Bchnisch lego en boodschappen
ren doen in het buitenland
Bedrijven geven tekort
openheid van zaken
ichting wil alles
eten van boerderijen
misvorming voor brugklassers
TVO-aandeel in onderzoek stelt teleur
Bedrijvig^#
TEXELSE COURANT
els Belang:
ir personeel
espreekbaar
Concert Eerhart
Dubbelkwartet
Internationale conferentie
over voorlichting en educatie
in het waddengebied
Collecte voor
Prinses Beatrix Fonds
Siebe Waaijer in
nieuw kantoor
VRIJDAG 17 SEPTEMBER 1993
papier uitzoeken, de nieuwe agenda al hier en daar inwijden
-oorzichtige krabbeltjes en stickers. De speciale geur van de
ne tas, die eindeloos de eerste week in en uit wordt gepakt
warmee ze nog jarenlang moeten omzeulen op de OSG de
Berg... Het nieuwe schooljaar is vorige week gestart voor
jaieer de 170 brugklassers. Allemaal krijgen ze te maken
de basisvorming, waarover in de landelijke media de menin-
vér uiteenlopen. Op welke manier gaat De Hoge Berg om
basisvorming? Annemarieke de Vries -conrector van de
dbouw- geeft uitleg.
iet op de basisvorming is voor
ét nieuw", aldus Annemarieke
és „Door de fusie kregen we
jaar geleden al te maken met
feaalvergroting en het omzetten
30 (lager beroepsonderwijs)
|B0 (voortgezet beroepsonder-
H op de basisvorming houdt
ig in dat er naast het bestaan-
ienpakket drie nieuwe vakken
en. Het betreft informatica,
ik en verzorging. Alle basisleer-
luijgen dezelfde vakken en het
programma.
Techniek
drie vakken toevoegen aan het
ket is voor onze school minder
end dan voor bepaalde scholen
overkant. Het vak informatie-
werd al jarenlang gegeven op
Tschruek werd direct na de fu-
evoerd in alle brugklassen en
dus al twee jaar. Verzorging is
op het LBO een beroepsrichting. De
benaming verzorging dekt binnen de
basisvorming een volkomen andere
lading. Wij beginnen pas volgend jaar
met dit vak voor de tweede klas-
sers", aldus de conrector. Derhalve
vooralsnog geen kooklessen voor de
„brugpiepers" voor wie het aangebo
den vakkenpakket al pittig genoeg is.
Invoering van het vak techniek geeft
voor overkantse VWO-HAVO en MA
VO scholen ingrijpende problemen,
omdat ze vaak nog midden in de van
boven af opgelegde fusies zitten en
nog niet over de benodigde facilitei
ten beschikken. Op Texel werd de fu
sie tussen RSG en LBO soepel
afgewerkt, waardoor invoering van de
nieuwe richting techniek ook voor
spoedig verliep. De faciliteiten van
het LBO konden worden gebruikt en
er werd een extra lokaal ingericht.
De scholieren leren omgaan met
electriciteit en gereedschappen. Ze
maken kennis met alle vormen van
techniek in hun dagelijkse omgeving.
De moderne techniek krijgt uitgebreid
aandacht. De voormalige RSG leerlin
gen kregen daar vroeger maar sum
mier mee te maken. Een geizer
maakt deel uit van het technieklokaal
en er is een grote voorraad technisch
LEGO, waarmee allerlei principes
worden uitgelegd.
Verzorging
Volgend jaar krijgen de tweede klas-
sers het vak verzorging. Daarin zit
een breed scala aan maatschappelijk
belangrijke zaken verwerkt, inspelend
op het dagelijks leven. Budgetbeheer
(hoe ga je om met je zakgeld), voor
lichting over drugs en alcohol en per
soonlijke hygiëne zijn daar
voorbeelden van. Totaal iets anders
dan de veronderstelde kooklessen
dus.
„De basisvorming is vooral practisch
gericht", zegt Annemarieke de Vries.
„Dat strekt zich uit over een breed
vakkenaanbod. De talen worden bij
voorbeeld tegenwoordig zodanig ge
geven dat een leerling al snel in het
buitenland z'n woordje kan doen."
Niveau
De acht brugklassen zijn verdeeld
over vijf niveau's. Van IBO (indivi
dueel) VBO-VBO/MAVO-M AVO/HAVO
tot HAVO/VWO. „Daar is voor geko
zen omdat je anders het ene kind te
veel belast en het andere te kort
doet. Alle kinderen krijgen dezelfde
Conrector Annemarieke de Vries.
onderwerpen aangeboden op hun
eigen niveau. Je kunt in het buiten
land boodschappen leren doen met
ingewikkelde zinnen, maar ook met
eenvoudige. Als je maar met dezélfde
spullen thuiskomt!"
Daarmee vat Annemarieke de Vries
de huidige aanpak van OSG de Hoge
berg kernachtig samen.
Binnen de basisscholen waren er het
afgelopen jaar verontruste geluiden te
horen over al die verschillende brug
klassen. De conrector: „Voor de kin
deren vinden wij dit toch het beste
systeem. Al betekent het dat soms
kinderen halverwege over moeten
stappen naar een ander niveau, om
dat ze toch sneller of langzamer
gaan. Hoe een kind zich ontwikkeld
is nooit 100 procent te voorspellen."
Door de fusie twee jaar geleden en
de reeds ingevoerde vakken is er een
voorsprong en een stuk praktijkerva
ring op Texel. Nieuw is de toets die
gedurende het schooljaar wordt afge
nomen. „Daarmee kijken we of de
beoogde "eindterm" van de basisvor
ming gehaald is. Deze CITO-toets
heeft géén officiéél tintje en is niet
van invloed op de eindcijfers", bena
drukt de conrector. Het gaat er voor
al om te kijken of de leerlingen de
verworven vaardigheden gebruiken.
Ze krijgen opdrachten die zowel theo
retische kennis vereisen alsmede een
practische aanpak.
Sommige leerkrachten hebben hun
lesinvulling volledig moeten omgooi
en, er zijn talloze studiedagen ge
weest. „Het mooiste is dat we nu
een gevarieerd aanbod hebben", zegt
Annemarieke de Vries. „Er valt voor
de kinderen véél te ontdekken!"
Wil de Leeuw
personeel voor de gemeentelij-
eu afdeling is voor Texels Be-
tioluut onbespreekbaar. Dat
Ebrand Poster dinsdagavond
jadsvergadering naar aanlei-
in een jaarverslag van de af-
eente moet bij uitvoering van
j<e milieuwetten van tegen-
o, rekening houden met de
en van het rijk. Milieu staat
"het vaandel van de overheid
iordt geld beschikbaar gesteld
uitvoering van de taken. Dat
izo'n ƒ72.000,-, maar dat
Jidt overgemaakt aan het Ge-
op van Noordholland.
«entelijke milieu-afdeling
«mand door vier mensen. Om
te kunnen uitvoeren, zijn
6,4 formatieplaatsen nodig,
üende raadsleden vallen
!r.
fovan het CDA raadde de af-
Jan de efficiency eens onder
nemen. Poster vond dat
9t minder tijd moet worden
in het maken van zulke lijvi-
kgen. Erna Eelman (VVD) is
lij mee dat het geld naar
*est gaat. „We hebben een
ülieu-afdeling en die wordt al-
dersteund door het Gewest."
der Terpstra drukte de raad
op het hart dat als het college om
meer personeel vraagt het ook echt
dringend nodig is. „Er is al bekeken
of efficiënter kan worden gewerkt.
Als er geen mensen bijkomen, wor
den enkele taken niet uitgevoerd en
de raad mag dan zeggen welke."
Terpstra legde uit dat het rijk als
geldgever een verslag eist van wat
ermee wordt gedaan. „Daar wordt
echt niet meer tijd in gestoken
dan nodig is."
Ook dit jaar zal het Eerhart Dubbel
kwartet uit Weesp weer een concert
op Texel geven. Het is inmiddels tra
ditie dat de uitvoering plaatsvindt in
de Nederlands Hervormde kerk te
Oosterend.
Dit vocaal ensemble, dat uitsluitend a
capella zingt, brengt deze keer een
geheel Engelstalig programma, met
muziek afkomstig uit Engeland en
Amerika. Het repertoire varieert van
middeleeuwse tot eigentijdse compo
sities, onder andere van de Beatles.
Het vocale gedeelte wordt afgwisseld
met twee instrumentale intermezzi
door Loes Bakker, Monique Jansen
en Anke Lont (dwarsfluit).
Het concert vindt plaats op zaterdag
om 20.00 uur, in de Nederlands Her
vormde kerk te Oosterend. De toe
gang is gratis, maar hou rekening
met de mogelijkheid dat bij de uit
gang iemand u een pet voorhoudt.
Van 20 tot en met 24 september
wordt op EcoMare op Texel de
eerste internationale conferentie ge
houden over voorlichting en educatie
in het waddengebied. Deelnemers
van een groot aantal organisatis uit
Nederland, Duitsland en Denemarken
bespreken hoe voorlichting en edu
catie een grotere rol kunnen spelen
bij de bescherming van het wadden
gebied. Staatssecretaris J. D. Gabor
zal vrijdag de conferentie afsluiten.
EcoMare organiseert deze conferentie
in opdracht van het ministerie van
LNV. Doel van de conferentie is het
uitwoisselen van ervaringen en het
verkennen van de mogelijkheden tot
samenwerken. In verhouding tot het
geld dat beschikbaar is voor beleids
ontwikkeling en onderzoek, komen
voorlichting en educatie er bekaaid
af. Er wordt te weinig met de be
schikbare kennis gedaan. Door de
huidige activiteiten van de natuur- en
milieu-organisaties kritisch onder de
loep te nemen, kan hopelijk tot een
effectiever gebruik van middelen wor
den gekomen.
De resultaten van deze conferentie
worden meegenomen in de ministers
conferentie over de Waddenzee, die
in 1994 in Nederland wordt ge
houden.
Vrijdagochtend 24 september zullen
de conclusies en aanbevelingen wor
den gepresenteerd, waarna staats
secretaris Gabor van natuurbeheer de
conferentie zal afsluiten.
Nadere informatie: Nienke Bloksma of
Gerbrand Gaaff, EcoMare tel.
02220 - 17741
Ook op Texel wordt volgende week
gecollecteerd voor het Prinses Beatrix
Fonds. Dit fonds verleent steun aan
mensen die kampen met de gevolgen
van ziekten van het centrale ze
nuwstelsel of de spieren.
Eén op de 200 Nederlanders kampt
met de gevolgen van beschadigingen
van het centrale zenuwstelsel of
spieren. Oorzaken zijn ziekten als po
lio, spierziekten en de ziekten van
Hurrington en Parkinson, spasticiteit
en multiple sclerose. Veelal raken de
mensen door deze ziekten gehandi
capt en kunnen de kosten van hulp
middelen en aanpassingen in huis
niet zelf betalen. Het Beatrixfonds
schiet dan te hulp maar geeft ook
steun aan wetenschappelijk onder
zoek naar oorzaak en behandeling
van de ziekten. In alle Texelse dorpen
wordt gecollecteerd. Wie toch geen
collectant aan de deur krijgt kan een
gift overmaken op postbank 969 of
bankrekening 70.70.70.325.
dan de gegevens bijeen die we heb
ben gevonden, waarbij vaak weer
nieuwe vragen rijzen. Er ontstaan wel
eens puzzels, bijvoorbeeld omdat een
boerderij één of meerdere keren van
naam is veranderd".
Veldnamen
Belangrijke bron van gegevens is het
veldnamenboek dat door J. Schraag
is geschreven, evenals het bevol
kingsregister en het kadaster. Ook
gegevens die alleen bij mondelinge
navraag worden verkregen, zijn wel
kom evenals koopactes en andere of
ficiële stukken die op
boerderijgebouwen betrekking heb
ben. De samenstellers hopen daarom
op medewerking van het publiek. Ze
hebben inmiddels al heel wat feiten
bijeen gegaard, blijkens een omvang
rijk kaartsysteem. Er zitten in de in
formatie nog veel „gaten". Bewoners,
vroegere bewoners of andere betrok
kenen zullen de mankerende gege
vens vaak moeiteloos kunnen geven.
Zij kunnen contact opnemen met Cor
Rey, telefoon 12955.
Stichting
Twee van de drie onderzoekers zijn
lid van de Historische Vereniging
Texel, maar hun boerderijonderzoek
staat geheel los van deze vereniging.
Ze hebben de afgelopen zomer een
eigen stichting in het leven geroepen
die luistert naar de naam „Stichting
Historie van Boerderijen op Texel".
Blijkens artikel 2 van de statuten is
het doel: „Het vergroten en vastleg
gen van kennis en inzicht aangaande
de geschiedenis en naamgeving van
boerderijen op het eiland Texel en
voorts al datgene wat met een en
ander rechtstreeks of zijdelings ver
band houdt".
De geringe bereidheid van het be
drijfsleven financieel bij te dragen
aan een onderzoek naar het beste
dingspatroon op Texel is het college
een doorn in het oog. Tot dusver be
talen ze slechts een derde van de
kosten (ƒ72.239,-). ,,Zeer teleurstel
lend, want de ondernemers gaven
zelf opdracht tot het onderzoek", al
dus wethouder Terpstra (financiën).
Het onderzoek is volgens wethouder
Terpstra broodnodig, omdat de huidi
ge cijfers waarmee wordt gewerkt
zijn verouderd. „Op toekomstige
bestemmingsplannen af te stemmen
op het bestedingspatroon zijn actuele
gegevens een bittere noodzaak. Om
de concurrentieverhoudingen niet te
verstoren hebben de middenstanders
hier zelf ook baat bij."
Om meer aan de weet te komen over
het huidige bestedingspatroon van
zowel Texelaars als toeristen heeft
het TVO ondernemers gevraagd mee
te werken aan een bedrijfsonderzoek.
Behalve informatie over de interne
bedrijfsvoering krijgen ze ook vragen
over het uitgavepatroon van zowel
Texelaars als passanten. „Op deze
manier ontstaat een redelijk beeld
van het winkelklimaat, de dienstverle
nende sector en ambachtelijke bedrij
ven op het eiland", aldus
TVO-voorzitter Co Vinke.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door
het KNOV, dat met de uitkomst een
rapport maakt over het bedrijf.
Daarin zijn eventuele knelpunten op
genomen. „Het is dus zeer nuttig
voor een bedrijf hieraan deel te ne
men."
Anoniem
De verworven gegevens zijn tevens
de basis voor het DPO-onderzoek.
Om de schroom bij ondernemers weg
te nemen worden de uitkomsten ge
heel anoniem verwerkt. Ook de
kosten (ƒ325,- per bedrijf, waarvan
een deel voor het DPO) kunnen geen
belemmering zijn, vindt Vinke.
Alle goede bedoelingen ten spijt heb
ben tot dusver heeft nog maar tien
procent van de door TVO aange
schreven bedrijven (500) gereageerd.
„En dan voornamelijk de grotere. Het
zijn er veel te kort om een goed
beeld van de Texelse bedrijvigheid te
schetsen", erkent Vinke.
Opnieuw
Om méér ondernemers in het onder
zoek te betrekken gaat TVO bedrijven
na de zomer opnieuw benaderen als
nog mee te doen. ,,Want in het hoog
seizoen hoef je het echt niet te
proberen. Dan heeft iedereen het veel
te druk."
Overigens betekent de ontoereikende
bijdrage van TVO niet dat het DPO,
dat onderdeel is van het Sociaal Eco
nomisch Structuuronderzoek dat vol
gend jaar gereed komt, niet doorgaat.
De gemeente heeft zich namelijk fi
nancieel garant gesteld. Dankzij een
bijdrage van f 50.000,- door Teso, is
de dekking geen probleem.
Assurantiebemiddelaar Siebe Waaijer
heeft zijn werkzaamheden vijf jaar
lang moeten doen in een tot kantoor
ingerichte slaapkamer. Sinds begin
deze maand beschikt hij echter over
een volwaardig kantoor, waar hij en
zijn meewerkende levenspartner Gu-
dy Witte efficiënt kunnen werken en
waar de klanten prima kunnen wor
den ontvangen.
Na zes jaar in dienst te zijn geweest
van Jan Dekker verzekeringen en
twee jaar (als boekhouder) bij Jan
Spanjer, begon Siebe Waaijer in 1988
voor zichzelf. Het bedrijfje ontwikkel
de zich stormachtig zodat het uit zijn
jasje groeide en Gudy moest worden
ingeschakeld om het werk aan te
kunnen. Nu is een nieuw kantoor
ingericht in de voormalige zomerwo
ning bij de bungalow Kogerstraat 61,
die Waaijer in juni vorig jaar overnam
van C. van Zutphen na vier jaar op
Schoudieck 28 actief te zijn geweest.
Die zomerwoning werd inwendig zeer
ingrijpend verbouwd en opvallend
stijlvol ingericht.
Naast een kantoorruimte met balie
waar de klanten in eerste instantie te
woord gestaan worden, is er een af
geschutte spreekruimte. De zolderver
dieping werd tot archiefruimte
gemaakt. Verbouw en inrichting wer
den bedacht door Waaijers school
vriend architect Hans Witte uit Delft.
De fraai ogende balie, een groot deel
van het meubilair (waaronder een
soort schommelstoelen) en een tus
senwand zijn van een uniek ontwerp
en werden vervaardigd door meubel
maker Gerard Vlaar uit de Ko
gerstraat. Ook de andere uitvoerders
van bouw en inrichting zijn afkomstig
van Texel of behoren tot Waaijers
kennissen- en familiekring. Aannemer
was Bouwbedrijf Daalder uit De
Cocksdorp, de electra werd aange
legd door Willem Duvekot. Loonbe
drijf Dros zorgde voor de
sierbestrating van het terrein tussen
straat en kantoor, de CVI legde de
verwarming aan, zwager Jan Thomas
uit Kockengen toonde zijn vakkennis
als stucadoor, Bosma bracht de stof
fering aan, de installatie van (nieuwe)
computers en telefoon was in han
den van Meltec (Melchior Tijssen) en
de vaders Jan Waaijer en Jan Witte
leverden hun aandeel door schilder
en ander werk te verrichten. Siebe
Waaijer zegt de groei van zijn bedrijf
mede te danken te hebben aan At
lanta Reklame van Henk Stark, die de
promotie van het bedrijf bedacht en
ook zorgde voor een volwassen
huisstijl.
lang niet altijd lukken. Geput mag
worden uit de collectie van Maarten
Stoepker, maar als andere verzame
laars ook willen meewerken wordt
dat zeer op prijs gesteld.
Initiatiefnemer is Kees Hoogerheide
uit De Koog. Hij heeft interesse voor
met name de historische aspecten
van boerderijbouw en voor agrarische
bedrijvigheid in het algemeen. Hij
merkte dat over elk gebouw wel een
interessant verhaal is te vertellen,
maar stelde ook vast dat veel gege
vens niet kloppen of ontbreken. Het
alsnog opdiepen daarvan leek hem
leuk en dankbaar werk. Hij sprak er
over met de in historie geïnteresseer
de Cor Rey uit Den Burg en met Ka-
rel van Empel, die het gemeentelijk
archief beheert. „Het klikte meteen",
vertelt Hoogerheide. „We komen elke
maandag bij elkaar. We voegen
Boeiend
srderijen valt heel wat te ver
dook voor niet direct betrok-
teressant is. Ook nu nog is
touw een uiterst belangrijke
toon op Texel. Het aantal
tot er direct of indirect bij
flis, loopt in de duizenden.
kort was de gezamenlijke
&et van de landbouw zelfs
J die van de toeristische be-
Op dit moment zijn er
'Orotere agrarische bedrijven
daarvan de helft melkvee-
Als de bollenboeren en
lijfjes ook worden meege-
je volgens landbouwvoor-
J5 Kuiper zelfs op ongeveer
^9lngen. Vroeger was dat
Voorbeeld van een niet meer bestaande boerderij, die van Hopman aan de duinrand ten noorden
van De Koog. De luchtfoto moet in het begin van de vijftiger jaren zijn gemaakt Alleen de
schapenboet staat er nu nog.
boren, controleren en vast
en historische en andere bij
een van Texelse boerderijen
"en verleden. Dat is het
'van Kees Hoogerheide (53),
to Empel (58) en Cor Rey
!*ijn al een tijdje bezig met
ttmelen van gegevens en ho-
"fcn enkele jaren een boek uit
9en waarin in woord en beeld
dse boerderijen worden ge-
eerd.
tecure, want als je de boer-
teerekent die recentelijk of in
to verleden zijn verdwenen,
'om wel zevenhonderd ge-
De heren zijn dus voorlopig
Genoemde drie Texelaars verwachten
dat zij in hun boek uiteindelijk zo'n
700 gebouwen onder de loep zullen
nemen.
Geprobeerd zal worden het bouwjaar
te achterhalen, de betekenis van de
naam en personalia van de boeren
die er in de loop der jaren hun brood
hebben verdiend. Ook veranderingen
in de bedrijfsvoering zijn interessant,
evenals bouwkundige bijzonderheden.
De onderzoekers willen ook foto's
hebben van de boerderijen, al zal dat
bij niet meer bestaande bedrijven
