoor
beeld door minder auto's naar Texel
te transporteren (betere parkeergele
genheid in Den Helder), meer en be
tere fietspaden, veel natuurexcursies
en uitkijktorens bij natuurgebieden."
Tot besluit een relativerende opmer
king en een hartekreet van Nel van
Ham uit IJmuiden, die zichzelf beti
telt als „Texel-verslaafde". „Ik kan me
voorstellen dat de bewoners wel
eens de balen krijgen van de rijen in
de supermarkt, maar dagelijks in de
file staan voor de Velsertunnel is er
ger. Geduld is een schone zaak",
schrijft ze, maar voegt er aan toe:
„Hou op met het slopen van dit
mooie stuk natuur. Dan maar één
snee brood minder op de plank."
Opvallend is dat vrijwel alle brief
schrijvers hun kritiek spuien uit be
trokkenheid met Texel. Allemaal
hebben ze hun hart aan dit eiland
verpand. Hun waarschuwingen -hoe
eenzijdig hun gezichtsveld misschien
ook is- zouden alleen daarom al ter
harte moeten worden genomen. Door
de Texelse politiek bijvoorbeeld, maar
ook door iedereen die met toeristen,
gasten van Texel, in aanraking komt.
F.H.
Texel fietseiland.
Elsje heeft al sinds haar
geboorte een spijsverterings
ziekte. Ze heeft altijd buikpijn
en kan niet gewoon eten. Elsje
is niet de enige; elk jaar moe
ten ruim 21.000 kinderen met
zo'n ziekte het ziekenhuis in.
Ook volwassenen lijden aan
deze ziekten, in Nederland zijn
dat er maar liefst 2 miljoen.
De Lever Darm Stichting wil
deze mensen helpen met
wetenschappelijk onderzoek,
voorlichting en patiëntenzorg.
Daarbij is uw financiële hulp
onmisbaar. Steun ons daarom
met uw gift, dan hoeft Elsje
geen levenslang te krijgen. En
kan ze straks misschien weer
gewoon eten.
Giro 2737 Bank 70.70.70.538
De Nederlandse Lever Darm Stichting,
Postbus 25,3620 AA Breukelen. Tel. 03462-64946.
GEEF OM KINDEREN MET SPIJSVERTERINGSZIEKTEN